پرش به محتوا

کودتای ۱۹۴۱ عراق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کودتای ۱۹۴۱ عراق
بخشی از جبهه‌های مدیترانه، خاورمیانه و آفریقای جنگ جهانی دوم

رهبر کودتا صلاح‌الدین صباغ در ۱۹۳۰
تاریخ۱ آوریل-۲ مه ۱۹۴۱
موقعیت
نتایج

پیروزی مربع طلایی

طرف‌های درگیر
پادشاهی عراق
مورد حمایت:
 بریتانیا
Golden Square
مورد حمایت:
 آلمان
 Italy
فرماندهان و رهبران
عراق 'Abd al-Ilah
وصی عراق
عراق طه الهاشمی
نخست وزیر عراق
عراق رشید عالی گیلانی
عراق صلاح‌الدین صباغ
3rd Division Commander
عراق Kamil Shabib
1st Division Commander
عراق Fahmi Said
Independent Mechanized Brigade Commander
عراق Mahmud Salman
Chief of the Air Force
واحدهای درگیر
گارد سلطنتی لشکر سوم زرهی (عراق)
لشکر ۱ پیاده (عراق)
Independent Mechanized Brigade

کودتای ۱۹۴۱ عراق (عربی: ثورة رشید عالی الکیلانی) که کودتای رشید علی الگیلانی یا کودتای مربع طلایی نیز نامیده می‌شود، یک کودتای ملی‌گرایانه در عراق در ۱ آوریل ۱۹۴۱ بود[۱] که حکومت طرفدار بریتانیای وصی عراق عبدالله و نخست وزیرش نوری السعید را سرنگون کرد و رشید علی گیلانی را به عنوان نخست‌وزیر منصوب کرد.

این کودتا توسط چهار ژنرال ملی‌گرای ارتش عراق، موسوم به " مربع طلایی " رهبری شد، که قصد داشتند از جنگ برای اعمال فشار برای استقلال کامل عراق پس از استقلال محدود اعطا شده در سال ۱۹۳۲ استفاده کنند. برای این منظور، آنها با اطلاعات آلمان همکاری کردند و یاری نظامی آلمان نازی و ایتالیای فاشیست را پذیرفتند.[۲] تغییر دولت منجر به حمله بریتانیا به عراق و اشغال متعاقب آن تا سال ۱۹۴۷ شد.

کودتا

[ویرایش]

از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۱ یک دولت طرفدار بریتانیا به ریاست وصی (نایب السلطنه) عبدالله و نخست‌وزیر نوری السعید بر عراق حکومت کردند. عراق در ۵ سپتامبر ۱۹۳۹ پس از شروع جنگ جهانی دوم در اروپا، روابط خود را با آلمان قطع کرد. با این حال، نوری مجبور بود با احتیاط بین روابط نزدیک خود با بریتانیا و وابستگیش به افسران ارتش و اعضای کابینه طرفدار آلمان قدم بگذارد.[۱] در آن زمان، عراق به پناهگاه رهبران عربی تبدیل شد که در نتیجه شورش نافرجام اعراب فلسطینی علیه بریتانیا از قیمومیت فلسطین گریختند. مفتی اعظم بیت‌المقدس، حاج امین الحسینی، رهبر ملی‌گرای عرب فلسطینی این شورش شکست خورده در میان چهره‌های کلیدی که وارد این کشور شدند بودند.

کودتای مربع طلایی در ۱ آوریل 1941[۱] با سرنگونی وصی و نصب رشید علی گیلانی به عنوان نخست‌وزیر آغاز شد.

در ۲ می همان سال، نخست‌وزیر طه الهاشمی پس از محاصره کاخ سلطنتی در بغداد توسط توطئه گران مجبور به استعفا شد.[۳]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Scott, James C (9 August 2001). "The Coup". Iraqi Coup. دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، سکرمنتو. Archived from the original on 24 October 2007. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «csus» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. Ehrlich, Sarah (1 June 2011). "Farhud memories: Baghdad's 1941 slaughter of the Jews". BBC.
  3. "ثورة رشید عالی الکیلانی". المعرفة (به عربی). Retrieved 2023-07-28.

منابع

[ویرایش]