ویکی‌پدیا:جمع‌بندی غیر مدیر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ویکی‌پدیا:جغم)

در حالی که بسیاری از بحث‌های ویکی‌پدیا توسط مدیران جمع‌بسته می‌شوند، طبق خط‌مشی و قوانین ویکی‌پدیا، هر ویرایشگر با تجربه که آشنایی خوبی با سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا دارد می‌تواند با پیروی از این خط‌مشی‌ها، بحث‌ها را جمع‌بندی کند. به عنوان یک قاعده کلی غیرمدیران نباید بحث‌هایی را جمع ببندند که نتیجه آن مستلزم استفاده از ابزارهای مدیریتی (مانند اعطای دسترسی و احیا صفحه) یا داشتن سطوح خاصی از دسترسی کاربری است که آن را ندارند.[۱] این صفحه راهنمایی‌هایی را به ویرایشگران غیر مدیر ارائه می‌دهد تا وابسته به شرایط بتوانند بحث‌های انجام شده را جمع‌بندی کنند.

چه کسی باید بحث‌ها را جمع‌بندی کند[ویرایش]

هنگام تغییرات محتوایی یا هنگام تصمیم‌گیری دربارهٔ مسائل اجرایی پروژه ممکن است بحث‌های مختلفی شکل بگیرد که نیاز به جمع‌بندی داشته باشند. اگرچه هیچ الزام مشخصی از نظر مقدار زمان صرف شده یا تعداد کاربران مشارکت کرده در بحث، برای جمع‌بندی آن وجود ندارد، اما مهم است کسانی که اقدام به این کار می‌کنند، بتوانند جمع‌بندی را به درستی و طبق سیاست‌ها و رهنمودها انجام دهند زیرا تعبیر نادرست از اجماع حاصل شده در بحث‌ها، ممکن است اثرات مخربی بر پروژه داشته باشد.

در حالی که معمولاً اشتباهات کم‌شماری در جمع‌بندی‌ها صورت می‌گیرد، ویرایشگران غیر مدیری که جمع‌بندی آن‌ها بعد از درخواست بررسی یا به‌طور مستقیم توسط مدیران برگردانده می‌شود، باید جمع‌بندی را تا زمانی که از مدیری مشورت نگرفته‌اند و مدیر مذکور از عدم تکرار اشتباهات از جانب آن‌ها مطمئن نشده است، متوقف کنند.

ویرایشگران با تجربه[ویرایش]

مدیران به عنوان کاربران باتجربه که توسط اکثریت جامعهٔ ویکی‌پدیا، بررسی و مورد اعتماد واقع شده‌اند، معمولاً توانایی تصمیم‌گیری برای جمع‌بندی بحث‌های اجرایی پروژه به شیوه درست یا موکول کردن آن به زمان دیگر در آینده را دارند. غیر مدیرانی که بحث ها را جمع می‌بندند باید اطمینان حاصل کنند که تجربه و دانش لازم برای انجام این کار را داشته باشند.

  • آگاهی از سیاست: ویکی‌پدیا یک بوروکراسی نیست، اما مجموعه‌ای از سیاست‌ها و رهنمودهای گاهی پیچیده را به کار می‌گیرد تا بتواند اجماع مورد نظر کاربران را بازتاب دهد. این قوانین در برخی موارد، الزاماتی را برای ویرایشگران ایجاد می‌کند که در صورت عدم رعایت، می‌تواند عواقب حقوقی برای کاربر در پی داشته باشند. ویراستارانی که بحث‌ها را جمع‌بندی می‌کنند باید درک خوبی از زمان مناسب برای پایان بخشیدن به بحث، استدلال‌های در تضاد با اصول اساسی پروژه و ارزیابی اجماع رخ داده، داشته باشند.
  • آگاهی از فرایند بحث: صفحات بحث در ویکی‌پدیا اغلب شامل استانداردهای مورد توافق و مخصوص و مختلف برای تصمیم‌گیری دربارهٔ مسائل مربوط به خود هستند. این تفاوت‌ها ممکن است در نحوه قالب‌بندی آن بحث، مدت زمانی که می‌تواند یا باید ادامه داشته باشند و اقداماتی که باید قبل از شروع یا بعد از پایان آنها انجام شود، وجود داشته باشد. ویراستارانی که اقدام به جمع‌بندی این چنین بحث‌ها می‌کنند، باید کاملاً با این استانداردها آشنا بوده و به اندازه کافی سابقه مشارکت داشته باشند که بتوانند خواسته‌های اجماع را بازگو کنند.
  • دانش موضوعی کافی: ویکی‌پدیا توسط تعداد زیادی از مشارکت‌کنندگان نوشته و نگهداری می‌شود، که هر کدام دارای نقاط قوت، علایق یا پیش‌زمینه‌های آکادمیک بخصوصی هستند. ویراستارانی که بحث‌های مربوط به موضوعات بسیار فنی را جمع‌بندی می‌کنند باید دانش لازم برای ارزیابی مؤثر شواهد و استدلال‌های ارائه شده توسط دیگر کاربران را داشته باشند.

ویرایشگران غیر درگیر[ویرایش]

کاربران باید از استاندارد عدم مشارکت در تصمیم‌گیری موضوعاتی که در آن درگیر محسوب می‌شوند، مانند آنچه در ویکی‌پدیا:مدیران#مدیر درگیر بودن، آورده شده است، پیروی کنند. ویرایشگران باید از هرگونه تضاد منافع واضح، بالقوه یا ظاهری که ممکن است بر تصمیم‌گیری آنها تأثیر بگذارد یا باعث ایجاد مناقشه شود، آگاه باشند و در صورت نبود این تضادها، اقدام به جمع‌بندی نمایند. به‌طور کلی ویرایشگران هرگز نباید بحثی که به آن رای داده‌اند یا جایی که موضوع مورد بحث را ایجاد کرده‌اند یا به‌طور مشخص در اجماع آفرینی آن نقش داشته‌اند، جمع ببندند.

درست همانگونه که رهنمودها، کاربران را از انجام جارزنی به منظور تأثیرگذاری بر نتیجه یک بحث منع می‌کند، ویرایشگرانی که به صورت نادرست (با استفاده از جارزنی) از وقوع بحث مطلع شده‌اند، نباید برای جمع‌بندی آن اقدام نمایند.

ویرایشگران ثبت نام کرده

کاربران ثبت‌نشده می‌توانند در بحث‌های رسمی شرکت کنند (مشروط بر اینکه این کار را به گونه‌ای انجام .دهند که سیاست‌های ویکی‌پدیا در مورد سوءاستفاده از حساب‌های جایگزین را نقض نکند) اما توانایی جمع‌بندی بحث‌های اجرایی پروژه را ندارند.

نکات کلی[ویرایش]

جمع‌بندی نادرست[ویرایش]

جمع‌بندی غیر مدیران در هیچ‌یک از شرایط زیر مناسب نیست:

  1. غیر مدیر، به ابراز نظر و حمایت از دیدگاه مشخصی پرداخته و تضاد منافع بالقوه یا عدم بی‌طرفی در بحث از خود نشان داده است (به استثنای جمع‌بندی ماندن سریع که نامزدکننده قصد انصراف از آن را داشته باشد).
  2. زمانی که کاربر در جمع‌بندی ابهام داشته باشد (مخصوصاً در مواردی که چندین دیدگاه معتبر و معقول وجود دارد) یا زمانی که بحث، پر مناقشه است.
  3. غیر مدیر تجربه کمی در ویرایش ویکی‌پدیا داشته یا هیچ مشارکت عمده‌ای در بحث‌های اجرایی پروژه انجام نداده باشد.
  4. نتیجه نیاز به اقدام مدیران یا دسترسی خاصی داشته باشد:

براساس ویکی‌پدیا:فرایند حذف#جمع‌بندی توسط غیرمدیران، کاربران می‌توانند برای جمع‌بندی نظرخواهی‌هایی که به حذف منتهی نمی‌شود اقدام کنند. جمع‌بندی نادرست و زودهنگام بحث‌های حذف، ممکن است توسط یک مدیر خنثی یا منجر به درخواست برای بررسی حذف شود.

جمع‌بندی‌هایی که باید از آن اجتناب کرد[ویرایش]

  1. اگر جمع‌بندی پتانسیل بحث‌برانگیز بودن را داشته باشد یا نتیجه بحث واضح و روشن نباشد، باید احتیاط بیشتری در جمع‌بندی بحث صورت گیرد (انجام آن به یک مدیر واگذار شود). موضوعات پر مناقشه معمولاً با حوزه موضوعی گسترده، بحث‌های مرتبط و نظرخواهی‌های متعدد در گذشته (در صورت وجود) مشخص می‌شوند. کاربرانی غیر مدیر زمانی که احتمال می‌دهند جمع‌بندی آن‌ها ممکن است خنثی شود، باید از جمع بستن چنین بحث‌هایی اجتناب کنند. به خصوص اگر در فرایند یا حوزه مورد بحث یا نظرخواهی کم تجربه باشد.
  2. برخلاف تصور رایج، به ویژه در میان کاربران جدیدتر، بحث‌ها رای‌شماری نیستند. ویرایشگرانی که بحث را جمع می‌بندند باید از وپ:اجماع برای تعیین نتیجه استفاده کنند. روند اجماع مستلزم آن است که جمع‌بندی کنندگان گهگاه نظراتی را نادیده بگیرند (که گاهی اوقات به آن رأی می‌گویند) زیرا مخالف سیاست هستند، با سوء نیت مطرح شده‌اند یا به‌طور کلی به پیشرفت پروژه کمکی نمی‌کنند. دستورالعمل‌های مهم که تأثیر بسیاری بر فرایند پروژه می‌گذارند، بحث‌هایی نیستند که یک ویرایشگر بی‌تجربه بتواند آن‌ها را جمع‌بندی کند.
  3. اگر کاربر نظر یا دیدگاه مشخصی دربارهٔ موضوع مورد بحث دارد، باید از جمع‌بندی بحث خودداری کرده و نباید یک بحث را با ابررأی جمع ببندد (یعنی بستن یک بحث بر اساس نظر خود و نه صحبت‌های انجام شده در بحث).
  4. هنگامی که بحث نیاز به جمع‌بندی ندارد و بهتر است به صورت نرم (بدون تعیین اجماع در بحث) بایگانی شود یا اگر قبلاً چند بار بدین صورت بایگانی شده است.

نظرخواهی برای حذف[ویرایش]

حذف مقاله‌ها[ویرایش]

پس از اینکه یک نبح حداقل به مدت هفت روز (۱۶۸ ساعت) ادامه یافت، در صورت عدم نیاز به تمدید نظرخواهی، امکان جمع‌بندی آن وجود دارد و افراد غیر مدیرِ باتجربه که آشنایی خوبی با سیاست‌های حذف دارند می‌توانند نظرخواهی‌هایی که به حذف منتهی نمی‌شوند را جمع‌بندی کنند.[۱] با این حال، اگر معیارهایی همچون ماندن سریع یا حذف سریع وجود داشته باشد، نبح ممکن است زودتر از هفت روز بسته شود. کاربران باید توجه داشته باشند که ماندن سریع نوعی جمع‌بندی بر اساس وپ:برف نیست. غیر مدیران نمی‌توانند نبح را به عنوان «حذف سریع» جمع‌بندی کنند مگر اینکه صفحه قبلاً حذف شده باشد، اما می‌توانند نامزدی را به عنوان «ماندن سریع» جمع ببندند مشروط بر اینکه شکی در درست بودن چنین اقدامی وجود نداشته باشد. اگر افراد غیر مدیر ابهامی در «ماندن سریع» نبح دارند توصیه می‌شود به جای جمع‌بندی، نظر خود را در بحث بیان و به مدیران اجازه دهند تا بحث صورت گرفته را جمع‌بندی کنند.

حذف الگوها[ویرایش]

بر اساس نظرخواهی در سال ۲۰۱۵،[۲] اجماع به غیر مدیران اجازه می‌دهد تا بحث‌های منتهی به حذف الگو را جمع ببندند. غیر مدیران باید همان مراحلی را که در ویکی‌پدیا:سیاست حذف آورده شده را دنبال و در صورت نیاز، درخواست حذف سریع الگو را با استفاده از {{حس-نبح}} ثبت کنند.

به‌طور کلی نبح‌های الگو گزینه خوبی برای جمع‌بندی توسط غیر مدیران نیستند، مگر برای کسانی که تجربه بالایی در این چنین نظرخواهی‌هایی دارند. در بسیاری از این الگوها معیارهای پیچیده‌ای وجود دارد و به استفاده از ربات‌ها برای اجرای فرایندها تکمیلی جهت برچسب‌گذاری، پاکسازی و جایگزینی نیاز است. اگر جمع‌بندی کننده تمام اقدامات لازم را برای حصول اجماع را انجام ندهد، ممکن است مشکلات مهم و طولانی مدتی به وجود بیاید.

حذف پرونده‌ها[ویرایش]

بستن درخواست حذف پرونده‌ها می‌تواند پیچیدگی زیادی داشته باشد و هر کاربری که آشنایی کافی با فرآیندهای لازم ندارد باید از جمع بستن آن اجتناب کند. تصاویر اغلب به مقالات، الگوها و صفحات کاربر افزوده شده‌اند و کسانی که این نوع بحث‌ها را می‌بندند، اغلب باید صفحه ویژه «پیوندها به این صفحه» را بررسی کنند و تشخیص دهند که آیا این صفحات به پاکسازی یا برچسب‌گذاری نیاز دارند یا خیر. کسانی که به‌طور منظم این بحث‌ها را جمع‌بندی می‌کنند معمولا می‌دانند چگونه از ربات‌ها، اسکریپت‌ها و ابزارهای مخصوص برای کمک به انجام صحیح این کار بهره ببرند.

نظرخواهی برای انتقال[ویرایش]

تغییر نام صفحات (معروف به انتقال صفحه) معمولاً به دسترسی مدیریتی نیاز ندارد. نظرخواهی‌هایی انتقال معمولاً توسط ویرایشگران با تجربه و آشنا با قواعد نامگذاری نیز جمع‌بندی می‌شود.

جمع‌بندی‌های غیر مدیران معمولاًدر موارد زیر قابل انجام است:

  • اجماع یا عدم وجود آن پس از یک دوره کامل برای انجام نظرخواهی (هفت روز) واضح باشد.
  • صفحهٔ نیازمند انتقال، دارای زیرصفحه یا صفحه‌های فرعی پر شمار نباشد، مانند بایگانی‌های حجیم صفحه بحث (انتقال‌دهندگان پیشرفته توانایی انتقال حداکثر ۱۰۰ زیر صفحه را دارند).

درخواست برای نظر[ویرایش]

هر ویرایشگر غیر مدیر می‌تواند درخواست برای نظر یا دبن را جمع ببندد. با این حال، ممکن است این جمع‌بندی‌ها به دلایل متعدد چالش‌برانگیز باشند:

  • لزوم جمع‌بندی: برخلاف سایر بحث‌های اجرایی ویکی‌پدیا، دبن‌ها نیازی به جمع‌بندی رسمی ندارند و انجام این کار ممکن است اغلب غیرضروری یا حتی مضر باشد. ویرایشگران باید ارزیابی کنند که آیا جمع‌بندی نیاز است یا بحث به خودی خود به یک نتیجه مشخص رسیده است. جمع‌بندی برخی از بحث‌های پایان یافته می‌تواند بی‌دلیل مشکل ساز شود.
  • سطوح اجماع: به عنوان یکی از کلی‌ترین انواع بحث‌های نیمه رسمی در ویکی‌پدیا، دبن‌ها معمولا دارای مشارکت کنندگان محدود و کم‌شمار هستند و تصمیم و اجماع صورت گرفته در آن را معمولا نمی توان بر موضوعات مهم پروژه تسری داد. از آنجا که مسائل اجرایی پروژه نیاز به اجماع قاطع و گسترده دارد، نیاز است که بحث های مهم به طرح در نظرخواهی ها سوق داده شوند.
  • ماهیت بحث: به‌طور پیش فرض، دبن‌ها به مدت حداقل ۳۰ روز ادامه می‌یابند. مواردی که بحث‌برانگیز هستند ممکن است برای مدت طولانی تری در جریان باشند و مشارکت کنندگان زیادی را شامل شوند. ویرایشگران باید توجه داشته باشند که طولانی بودن بحث از اهمیت هر یک از استدلال‌های ارائه شده، یا الزام در نظر گرفتن همه این دیدگاه‌ها نمی‌کاهد. کاربران نباید بحث‌هایی را که نمی‌توانند زمان و توجه کافی برای بررسی تمام نظرات داخل آن اختصاص دهند، جمع‌بندی کنند.

همان‌طور که سایر کاربران آزادند که اقدامات مدیران را زیر سؤال ببرند یا از آنها انتقاد کنند، می‌توانند برای اقدامات غیر مدیران مانند جمع‌بندی یک بحث نیز این کار را انجام دهند. همچون مدیران از افراد غیر مدیر نیز انتظار می‌رود که در صورت لزوم، علت تصمیمات خود را برای دیگر کاربران نیز شرح دهند. همچون دیگر گفتگوهایی که بین کاربران صورت می‌گیرد انتظار می‌رود که افراد در محدوده نزاکت و با فرض حسن نیت و اجتناب از حملات شخصی با یکدیگر سخن بگویند.

هر جمع‌بندی غیر مدیران در دبن نباید تنها نباید این دلیل برگردانده شود که کاربر جمع‌بندی کننده یک مدیر نیست.

جستارهای وابسته[ویرایش]

الگوها[ویرایش]

  • الگو:جمع‌بندی غیرمدیر – به‌عنوان {{جا:جغم}} استفاده می‌شود، اطلاعیه برای آنکه نشان دهد یک غیر مدیر بحث را جمع بسته است.

منابع[ویرایش]