ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۶/۳۹

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سکه بهار آزادی یکی از مسکوکات طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران است که جایگزین سکه‌های طلای پهلوی شده‌است. از سال ۱۳۵۸ خورشیدی، به مناسبت و یادبود پیروزی انقلاب اسلامی، انواع سکه‌های بهار آزادی در دو طرح متفاوت و در قطع‌های مختلف ضرب شده‌است. عیار طلای این سکه‌ها -اعم از طرح قدیم و جدید- ۹۰۰ در ۱۰۰۰ است. معمولاً در هر سال ضرابخانهٔ بانک مرکزی ایران، سکه‌ها را ضرب کرده و از طریق بانکهای عامل یا صرافی‌های مجاز به بازار عرضه می‌کند. این سکه‌ها به صورت خرد یا عمده و به قیمت روز خرید و فروش می‌شوند. سکهٔ بهار آزادی به عنوان هدیه، مهریهٔ ازدواج، عیدی کارمندان دولت و نیز برای سرمایه‌گذاری و پس‌انداز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این سکه‌ها در دو نوع «طرح قدیم» (۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰) و «طرح جدید (امامی)» (۱۳۷۰ تاکنون) هستند. در طرح قدیم، یک روی سکه مزین بنام علی بن ابیطالب بود (به سه بار تکرار «علی» به خط معقلی تزیینی در داخل یک شش ضلعی، و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن) و بر روی دیگر آن تصویر بارگاه امام رضا به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» و تاریخ ۱۳۵۸ قرار داشت. در طرح جدید یا امامی، یک سوی سکه دارای تصویر روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار حکومت جمهوری اسلامی ایران، است.

از سکه طلا به عنوان هدیه در جشن‌ها و مهمانی‌ها، اعیاد ملی و مذهبی، مراسم ازدواج، تجلیل، تودیع، اعطای جوایز ورزشی، مسابقات و المپیادهای علمی، و سایر مناسبت‌ها استفاده می‌شود. همچنین، سکه طلا به عنوان کالایی سرمایه‌ای برای حفظ ارزش پول مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخشی مهمی از سرمایه و پس‌انداز مردم ایران در قالب سکه طلا است. بانک‌ها نیز بخشی از سرمایه‌ها و نقدینگی خود را به سکه - به عنوان پشتوانهٔ پولی و سرمایهٔ مطمئن - تبدیل می‌کنند. این دارایی به دلیل ارزش ذاتی آن، کالایی کم‌ریسک محسوب می‌شود. به علاوه، در مقایسه با سایر دارایی‌ها (نظیر املاک و مستغلات)، از خاصیت نقدشوندگی بسیار بالاتری برخوردار است، و می‌توان آنرا در هر زمان و موقعیتی به فروش رساند.

ادامه…