چرخریسک
چرخریسک | |
---|---|
![]() | |
چرخریسک کاکلی در اسکاتلند | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پرنده |
راسته: | گنجشکسانان |
زیرراسته: | پرنده آوازخوان |
تیره: | Paridae نیکولاس ایلوارد ویگورس, ۱۸۲۵ |
سرده | |
5–10, see text. | |
گسترش جهانی (سبز رنگ) |
چرخریسک پرندهای ریزجثه و ظریف به وزن تقریبی یازده گرم، درختزی، بالارو، شاد، زیبا و فوق العاده فعال و پرجنبوجوش است و صدای بسیار زیبایی دارد. بالهایش کوتاه و قلبش بزرگ و قوی است. از حشرات تغذیه میکند؛ طعمه را میان پنجههای پا گرفته، با فشار آوردن روی شاخه له کرده و می خورد. در میان پرندگان نغمه خوان از همه پرانرژی تر و در مقابل گرسنگی از همه کم طاقت تر است، بهطوریکه بیش از ۲۴ ساعت نمیتواند گرسنه بماند؛ از این رو تلفات این پرنده در فصل زمستان قابل ملاحظه است.
در سوراخ تنه درخت آشیانه میسازد. اگر حفره درختی پیدا نکند، در سوراخ زمین، جعبه پست منازل و حتی در قوطی کنسرو خالی هم تخم می گذارد. در سال دو بار و در هر دفعه بین ۶ تا ۱۲ و گهگاه بیشتر تخمگذاری میکند. در فرهنگ اسطورهای گیلکها کولکاپیس یا کولکافیس (نام این پرنده در زبان گیلکی) زادهی بلبل دانسته شده و تلقی میشود بلبل ماده هفت عدد تخم می گذارد که از میان تخمها شش عدد بلبل و تنها یکی کولکاپیس به دنیا می آید.
این پرنده از خانواده چرخریسکان(Paridae)است. بجز آمریکای جنوبی، چرخریسکها در جنگل ها، بیشه ها، پارکها و باغهای تمامی نقاط دنیا یافت میشود.
گونهها[ویرایش]
- چرخریسک پشتبلوطی (Penduline tit)
- چرخریسک دمدراز (Aegithalidae)
- چرخریسک سر آبی (Cyanistes caeruleus)
- چرخریسک غمگین (Poecile lugubris)
- چرخریسک زغالی (Periparus ater)
- چرخریسک بزرگ (Parus major)
- چرخریسک بخارایی یا تورانی (Parus bokharensis)
منابع[ویرایش]
- واژه نامه گویش گیلکی. احمدمرعشی. انتشارات طاعتی. چاپ اول. تیر۱۳۶۳
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ چرخریسک موجود است. |