ویکی‌پدیا:پنهانگری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ویکی‌پدیا:پنهان)
نشان پنهانگران

پنهانگری در ویکی‌پدیا (که به آن فرونشانی هم گفته می‌شود) نوعی حذف پیشرفته است که برخلاف حذف معمولی، اطلاعات را حتی از دسترسی مدیران نیز پنهان می‌کند. این دسترسی تحت محدودیت‌های قاطع و تنها برای حذف کردن اطلاعات تخریب‌کننده، حفاظت از محرمانگی افراد، و گاهی برای زدودن موارد جدی نقض حق تکثیر از صفحه‌ها و سیاهه‌ها به کار می‌رود.

دسترسی پنهانگری فقط به تعداد بسیار کمی از کاربران داده می‌شود که می‌توانند محتوا را در مطابقت با قوانین زیر پنهان کنند. استفادهٔ هر پنهانگر از ابزار پنهانگری، توسط دیگر پنهانگران که سیاههٔ پنهانگری را زیر نظر دارند نظارت می‌شود.

در ویکی‌پدیای فارسی دسترسی پنهانگری از طریق نظرخواهی به دست می‌آید. کاربران پنهانگر باید دست‌کم ۱۸ سال سن داشته باشند، مدیر باشند، ساکن ایران نباشند و هویت خود را به بنیاد ویکی‌مدیا اعلام کرده باشند. زمانی که این اطلاعات تأیید شود، اطلاعات فردیِ ارسال‌شده به بنیاد، نابود خواهد شد.

تعاریف[ویرایش]

پنهانگران در ابتدا «ناظر» (معادل عبارت انگلیسی oversighter) نامیده می‌شدند و این نام از افزونه‌ای برای مدیاویکی گرفته شده بود که دسترسی به سیاههٔ آن امکان «نظارت» بر ویرایش‌های حذف‌شده را فراهم می‌کرد. این افزونه یک راه‌حل موقتی بود؛ در سال ۲۰۰۹، ویژگی حذف نسخه در نرم‌افزار فعال شد که بسیاری از مشکلات افزونهٔ قبلی (از جمله مشکل در انتساب ویرایش‌ها به کاربران، و نیز غیرقابل برگشت بودن ویرایش‌های پنهان‌شده) را حل می‌کرد، و ویژگی‌های جدیدی را نیز می‌افزود (از جمله پنهانگری نام کاربری و سیاهه‌ها). به کاربرانی که به این ابزار جدید دسترسی دارند، «پنهانگر» گفته می‌شود.

در حال حاضر در ویکی‌پدیای فارسی ۲ کاربر دارای دسترسی «پنهانگر» هستند.

سیاست[ویرایش]

سیاست پنهانگری بنیاد ویکی‌مدیا در فراویکی مستندسازی شده‌است.

از دسترسی پنهانگری برای اعمال در چهار مورد استفاده می‌شود:

  1. زدودن اطلاعات شخصی غیرعمومی مانند شماره تلفن، آدرس منزل، محل کار یا هویت افراد ناشناخته‌ای که هویت خود را آشکار نساخته‌اند یا افراد شناخته‌شده‌ای که این اطلاعات را عمومی نساخته‌اند.
  2. زدودن محتوای بالقوه اتهام‌آمیز الف) بر مبنای توصیه بنیاد ویکی‌مدیا یا ب) در مواردی که مورد واضح است و به لحاظ ویرایشی دلیلی برای حفظ محتوا وجود ندارد.
  3. زدودن موارد نقض حق تکثیر بر پایه توصیه شورای بنیاد ویکی‌مدیا.
  4. پنهان‌سازی خرابکاری‌های شدید که حملاتی را شامل می‌شود که به وضوح به قصد بدنام کردن، تهدید، افترا، توهین و آزار شخصی صورت می‌گیرند. ...

پنهانگران محلی به‌طور کلی در صورت در دسترس بودن وظیفه انجام امور پنهانگری را بر عهده دارد. ویکی‌بدها هم مجازند در شرایط اضطراری موارد پنهانگری محلی را انجام دهند (در صورت فقدان پنهانگر محلی یا موارد میان‌ویکیایی).

دسترسی[ویرایش]

پنهانگران باید حداقل ۱۸ سال داشته و در محل زندگیشان به سن قانونی رسیده باشند. همچنین باید آمادگی ارائه مدارک هویت خود به بنیاد ویکی‌مدیا را داشته باشند. آن‌ها باید با سیاست حفظ اسرار آشنا باشند.

ویکی‌بدها دسترسی پنهانگری در تمام ویکی‌ها را دارند. هر ویکی باید حداقل دو پنهانگر داشته باشد یا بدون پنهانگر باشد. این بدین منظور است که پنهانگران بتوانند به صورت دوطرفه بر عملکرد دیگری نظارت داشته باشند. اگر یکی از پنهانگران ویکی را ترک نمود بر ویکی‌نویسان است که سریعاً پنهانگر جایگزین را انتخاب یا پنهانگر باقی‌مانده را خلع دسترسی کنند.

در ویکی‌های فاقد هیئت داوری، پنهانگران با رسیدن به اجماع تأیید می‌شوند. نامزدها باید درخواست خود را به جامعه ویکی خود تحویل داده و آن را به نحو شایسته‌ای اعلان کنند. پس از نیل به اجماع (حداقل ۷۰ تا ۸۰ درصد آرا در رأی‌گیری آری/نه یا بالاترین تعداد رای در رأی‌گیری چندگزینه‌ای) با حداقل ۲۵ تا ۳۰ رای موافق، کاربر باید درخواست خود برای دسترسی را همراه با پیوند به صفحه نظرخواهی در این صفحه ارائه کند.

بازپس‌گیری دسترسی[ویرایش]

دسترسی پنهانگریِ هر پنهانگری که به مدت یک سال غیرفعال باشد، بازپس گرفته می‌شود.

در صورت سوءاستفاده از دسترسی توسط ویکی‌بد یا پنهانگر، دسترسی بلافاصله بازپس گرفته می‌شود. این موضوع به‌طور خاص زمانی اعمال می‌شود که سوءاستفاده به صورت مداوم و بدون انگیزه جدی صورت گرفته باشد.

ظن به سوءاستفاده از دسترسی پنهانگری باید در ویکی محلی به بحث درآید. در ویکی‌های بدون هیئت داوری، جامعه ویکی‌نویسان می‌تواند به بازپس‌گیری دسترسی رأی دهد. بازپس‌گیری تنها توسط ویکی‌بدها اعمال می‌شود. ویکی‌بد نمی‌تواند برای بازپس‌گیری به صورت فردی تصمیم بگیرد هرچند می‌تواند با ارائه اطلاعات لازم برای تبیین سوءاستفاده بدین امر یاری رساند. در صورت نیاز و به‌ویژه در مواردی که به سیاست حفظ اسرار خدشه وارد شود، می‌توان از the Board of Wikimedia Foundation نیز برای بازپس‌گیری دسترسی درخواست کرد.

درخواست پنهانگری‏[ویرایش]

فهرست پنهانگران ویکی‌پدیای فارسی از طریق ویژه:فهرست کاربران/oversight قابل دسترسی است.

اگر مورد فوری است:

یک ـ از طریق تغییرات اخیر بررسی کنید که آیا کاربر:Huji یا کاربر:Ladsgroup برخط است.
دو ـ در صورتی که پنهانگر برخط است، از طریق #wikipedia-fa اتصال یا رایانامه (ایمیل) به Huji یا Ladsgroup، وی را خبردار کنید و توجه کنید که اگر افشای اطلاعات شخصی است، برای کاربر در صفحه بحث وی پیام نگذارید.
سه ـ اگر هیچ‌کدام از پنهانگران برخط نیستند، از ویکی‌بدها بخواهید (#wikimedia-stewards اتصال).

اگر مورد فوری نیست:

یک ـ از مدیران بخواهید تا نسخه را موقتاً حذف کنند.
دو ـ از طریق پست مستقیم (oversight-fa-wp@lists.wikimedia.org) پنهانگران را خبردار کنید یا برای Huji یا Ladsgroup رایانامه بفرستید و بخواهید تا نسخه را حذف کنند. (دقیقاً ذکر کنید که کدام نسخه از کدام صفحه است)

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]