پادوسپان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پاذوسپان یا پاذگوسپان یا پاذگوس یا پایگوس یا پادوسپان یا پادوسبان، در زمان ساسانیان، معاون و تحت فرمان یکی از سپاهبذ‌های چهارگانهٔ کشور بود. چهار بخش کشور عبارت بوده‌اند: از اباختر (شمال / طبرستان)، خوراسان (خراسان، مشرق)، نیمروز (جنوب)، خوروران (خاوران، مغرب).[۱]

در دوران ساسانیان بیشتر مقام‌ها، از جمله پایه‌ها و درجات نظامی موروثی بودند. فرماندهٔ کل نیروهای مسلح ایران تا سدهٔ ششم میلادی و زمان خسرو انوشیروان، ایران سپهبد (ایران سپاهبذ) بود که از سوی انوشیروان این مقام ملغی شد.

انوشیروان، ایران را به چهار بخش تقسیم کرد و در رأس هر یک از این بخشها یک سپاهبذ (سپهبد، فرماندهٔ لشکر) جداگانه‌ای قرار داد. زیرا تمرکز قدرت نظامی در دست یک فرمانده، ممکن بود به کسب نیروی عظیم و طمع در تاج و تخت و وارد آوردن فشار بر شاهنشاه منجر گردد.[۲] همچنین یعقوبی ذکر کرده‌است که هر اسپهبد (فرماندهٔ لشکر)، یکنفر پاذگوسپان تحت امر خود داشت.[۳] این پادشاه بود که چهار پاذگوسپان را در کشور معین می‌کرد.[۱]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ کریستین سن، ص ۳۷۶
  2. کریستن سن، ص ۳۹۴
  3. کریستن سن، ص ۵۴۲

منابع[ویرایش]

  • کریستن سن، آرتور (۱۳۶۷). ایران در زمان ساسانیان. ترجمهٔ رشید یاسمی. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر.
  • طفی نبوی-تمرکز و عدم تمرکز اداری و سیاسی در ایران