کرونوس (اسطوره)

اساطیر یونان باستان
کرونوس
یونانی:	Κρονος
عنوان:	سلطان زمان
جنسیت:	مذکر
پدر:	اورانوس
مادر:	گایا
همسر:	رئا
فرزندان:	هستیا، دمتر، هرا، هادس، پوزئیدون و زئوس
موضوع‌های اساطیر یونان باستان آ ا ب پ ت ج چ خ د ر ز ژ س ش ف ک گ ل م ن و ه ی

کرونوس (به یونانی: Κρόνος) و (به انگلیسی: Cronus) در اسطوره‌های یونان رهبر تیتان‌های نسل اول و کوچکترین در میان آن‌ها بود. او پس از سرنگونی پدرش در طی دوران طلایی بر عالم فرمانروایی می‌کرد، تا اینکه خود نیز توسط پسرش، زئوس سرنگون و در اعماق تارتاروس زندانی شد.

اساطیر یونانی و افسانه‌های اولیه

در ابتدای آفرینش خائوس (خلاء) به وجود آمد. از خائوس گایا (زمین) و بعد به ترتیب تارتاروس (دنیای زیرین) و اروس (شهوت) به وجود آمدند. دیگر خدایان به وجود آمده از خائوس عبارتند از اربوس (تاریکی) و نوکس (شب)، و اما از ازدواج آن‌ها همرا (روز) و آیتر (فضا) و خارون متولد شدند.

از گایا سه خدا متولد شدند: آسمان یا اورانوس، دریا یا پونتوس و کوه‌ها یا اورئا. آسمان هر شب با زمین (گایا و اورانوس) هماغوشی می‌کرد. از این هماغوشی ۱۲ تیتان به وجود آمد، سه غول یک چشم و سه هکاتونکایر صددست که اینان در واقع نسل اول خدایان بودند.

اورانوس که در واقع پدر این ۱۲ تایتان بود از ایشان تنفر داشت به‌همین‌جهت آنان را در تارتاروس یعنی دنیای زیرین زندانی کرد. این عمل باعث خشم مادر تیتان‌ها یعنی زمین یا گایا شد و از تیتان‌ها خواست انتقامشان را از اورانوس یا آسمان بگیرند. تنها کورونوس که کوچکترین تایتان بود حاضر به انجام این کار شد. در نتیجه گایا داسی عظیم از سنگ ساخت و به او داد تا اورانوس را اخته نماید. در هنگام شب اورانوس که برای نزدیکی با گایا نزدیک می‌شد توسط کورونوس اخته شد.

کورونوس آلت اخته شدۀ اورانوس را به دریا انداخت که از آن آفرودیت یا خدای عشق زاده شد. هنگامی که کورونوس بعد از پدرش اورانوس به سلطنت خدایان رسید حاضر به آزاد کردن تایتان‌ها از تارتاروس نشد. اورانوس و گایا یعنی مادر و پدر کورونوس پیش‌بینی کردند که خود کورونوس هم توسط فرزندش سرنگون می‌شود.

زمانی که کورونوس با رئا خواهرش ازدواج کرد حاصل این ازدواج به ترتیب هستیا، دمتر، پوزئیدون، هرا، هادس و زئوس بودند. اما کورونوس برای اینکه پیش‌بینی والدینش به حقیقت نپیوندد هر کدام از بچه‌های خود را هنگام تولد می‌بلعید.

اما هنگام تولد زئوس، رئا از اورانوس و گایا کمک خواست تا نگذارند کرونوس زئوس را نیز بخورد. رئا سنگ بزرگی را به کورونوس داد و وی نیز که فکر می‌کرد این سنگ بزرگ زئوس است آن را به‌جای زئوس خورد. رئا، زئوس را به جزیره کرت (در نزدیکی یونان) برد و بزرگ کرد. هنگامی که زئوس بزرگ شد داروی تهوع‌آوری را به کرونوس خوراند که باعث شد وی فرزندانی را که خورده بود بالا بیاورد که در این موقع جنگی ۱۰ ساله میان تایتان‌ها و فرزندان کورونوس شکل گرفت که کورونوس شکست خورد و سلطنت میان زئوس و برادران و خواهرانش تقسیم گشت.

داسی که در دست کرونوس بود و با آن مخالفان خود را سرکوب می‌کرد اکنون به عنوان مثالی برای سرکوبی مخالفان در کشورهای دیکتاتوری به کار می‌رود.

شجره‌نامه آخایوس در اسطوره‌شناسی یونان

شجره‌نامهٔ آخایوس در اسطوره‌شناسی یونان
اورانوس گایا کرونوس رئا اوکئانوس تتیس ممفیس لیبیا پوزئیدون نیلوس ایناخوس ملیا بلوس آگنور تلفاسا فورونئوس یو زئوس کادموس کیلیکس ائوروپه فینیکس آخیرو اپافوس هارمونیا دانائوس آجیپتوس پلیدروس آگاوه هایپرمنسترا لینسئوس آتونوئه اینو آباس سمله آکریسیوس دانائی زئوس پرسئوس

جستارهای وابسته

• فهرست شخصیت‌ها، مکان‌ها و رویدادهای افسانه‌ای یونان باستان

منابع

• دورانت، ویل (۱۳۷۸)، تاریخ تمدن، یونان باستان (جلد دوم)، ترجمهٔ امیرحسین آریان‌پور و دیگران، به کوشش سرویراستار، محمود مصاحب.، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، شابک ۹۶۴-۴۴۵-۰۰۱-۹
• ویکی‌پدیای انگلیسی