پیتر لیسون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پیتر لیسون
زادهٔ۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۷۹ ‏(۴۴ سال)
ملیتآمریکایی
نهاددانشگاه شیکاگو
(۲۰۰۹–۲۰۱۰)
دانشگاه جرج میسون
(۲۰۰۷–اکنون)
دانشگاه ویرجینیای غربی
(۲۰۰۵–۲۰۰۷)
زمینهعلم اقتصاد
فارغ‌التحصیلکالج هیلزدیل
دانشگاه جرج میسون
تاثیرگذارانگری بکر، لودویگ فن میزس، جرج استیگلر، گوردون تالک
مشارکت‌هاقلاب نامرئی
اطلاعات در IDEAS / RePEc

پیتر تی. لیسون (Peter T. Leeson) (متولد ۲۹ ژوئیه ۱۹۷۹)، اقتصاددان آمریکایی و استاد دانکن بلک اقتصاد و حقوق در دانشگاه جرج میسون است. وبسایت «بیگ تینک» او را در ۲۰۱۲ میلادی در میان «هشت تا از برترین اقتصاددانان جوان» فهرست کرد. او عضو انجمن سلطنتی هنر است.[۱][۲][۳]

لیسون را به دلیل توسعه نظریه انتخاب عقلانی به حوزه‌های غیرمعمولی چون مطالعه آداب و رسوم عجیب و خرافی و رفتار دزدان دریایی می‌شناسند. او قبلاً موقعیت‌های هیئت علمی در دانشگاه ویرجینیای غربی و دانشگاه شیکاگو را برعهده داشته است.[۴][۵][۶][۷][۸][۹]

زندگی و تحصیلات[ویرایش]

لیسون در نوجوانی شروع به نوشتن در مورد اقتصاد کرد:

در ۱۹۹۷، رئیس مرکز ماکیناک برای سیاست عمومی، لارنس رید نامه مفصلی را برای ویرایشگر قرائت نمود … که نویسندهٔ سابقی را به دلیل تحلیل ضعیف اقتصادی‌اش در رابطه با یکی از مسائل سیاست عمومی سرزنش نموده بود. رید با نویسنده تماس گرفت و فرضش این بود که او نوعی استاد دانشگاه باشد. در حقیقت مؤلف نامه دانش‌آموزی ۱۷ ساله از دبیرستان دوو به نام پیتر لیسون بود.[۱۰]

لیسون به عنوان یک نوجوان ۱۸ ساله، توسط یکی از اساتید اقتصاد دانشگاه نورثوود برای سخنرانی در درسش دعوت شد.

لیسون مدرک BA خود را در زمینه اقتصاد در ۲۰۰۱ میلادی از دانشگاه هیلزدیل کسب نمود. او PhD خود را در دانشگاه جرج میسون در ۲۰۰۵ میلادی تحت هدایت پیتر بوتکه کسب نمود. طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۴ میلادی، او عضو بازدیدکنندهٔ اقتصاد سیاسی و حکومت در دانشگاه هاروارد بوده‌است. در ۲۰۰۵ میلادی، او همکار اف.ای. هایک در مدرسه اقتصاد لندن بوده‌است.[۱۱]

لیسون به آنیا که اکنون همسر اوست، در مقدمه کتاب «قلاب نامرئی: اقتصاد چنهان دزدان دردایی» پیشنهاد ازدواج ارائه نمود. آنیا به عنوان یکی از شخصیت‌های کتابش با عنوان «WTF؟! تور گردش عجیب غریب اقتصادی.» نیز پدیدار گشت. لیسون تتویی از نمودار عرضه-تقاضا بر روی عضله دوسر بازوی خود رسم کرده و از حریصان سیگار برگ است. کتاب اخیرش را خودش مصورسازی نمود.[۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]

آثار[ویرایش]

اقتصاد دزدی دریایی[ویرایش]

کتاب «قلاب نامرئی» لیسون استدلال می‌آورد که دزدان دریایی کارائیب شکل اولیه‌ای از دموکراسی مشروطه را توسعه داد و به رفتارهایی چون به پرواز درآوردن پرچم دزدان دریایی (جالی راجر) دست می‌زدند، چون این کار سودشان را به حالت بیشینه می‌رساند.[۱۸]

در جریان هواپیماربایی مرسک آلاباما، کار او بر روی دزدان دریایی موجب جلب توجه رسانه‌های قابل توجهی شد. در مقاله‌ای که توسط رادیوی عمومی ملی (NPR) منتشر شد او گفت: «دزدان دریایی اوایل قرن هجدهم میلادی، افرادی چون بلک برد، 'بلک بارت' رابرتس و 'کالیکو' جک راکام صرفاً دزد نبودند، بلکه جزو اولین کاوشگرانی بودند که صاحب برخی از محترمانه‌ترین ارزش‌های جهان مدرن همچون آزادی، دموکراسی و برابری بودند.»[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

گرچه لیسون احتیاط می‌کند تا کنش‌های مجرمانه دزدان را تحسین نکند، استدلال می‌آورد که خود-سازماندهیشان تصویر مفیدتری از این حقیقت را ارائه می‌دهد که حتی مجرمان هم اصول رفتاری بر اساس منافع عقلانی شخصی دارند. او در مصاحبه‌ای که توسط نیویورک تایمز منتشر شد تز خود را اینگونه جمعبندی می‌کند:

ایده کتاب نامرئی این است که دزدان دریایی گرچه مجرم اند، هنوز هم تحت انگیزه منافع شخصی خویش به جلو رانده می‌شوند؛ لذا به سمت ساخت سامانه‌هایی از حکومت و ساختارهای اجتماعی کشانده می‌شوند که به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا به نحو بهتری به اهداف مجرمانه خود رهنمون شوند … دلیل این که جرم این ساختارها را به جلو می‌راند این است که آن‌ها نمی‌توانند بر روی حکومت جهت ارائه‌شان تکیه کنند؛ بنابراین دزدان دریایی بیش از هرفرد دیگری نیاز دارند تا نظام قانونی داشته باشند تا برایشان مدت مدیدی جهت دزدی موفقیت‌آمیز خدمات ارائه نماید.[۲۲]

اقتصاد آداب عجیب و خرافات[ویرایش]

کتاب لیسون با عنوان !?WTF بحثی ارائه می‌کند مبنی بر این که اعمالی که به نظر بی معنا هستند همچون آزمایش ایزدی، آزمایش از طریق نبرد و طالع بینی، در حقیقت راهکارهای هوشمندانه‌ای هستند که توسط مردم جهت فایق آمدن بر مشکلات اجتماعی خلق شده‌اند. یکی از الگوهای تکرار شونده در آثار او این است که: «مردم، همه‌شان، صرف نظر از زمان و مکان، دین یا فرهنگ، ثروت، فقر یا هرچیز دیگری - منطقی هسنتد». همین‌طور به طریق مشابه معتقد است که تمام مؤسسات شامل آنهایی که «به نظر ناکارامد — و جداً برخی مواقع کاملاً مزخرف — به نظر می‌ایند، در حقیقت طی بازبینی دقیقتر کارامد دیده می‌شوند و چندان هم مزخرف به نظر نمی‌رسند».[۲۴][۲۵][۲۶]

استیون لویت کتاب لیسون را به عنوان «فریکونومیکسی در مورد استروئیدها» توصیف کرده و لیسون را به عنوان «یکی از خلاق‌ترین اقتصاددانان جوان این دور و بر» توصیف نموده‌است.[۲۷][۲۸][۲۹]

اقتصاد آنارشی[ویرایش]

لیسون به‌طور گسترده در مورد چیزی نوشته‌است که آن را «اقتصاد آنارشی» توصیف کرده و پیشنهاد نموده‌است که «حکومت بر خود بیش از آن چیزی که فکرش را بکنید کارایی دارد.» آویناش دیکسیت کتاب لیسونز را با عنوان «آنارشی بی‌کران: چرا خود-حکومتی بهتر از آن چیزی کار می‌کند که فکرش را بکنید» را به عنوان «باز کنندهٔ چشم» توصیف کرده و رابرت الیکسون آن را به عنوان «استادانه» توصیف کرده‌است. به گفته لیسون:[۳۰][۳۱]

بحث آنارشی قدرت خویش را از شواهد تجربی می‌گیرد، نه بحث‌های نظری … با وجود … عرصه‌های مهمی از آنارشی، جنگ جهانی ابدی در غیاب حکومت جهانی، تجارت بین‌المللی چروکیده در غیاب قانون تجارت فراملیتی یا حتی استانداردهای رو به وخامت زندگی در سومالی را مشاهده نمی‌کنیم. در مقابل، صلح فزاینده بین کشورهای جهان، رشد تجارت بین‌الملل و ارتقاء توسعه سومالی تحت بی‌حکومتی را مشاهده می‌کنیم.[۳۰]

بودجه «مطالعه بر روی نظم خود به خودی» که تحت مدیریت «مؤسسه تحقیقاتی اقتصاد اطلس» قرار دارد، به لیسون در سال ۲۰۰۶ میلادی جایزه هایک را اهدا کرد و طی آن اعلام نمود که:

لیسون بر روی مطالعه مسئله نظم تمرکز نموده که در آن هیچ قانون رسمی وجود ندارد و نشان می‌دهد که چگونه در چنین وضعیت‌های متنوعی همچون تجارت بین غریبه‌ها، راهزنی در آفریقای مرکزی غربی مستعمراتی و سومالی مدرن، و زندگی در میان جوامع دزدان دریایی طی اعصار مختلف، اغلب قواعد خودمانی ظهور می‌کنند که امکان حفظ نظم بدون کنترل سنگین حکومتی را فراهم می‌آورد.[۳۲]

دیدگاه‌ها[ویرایش]

لیسون در ستونی در رابطه با رونالد ریگان و سیاست خارجه بیان می‌دارد که «سیاست خارجه ریگان مبتنی بر استفاده از مداخلات نظامی جهت دستیابی به نتایج سیاسی و اقتصادی بود که اداره او در کشورهای خارجی به دنبالشان بود. من دقیقاً از خلاف این رهیافت دفاع می‌کنم، یعنی هیچ نوع از چنین مداخلاتی مطلوب نیست.»[۳۳]

منابع[ویرایش]

  1. "Peter T. Leeson." George Mason University Department of Economics
  2. Wyne, Ali. "Empirics and Psychology: Eight of the World's Top Young Economists Discuss Where Their Field is Going." Big Think. July 25, 2012. [۱]
  3. Department of Economics, George Mason University. "Peter Leeson Elected as a Fellow of the Royal Society of Arts."[۲]
  4. Jones, Ashby. "On the Cauldron System of Justice: Who Needs a Courtroom, Anyway?" Wall Street Journal. February 1, 2010. [۳]
  5. Rothman, Lily. "Game of Thrones and the Case for Trial by Combat." Time. March 12, 2014. [۴]
  6. Worstall, Tim. "Wifeselling: Is Selling Your Wife Slavery?" Forbes. June 21, 2011. [۵]
  7. Levitt, Steven. "The Economics of Gypsies." Freakonomics.com. July 27, 2010. [۶]
  8. Richmond, Ben. "There's a Rational Explanation for Human Sacrifice." Motherboard/VICE. January 31, 2014. [۷]
  9. Surowiecki, James. "The Pirate's Code" New Yorker. July 9, 2007
  10. LaFaive, Michael. "Peter the Great." Mackinac Center for Public Policy. October 10, 2005. [۸]
  11. Leeson, Peter. Curriculum vitae. peterleeson.com
  12. Pellien, Jessica. "Peter Leeson Proposes an Economic Love Story." Princeton University Press. March 30, 2009. [۹] بایگانی‌شده در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine For further information, see this interview.
  13. Leeson, Peter T. WTF?! An Economic Tour of the Weird Stanford University Press. 2017. p. 11.
  14. Crain, Caleb. "Bootylicious: What do the Pirates of Yore Tell us About Their Modern Counterparts." The New Yorker. September 7, 2009. [۱۰]
  15. Braun, Bob. "Pirates Provide Opportunity for Quirky Study of Economics." The Star-Ledger June 29, 2009. [۱۱]
  16. Leeson, Peter T. WTF?! An Economic Tour of the Weird Stanford University Press. 2017. p. 191
  17. Leeson, Peter T. "An Austrian Approach to Law and Economics, with Special Reference to Superstition." Review of Austrian Economics 25(3): 185-198. [۱۲]
  18. Shermer, Michael. "Pirate Economics? Captain Hook Meets Adam Smith." Scientific American October 1, 2009.
  19. Trumbull, Mark and Mark Sappenfield. "Captain freed from pirates in daring rescue." Christian Science Monitor. April 12, 2009.
  20. Abraham, Marc. "How pirates of old really did the business." The Guardian. April 6, 2009.
  21. Caldwell, Christopher. "No honour among pirates." Financial Times. April 24, 2009.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Hagen, Ryan. "Pirate Economics 101: A Q&A With Invisible Hook Author Peter Leeson." Freakonomics Blog. New York Times. April 20, 2009. [۱۳]
  23. Leeson, Peter. "In Defense of Pirates (The Old Time Ones)." National Public Radio. April 10, 2009. [۱۴]
  24. Leeson, Peter T. WTF?! An Economic Tour of the Weird Stanford University Press. 2017.
  25. Leeson, Peter T. WTF?! An Economic Tour of the Weird Stanford University Press. 2017. p. XII
  26. Leeson, Peter T. "Why did Pirates Choose Democracy? And Some Thoughts on the Efficient Institutions View." Coordinationproblem.org. April 20, 2013. [۱۵]
  27. Cowen, Tyler. Marginalrevolution.com. April 30, 2017
  28. Stanford University Press
  29. Levitt, Steven. "Freakonomics Meets Pirates of the Caribbean." Freakonomics.com. December 29, 2009. [۱۶]
  30. ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ Leeson, Peter. "Anarchy Unbound; Or, Why Self-Governance Works Better Than You Think." Cato Unbound. Cato Institute. August 6, 2007. [۱۷]
  31. Cambridge University Press
  32. Fund for the Study of Spontaneous Orders. Atlas Economic Research Foundation. atlasnetwork.org. "Archived copy". Archived from the original on 2009-07-09. Retrieved 2009-07-05.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  33. "Clarifying Matters". Cato Unbound. August 20, 2007. Retrieved August 2, 2019.

پیوند به بیرون[ویرایش]