پل اتریدیز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پل اتریدیز
شخصیت تلماسه
تیموتی شالامی در نقش پل در تلماسه (۲۰۲۱)
نخستین حضورتلماسه (۱۹۶۵)
پدیدآورفرانک هربرت
ایفاگر
اطلاعاتِ درون‌داستانی
لقب
  • اوسول
  • معدیب
  • واعظ
  • لسان الغیب
عنوان
پیشه
وابستگیفرمن
خانوادهخاندان اتریدیز
همسرپرنسس ایرولان
افراد مهمچانی (هم‌بالینی)
فرزند
خویشاوندان

پل اتریدیز (انگلیسی: Paul Atreides؛ ‎/əˈtreɪɪdiːz/‎؛[۱] همچنین شناخته‌شده با نام مُعَدّیب؛ انگلیسی: Muad'Dib[۲]) یک شخصیت خیالی در جهان تلماسه است که توسط فرانک هربرت خلق شده است. او قهرمان اصلی دو رمان نخست این مجموعه، تلماسه (۱۹۶۵) و مسیحای تلماسه (۱۹۶۹) است و بازگشتی در کودکان تلماسه (۱۹۷۶) دارد. این شخصیت در رمان‌های شکارچیان تلماسه (۲۰۰۶) و کرم‌های تلماسه (۲۰۰۷) از برایان هربرت و کوین جی. اندرسون که به مجموعه اصلی پایان می‌دهند، تحت دو گولای متفاوت بازگردانده می‌شود و در پیش‌درآمدهای پلِ تلماسه (۲۰۰۸) و بادهای تلماسه (۲۰۰۹) ظاهر می‌شود. به گفتهٔ برایان هربرت، فرزند و زندگی‌نامه‌نویسِ فرانک هربرت، خاندان اتریدیز بر پایهٔ اسطوره‌های قهرمانانه اما بدطالعِ یونانیِ آترئوس خلق شده است.

یکی از موضوع‌های اصلی تلماسه و دنباله‌های آن هشدار فرانک هربرت در مورد تمایلات جامعه برای «سپردن هر ظرفیت تصمیم‌گیری» به یک رهبر کاریزماتیک است.[۳] او در سال ۱۹۷۹ گفت: «نکتهٔ اصلی سه‌گانهٔ تلماسه این است: مراقب قهرمانان باشید. بسیار بهتر است به قضاوت و اشتباهات خودتان تکیه کنید».[۴] پائول از طریق استراتژی نظامی و مانورهای سیاسی خود به رهبری می‌رسد، اما قدرت‌های مافوق بشری و توانایی او برای قراردادن خود در زیرساخت‌های مذهبیِ از پیش موجود، به او این امکان را می‌دهد که خود را به عنوان مسیحا بر جهان تحمیل کند. پل به عنوان «مُعَدّیب» به شخصیت مرکزی یک دین جدید تبدیل می‌شود و با اکراه یک جهاد خونین را به نام خود در سراسر جهان به راه می‌اندازد. او با ایدهٔ بالقوه برای به‌دست‌گرفتنِ کنترلِ الهی بر امپراتوریِ تازه‌ساخته‌شدهٔ خود مبارزه می‌کند، اما در نهایت با گذاشتن آن بر دوش خواهرش آلیا و فرزندانش لتوی دوم و گانیما از زیر بار سرنوشت خود می‌گریزد.

پل اتریدیز در اقتباس سینمایی دیوید لینچ از سال ۱۹۸۴ توسط کایل مک‌لاکلن و در مینی‌سریال ۲۰۰۰ و دنباله آن در ۲۰۰۳ توسط الک نیومن به تصویر کشیده شده است. تیموتی شالامی این شخصیت را در فیلم ۲۰۲۱ و دنبالهٔ آن در ۲۰۲۳ به کارگردانی دنی ویلنوو به تصویر می‌کشد.

تحلیل شخصیت[ویرایش]

به گفته برایان هربرت، فرزند و زندگی‌نامه‌نویس فرانک هربرت، خاندان اتریدیز بر پایهٔ اسطوره‌های قهرمانانه اما بدطالعِ یونانیِ آترئوس آفریده شده است.[۵] برایان هربرت با اشاره به اینکه شخصیت‌های تلماسه با کهن‌الگوهای اساطیری مطابقت دارند، نوشت که «پل، شاهزادهٔ قهرمان در حین سفر در جستجوی ماجرا است و با دختر یک پادشاه ازدواج می‌کند».[۵] موضوع اصلی تلماسه و دنباله‌های آن هشدار فرانک هربرت در مورد تمایلات جامعه برای «سپردن هر ظرفیت تصمیم‌گیری» به یک رهبر کاریزماتیک است.[۳] او در سال ۱۹۷۹ گفت: «نکته اصلی سه‌گانهٔ تلماسه چنین است: مراقب قهرمانان باشید. بسیار بهتر است به قضاوت خود و اشتباهات خود تکیه کنید»[۴] او در سال ۱۹۸۵ نوشت: «تلماسه تماماً بر روی ایدهٔ یک رهبر معصوم استوار است، زیرا دیدگاه من از تاریخ بازگو می‌کند که اشتباهات یک رهبر (یا تحت نام یک رهبر) با تعداد افرادی که بدون هیچ سؤالی او را دنبال می‌کنند تقویت می‌شود.»[۶] هربرت در مصاحبه‌ای در سال ۱۹۷۰ اشاره کرد که شخصیت پل برای بیان «تضادهای استبدادی و ضرورت لحظه» ساخته شده است.[۷]

در طول رسیدن پل به موقعیت ابرانسانی، او خط داستانی مشترک بسیاری از داستان‌ها را دنبال می‌کند که تولد یک قهرمان را توصیف می‌کنند. شرایط ناگواری بر او تحمیل شده است و پس از مدت‌ها سختی و تبعید با سرچشمهٔ شیطان در داستان خود مقابله کرده و آن را شکست می‌دهد.[۸][۹] به این ترتیب، تلماسه نمایندهٔ یک روند کلی است که از داستان‌های علمی تخیلی آمریکایی در دهه ۱۹۶۰ آغاز می‌شود، زیرا شخصیتی را نشان می‌دهد که از طریق ابزارهای علمی به موقعیت خداگونه می‌رسد.[۱۰] کنترل پائول بر روی یک کرم شنی غول پیکر و سوارشدن و راندن آن، نقش وی را به عنوان یک رهبر فرمن تثبیت می‌کند،[۱۱] و او در نهایت به سطحی از دانایی کل دست می‌یابد که منجر به رسیدن او به تاج‌وتخت سلطنتی شده و باعث می‌شود که فرمن‌ها او را همانند یک ایزد پرستش کنند.

دنی ویلنوو، کارگردان و یکی از نویسندگان فیلم اقتباسی تلماسه از سال ۲۰۲۱، پل را با شخصیت مایکل کورلئونه از پدرخوانده مقایسه کرد و توضیح داد که «او در حال آموزش برای دوک‌شدن است. اما به همان اندازه که او برای آن نقش آموزش دیده و آماده شده است، آیا واقعاً این همان چیزی است که او آرزویش را دارد؟ این تناقض آن شخصیت را نشان می‌دهد. مانند مایکل کورلئونه در پدرخوانده - کسی که سرنوشت بسیار غم‌انگیزی دارد و تبدیل به چیزی می‌شود که نمی‌خواست بدان تبدیل شود.»[۱۲]

در اقتباس‌ها[ویرایش]

پل اتریدیز توسط سه بازیگر کایل مک‌لاکلن (۱۹۸۴)، الک نیومن (۲۰۰۰/۲۰۰۳) و تیموتی شالامی (۲۰۲۱/۲۰۲۴) به تصویر کشیده شده است.

پل توسط کایل مک‌لاکلن در اقتباس سینمایی دیوید لینچ در سال ۱۹۸۴،[۱۳] و توسط الک نیومن در مینی سریال ۲۰۰۰[۱۴] و دنباله آن در سال ۲۰۰۳ به تصویر کشیده شده است.[۱۵] این شخصیت توسط تیموتی شالامی در فیلم تلماسه از دنی ویلنوو محصول ۲۰۲۱ به تصویر کشیده می‌شود.[۱۶]

ریچارد کورلیس از تایم خاطرنشان می‌کند که «مک‌لاکلنِ ۲۵ ساله، در نقش به طرز چشمگیری رشد می‌کند؛ خصوصیات او، به عنوان فردی لطیف و لوس در ابتدا، پس از بر عهده‌گرفتن مأموریت خود، زرق و برق مردانه‌ای به خود می‌گیرد».[۱۷] لینچ و تهیه‌کننده رافائلا دی لورنتیس قصد داشتند به‌طور خاص بازیگری ناشناس را برای نقش پل انتخاب کنند و جستجوی سراسری را آغاز کردند. الیزابت لوستینگ، پیشاهنگ بازیگری، مک‌لاکلن را که در جشنواره شکسپیر اورگان اجرا می‌کرد، کشف کرد.[۱۸]

لورا فریس از ورایتی می‌نویسد که «نیومن، به عنوان پاول بد خلق، تنها به یک نُت پایبند است».[۱۹] امت اشر-پرین از Tor.com انتخاب نیومن به عنوان یک بازیگر بزرگسال در نقش پل را مشکل‌ساز معرفی کرد، چرا که این شخصیت در فیلمنامه نسبت به نسخهٔ رمان مبدأ به مراتب نابالغ‌تر است و رمان با دقت بیشتری نگارش شده است.[۲۰]

تیموتی شالامی برای بازی در فیلم ۲۰۲۱ مورد تحسین گستردهٔ منتقدان قرار گرفت. بن تراویس از امپایر نوشت: «شالامی در میان بازی‌های یکنواخت عالی، در نخستین نقش اصلی بلاک‌باسترش جای خودش را دارد. در فیلمی به این اندازه، هر زمانی شانسی وجود دارد که او توسط عظمت کرم شنی همراه با همه چیز در اطرافش بلعیده شود—اما حتی در برابر این منظرهٔ عظیم، کاریزمای مغناطیسی‌ای که او در کرایه‌های مستقل کوچکتر نشان داده بود، می‌درخشد.»[۲۱]

کالاها[ویرایش]

مجموعه‌ای از فیگورهای اکشن تلماسه از شرکت اسباب‌بازی ال‌جی‌ان در سال ۱۹۸۴ با فروش ضعیفی عرضه شد. این مجموعه که پس از فیلم دیوید لینچ طراحی شده بود، چهره‌ای از پل و همچنین شخصیت‌های دیگر را به نمایش می‌گذاشت.[۲۲][۲۳] شرکت اسباب‌بازی فانکو در اکتبر ۲۰۱۹ نوعی از فیگورهای وینیل را معرفی کرد، که پل را در یکی از آن‌ها با یک استیل‌سویت (Stillsuit) نمایش می‌داد که در اقتباس فیلم لینچ طراحی شده است.[۲۴][۲۵] پل و چانی هر دو در اکتبر ۲۰۲۱ به فورتنایت بتل رویال اضافه شدند.[۲۶]

پل در سال ۱۹۷۹ در یک بازی تخته‌ای از شرکت بازی‌سازیِ آوالون هیل با عنوان تلماسه ظاهر شد؛[۲۷][۲۸] علاوه بر آن در بازی دیگری با نام تلماسه از برادران پارکر در ۱۹۸۴،[۲۹] و یک بازی جمع‌آوری کارت با نام تلماسه در ۱۹۹۷ ظاهر شد.[۳۰] این شخصیت همچنین در یک بازی ویدیویی با عنوان تلماسه از سال ۱۹۹۲ از کرایو اینتراکتیو / ویرجین اینتراکتیو[۳۱][۳۲] و یک بازی کامپیوتری سه‌بعدی با عنوان تلماسهٔ فرانک هربرت در سال ۲۰۰۱ توسط کریو اینتراکتیو/ دریم کچر به نمایش درآمد.[۳۳][۳۴]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Dune: Creating the Audiobooks (Official promotional video, includes images of Frank Herbert's pronunciation notes for some terms). مک‌میلن. December 23, 2008. Event occurs at 4:04. Archived from the original on 1 August 2022. Retrieved January 23, 2010.{{cite AV media}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  2. ↑ فرانک هربرت (1965). تلماسه (رمان). شابک ‎۰−۴۴۱−۱۷۲۷۱−۷.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Touponce, William F. (1988). "Dune: Herbert's Polyphonic Novel". Frank Herbert. Boston, Massachusetts: Twayne Publishers imprint, G. K. Hall & Co. p. 12. ISBN 0-8057-7514-5.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Clareson, Thomas (1992). Understanding Contemporary American Science Fiction: the Formative Period. Columbia: University of South Carolina Press. pp. 169–172. ISBN 0-87249-870-0.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Herbert, Frank (1965). "Afterword by Brian Herbert". Dune (Kindle ed.). گروه پنگوئن. pp. 875–877.
  6. ↑ Herbert, Frank (1985). "Introduction". Eye. ISBN 0-425-08398-5.
  7. ↑ McNelly, Willis (1970). "Interview with Frank Herbert". Retrieved June 17, 2009.
  8. ↑ Tilley, E. Allen (February 1978). "The Modes of Fiction: A Plot Morphology". College English. 39 (6): 692–706. doi:10.2307/375873. JSTOR 375873.
  9. ↑ Hume, Kathryn (October 1974). "Romance: A Perdurable Pattern". College English. 36 (2): 129–146. doi:10.2307/374771. JSTOR 374771.
  10. ↑ Attebery, Brian (2002). Decoding Gender in Science Fiction. New York: روتلج. p. 66. ISBN 0-415-93949-6.
  11. ↑ Touponce, William F. (1988). "Dune: Herbert's Polyphonic Novel". Frank Herbert. Boston, Massachusetts: Twayne Publishers imprint, G. K. Hall & Co. pp. 18. ISBN 0-8057-7514-5.
  12. ↑ Travis, Ben (May 15, 2020). "Dune: Denis Villeneuve Compares Paul Atreides to The Godfather's Michael Corleone". امپایر (مجله). Retrieved May 16, 2020.
  13. ↑ Maslin, Janet (December 14, 1984). "Movie Review: Dune (1984)". نیویورک تایمز. Retrieved March 15, 2010.
  14. ↑ Stasio, Marilyn (December 3, 2000). "Cover Story: Future Myths, Adrift in the Sands of Time". The New York Times. Retrieved August 21, 2015.
  15. ↑ Wertheimer, Ron (March 15, 2003). "Television Review: A Stormy Family on a Sandy Planet". The New York Times. Retrieved January 19, 2015.
  16. ↑ Colburn, Randall (September 27, 2018). "Dune star Timothée Chalamet also loves the David Lynch version". ای. وی. کلاب. Retrieved September 28, 2018.
  17. ↑ Corliss, Richard (December 17, 1984). "Cinema: The Fantasy Film as Final Exam". تایم. Archived from the original on January 13, 2020. Retrieved October 31, 2021.
  18. ↑ Jackson, Matthew (November 22, 2019). "12 Epic Facts About David Lynch's Dune". Mental Floss. Retrieved November 25, 2019.
  19. ↑ Fries, Laura (March 11, 2003). "Review: Children of Dune". ورایتی. Archived from the original on August 21, 2015. Retrieved August 21, 2015.
  20. ↑ Asher-Perrin, Emmet (May 9, 2017). "Syfy's Dune Miniseries is the Most Okay Adaptation of the Book to Date". Tor.com. Retrieved February 20, 2019.
  21. ↑ Travis, Ben (October 21, 2021). "Dune (2021)". امپایر (مجله). Retrieved November 8, 2021.
  22. ↑ Daniels, James (January 12, 2014). "Toys We Miss: The Long Forgotten Figures From Frank Herbert's Dune". Nerd Bastards. Retrieved October 30, 2019.
  23. ↑ "Toys". Collectors of Dune. Retrieved October 30, 2019.
  24. ↑ Murphy, Tyler (October 20, 2019). "Funko Adds Dune to its Pop! Line-up". کامیک بوک ریسورسز. Retrieved October 30, 2019.
  25. ↑ Little, Jesse (October 18, 2019). "Coming Soon: Pop! Movies—Dune Classic!". فانکو. Retrieved October 30, 2019.
  26. ↑ "Paul Atreides and Chani Travel from Planet Dune to the Fortnite Item Shop". اپیک گیمز. October 20, 2021. Retrieved October 20, 2021.
  27. ↑ Martin, W. Eric (July 9, 2011). "Interview: Peter Olotka on Cosmic Encounter and D*ne". بوردگیم‌گیک. Retrieved October 30, 2019.
  28. ↑ "Dune (1979)". BoardGameGeek. Retrieved October 30, 2019.
  29. ↑ "Dune (1984)". BoardGameGeek. Retrieved October 30, 2019.
  30. ↑ Baumrucker, Steven (May 2003). "Dune: Classic CCG". Scrye. Archived from the original on May 3, 2004. Retrieved October 30, 2019.
  31. ↑ "Game Overview: Dune (1992)". موبی‌گیمز. Retrieved March 17, 2010.
  32. ↑ "Review: Dune (1992)". Abandonia.com. Retrieved March 17, 2010.
  33. ↑ "Game Overview: Frank Herbert's Dune (2001)". MobyGames. Retrieved March 17, 2010.
  34. ↑ "Overview: Cryo Interactive Entertainment". MobyGames. Retrieved March 17, 2010.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پل_اتریدیز&oldid=39335170»