پروانه عمومی همگانی گنو
 GNU GPLv3 Logo | |
| نویسنده | بنیاد نرم‌افزار آزاد |
|---|---|
| واپسین نسخه | ۳ |
| منتشرکننده | بنیاد نرم‌افزار آزاد |
| تاریخ انتشار | ۲۹ ژوئن ۲۰۰۷ |
| سازگار با رهنمودهای نرم‌افزار آزاد دبیان | بله[۱] |
| پذیرفته‌شده از سوی بنیاد نرم‌افزار آزاد | بله[۲] |
| پذیرفته‌شده از سوی پیشگامان متن‌باز | بله[۳] |
| کپی‌لفت | بله[۲][۴] |
| پیوند از کد با مجوز دیگر | خیر |
| وبگاه | www.gnu.org/licenses/gpl.html |
پروانهٔ عمومی همگانی گنو (به انگلیسی: GNU GPL سرواژهٔ GNU General Public License) یکی از مجوزهای بسیار رایج نرم‌افزارهای آزاد است که ضمانت می‌کند کاربران حق مطالعه، ویرایش، اشتراک‌گذاری و انتشار نرم‌افزار را خواهند داشت. به ادعای وبگاه گنو مورد استفادهٔ بیش از نیمی از نرم‌افزارهای آزاد قرار گرفته‌است.[۵] عموماً این پروانه را به نام جی‌پی‌ال که صورت خلاصه شدهٔ عبارت جنرال پابلیک لایسنس است می‌خوانند.
از معروف‌ترین سیستم‌عامل‌ها و نرم‌افزارهای تحت مجوز گنو می‌توان سیستم‌عامل‌های گنو/لینوکس و بسته‌های نرم‌افزاری گنو اشاره کرد.
تاریخچه[ویرایش]
GPL توسط ریچارد استالمن در سال ۱۹۸۹ نوشته شده‌است، برای استفاده با برنامه‌هایی که به عنوان بخشی از پروژه گنو منتشر شده‌است. GPL اصلی مبتنی بر وحدت مجوزهای مشابه بود که برای نسخه‌های اولیه GNU Emacs (1985)، Debugger GNU و کامپایلر GNU C استفاده می‌شد. این مجوزها حاوی مقررات مشابه GPL مدرن بودند، اما مخصوص هر برنامه، با وجود اینکه مجوز یکسانی دارند، آنها را ناسازگار جلوه دادند. هدف استالمن تولید یک مجوز است که می‌تواند برای هر پروژه ای مورد استفاده قرار گیرد، بنابراین امکان ایجاد کد برای بسیاری از پروژه‌ها فراهم می‌شود.
نسخه دوم مجوز، نسخه ۲، در سال ۱۹۹۱ منتشر شد. طی ۱۵ سال بعد، اعضای جنبش نرم‌افزار آزاد نگران مشکلات موجود در مجوز GPLv2 بودند که می‌تواند به شخصی اجازه دهد از نرم‌افزارهای دارای مجوز GPL به شکلی خلاف مجوز سوء استفاده کند. این مشکلات شامل tivoization (درج نرم‌افزار دارای مجوز GPL در سخت‌افزار است که از اجرای نسخه‌های اصلاح شده نرم‌افزار آن خودداری می‌کند)، موارد سازگاری مشابه مواردی که از پروانه کلی عمومی Affero — و معاملات ثبت اختراع بین مایکروسافت و توزیع کنندگان آزاد و منبع آزاد استفاده می‌شود. نرم‌افزاری که برخی به عنوان تلاش برای استفاده از حق ثبت اختراع به عنوان سلاحی علیه جامعه نرم‌افزار آزاد استفاده می‌کردند.
نسخه ۳ برای تلاش برای رفع این نگرانی‌ها ساخته شد و در ۲۹ ژوئن ۲۰۰۷ رسماً منتشر شد.
مشتقات[ویرایش]
متن GPL خود دارای حق چاپ است و کپی رایت توسط بنیاد نرم‌افزار آزاد نگهداری می‌شود.
FSF به افراد اجازه می‌دهد تا مجوزهای جدیدی را براساس GPL ایجاد کنند، تا زمانی که مجوزهای اخذ شده از مقدمه GPL بدون اجازه استفاده نکنند. اما این دلسرد کننده است، زیرا چنین مجوزی ممکن است با GPL ناسازگار باشد و باعث گسترش مجوز ادراک شده می‌شود.
سایر مجوزهای ایجاد شده توسط پروژه گنو شامل گنو ال جی پی ال، مجوز مستندات آزاد GNU و پروانه عمومی همگانی آفرو است.
متن GPL به خودی خود تحت GPL نیست. مجوز حق چاپ مجوز اصلاح مجوز را مجاز نمی‌داند. کپی و توزیع مجوز مجاز است زیرا GPL به گیرندگان نیاز دارد تا "کپی از این مجوز را به همراه برنامه" دریافت کنند. طبق GPL FAQ، هر کسی می‌تواند مجوز جدیدی را با استفاده از نسخه اصلاح شده GPL بسازد تا زمانی که از نام دیگری برای مجوز استفاده کند، "GNU" را ذکر نکنید و مقدمه را حذف کنید، اگرچه از مقدمه در آن استفاده شود. مجوز اصلاح شده در صورت اجازه استفاده از آن از بنیاد نرم‌افزار آزاد (FSF) بدست می‌آید.
جستارهای وابسته[ویرایش]
- گنو ال‌جی‌پی‌ال (یکی دیگر از مجوزهای نرم‌افزارهای آزاد)
- مجوز ام‌آی‌تی (یکی دیگر از مجوزهای نرم‌افزارهای آزاد)
منابع[ویرایش]
- ↑ "Debian – License information". Software in the Public Interest, Inc. Retrieved 2009-12-10.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "Licenses – Free Software Foundation". Free Software Foundation. Archived from the original on 16 December 2008. Retrieved 2009-12-10.
- ↑ "Licenses by Name". Open Source Initiative. Retrieved 2009-12-10.
- ↑ "Copyleft: Pragmatic Idealism – Free Software Foundation". Free Software Foundation. Retrieved 2009-12-10.
- ↑ Licenses - GNU Project - Free Software Foundation (FSF)
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
متن مربوطه در ویکی‌نبشته: پروانه عمومی همگانی گنو |
| تاریخچه |  | |
|---|---|---|
| پروانه‌ها | ||
| نرم‌افزارها |
| |
| سخنرانان عمومی | ||
| دیگر موضوع‌ها | ||
| افراد | |
|---|---|
| پروژه گنو | |
| پروژه‌های دیگر | |
| سازمان‌های خواهر | |
| جستارهای وابسته | |
 | این یک مقالهٔ خرد رایانه است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |