گونه در خطر انقراض

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از گونه در معرض خطر)
ببر سیبری یک زیرگونه در خطر انقراض است. تا به حال سه زیرگونه از ببرها منقرض شده‌اند.[نیازمند منبع]
لاله واژگون یک گونه در خطر انقراض از منحصربه‌فردترین گونه گل‌ها و گیاهان بومی و وحشی مناطق کوهستانی ایران، که به علت چیدن آن‌ها از طبیعت و فروش آن‌ها به عنوان گل زینتی در حال انقراض است

گونه در خطر انقراض[۱][۲] یا در معرض خطر انقراض[۳] یا گونه در آستانه انقراض، جانوران و یا گیاهانی هستند که به دلیل تعداد کم و تغییرات اقلیمی و اکولوژی و یا تجارت حیات‌وحش در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند.

از چهار دهه پیش که بشر انقراض بسیاری از گونه‌های زیستی جانوری و گیاهی را در محیط زندگی خود مشاهده می‌کند، تنوع اکوسیستم و حفظ آن برای بقاء حیات در کره زمین اهمیت بیشتری یافته است.[۴]

در خطر انقراض به‌دست انسان[ویرایش]

درست است که انقراض بخشی از چرخهٔ طبیعی به‌شمار می‌رود، ولی انسان به انقراض گونه‌ها سرعت بخشیده است و گونه‌های در معرض خطر انقراض را افزایش می‌دهد.[۵] به عنوان مثال بنا به گزارش صندوق جهانی حیات وحش در سوئیس گسترش مناطق زیرکشت درختان زودرشد (توسط انسان) به جای جنگل‌های طبیعی مانع شکل گیری چرخه زیستی جانوران می‌شود و به همین دلیل انقراض گونه‌های اکوسیستم را سرعت می‌بخشد.[۴] یا گونه گیاهی لاله واژگون در ایران به علت چیدن آن‌ها از طبیعت و فروش آن‌ها به عنوان گل زینتی در خطر انقراض است.[۶]

حفظ گونه‌های در خطر انقراض[ویرایش]

پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر[ویرایش]

CITES (پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر) در سال ۱۹۷۳ میلادی امضا شد. هدف از این معاهده اطمینان از آن است که تجارت حیوانات وحشی و گونه‌های گیاهی ارزشمند و در خطر انقراض، بقای آنها را تهدید نکند. امروز بیش از ۳ هزار گونه جانوری و گیاهی در فهرست حفاظتی CITES ثبت شده‌اند و بر تجارت آنها نظارت می‌شود. اجلاس‌های CITES دوساله است و در آن تصمیماتی گرفته و قطعنامه‌هایی صادر می‌شود که مقررات اجرایی کنوانسیون هستند و از طرف کشورهای عضو اجرا می‌شوند که برخی از گونه‌های جانوری ایران نیز در فهرست CITES قرار دارد.[۷]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. مجنونیان، هنریک (۱۳۷۹). مناطق حفاظت‌شده ایران (مبانی و تدابیر حفاظت از پارکها و مناطق). سازمان حفاظت محیط زیست. ص. ۷۴۲.
  2. کرمی، محمود؛ قدیریان، طاهر؛ فیض‌اللهی، کاوه (۱۳۹۵). اطلس پستانداران ایران. جهاد دانشگاهی، واحد استان البرز. ص. ۲۸۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۶۰۵-۲۱-۹.
  3. کابلی، محمد؛ علی آبادیان، منصور؛ توحیدی‌فر، محمد؛ هاشمی، علیرضا؛ موسوی، سیدبابک و رزلار، کیس (۱۳۹۵). اطلس پرندگان ایران. جهاد دانشگاهی، واحد استان البرز. ص. ۶۱۷. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۷۶۰۵-۲۰-۲.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Hamshahri Newspaper
  5. فهرست سرخ گونه‌های در حال انقراض ایران (2009) « بالان
  6. «سربه‌زیرترین گل ایران در معرض انقراض همراه با عکس | ایران-ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۳.
  7. تجارت گونه‌های در معرض خطر، ممنوع