گوادالاخارا، خالیسکو

مختصات: ۲۰°۴۰′ شمالی ۱۰۳°۲۱′ غربی / ۲۰٫۶۶۷°شمالی ۱۰۳٫۳۵۰°غربی / 20.667; -103.350
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گوادالاخارا
Ciudad de Guadalajara
شهر گوادالاخارا
نشان گوادالاخارا
نشان
لقب(ها): 
(مروارید باختر), (شهر گلهای رز)
محل گوادالاخارا در خالیسکو
محل گوادالاخارا در خالیسکو
گوادالاخارا در مکزیک واقع شده
گوادالاخارا
گوادالاخارا
محل گوادالاخارا در خالیسکو
مختصات: ۲۰°۴۰′۰۰٫۱۷″ شمالی ۱۰۳°۲۱′۰۱٫۲۳″ غربی / ۲۰٫۶۶۶۷۱۳۹°شمالی ۱۰۳٫۳۵۰۳۴۱۷°غربی / 20.6667139; -103.3503417
کشورمکزیک
استانخالیسکو
بنیاد شده خورشیدی۲۵ بهمن ۹۲۰ خورشیدی
بنیاد شده میلادی۱۴ فوریه ۱۵۴۲ میلادی
مساحت
 • شهر۱۵۱ کیلومتر مربع (۵۸ مایل مربع)
 • کلان‌شهری
۲۷۳۴ کیلومتر مربع (۱۰۵۶ مایل مربع)
بلندی
۱۵۶۶ متر (۵۱۳۸ پا)
جمعیت
 (۲۰۰۹)
 • شهر۱٬۵۶۴٬۵۱۴
 • تراکم۱۰۳۶۱/کیلومتر مربع (۲۶۸۳۰/مایل مربع)
 • کلان‌شهری
۴٬۳۲۸٬۵۸۴
 • تراکم کلان‌شهری۱۵۸۳/کیلومتر مربع (۴۱۰۰/مایل مربع)
منطقه زمانییوتی‌سی −۶ (CST)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی −5 (CDT)
وبگاه

گوادالاخارا (Guadalajara) با یک و نیم میلیون نفر جمعیت، مرکز و بزرگترین شهر ایالت خالیسکو در باختر مکزیک است. مجموعه کلان‌شهری گوادالاخارا شهرداری‌های زاپوپان، تلاکپاک، توناتا، تلاخومولکو و ایشتلاهوآکان را نیز در بر می‌گیرد که جمعاً ۴٬۴ میلیون نفر را شامل می‌شود. این مجموعه کلان‌شهری دومین کلان‌شهر مکزیک و دهمین کلان‌شهر بزرگ در آمریکای لاتین است. اقتصاد این شهر بر پایه بخش صنعت، به ویژه فناوری اطلاعات می‌باشد. شرکت‌های بین‌المللی متعددی در این کلان‌شهر فعال بوده و کارخانه‌های تولیدی دائر کرده‌اند. همچنین، صنایع مرتبط با کفش، نساجی، و مواد غذایی بخش مهمی از اقتصاد این شهر را تشکیل می‌دهند.

پیشینه[ویرایش]

گوادالاخارا دومین مستعمره‌نشین قدیمی در مکزیک است و در سال‌های آغازین خود تاریخ پرتلاطمی دارد. نونیو دگوزمان بنیان‌گذار این شهر فردی بی‌رحم و خشن بود و به خاطر شورش سرخ‌پوستان منطقه، شهر گوادالاخارا نیز به ناچار چندین بار تغییر مکان داد. شهر گوادالاخارا در مکان کنونی‌اش توسط کریستوبال دِ اونیاته که این شهر را در مکان‌های پیشین هم بنیاد کرده بود بنیاد شده‌است.

در سال ۱۵۶۰ میلادی (۹۳۹ خورشیدی) پاپ پل سوم اجازه داد تا در گوادالاخارا سلک اسقفان گالیسیای جدید بنیاد گذاری شود، در همین سال شنودگان پادشاهی که حدود ۵۰۰ اسپانیایی با بردگان خود که حدود ۵۰۰ سیاهپوست و ۲۲۰۰ خانواده سرخپوست بودند به این شهر منتقل شدند و گرداگرد کلیسای مرکزی خانه داده شدند .

در ۱۸ نوامبر سال ۱۷۹۱ میلادی (۲۷ آبان ۱۱۷۰ خورشیدی)، پایه و اساس دانشگاه گوادالاخارا در این شهر با همین نام، در پایتخت حکومت گالیسیای جدید گذاشته شد. گشایش این مرکز فرهنگی در ۳ نوامبر ۱۹۷۲ میلادی (۱۳ آبان ۱۱۷۱ خورشیدی) بود.

در زمان استقلال مکزیک شهر گودالاخارا یکی از مهم‌ترین مکان‌ها بود چون در این شهر بود که میگل ایدالگو اعلام لغو برده داری را در مکزیک کرد. گودالاخارا شاهد چندین نبرد در طول جنگ استقلال بود. پس از استقلال مکزیک و بنیاد گذاری ایالت خالیسکو شهر گوادالاخارا به پایتختی برگزیده شد.

این شهر در طول انقلاب مکزیک نقش مهمی بازی نکرد چون بیشتر فشارها روی پایتخت کشور مکزیکو سیتی بود. پس از انقلاب مکزیک این شهر شاهد نبردهای پراکنده در طول جنگ کریسترو که خونریزی‌های زیادی به جا گذاشت. پس این این جنگ‌ها این شهر به‌طور کلی در آرامش و صلح به سر می‌بورد و برای یک دوره طولانی رونق و توسعه به این شهر بازگشت.

نام[ویرایش]

گوادالاخارا در سال ۱۵۳۲ توسط اسپانیایی‌ها به رهبری نونیو د گوزمان بنیاد شد و نخست «اسپیریتو سانتو» (به معنی روح‌القدس) نامیده‌شد.

بنیانگذار اصلی این شهر "کریستوبال د اونیاته" (Cristobal de Oñate) نام این شهر را به افتخاره کشور گشای باختر مکزیک "نونیو بلتران د گوزمان" (Nuño Beltrán de Guzmán) که در گوادالاخارا، اسپانیا به دنیا آماده بود برگزید.

نام این شهر از واژهٔ عربی "وادی الحجارة" (وادی ال حجارا)، که برگردان آن به فارسی "درهٔ سنگ"[۱] است می‌آید، اگر چه برگردان سنتی آن "رودخانهٔ سنگ" [۲]، "رودخانه‌ای که بین سنگ‌ها میرود"[۳][۴] یا "درهٔ دژها"[۱] است.

آب و هوا[ویرایش]

ارتفاع گوادالاخارا از سطح دریا ۱۵۹۰ متر بوده، و دارای اقلیم نیمه‌گرمسیری مرطوب است. در گوادالاخارا زمستان معمولاً گرم و خشک بوده، و تابستان نیز بسیار گرم و شرجی است.

اقتصاد[ویرایش]

گوادالاخارا سومین اقتصاد بزرگ و دارای زیرساخت‌های صنعتی در مکزیک به‌شمار می‌رود، پایه‌های اقتصادی آن قدرتمند و متنوع هستند، به‌طور عمده بر اساس تجارت و خدمات گردانده می‌شود، هر چند بخش تولید هم نقش مهمی در اقتصاد این شهر دارد.

بسیاری از رشد اقتصادی گوادالاخارا در دهٔ ۹۰ میلادی با سرمایه‌گذاری خارجی گره خورده است. با توجه به حضور نیروی کار نسبتاً ارزان اما تحصیل کرده و متخصص، شرکت‌های بین‌المللی سرمایه‌گذاری کلانی در این شهر کرده و کارخانه‌های تولیدی تأسیس کرده‌اند. بیشتر این کارخانه‌های تولیدی، علاوه بر عرضه محصولات خود در بازار داخلی مکزیک، بخش مهمی از تولیداتشان را به آمریکا صادر می‌کنند.

شرکت‌های بزرگی همچون جنرال الکتریک، آی‌بی‌ام، اینتل، هیتاچی، اچ‌پی، کونتیننتال آ گ، زیمنس و اوراکل با به کارگیری از قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی خود را در این شهر یا حومه آن جا دادند، تا بتوانند مزایای این قرارداد را بکار بگیرند.

فرهنگ و اجتماع[ویرایش]

گوادلاخارا شهری نسبتاً مذهبی و سنتی به‌شمار می‌آید و با وجود جمعیت زیاد آن، هنوز حال و هوایی شهرستانی دارد. ۹۵ درصد از جمعیت آن کاتولیک هستند که میانگین بالاتری نسبت به مکزیکوسیتی، پایتخت مکزیک دارد. خاستگاه رقص کلاه مکزیکی معروف به خارابه تاپاتیو[۵] که رقص ملی مکزیک به‌شمار می‌آید شهر گودلاخارا است. این شهر به عقیده بساری مرکز موسیقی ماریاچی به حساب می‌آید. همچنین این شهر با نام تکیلا که محصولی از این ایالت است گره خورده است. این شهر دارای یکی از محبوب‌ترین تیم‌های فوتبال مکزیک به نام چیواس د گوادالااخارا است. همچنین این شهر میزبان بازیهای پان آمریکایی در سال ۲۰۱۱ میلادی بود.

در زبان اسپانیایی اصطلاحاً به ساکنان شهر گوادالاخارا، «تاپاتیوس»[۶] گفته می‌شود.

شهرهای خواهرخوانده[ویرایش]

شهر گوادالاخارا ۴۲ شهر خواهرخوانده دارد

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Guadalajara, Jalisco». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Guadalajara (Jalisco)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای اسپانیایی.

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «Guadalajara en los ojos de todo el mundo». Hoyvalledemexico.com.mx. 15 octobr 2011. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۱. مقدار |dead-url=dead نامعتبر (کمک); تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  2. González Casillas, Magdalena (۱۹۸۷Guadalajara en la poesía, 1810-1910، Ayuntamiento de Guadalajara
  3. Travel by Mexico (21 nov 2011). «Guía Turística de Guadalajara». تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  4. «Etimología de Guadalajara». www.dechile.net. 21 nov 2011. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  5. jarabe tapatio
  6. tapatíos