تروپوسفر
وردسپهر[۱] یا تروپوسفر (به انگلیسی: troposphere)پایینترین لایه جو زمین است. این لایه ۷۵ درصد کل جرم جو و تقریباً تمام بخار آب و ذرات معلق درون جو زمین را در خود جای داده است.
میانگین ارتفاع وردسپهر از سطح زمین ۱۷ کیلومتر است. این ارتفاع در نواحی استوایی و نزدیک به استوا به ۲۰ کیلومتر هم میرسد. در نزدیکی قطب در تابستان به ۷ کیلومتر کاهش مییابد.[۲]
تروپوسفر از کلمه یونانی tropos یا تروپوس به معنی ترکیب کردن گرفته شدهاست[۲] و انعکاس گر این واقعیت است که ترکیب توربولانت نقش مهمی در ساختار و وضع تروپوسفر دارد. اکثر پدیدههایی که ما به هوای روزمره ربط میدهیم، در تروپوسفر اتفاق میافتند.
گشتکره همواره حاوی مقدار زیادی بخار آب است. مقدار این آب به اندازهای است که میتواند تمام سطح زمین را با لایهای از آب به ضخامت ۲٫۵ سانتیمتر بپوشاند. این میزان آب همواره به صورت بارش به سطح زمین آمده و از نو در اثر تبخیر وارد هوا میشوند. زمان این گردش بهطور میانگین ۹ روز است.[۳]
پایینترین بخش تروپوسفر که در آن اصطکاک با سطح زمین در جریان هوا تأثیر میگذارد، لایهٔ مرزی سیارهای است. ضخامت این لایه بسته به شکل زمین در آن ناحیه و زمان روز معمولاً بین چند صد متر تا ۲ کیلومتر میباشد.
بالاترین بخش تروپوسفر یا در حقیقت همان مرز بین تروپوسفر و استراتوسفر که اصطلاحاً تروپوپاز (tropopause) نامیده میشود، محلی است که در آن کاهش دمای اتمسفر متوقف شده و از آن نقطه به بالا شاهد افزایش دمای اتمسفر خواهیم بود.
منابع[ویرایش]
- ↑ وردسپهر از واژههای مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای troposphere در انگلیسی است. «فرهنگ واژههای مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۲۰۸. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۱ تیر ۱۳۹۱.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Danielson, Levin, and Abrams, Meteorology, McGraw Hill, 2003
- ↑ دانشنامهٔ رشد، ترکیبات اتمسفر. سپتامبر ۲۰۰۹.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- The vertical structure of the atmosphere
- Composition of the Atmosphere, from the University of Tennessee Physics dept.
- Chemical Reactions in the Atmosphere