پیام‌رسان عصبی
پیام‌رسان‌های عصبی (به انگلیسی: Neurotransmitter) به مواد شیمیایی ویژه‌ای گفته می‌شود که در بدن تولید می‌شوند و پیام‌های عصبی را با گذشتن از فضای سیناپس از یک سلول عصبی یا نورون به سلول هدف می‌رسانند. این مواد در پایانه عصبی در وزیکول‌هایی جمع‌آوری و نگهداری می‌شوند و هنگامی که نورون برانگیخته می‌شود از غشای سلول به درون فضای سیناپسی رها می‌شوند و به سلول هدف که در نزدیکی نورون شلیک کننده است می‌رسند. برخی از این پیام‌رسان‌ها تحریکی هستند و سلول هدف را برمی‌انگیزانند ولی برخی دیگر مهاری هستند و سلول هدف را مهار می‌کنند و فعالیت آن را کاهش می‌دهند. گلوتامات مهم‌ترین پیام‌رسان تحریکی و گابا مهم‌ترین پیام‌رسان مهاری مغز است.
انواع پیام‌رسان‌های عصبی[ویرایش]
سه نوع کلی پیام‌رسان‌های عصبی عبارتند از:
۱. آمینواسیدها مانند اسید آسپارتیک، اسید گلوتامیک، گاما-هیدروکسی‌بوتیریک اسید و گلیسین
۲. آمینهای بیوژنیک مانند هیستامین، تیرامین، سروتونین و کاتکول آمینها مانند اپی‌نفرین و دوپامین
۳. سایر مانند استیل کولین، اکسید نیتریک و آدنوزین
| سیستمهای پیام‌رسان عصبی | ||
| سیستم | منشا | آثار |
|---|---|---|
| سیستم نورآدرنالین | locus coeruleus |
|
| کلاهک | ||
| سیستم دوپامین | راه‌های عصبی دوپامینرژیک: | سیستم حرکتی، پاداش، شناخت، غدد درون‌ریز، تهوع |
| سیستم سروتونین | caudal dorsal raphe nucleus | هنگام افزایش: خلق، دمای بدن، گرسنگی (سائق)، خواب
هنگام کاهش: آستانه تحریک |
| rostral dorsal raphe nucleus | ||
| سیستم کولینرژیک | pontomesencephalotegmental complex |
|
| basal optic nucleus of Meynert | ||
| medial septal nucleus |
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ویکی‌پدیای انگلیسی
|
