کیست هیداتید

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کیست هیداتید
Echinococcus Life Cycle.svg
چرخه زندگی اکینوکوکوزیس
تخصصبیماری عفونی (تخصص پزشکی)، helminthologist ویرایش این در ویکی‌داده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰B67
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام122.4, 122
دادگان بیماری‌ها4048
ئی‌مدیسینmed/۶۲۹ med/1046
پیشنت پلاسکیست هیداتید
سمپD004443

کیست هیداتید (به انگلیسی: Hydatid cyst disease) یا بیماری اکینوکوکال (به انگلیسی: echinococcal disease) یا اکینوکوکوزیس (به انگلیسی: Echinococcosis) یک بیماری انگلی از کرم‌های نواری از گونهٔ اکینوکوکوس است. انسان‌ها به دو نوع عمده از این بیماری دچار می‌شوند، اکینوکوکوزیس کیستی و اکینوکوکوزیس آلوئولار. این بیماری دو نوع دیگر نیز دارد که خیلی رایج نیستند؛ اکینوکوکوزیس چند کیستی و اکینوکوکوزیس تک کیست. آغاز این بیماری معمولاً علائمی را به همراه ندارد و عدم بروز علائم ممکن است یک سال نیز به طول بینجامد. بروز علائم و نشانگان به محل و اندازهٔ کیست‌ها بستگی دارند. بیماری آلوئولار معمولاً از کبد شروع می‌شود، اما می‌تواند به دیگر بخش‌های بدن مانند شش‌ها و مغز نیز سرایت کند. هنگامی که کبد تحت تأثیر قرار بگیرد، ممکن است فرد این علائم را نشان دهد: شکم درد، کاهش وزن، و یرقان. اگر این بیماری شش‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، می‌تواند موجب درد قفسهٔ سینه، تنگی نفس و سرفه گردد.[۱]

این بیماری با خوردن آب یا غذایی که حاوی تخم‌های این انگل باشد یا از طریق تماس با جانور آلوده به این انگل منتقل می‌گردد.[۱] تخم‌های این انگل در مدفوع جانوران گوشت‌خواری یافت می‌شود که به این انگل آلوده‌اند.[۲] سگ، روباه، و گرگ جانورانی هستند که معمولاً به این انگل آلوده می‌شوند.[۲] این جانوران زمانی دچار می‌شوند که اعضای جانوری آلوده به این کیست را بخورند. این جانور می‌تواند گوسفند یا از خانوادهٔ جوندگان باشد.[۲] نوع بیماری که انسان را مبتلا می‌کند به نوع اکینوکوکوسی بستگی دارد که باعث ایجاد آلودگی شده‌است. تشخیص بیماری معمولاً از طریق سونوگرافی صورت می‌گیرد، اما سی‌تی اسکن یا ام‌آرآی نیز می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. آزمایش خونی که در آن پادتن‌های ضد این عفونت را بررسی می‌کنند و همچنین بافت‌برداری نیز می‌توانند مؤثر باشند.[۱]

پیشگیری از این بیماری از طریق درمان سگ‌های مشکوک و واکسینه کردن گوسفندان ممکن است. درمان بیماری معمولاً مشکل است. پس از تجویز دارو، نوع کیستی این بیماری را می‌توان از پوست بیرون کشید.[۱] گاهی این بیماری باید فقط تحمل شود تا خود به خود درمان شود.[۳] نوع آلوئولار این بیماری معمولاً پس از دارودرمانی نیاز به عمل جراحی دارد.[۱] داروهای آلبندازول برای درمان به کار می‌روند که شاید نیاز باشد چند سال مصرف شوند.[۱][۳] نوع حفره‌ای این بیماری می‌تواند منجر به مرگ هم بشود.[۱]

این بیماری در بیشتر نقاط جهان رخ می‌دهد و اکنون حدود یک میلیون نفر به آن مبتلا هستند. در برخی از مناطق آمریکای جنوبی، آفریقا، و آسیا، ۱۰ درصد از جمعیت قطعی مبتلا هستند.[۱] از سال ۲۰۱۰ این بیماری منجر به مرگ ۱۲۰۰ نفر شده‌است که نسبت به ۲۰۰۰ نفر در سال ۱۹۹۰ با کاهش روبرو بوده‌است.[۴] هزینهٔ اقتصادی بیماری حدود ۳ میلیارد دلار در سال برآورد می‌شود. این بیماری می‌تواند جانوران دیگر مانند خوک، گاو و اسب را نیز دچار کند.[۱]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ ۱٫۸ "Echinococcosis Fact sheet N°377". World Health Organization. March 2014. Retrieved 19 March 2014.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "Echinococcosis [Echinococcus granulosus] [Echinococcus multilocularis] [Echinococcus oligarthrus] [Echinococcus vogeli]". CDC. November 29, 2013. Retrieved 20 March 2014.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "Echinococcosis Treatment Information". CDC. November 29, 2013. Archived from the original on 20 March 2014. Retrieved 20 March 2014.
  4. Lozano, R (Dec 15, 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.

پیوند به بیرون[ویرایش]