کلانشهر تورین
کلانشهر تورین
| |
|---|---|
 مقر اداری کلانشهر تورین | |
 پرچم  نشان | |
 موقعیت کلانشهر تورین | |
| کشور |  ایتالیا |
| ناحیه | پیهمونت |
| تأسیس | ۱ ژانویه ۲۰۱۵ |
| مرکز | تورین |
| کومونه | ۳۱۲ |
| حکومت | |
| • شهردار کلانشهر | استفانو لو روسو (حزب دموکراتیک) |
| مساحت | |
| • کل | ۶۸۲۷ کیلومتر مربع (۲۶۳۶ مایل مربع) |
| جمعیت (۲۰۲۵)[۱] | |
| • کل | ۲۲۰۷۸۷۳ |
| • تراکم | ۳۲۰/کیلومتر مربع (۸۴۰/مایل مربع) |
| تولید ناخالص داخلی | |
| • کلانشهری | ۶۹٫۳۰۵ میلیارد یورو (۲۰۱۵) |
| • سرانه | ۳۰٬۳۰۴ یورو (۲۰۱۵) |
| منطقهٔ زمانی | یوتیسی +۱ (CET) |
| • تابستانی (DST) | یوتیسی +۲ (CEST) |
| کد پستی | ۱۰۱۲۱–۱۰۱۵۶ (تورین) ۱۰۰۱۰–۱۰۰۹۹ (شهرهای دیگر) |
| پیششمارهٔ تلفن | ۰۱۱, ۰۱۲۱, ۰۱۲۲, ۰۱۲۳, ۰۱۲۴, ۰۱۲۵, ۰۱۶۱ |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | IT-TO |
| پلاک خودرو | TO |
| وبگاه | cittametropolitana |
کلانشهر تورین (ایتالیایی: Città metropolitana di Torino; پیهمونتی: Sità metropolitan-a ëd Turin) یکی از کلانشهرهای ایتالیا در ناحیهٔ پیمونت است. مرکز آن شهر تورین است. این کلانشهر جایگزین استان تورین شد و شامل ۳۱۲ کومونه (شهرداری) است. این واحد در پی اصلاح ساختار ادارات محلی (قانون ۱۴۲/۱۹۹۰) ایجاد و بهموجب قانون ۵۶/۲۰۱۴ رسمیت یافت. کلانشهر تورین از ۱ ژانویهٔ ۲۰۱۵ بهطور رسمی عملیاتی شد و ۲٬۲۰۷٬۸۷۳ نفر جمعیت دارد.[۱]
این کلانشهر از شمال با واله دائوستا، از شرق با استانهای بیهلا، ورچلی، آلساندریا و آسته، از جنوب با استان کونئو و از غرب با کشور فرانسه (دپارتمانهای ساووآ در ناحیهٔ اوورنی-رون-آلپ و اوت-آلپ در پروانس-آلپ-کوت دازور) هممرز است. این کلانشهر بزرگترین کلانشهر ایتالیا است و تنها کلانشهری بهشمار میرود که با یک کشور خارجی، یعنی فرانسه، مرز مشترک دارد.
کلانشهر تورین توسط شهردار کلانشهری[الف] و شورای کلانشهری[ب] اداره میشود. از ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱، استفانو لو روسو پس از کیارا آپندینو بهعنوان شهردار شهر مرکزی فعالیت میکند.
جغرافیا
[ویرایش]
این کلانشهر مساحتی برابر با ۶٬۸۲۷ کیلومتر مربع (۲٬۶۳۶ مایل مربع) است،[۳] و جمعیتی بالغ بر ۲٬۲۱۱٬۱۱۴ نفر دارد. در محدودهٔ کلانشهری آن ۳۱۲ کومونه[۴] وجود دارد که بیش از هر استان یا کلانشهر دیگری در ایتالیا است. پس از آن، استان کونئو با ۲۵۰ کومونه در جایگاه دوم قرار دارد.[۵]
قلمرو این کلانشهر دربرگیرندهٔ نواحی کوهستانی در غرب و شمال، در امتداد مرز با فرانسه و واله دائوستا است،[۶] و همچنین بخشهایی مسطح یا تپهای در جنوب و شرق را شامل میشود. بخش کوهستانی میزبان بخشی از آلپ اوتستال، آلپ گرایان و تا حد بسیار کمتری، آلپ پنین است. بلندترین نقطه در کلانشهر تورین، کوه روک (۴٬۰۲۶ متر) است که در رشتهکوه گران پارادیزو در مرز با واله دائوستا واقع شده است.
این ناحیه عمدتاً بهوسیلهٔ رود پو و شاخههای متعدد آن در سمت چپ آبیاری میشود. رود پو که سرچشمهٔ آن در استان کونئو قرار دارد، از جنوب وارد کلانشهر تورین شده و تا شهر تورین پیش میرود. پس از گذر از مرکز استان، مسیر خود را بهسوی شرق ادامه داده و وارد استان ورچلی میشود.
از پارکهای منطقهای در این کلانشهر میتوان به پارک منطقهای لا ماندریا اشاره کرد. همچنین چندین منطقهٔ حفاظتشدهٔ طبیعی در این استان قرار دارند، از جمله ذخیرهگاه طبیعی ساکرو مونته در بلمونته و پارک ملی گران پارادیزو. همچنین اقامتگاههای خاندان سلطنتی ساووی، به همراه ساکرو مونته دی بلمونته در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند.[۶]
به دلیل «تدارکات سبز» خود، کلانشهر تورین در سال ۲۰۱۶ در جایزهٔ اروپایی تدارکات عمومی سبز (European GPP Award) به رتبهٔ سوم دست یافت.[۷] در همان سال، طرح «کرونا ورده» (Corona Verde)، شبکهٔ سبز منطقهٔ کلانشهری تورین،[۸] موفق به دریافت جایزهٔ «شهر برای فضای سبز» (La Città per il Verde) در بخش «سبز شهری» (Verde Urbano) شد.[۹][۱۰]
در حوزهٔ گردشگری و طبیعتگردی، کلانشهر تورین نهاد راهبر پروژهٔ فراملی «راه تاکستانهای آلپ» (Strada dei Vigneti Alpini) است که به معرفی مسیرهای شرابسازی، مناظر طبیعی و میراث فرهنگی در نواحی مختلف آلپ میپردازد.[۱۱]
اداره
[ویرایش]در ۱ آوریل ۲۰۱۵، شورای کلانشهر پیشنهاد تقسیم قلمرو به ۱۱ منطقهٔ همگن را تصویب کرد،[۱۲] که این مصوبه در ۱۴ آوریل همان سال توسط کنفرانس کلانشهری تأیید شد.
| منطقه | نام | تعداد کومونهها | جمعیت |
|---|---|---|---|
| ۱ | تورین | ۱ | ۸۷۰٬۹۵۲ |
| ۲ | ناحیهٔ کلانشهری تورین غربی | ۱۴ | ۲۳۷٬۵۶۱ |
| ۳ | ناحیهٔ کلانشهری تورین جنوبی | ۱۸ | ۲۶۸٬۹۷۸ |
| ۴ | ناحیهٔ کلانشهری تورین شمالی | ۸ | ۱۳۷٬۱۷۸ |
| ۵ | پینرولزه | ۴۵ | ۱۳۱٬۸۷۱ |
| ۶ | درههای سوزا و سانگونه | ۴۰ | ۱۰۳٬۵۰۰ |
| ۷ | چیریهزه – درههای لانزو | ۴۰ | ۱۰۱٬۱۴۸ |
| ۸ | کاناوزهٔ غربی | ۴۶ | ۸۲٬۰۸۰ |
| ۹ | اپورهدیهزه | ۵۴ | ۸۸٬۰۰۶ |
| ۱۰ | کیواسزه | ۲۴ | ۹۹٬۵۸۸ |
| ۱۱ | کیهرهزه – کارمانیولهزه | ۲۲ | ۱۳۱٬۵۱۷ |
فهرست شهرداران کلانشهر تورین
[ویرایش]| پرتره | نام | دوره | حزب | ||
|---|---|---|---|---|---|
| شروع | پایان | ||||
| ۱ | 
|
پیرو فاسینو | ۱ ژانویه ۲۰۱۵ | ۳۰ ژوئن ۲۰۱۶ | حزب دموکرات |
| ۲ | 
|
کیارا آپندینو | ۳۰ ژوئن ۲۰۱۶ | ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱ | جنبش پنج ستاره |
| ۳ | .jpg)
|
استفانو لو روسو | ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱ | متصدی فعلی | حزب دموکرات |
شورای کلانشهر
[ویرایش]کلانشهرهای جدید که به مناطق شهری بزرگ اختیارات اداری همسنگ استان را اعطا میکنند، با هدف بهبود کارایی ادارههای محلی و کاهش هزینههای محلی از طریق هماهنگی بهتر میان شهرداریها در ارائهٔ خدمات پایه (از جمله حملونقل، آموزش و برنامههای اجتماعی) و حفاظت از محیط زیست طراحی شدهاند.[۱۳] در این چارچوب سیاستی، شهردار تورین بهعنوان «شهردار کلانشهر» تعیین شد و ریاست «شورای کلانشهری» را بر عهده گرفت؛ شورایی که از ۱۸ شهردار شهرداریهای واقع در محدودهٔ کلانشهر تشکیل شده است.
اولین شورای کلانشهر در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۴ انتخاب شد:
| حزب | صندلیها | |
|---|---|---|
| حزب دموکراتیک | ۱۳ از ۱۸
| |
| جنبش پنج ستاره | ۲ از ۱۸
| |
| فورتسا ایتالیا | ۱ از ۱۸
| |
| راست-میانهٔ نو | ۱ از ۱۸
| |
| دیگران | ۱ از ۱۸
| |
شهرداریها
[ویرایش]در کلانشهر ۱۱۸ شهرداری (کومونه) وجود دارد.[۱۴] ده شهرداری بزرگ از نظر جمعیت عبارتند از:
| رتبه | نشان | کومونه | جمعیت | مساحت
(کیلومتر مربع)[۱۵] |
تراکم جمعیتی
(نفر/کیلومتر مربع) |
ارتفاع
(متر از سطح دریا) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | _heraldic.svg) |
تورین | ۸۴۹٬۷۹۵ | ۱۳۰٫۰۱ | ۶٬۹۲۵ | ۲۳۹ |
| ۲ |  |
مونکالیری | ۵۶٬۵۱۷ | ۴۷٫۵۳ | ۱٬۱۸۹ | ۲۶۰ |
| ۳ |  |
کولنیو | ۴۹٬۱۷۵ | ۱۸٫۱۰ | ۲٬۷۶۵ | ۳۰۲ |
| ۴ |  |
ریولی | ۴۷٬۳۶۴ | ۲۹٫۵۰ | ۱٬۶۰۶ | ۳۵۲ |
| ۵ |  |
ستیمو تورینزه | ۴۶٬۸۳۳ | ۳۱٫۴۶ | ۱٬۴۸۵ | ۲۰۷ |
| ۶ |  |
نیکلینو | ۴۶٬۵۷۶ | ۲۰٫۵۶ | ۲٬۲۶۵ | ۲۲۹ |
| ۷ |  |
گرولیاسکو | ۳۶٬۷۳۲ | ۱۳٫۱۳ | ۲٬۷۹۸ | ۲۹۳ |
| ۸ |  |
کیهری | ۳۵٬۹۶۲ | ۵۴٫۲۰ | ۶۶۴ | ۲۸۳ |
| ۹ |  |
پینرولو | ۳۵٬۵۷۵ | ۵۰٫۳۴ | ۷۰۷ | ۳۷۶ |
| ۱۰ |  |
وناریا رئاله | ۳۲٬۸۸۳ | ۲۰٫۴۴ | ۱٬۶۰۹ | ۲۶۲ |
| ۱۱ |  |
کارمانیولا | ۲۸٬۳۶۱ | ۹۵٫۷۲ | ۳۰۴ | ۲۴۰ |
| ۱۲ |  |
کیواسو | ۲۶٬۶۱۰ | ۵۱٫۲۴ | ۵۲۱ | ۱۸۳ |
جمعیتشناسی
[ویرایش]| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۸۶۱ | ۸۶۱٬۹۹۴ | — |
| ۱۸۷۱ | ۹۱۹٬۲۵۲ | ۶٫۶٪+ |
| ۱۸۸۱ | ۹۷۸٬۵۴۷ | ۶٫۵٪+ |
| ۱۹۰۱ | ۱٬۰۶۲٬۹۴۰ | ۸٫۶٪+ |
| ۱۹۱۱ | ۱٬۱۴۴٬۴۷۴ | ۷٫۷٪+ |
| ۱۹۲۱ | ۱٬۲۰۸٬۳۹۸ | ۵٫۶٪+ |
| ۱۹۳۱ | ۱٬۲۹۶٬۳۴۷ | ۷٫۳٪+ |
| ۱۹۳۶ | ۱٬۳۱۲٬۳۲۴ | ۱٫۲٪+ |
| ۱۹۵۱ | ۱٬۴۳۳٬۰۰۱ | ۹٫۲٪+ |
| ۱۹۶۱ | ۱٬۸۲۴٬۲۵۴ | ۲۷٫۳٪+ |
| ۱۹۷۱ | ۲٬۲۸۷٬۰۱۶ | ۲۵٫۴٪+ |
| ۱۹۸۱ | ۲٬۳۴۵٬۷۷۱ | ۲٫۶٪+ |
| ۱۹۹۱ | ۲٬۲۳۶٬۷۶۵ | ۴٫۶٪− |
| ۲۰۰۱ | ۲٬۱۶۵٬۶۱۹ | ۳٫۲٪− |
| ۲۰۱۱ | ۲٬۲۴۷٬۷۸۰ | ۳٫۸٪+ |
| ۲۰۲۱ | ۲٬۲۰۸٬۳۷۰ | ۱٫۸٪− |
| مرکز ملی آمار ایتالیا[۱۶][۱۷] | ||
-
-
زبان آرپیتان (فرنکو-پروونسال):آبی تیره: شناسایی رسمی آبی متوسط: قلمرو سنتی زبان؛ آبی روشن: ناحیهٔ گذار تاریخی
بناهای نمادین
[ویرایش]دو بنای شاخص در کلانشهر تورین عبارتاند از مول آنتونلیانا، نماد شهر تورین و کلیسای جامع سن میشل که نماد ناحیهٔ پیمونت بهشمار میآید.
در میراث فرهنگی این کلانشهر چندین مکان قرار دارد که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند:
- ساکرو مونته دی بلمونته در درهٔ اورکو، که بخشی از میراث فرهنگی «ساکرو مونته» است.
- بخش عمدهٔ اقامتگاههای خاندان ساووی در پیمونت، از جمله:
- سکونتگاه چوبپایهای دیرینهٔ آتزلیو که جزو میراث «۱۱۱ سکونتگاه باستانی آلپ» بهشمار میرود.
- و همچنین شهر صنعتی ایورئا بهعنوان نمونهای از معماری مدرن و «شهر صنعتی قرن بیستم».
حمل و نقل
[ویرایش]
کلانشهر تورین دارای شمار زیادی کارگاه راهآهن و جاده است. هرچند این فعالیتها با برگزیدهشدن شهر برای میزبانی بازیهای المپیک زمستانی ۲۰۰۶ شدت گرفت، بخشی از آنها از مدتها پیش برنامهریزی شده بود. برخی از این کارگاهها به پروژههای عمومی راهسازی مانند احداث زیرگذرها و روگذرها برای بهبود جریان ترافیک اختصاص دارند.
پروژه بزرگ دیگر، خط مترو بر اساس سیستم VAL است که با نام متروتورینو شناخته میشود که دارای یک خط و ۲۳ ایستگاه است. انتظار میرود این پروژه سالها ادامه یابد و بخش بزرگتری از شهر را پوشش دهد. فاز اول آن به موقع برای بازیهای المپیک ۲۰۰۶ به پایان رسید، در ۴ فوریه ۲۰۰۶ افتتاح شد و روز بعد برای عموم افتتاح شد. اولین بخش سیستم مترو، شهر مجاور کولنیو را به پورتا سوزا در مرکز شهر تورین متصل میکرد. در ۴ اکتبر ۲۰۰۷، این خط به پورتا نوئووا امتداد یافت. در مارس ۲۰۱۱ به لینگوتو رسید. خط ۲ مترو در دست برنامهریزی است و قرار است شهر تورین را از شمال به جنوب طی کند.
این منطقه دارای یک فرودگاه بینالمللی به نام فرودگاه بینالمللی تورین-کاسله (کد یاتا: TRN) است که در کازله تورینزه و حدود ۱۳ کیلومتر (۸ مایل) از مرکز تورین واقع شده است. این فرودگاه از طریق خط راهآهن (از ایستگاه دورا) و همچنین یک سرویس اتوبوس (از ایستگاههای راهآهن پورتا نوئووا و پورتا سوزا) به شهر متصل میشود.
منطقه کلانشهری توسط سرویس راهآهن کلانشهری تورین خدماترسانی میشود.
نگارخانه
[ویرایش]-
-
-
-
-
-
-
-
ساکرو مونته دی بلمونته -
-
-
صومعه نوالزا -
صومعه نوالزا -
-
کاخ شکار استوپینجی -
قلعه فنسترله -
نمایی از تورین
.jpg)
جستارهای وابسته
[ویرایش]- استان تورین
- کفن تورین
- دودمان ساووی
- زبان ایتالیایی
- زبان پیهمونتی
- زبان آرپیتان
- اقامتگاههای خاندان سلطنتی ساووی
- پارک ملی گران پارادیزو
یادداشتها
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Monthly Demographic Balance". مرکز ملی آمار ایتالیا.
- ↑ Regions and Cities > Regional Statistics > Regional Economy > Regional Gross Domestic Product (Small regions TL3), OECD.Stats. Accessed on 16 November 2018.
- ↑ "ISTAT - Superficie dei comuni, province e regioni al Censimento 2011". ISTAT (به ایتالیایی). Retrieved 14 September 2014.
- ↑ "Comunis in Turin" (به ایتالیایی). Archived from the original on 7 January 2012. Retrieved 14 September 2014.
- ↑ "Province of Turin". Energeia. Archived from the original on 2014-06-01. Retrieved 14 September 2014.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ "Turin - Piedmont". ITALIA. Retrieved 14 September 2014.
- ↑ "Torino, città e metropolitana sul podio del premio europeo per gli acquisti verdi".
- ↑ "Sito ufficiale della Regione Piemonte - Ambiente".
- ↑ "La Corona Verde torinese premiata Città del Verde 2016".
- ↑ "Premio 'La Città per il Verde': riconoscimento speciale al progetto Corona Verde".
- ↑ "VI.A. STRADA DEI VIGNETI ALPINI".
- ↑ C. S. I. Piemonte. "Città Metropolitana - Speciali - Deleghe assegnate a sette Consiglieri" (به ایتالیایی).
- ↑ Vittorio Ferri (2009). "Metropolitan cities in Italy. An institution of federalism" (PDF). University of Milan-Bicocca. Retrieved 23 May 2011.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Provincia di Torino".
- ↑ ISTAT - Superficie dei comuni, province e regioni al Censimento 2011
- ↑ "Popolazione residente e presente dei comuni. Censimenti dal 1861 al 1971" [Resident and present population of the municipalities. Censuses from 1861 to 1971] (PDF) (به ایتالیایی). مرکز ملی آمار ایتالیا. 1971-10-24.
- ↑ "Dashboard Permanent census of population and housing". مرکز ملی آمار ایتالیا.
