راهنما:طراحی لوگو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ویکی‌پدیا:طراحی لوگو)

در این صفحه نکات یا ایده‌هایی برای طراحی لوگوهای مناسبتی (لوگوهایی که در زمانی خاص استفاده خواهند شد) جمع‌آوری و ذکر شده‌است به این امید که طراحان حین طراحی لوگو برای ویکی‌پدیای فارسی آن‌ها را مراعات کنند.

حق تکثیر[ویرایش]

وجود مشکل حق تکثیر امکانِ استفاده از لوگوها را — حتی در صورت موافقت کاربران با طرح — ناممکن می‌کند. اثری که در طرح خود قرار می‌دهید باید از ابتدا آزاد طراحی شده باشد (مثلاً می‌توانید از آثار این سایت یا این سایت که کارهای آزاد را میزبانی می‌کنند استفاده کنید) یا کاملاً از صفر تا صد کار خودتان باشد، در غیر این صورت آزاد نیست.

نباید با استفاده از آثار غیرآزاد دیگران لوگویی تلفیقی ایجاد کنید. هر اثری که در اینترنت می‌یابید به صورت پیش‌فرض کپی‌رایت دارد (مگر اینکه خلاف آن توسط نویسنده مشخص شود). رعایت کپی‌رایت از بدیهیات و نکات اولیهٔ ویکی‌پدیا حتی در ایجاد مقاله‌ها و محتویات آن است که قطعاً شامل ایجاد لوگوی مناسبتی نیز می‌شود.

نکات کلی[ویرایش]

  • تصویر نهایی باید حتما به فرمت SVG باشد.
    • طراحی لوگو آدابی دارد و باید اسکریپتی رانده شود که آن اسکریپت در حال حاضر (سال ۲۰۲۲) فرمت PNG را به عنوان ورودی نمی‌پذیرد اگرچه در نهایت خروجی‌ها PNG هستند.
    • به دلیل آنکه طرح نهایی باید شفاف باشد استفاده از قالب JPEG امکان‌پذیر نیست.
  • تمام طراحی‌ها، چه آن‌هایی که به عنوان لوگوی ویکی‌پدیا استفاده می‌شوند و چه آن‌هایی که هرگز استفاده نمی‌شود، باید در ویکی‌انبار بارگذاری شوند و در ردهٔ Category:Persian Wikipedia logo variants (candidates) قرار گیرند.
    • لوگو باید با مجوز/پروانهٔ مناسب بارگذاری شود. اگر لوگو اجزایی از لوگوی اصلی ویکی (نظیر کرهٔ الفبا و ...) را در خود دارد، باید با مجوز {{Copyright by Wikimedia}} بارگذاری شود.
  • تصویر نهایی باید به همان نسبت ابعادی باشد که نشان اصلی ویکی دارد، یعنی یک مربع برای پوستهٔ جدید یا مستطیلی به عرض ۱۳۵ پیکسل و ارتفاع ۱۵۵ پیکسل برای پوستهٔ قدیم.
  • اگر لوگو بر اساس لوگوی اصلی ویکی طراحی شده است (مثلاً «کرهٔ الفبا» که در لوگوی اصلی ویکی به کار رفته را شامل می‌شود)، پیشنهاد می‌شود ابعاد و مکان اجزای لوگوی اصلی ویکی‌پدیا را در لوگوی مناسبتی تغییر ندهید تا از نظر تجربهٔ کاربری لوگوی جدید کاربران را سردرگم نکند.
  • رنگ‌بندی لوگو بهتر است با رنگ‌بندی کلی پوستهٔ پیش‌فرض ویکی سازگار باشد. رنگ‌بندی کلی پوستهٔ وکتور، خاکستری به همراه سایه‌هایی از آبی و فیروزه‌ای است.
  • لوگوی ویکی‌پدیا File:Wikipedia-logo-v2-fa.svg (پیوند مستقیم) است. نسخهٔ SVG آن را ذخیره کنید و آن را در Inkscape یا سایر نرم‌افزارهای گرافیک برداری از قبیل Corel Draw و Adobe Illustrator باز کنید و نتیجه را هم به صورت SVG از همان نرم‌افزار استخراج و بارگذاری کنید. در این بارهٔ مطالعهٔ بخش #گرافیک برداری (SVG) نیز توصیه می‌شود. اگر تاکنون با نرم‌افزارهای اشاره‌شده کار نکرده‌اید، راهنما:خودآموز گرافیک برداری را بخوانید و سعی کنید کار کردن با نرم‌افزار اینک‌اسکیپ را بیاموزید.
  • رسم‌الخط متن لوگو را تغییر ندهید. اگر می‌خواهید بنویسید «ویکی‌پدیا»، آن را به همین شکلِ صحیح یعنی با فاصلهٔ مجازی (و نه فاصلهٔ کامل) بنویسید. عبارت «دانشنامهٔ آزاد» را نیز به همراه همزه روی ه (ه + ـٔ = هٔ) بنویسید.
  • سعی کنید اندازهٔ تصویر و اجزایش یعنی خود لوگو و در صورت امکان متون زیر لوگو (ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد) را تغییر ندهید.

وکتور جدید[ویرایش]

طرح شماتیک ساختمان لوگو در وکتور جدید به همراه یک مثال ذیل آن

ساختمان لوگو در پوستهٔ وکتور جدید متشکل از سه جزء است:

برای طراحی لوگو برای پوستهٔ وکتور جدید می‌توانید هر سه جزء لوگو را به صورت جداگانه تغییر دهید. به عنوان مثال از ترکیب سه جزء زیر لوگوی ۹۰۰ هزارگی ویکی‌پدیای فارسی شکل گرفت:

لوگوهای تعداد مقالات[ویرایش]

  • بنا بر ویکی‌پدیا:نظرخواهی/لوگو برای چهارصد هزارگی اجماعی تقریبی وجود دارد که از رنگ پرچم ایران استفاده نشود زیرا جانبدارانه است. ویکی‌پدیای فارسی ویکی‌پدیای ایرانی نیست و زبان فارسی در افغانستان و تاجیکستان نیز صحبت می‌شود و نویسندگان و خوانندگانی نیز از آنجا و سایر نقاط جهان دارد.
  • اجماعی برای استفاده کردن یا نکردن از اعداد عربی شرقی (۰۱۲۳…) وجود ندارد ولی یک مزیت استفاده از اعداد عربی غربی (0123…) این است که برای بازدیدکنندگان غیرفارسی‌زبان نیز قابل تشخیص است و می‌توانند منظور از تغییر لوگو را متوجه شوند.

لوگوی نوروزی[ویرایش]

  • درج شمارهٔ سال جدید بر روی لوگو نیز می‌تواند ایدهٔ خوبی باشد.
  • لوگوهای نوروزی تا به حال طراحی‌شده
  • بعضی نکات مطرح شده توسط کاربران در عدم طراحی لوگوی نوروز به این موضوع‌ها:
    • در اینجا نماد حاجی‌فیروز دارای حواشی نژادپرستی و برده‌داری دانسته شده است. مقالهٔ حاجی‌فیروز § خاستگاه اطلاعات خوبی در این رابطه دارد.
    • در اینجا و اینجا ماهی قرمز از نظر خشونت علیه حیوانات و اصالت (۱) دارای اشکال دانسته شده است. در اینجا، ماهی قرمز را نمادی با قدمت چندهزار ساله دانسته‌اند.
  • مناقشه‌ای در خصوص نقض بی‌طرفی ویکی‌پدیا به واسطه تغییر لوگو در مناسبت‌های خاص مثل نوروز وجود دارد، همچنین استفاده از عناصر نوروز یا بهار مورد بحث است؛ هر چند تغییر لوگو به مناسبت نوروز مورد اجماع کاربران است.
  • یکم فروردین توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی نوروز به تصویب رسیده است و این سازمان نوروز را به‌عنوان یک مناسبت بین‌المللی به رسمیت شناخته است؛ هر چند در خصوص دربرگیرندگی نوروز بین کاربران مناقشه وجود دارد.

گرافیک برداری (SVG)[ویرایش]

بهتر است از نسخهٔ svg پرونده:Wikipedia-logo-v2.svg و پرونده:Wikipedia-logo-v2-fa.svg بهره‌گیری کنید که در نرم‌افزارهای گرافیک برداری مانند ادوبی ایلاستریتر، کورل‌دراو، اینک‌اسکیپ و اپن‌آفس دراو قابل واردسازی (import) و ویرایش است.

گرافیک برداری، یعنی تصویری که به جای اینکه نقطه نقطه طراحی‌شده باشد با بردارها طراحی‌شده‌است. یکی از نمونه‌های گرافیک برداری که زیاد با آن سر کار دارید، قلم یا همان فونت‌ها است. فونت‌ها خود از نوع گرافیک برداری هستند و هنگامی که اندازه‌های مختلف نمایش داده با ابعاد صفحه بدون کم شدن کیفیت برای شما به نمایش در می‌یابند. متأسفانه نرم‌افزاری به مانند فوتوشاپ یا پینت طراحی گرافیک برداری انجام نمی‌دهد و طرحی که در حال حاضر در آن‌ها طراحی شده‌است (و معمولاً در قالب PNG یا PSD یا مشابه ذخیره شده‌است) را نمی‌توانید برای ایجاد گرافیک برداری بدون طراحی مجدد به کار گیرید.

نرم‌افزارهایی که معمولاً از گرافیک برداری حمایت می‌کنند شامل اینک‌اسکیپ (رایگان)، ادوبی ایلاستریتر، کورل‌دراو هستند و لوگوی فعلی به کمک آن‌ها طراحی‌شده و شما نیز طرح خود را باید در آن‌ها انجام دهید.

قالب گرافیک برداری می‌تواند در خود گرافیک غیر برداری را نیز جای دهد، ولی اینکار را نکنید! این کلک زدن است و پروندهٔ گرافیکی حاصل توانایی تفکیک‌پذیری ندارد، حجم اثر برداری را به مقداری بسیار بیشتری زیاد می‌کند و حتی در موارد بدتر از نوع کاملاً غیربرداری عمل می‌کند. بهترین کار در این موارد این است که تصویر مورد نظرتان را دوباره به کمک گرافیک برداری ایجاد کنید.

اگر متن جدید در لوگوی وارد می‌کنید (که برای طراحی لوگوی مناسبتی توصیه می‌شود از همان متن‌های قبلی استفاده کنید)، لطفاً شیء متنی را Object to Path کرده به این دلیل که اگر طراحی‌تان به قلم خاصی وابسته باشد در هنگام رندر در سرورهای ویکی‌پدیا آن قلم احتمالاً وجود ندارد و متن نوشته‌شدهٔ شما با آن چیزی که طراحی کرده‌اید به کل متفاوت خواهد شد.

تغییرِ لوگو در پوسته‌ی اصلی[ویرایش]

لوگو نباید توسط مدیرانِ رابطِ کاربری از راهِ دستکاریِ مدیاویکی:Common.css تغییر داده شود.[۱] برای تغییر پیکربندی سامانه می‌توان به روش زیر عمل کرد:

  1. بارگذاری: لوگو را با فرمتِ SVG در Wikimedia Commons بارگذاری کنید.
  2. درخواست در فابریکاتور: به این صفحه رفته و فرمِ اطلاعاتِ خواسته شده را برایِ ثبتِ درخواست، پُر کنید. اطلاعاتی از جمله
    1. نشانیِ لوگویِ بارگذاری شده در کامنز.
    2. لینک به نمایِ لوگو در https://logo-test.toolforge.org/
    3. توضیحِ اینکه لوگو در چه تاریخی باید در پوسته قرار گیرد و به چه مدتی باقی بماند.
    4. پیوند به اجماعِ صورت گرفته در وپفا.

درخواست در فابریکاتور بایستی دستِ کم یک هفته پیش از تاریخ تعویض لوگو ارائه شود. اگر مایلید آستین بالا بزنید و خودتان تغییر مربوطه را اعمال کنید راهنما:گیت حاوی راهنماهایی گام به گام و ساده و کاربردی است.

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. m:Logo#Temporary_logo_variants: Interface administrators should not override the logo with a temporary logo by editing MediaWiki:Common.css of their wiki, as this would make web browsers download both logos and would increase traffic (see phab:T256295#6496718 for technical details). Instead, follow the instructions to request a logo change.