پرش به محتوا

کلان‌شهر ونیز

مختصات: ۴۵°۲۶′۲۳″شمالی ۱۲°۱۹′۵۵″شرقی / ۴۵٫۴۳۹۷°شمالی ۱۲٫۳۳۱۹°شرقی / 45.4397; 12.3319
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کلان‌شهر ونیز
Città metropolitana di Venezia  (ایتالیایی)
Sità metropolitana de Venesia  (ونتی)
کلان‌شهر
کاخ کرنر دلا کا گراندا، مقر کلان‌شهر
کاخ کرنر دلا کا گراندا، مقر کلان‌شهر
پرچم کلان‌شهر ونیز
پرچم
نشان کلان‌شهر ونیز
نشان
موقعیت کلان‌شهر ونیز در ایتالیا
موقعیت کلان‌شهر ونیز در ایتالیا
کشور ایتالیا
ناحیهونتو
تاسیس۱ ژانویه ۲۰۱۵
مرکزونیز
کومونه۴۴
حکومت
 • شهردار کلان‌شهرلوئیجی برونیارو
مساحت
 • کل۲۴۶۷ کیلومتر مربع (۹۵۳ مایل مربع)
جمعیت
 (۲۰۲۵)[۱]
 • کل۸۳۳۹۳۴
 • تراکم۳۴۰/کیلومتر مربع (۸۸۰/مایل مربع)
تولید ناخالص داخلی
[۲]
 • کلان‌شهر۲۵٫۸۸۷ میلیارد یورو (۲۰۱۵)
 • سرانه۳۰٬۲۰۸ یورو (۲۰۱۵)
منطقهٔ زمانییوتی‌سی +۱ (CET)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی +۲ (CEST)
کد پستی
۳۰۱۲۱–۳۰۱۷۶ (ونیز)
۳۰۰۱۰–۳۰۰۳۹ (شهرهای دیگر)
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۴۱, ۰۴۹, ۰۴۲۱, ۰۴۲۲, ۰۴۲۶, ۰۴۳۱
کد ایزو ۳۱۶۶IT-VE
پلاک خودروVE
وبگاهMetropolitan City of Venice

کلان‌شهر ونیز (ایتالیایی: città metropolitana di Venezia؛ ونتی: Sità metropolitana de Venesia) یک کلان‌شهر در ناحیهٔ ونتو ایتالیا است. مرکز آن شهر ونیز است. این بخش در سال ۲۰۱۵ جایگزین استان ونیز شد[۳] و شامل شهر ونیز و ۴۳ کومونه (شهرداری) دیگر است. این کلان‌شهر ابتدا با اصلاح ساختار ادارات محلی (قانون ۱۴۲/۱۹۹۰) ایجاد شد و سپس طبق قانون ۵۶/۲۰۱۴ تأسیس شد. کلان‌شهر ونیز توسط شهردار کلان‌شهر[الف] و شورای کلان‌شهر[ب] اداره می‌شود. از ۱۵ ژوئن ۲۰۱۵، لوئیجی برونیارو به عنوان شهردار جدید شهر مرکز، اولین شهردار این کلان‌شهر است.

تاریخچه

[ویرایش]
جمهوری ونیز در سال ۱۷۹۷

این منطقه از قرن یازدهم پیش از میلاد مسکونی شد. طبق افسانه‌ها، آنتنور از تروآ گریخت[۴]و مردم آنتی از پافلاگونیا را به سکونت در سواحل دریای آدریاتیک هدایت کرد. در سال ۱۰۲ پیش از میلاد رومی‌ها، سیمبری‌ها و قبایل ژرمنی را در این منطقه شکست دادند و بدین ترتیب نفوذ خود را در منطقه افزایش دادند و منطقهٔ دهم ونیز و هیستریا[پ] را تشکیل دادند. تاریخ دقیق تأسیس ونیز مشخص نیست. با این حال، حدود ۵۷۰ پناهنده از مناطق داخلی، به ویژه از آکویلیا، برای فرار از تهاجمات مکرر وحشیانه به جزایر تالاب ونتزیا گریختند. در آن زمان، قلمرو این ناحیه بخشی از امپراتوری بیزانس، متعلق به فرمانداری راونا بود.[۵] در طول قرن‌ها، ونیز مستقل‌تر شد و در سال ۶۹۷ اولین دوجه خود را داشت. با تخریب اراکلیانا در سال ۸۰۵، پایتخت به ریالتو (ونیز) منتقل شد.[۶]

در قرون وسطی، ونیز به یک جمهوری دریایی مهم تبدیل شد که کاملاً از بیزانس مستقل بود و گسترش خود را به مناطق داخلی آغاز کرد. در سال ۱۲۶۰، خانواده اتسلینی شکست خوردند.[۷] ونیز که در سال ۱۳۶۵ توسط جاه‌طلبی‌های توسعه‌طلبانه ویسکونتی میلان تهدید می‌شد، شروع به حمله به سرزمین‌های همسایه کرد. تا سال ۱۴۱۰، منطقه دهم ونیز و هیستریا، پادوا و ورونا را ضمیمه خود کرده بود. تا قرن شانزدهم، این جمهوری شامل سرزمین‌هایی از آلپ یولی تا کرما، ایستریا، دالماسی، قبرس و بخشی از پلوپونز بود.[۸] در سال ۱۷۹۷، ناپلئون به جمهوری حمله کرد و پس از پیمان کامپو فورمیو، به اتریش واگذار شد. پس از شکست نهایی ناپلئون، امپراتوری اتریش استانی به نام ونیز را در دریای آدریاتیک تأسیس کرد.[۸] در سال ۲۰۱۵، استان ونیز به کلان‌شهر فعلی تبدیل شد.

جغرافیا

[ویرایش]
تالاب ونتزیا

این کلان‌شهر که رو به شرق و دریای آدریاتیک شمالی است،[۹] از شمال شرقی با استان اودینه و استان پوردنونه، از جنوب با استان روویگو و از غرب با استان پادوا و استان ترویزو هم‌مرز است. کومونه‌های کیوجا، کاوارتزره و کنا یک منطقهٔ برون‌بومی را تشکیل می‌دهند که توسط شهرداری‌های پادوایی کودویگو و کورتزولا از بقیه کلان‌شهر جدا شده و با استان‌های پادوا و روویگو هم‌مرز است.

رودخانه‌های برنتا و لیونتسا از میان این کلان‌شهر عبور می‌کنند. رودخانهٔ پیاوه پس از عبور از شهر اراکلئا به دریای آدریاتیک می‌ریزد. این رود ۱۷۴ کیلومتری از ترنتینو تا دریای آدریاتیک، درست در جنوب تالاب ونتزیا جریان دارد.[۱۰] این رودخانه اولین بار در قرن شانزدهم کانال‌کشی شد، زمانی که یک کانال طولانی از روستای استرا تا دریای آدریاتیک ساخته شد و تالاب ونیز را دور زد. شاخه‌ای از برنتا، ناویلیو برنتا، برای اتصال مستقیم ونیز و پادوا باقی ماند.[۱۱] این رودخانه از استرا، فیسو دآرتیکو، دولو، میرا، اوریاگو و مالکونتنتا به فوسینا در شمال شرقی عبور می‌کند.

در منطقه‌ای که به عنوان پورتوگروارو شناخته می‌شود که با ناحیهٔ فریولی ونتسیا جولیا هم‌مرز است، تخمین زده می‌شود که ۲۹٪ از جمعیت به زبان فریولی مسلط هستند. این زبان از سال ۲۰۰۶ رسماً به عنوان زبان اقلیت شناخته و محافظت می‌شود[۱۲]

جمعیت‌شناسی

[ویرایش]
جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۸۷۱۳۴۰٬۹۱۳—    
۱۸۸۱۳۵۶٬۲۸۳۴٫۵٪+
۱۹۰۱۳۹۹٬۸۳۳۱۲٫۲٪+
۱۹۱۱۴۶۷٬۱۶۸۱۶٫۸٪+
۱۹۲۱۵۱۶٬۰۲۹۱۰٫۵٪+
۱۹۳۱۵۹۱٬۶۵۶۱۴٫۷٪+
۱۹۳۶۶۲۹٬۱۳۷۶٫۳٪+
۱۹۵۱۷۴۰٬۴۵۰۱۷٫۷٪+
۱۹۶۱۷۴۹٬۱۷۳۱٫۲٪+
۱۹۷۱۸۰۷٬۲۵۱۷٫۸٪+
۱۹۸۱۸۳۸٬۷۹۴۳٫۹٪+
۱۹۹۱۸۲۰٬۰۵۲۲٫۲٪−
۲۰۰۱۸۰۹٬۵۸۶۱٫۳٪−
۲۰۱۱۸۴۶٬۹۶۲۴٫۶٪+
۲۰۲۱۸۳۶٬۹۱۶۱٫۲٪−

شهرداری‌ها

[ویرایش]
نقشهٔ کلان‌شهر ونیز
نقشهٔ کلان‌شهر ونیز

۴۴ شهرداری (کومونه) در این استان وجود داشت.[۱۳] ده شهر پرجمعیت عبارتند از:

کومونه جمعیت[۱۴]
ونیز ۲۴۹٬۴۶۶
کیوجا ۴۷٬۲۱۰
سان دونا دی پیاوه ۴۱٬۹۴۱
میرا ۳۷٬۶۳۳
اسپینئا ۲۷٬۷۸۲
میرانو ۲۷٬۰۲۳
یسولو ۲۷٬۰۰۴
پورتوگروارو ۲۴٬۳۷۵
مارتلاگو ۲۱٬۱۲۷
سکورتزه ۱۹٬۰۲۹

اقتصاد

[ویرایش]

گردشگری با بیش از ۲۶۰۰۰ سازمان (از جمله ۱۲۷۷ هتل) که اقامت شبانه ارائه داده و در مجموع ۳۴ میلیون شب اقامتِ گردشگران در سال ۲۰۱۲ را تشکیل می‌دهند، سهم مهمی در اقتصاد کلان‌شهر داشت (کمی کمتر از سال ۲۰۱۱ اما به‌طور قابل توجهی بالاتر از حدود ۲۹ میلیون شب اقامت در سال 2002).[۱۵]

تولید ناخالص داخلی استان در سال ۲۰۱۰، ۲۵ میلیون یورو بود که نسبت به ۲۵٫۹۷۳ میلیون یورو در سال ۲۰۰۷، اندکی کاهش یافته است. در سال ۲۰۱۲، بخش خدمات ۷۳٪ از اقتصاد را تشکیل می‌داد، در حالی که صنعت ۱۹٪، ساخت و ساز ۷٪ و کشاورزی تنها ۱٪ را پوشش می‌داد. کفش ۹٫۶٪، فرآورده‌های نفتی ۷٫۲٪ و ماشین‌آلات ۶٫۷٪ از صادرات استان را تشکیل می‌دادند.[۱۵]

اداره

[ویرایش]

فهرست شهرداران کلان‌شهر ونیز

[ویرایش]
شهردار شروع دوره پایان دوره حزب
۱ لوئیجی برونیارو ۳۱ اوت ۲۰۱۵ متصدی مستقل (راست میانه)

منطقه کلان‌شهری

[ویرایش]
منطقهٔ کلان‌شهری پادوا-ترویزو-ونیز

گسترش منطقهٔ کلان‌شهری ونیز در دهه‌های اخیر به طرز چشمگیری افزایش یافته است. منطقه کلان‌شهری پادوا-ترویزو-ونیز (PATREVE)، یک مجموعهٔ شهری شامل کلان‌شهر ونیز و همچنین شهرهای پادوا و ترویزو و استان‌های مربوط آنها است که همگی در ناحیهٔ ونتو در شمال شرقی ایتالیا قرار دارند.[۱۶] این منطقه از نظر آماری تعریف شده و با یک منطقهٔ واحد از دولت محلی مطابقت ندارد. از نظر اداری شامل ۲۴۰ کومونه است که ۱۰۴ تای آنها در استان پادوا، ۹۵ تا در استان ترویزو و ۴۴ تا در کلان‌شهر ونیز قرار دارند.[۱۷][۱۸]

منطقهٔ کلان‌شهری در مجموع ۲٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد.[۱۹]

مناظر اصلی

[ویرایش]

علاوه بر شهر ونیز، این منطقه جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز دارد، از جمله کائورله در ساحل دریای آدریاتیک با خیابان‌های باریک، خانه‌های رنگی و برج ناقوس استوانه‌ای‌اش، و یسولو با ساحل شنی طولانی، جاذبه‌های گردشگری و زندگی شبانه‌اش.[۲۰]

دومین شهر بزرگ استان، کیوجا، در ضلع جنوبی تالاب ونیز، شامل کانال‌ها، پل‌ها و عمارت‌های متعدد و همچنین قلعه سنت فلیس و میدان ویگو است.[۲۱]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

یادداشت‌ها

[ویرایش]
  1. ↑ sindaco metropolitano
  2. ↑ consiglio metropolitano
  3. ↑ Regio X Venetia et Histria

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Monthly Demographic Balance". ISTAT.
  2. ↑ Regions and Cities > Regional Statistics > Regional Economy > Regional Gross Domestic Product (Small regions TL3), OECD.Stats. Accessed on 16 November 2018.
  3. ↑ "CITTA' METROPOLITANA DI VENEZIA". verso.cittametropolitana.venezia.it.
  4. ↑ Baswell, Christopher (22 June 2006). Virgil in Medieval England: Figuring The Aeneid from the Twelfth Century to Chaucer. Cambridge University Press. p. 18. ISBN 978-0-521-02708-3.
  5. ↑ Nicol, Donald M. (7 May 1992). Byzantium and Venice: A Study in Diplomatic and Cultural Relations. Cambridge University Press. p. 10. ISBN 978-0-521-42894-1.
  6. ↑ Fedalto, Giorgio (1999). Aquileia: una chiesa due patriarcati (به ایتالیایی). Città nuova. p. 196. ISBN 978-88-311-9081-7.
  7. ↑ Zamboni, Filippo (1870). Gli Ezzelini, Dante e gli schiavi, ossia Roma e la schiavitù personale domestica studi storici e letterari di Filippo Zamboni (به ایتالیایی). Presso il figlio di C. Gerold. p. 171.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ "Storia". Ristorantivenezia.net. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 27 September 2014.
  9. ↑ Lane, Frederic Chapin (1 November 1973). Venice, A Maritime Republic. JHU Press. p. 79. ISBN 978-0-8018-1460-0.
  10. ↑ Colombini, Paola (1992). Veneto: (esclusa Venezia) (به ایتالیایی). Touring Editore. p. 581. ISBN 978-88-365-0441-1.
  11. ↑ Zimmermanns, Klaus (2009). Venetien: die Stadte und Villen der Terraferma (به آلمانی). DuMont Reiseverlag. p. 219. ISBN 978-3-7701-4356-6.
  12. ↑ "Provincia di Venezia" (PDF) (به ایتالیایی). Politichesociali.provincia.venezia.it. Archived from the original (PDF) on 5 March 2016. Retrieved 27 September 2014.
  13. ↑ Province in cifre
  14. ↑ "Monthly Demographic Balance". ISTAT.
  15. ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ "Venezia in cifre 2013". Camera di Commercio Venenzia. Archived from the original on 7 December 2014. Retrieved 29 September 2014.
  16. ↑ Global Veneto - Information from the Veneto Regional Council بایگانی‌شده در ۲۰۱۲-۰۶-۰۲ توسط Wayback Machine
  17. ↑ OECD Territorial Reviews: Venice, Italy 2010. OECD Publishing. June 17, 2010. ISBN 9789264083523 – via Google Books.
  18. ↑ "coses.it". www.coses.it.
  19. ↑ "Ocse: Pa-Tre-Ve, a record GDP Growth - Il Mattino di Padova". Archived from the original on 2010-11-03. Retrieved 2015-05-14.
  20. ↑ "Venice". Discover Italy. Retrieved 29 September 2014.
  21. ↑ "Chioggia Città d'Arte" (به ایتالیایی). Città di Chioggia. Retrieved 29 September 2014.
  22. ↑ "Top 10 most Beautiful Cities in the World 2017". 28 July 2016.
  23. ↑ "Top 10 most Beautiful Cities in the World 2018". 2 September 2018.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کلان‌شهر_ونیز&oldid=42855101»