پلاسمای غنی از پلاکت

پلاسمای غنی از پلاکت
پلاسمای غنی از پلاکت
سرعنوان‌های موضوعی پزشکی	D053657
	[ویرایش در ویکی‌داده]

پلاسمای غنی از پلاکت (به انگلیسی: Platelet-rich plasma)(اختصاری PRP) پلاسمای غلیظ شده خون است که دارای مقادیر فراوان پلاکت می‌باشد. از این پلاسما که از خود بیمار تهیه می‌شود در بعضی مراکز برای درمان صدمات غضروفی و تاندونها و سایر صدمات بافت نرم، استفاده می‌شود. موارد استفاده از آن بر این پایه استوار است که مواد پروتئینی مانند سیتوکینها و دیگر فاکتورهای رشد^*[۱] که در این محلول وجود دارد می‌تواند به پدیده ترمیم در بافت‌های بدن، کمک کند.^[۱]^[۲]

پیشینه[ویرایش]

اثرات ترمیمی و رشد که در صدمات و ضایعات بافت‌های مختلف بدن توسط عوامل رشد کنترل و هدایت می‌شوند باعث بروز این فرضیه شده‌است که مقادیر غنی شده پلاکت‌ها که دارای این فاکتورها هستند، می‌توانند باعث تحریک و تشدید پدیده ترمیم در این صدمات شوند. گروه زیادی از عوامل رشد مانند سیتوکین‌ها، اینترلوکینها، فاکتور رشد پلاکتی^*[۲]، عامل رشد شبه انسولین^*[۳]، عامل رشد فیبروبلاست^*[۴] و دیگر عوامل در کنترل پدیده ترمیم ضایعات و صدمات بافتهای بدن شرکت دارند. از پلاکت‌ها بیش از ۷ نوع از این عوامل رشد ترشح می‌گردد.^[۱]^[۳]

روش تهیه[ویرایش]

از خون محیطی بیمار مقداری که لازم است تهیه و به وسیلهٔ سانتریفوژ مخصوص، سلولهای سرخ خون و گلبول‌ها جدا می‌گردد و از پلاکت‌ها استفاده می‌شود. مقدار پلاکت‌ها در خون انسان حدود ۲۵۰۰۰۰ در هر میلی‌لیتر است، در پلاسمای پی‌آرپی مقدار آن به ۴ الی ۵ برابر رسانده می‌شود.

روش‌های تهیه در بانک‌های خون دقیق‌تر بوده و در درمانگاه‌ها از کیتهای آماده برای تهیه آن استفاده می‌شود. مطالعات علمی نشان داده‌است که روش تهیه، در مؤثر بودن درمان بسیار اهمیت دارد.^[۳]^[۴]^[۵]

موارد استفاده[ویرایش]

موارد استفاده وسیعی از پی‌آرپی در کمک به درمان بیماری‌ها و صدمات تاندون‌ها و مفاصل گزارش شده‌است. مهم‌ترین موارد مصرف آن در ترمیم پارگی‌های رباط‌های زانو، ترمیم تاندون‌ها، ترمیم رباط گرداننده شانه و نیز تزریق داخل مفصلی در بیماران دچار آرتروز است. تنها در کشور آمریکا سالانه بیش از ۸۶۰۰۰ تزریق انجام می‌شود که مصرف آن به‌طور عمده در ورزشکاران است.^[۶]^[۳]

^{^{[نیازمند منبع]}}

اثربخشی بالینی[ویرایش]

نتایج قطعی استفاده از این روش در درمان بیماران هنوز به‌طور کامل مشخص نیست. تاکنون هیچ کارآزمایی بالینی مشخصی مفید بودن این روش را اثبات نکرده‌است. با توجه به اینکه عوارض این روش اندک است، موارد استفاده آن در رشته‌های مختلف اعم از پزشکی، دندانپزشکی و طب ورزشی روزبروز گسترش بیشتری پیدا می‌کند. در گزارش‌های علمی که نتایج موفقیت‌آمیز نداشته‌اند، علت عمده را به روش غلط عمل‌آوری پلاسمای غنی شده در کلینیک‌ها نسبت می‌دهند.^[۳]^[۷]^[۸]^[۹]

یادداشت[ویرایش]

^ Growth Factors
^ PDGF
^ Insulin like Growth Factor
^ Fibroblast Growth Factors

منابع[ویرایش]

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ Marx، Robert E. «Platelet-Rich Plasma: Evidence to Support Its Use» (PDF). J Oral Maxillofac Surg. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 42 (کمک)
↑ . OrthoInfo. sep 2011 http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00648. دریافت‌شده در 15 Jan 2014. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ Yuan، Ting (مارس ۲۰۱۳). «Augmenting tendon and ligament repair with platelet-rich plasma (PRP)» (PDF). Muscles, Ligaments and Tendons Journal. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 43 (کمک)
↑ Arora NS (اوت ۲۰۰۹). «Platelet-rich plasma: a literature review». Implant Dent.
↑ Gonshor A (دسامبر ۲۰۰۲). «Technique for producing platelet-rich plasma and platelet concentrate: background and process». Implant Dent.
↑ «Platelet Rich Plasma (PRP) Guidelines» (PDF). International Cellular Medicine Society. ۲۰۱۱.
↑ Griffin XL (ژوئیه ۲۰۱۲). «Platelet rich therapies for long bone healing in adults». Cochrane Database Syst Rev.
↑ Hsu WK, (دسامبر ۲۰۱۳). «Platelet-rich plasma in orthopaedic applications: evidence-based recommendations for treatment». J Am Acad Orthop Surg.
↑ Sheth U (فوریه ۲۰۱۲). «Efficacy of autologous platelet-rich plasma use for orthopaedic indications: a meta-analysis». J Bone Joint Surg Am.

[Marx-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ Marx، Robert E. «Platelet-Rich Plasma: Evidence to Support Its Use» (PDF). J Oral Maxillofac Surg. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 42 (کمک)

[2] . OrthoInfo. sep 2011 http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00648. دریافت‌شده در 15 Jan 2014. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)

[yuan-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ Yuan، Ting (مارس ۲۰۱۳). «Augmenting tendon and ligament repair with platelet-rich plasma (PRP)» (PDF). Muscles, Ligaments and Tendons Journal. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 43 (کمک)

[4] Arora NS (اوت ۲۰۰۹). «Platelet-rich plasma: a literature review». Implant Dent.

[5] Gonshor A (دسامبر ۲۰۰۲). «Technique for producing platelet-rich plasma and platelet concentrate: background and process». Implant Dent.

[6] «Platelet Rich Plasma (PRP) Guidelines» (PDF). International Cellular Medicine Society. ۲۰۱۱.

[7] Griffin XL (ژوئیه ۲۰۱۲). «Platelet rich therapies for long bone healing in adults». Cochrane Database Syst Rev.

[8] Hsu WK, (دسامبر ۲۰۱۳). «Platelet-rich plasma in orthopaedic applications: evidence-based recommendations for treatment». J Am Acad Orthop Surg.

[9] Sheth U (فوریه ۲۰۱۲). «Efficacy of autologous platelet-rich plasma use for orthopaedic indications: a meta-analysis». J Bone Joint Surg Am.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]