پرش به محتوا

گروه فرهنگی هدف

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
علامت موسسه هدف

گروه فرهنگی هدف یک مجموعهٔ خصوصی پیشتاز در زمینهٔ آموزش بود که در سال ۱۳۲۹-۱۳۲۸، توسط احمد بیرشک و تعدادی از معلم‌های معروف دبیرستان در رشته‌های ریاضی و علوم طبیعی از جمله دکتر محمود هنجنی. احمد انواری، تقی هورفر، علی متمدن و احمد رضاقلی‌زاده، پایه‌گذاری شد. «هدف» سرنام سه کلمهٔ هنر، دانش و فرهنگ هم بود. هدف اصلی این گروه، ارائه خدمات آموزشی باکیفیت به دانش‌آموزان ردهٔ ابتدایی تا دبیرستان بود، به نحوی که مشابه با سطح آموزشی مدارس آمریکایی باشد.[۱]

تاسیس مدارس

[ویرایش]

دبیرستان شمارهٔ یک پسران هدف در سال ۱۳۳۰ تاسیس شد. در سال ۱۳۳۴، سه مدرسهٔ جدید دیگر یعنی یک دبیرستان دخترانه، یک دبستان پسرانه و یک دبستان دخترانه به مجموعه اضافه شد. تا سال ۱۳۵۳، تعداد مدارس هدف به ۱۲ مدرسهٔ ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان برای پسران و دختران رسیده بود، از جمله یک دبستان مختلط با ۳۵۲۴ دانش‌آموز. دبیرستان‌های هدف مجهز به کتابخانه و آزمایشگاه برای دروس فیزیک، شیمی و زیست، و همچنین کارگاه عکاسی، نقاشی، خطاطی، نجاری، مکانیک، مکانیک خودرو و آهنگری بودند. در اولین دبیرستان هدف یک موزهٔ علوم طبیعی هم ساخته شده بود.[۱]

از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۵، مجموعا ۱۵،۵۸۸ دانش‌آموز از دبیرستان‌های هدف فارغ‌التحصیل شدند: ۸۵۹۶ نفر در رشتهٔ ریاضی، ۶۹۶۰ نفر در رشتهٔ علوم طبیعی و ۳۲ نفر در رشتهٔ علوم انسانی. اکثر فارغ‌التحصیلان مدارس هدف، تحصیلات عالیهٔ خود را در دانشگاه‌های سرآمد ایران یا در موسسات تحصیلات عالی آمریکا و اروپا گذراندند.[۱]

هيئت مدیرهٔ گروه فرهنگی هدف، از راست: دکتر حاج غفوری، دکتر رضاقلی‌زاده، دکتر احمد بيرشک (رئيس هيئت مديره)، هادی رهنما و جم‌نژاد.
احمد بیرشک در سال ۱۳۴۷ (نفر سمت راست)

موفقیت گروه هدف، زمینه‌ساز تشکیل دو گروه فرهنگی-آموزشی دیگر یعنی گروه فرهنگی خوارزمی و گروه فرهنگی آذر در دههٔ ۱۳۳۰ شد. گروه هدف در سال ۱۳۳۸ «انجمن ملی مدارس هماهنگ» را تشکیل داد که علاوه بر گروه‌های خوارزمی و آذر، ۱۲ مدرسهٔ خصوصی دیگر هم در آن عضویت داشتند و اهداف مشترکی را دنبال می‌کردند.[۱]

گروه هدف در سال ۱۳۳۹ به‌عنوان یک شرکت سهامی با سرمایهٔ اولیهٔ ۳۵۰،۰۰۰ ریال تاسیس شد که ۲۷۰،۰۰۰ ریال آن از درآمد دوره‌های شبانهٔ برگزارشده از سال ۱۳۲۷ تا ۱۳۲۹، و مابقی آن توسط مؤسسان و دیگر سهامداران شرکت فراهم شد. هرچند اموال گروه هدف متعلق به سهامداران بود، اما درآمد سالیانهٔ شرکت اغلب برای تاسیس مدارس جدید، ساخت بناهای جدید و توسعهٔ آزمایشگاه‌ها و کتابخانه‌های مدارس صرف می‌شد.[۱]

در سال ۱۳۴۹، گروه‌های آموزشی هدف، آذر و خوارزمی، یک برنامهٔ تربیت معلم برای مدارس راهنمایی جدید تشکیل دادند که در سال ۱۳۵۰ وارد سیستم آموزشی شد. در همان سال، گروه هدف با همکاری گروه‌‌های آذر و خوارزمی، دو مرکز حرفه‌ای مجهز را برای دوره‌های حرفه‌ای مقدماتی با ۱۲ کارگاه در هر واحد پایه‌گذاری کرد.[۱]

در سال ۱۳۵۳، هنگامی که دولت اجرای برنامهٔ تحصیلات اجباری رایگان برای تمامی دانش‌آموزان از مقطع ابتدایی تا پایان راهنمایی (کلاس هشتم) را به اجرا گذاشت، سه دبستان و چهار راهنمایی از گروه هدف به سیستم مدارس دولتی منتقل شدند.[۱]

پس از انقلاب ۱۳۵۷

[ویرایش]

در پی انقلاب ۱۳۵۷ و تعطیل‌شدن تمامی دبیرستان‌های خصوصی توسط جمهوری اسلامی، پنج دبیرستان باقیمانده از گروه هدف به فعالیت‌های آموزشی خود خاتمه دادند. در سال ۱۳۵۸، فعالیت‌های گروه هدف متوقف شد و جمهوری اسلامی این مجموعه را مصادره کرد، در این زمان هدف ۸۸ میلیون ریال به بانک‌ها بدهکار بود اما بیش از ۱۵،۰۰۰ مترمربع زمین و بیش از ۲۰،۰۰۰ مترمربع فضای آموزشی در اختیار داشت.[۱]

دانش‌آموختگان

[ویرایش]

پیوند به بیرون

[ویرایش]

لیست دانش آموزان دبیرستان‌های هدف [۱]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ Foundation، Encyclopaedia Iranica. «Welcome to Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۳.