ویکیپدیا:اکتیویسم
این یک مکمل توضیحی برای ویکیپدیا:ویکیپدیا چه چیزی نیست و ویکیپدیا:دیدگاه بیطرف است. هدف از این صفحه ارائه اطلاعات تکمیلی در مورد مفاهیم موجود در صفحاتی است که این صفحه به آنها پیوند داده شده است. این صفحه یک سیاست یا رهنمود ویکیپدیا نیست، چرا که توسط اجتماع ویکیپدیا مورد بررسی مفصل قرار نگرفتهاست. |
این صفحه در یک نگاه: ویکیپدیا محلی برای این نیست که یک مسئله یا برنامه بیشتر دیده شود. با دیگر کاربران همکاری کنید تا بهطور بیطرفانه موضوعات سرشناس را با استفاده از منابع معتبر بدون طرفداری از هیچ موضع خاص یا دادن وزن ناروا به دیدگاههای اقلیت خلاصه کنید. |
اکتیویسم، طرفداری از یک جنبش یا کنشگری، استفاده از ویکیپدیا برای ترویج اعتقادات شخصی یا طرح و برنامههای شخصی به قیمت اهداف ویکیپدیا و سیاستهای محتوایی اصلی، از جمله تأییدپذیری و دیدگاه بیطرف است. ویکیپدیا علیرغم محبوبیتش، سکوی سخنرانی نیست تا از آن برای کنشگری، جذب نیرو، تبلیغات، بیانیه دادن، ترویج یا سایر اشکال طرفداری از آن استفاده شود.
ویکیپدیا پیش از هر چیز یک دائره المعارف است که هدف آن ایجاد گستره ای از مقالات با کیفیت بالا، بیطرف، تأییدپذیر و تبدیل شدن به یک اثر مرجع جدی و قابل احترام است. برخی از کاربران با هدف بالا بردن دیده شدن یا معتبرترکردن یک موضوع خاص، اصطلاح یا دیدگاه به ویکیپدیا میآیند که منجر به پوشش نامتناسب، توازن کاذب و ارسال هرزنامه مرجع میشود. هنگامی که طرفداران دیدگاههای خاص به برنامههای خود نسبت به اهداف پروژه یا جناحهایی با دستور کارهای متفاوت اولویت میدهند، برای به کرسی نشاندن محتوای مورد علاقه خود می جنگند، جنگ ویرایشی و سایر اخلالها به وجود میآید. ویکیپدیا از طریق همکاری کاربران برای دستیابی به اهداف دائره المعارف فعالیت میکند. اختلاف نظرها در مورد بیطرفی، قابلیت اطمینان، سرشناسی و سایر موضوعات از طریق بحثهای نزاکتمندانه با هدف تسهیل اجماع به درستی حل میشود.
طرفداری و کنشگری با تعارض منافع ارتباط تنگاتنگی دارد، اما تفاوت در این است که کنشگری اصطلاحی کلی برای ویرایش تبلیغاتی و مبتنی بر دستور کار است، در حالی که تعارض منافع در درجه اول ویرایش تبلیغاتی توسط افرادی است که ارتباط شخصی یا مالی نزدیک با موضوع دارند.
شناسایی طرفداری[ویرایش]
برخی از کاربران با هدف بیشتر کردن دیده شدن یا اعتباربخشی به یک دیدگاه خاص به ویکیپدیا میآیند. این دیدگاه ممکن است فرضیه ای باشد که آنها احساس میکنند توسط جامعه علمی بی جهت به آن بی اعتنایی شده یا رد شدهاست. ممکن است تفسیر جایگزین یا تجدیدنظرطلبانه از یک واقعه یا شخصیت تاریخی باشد. این ممکن است اضافاتی به مقاله ای در مورد یک سازمان باشد تا آن را از منظر مثبت یا منفی به تصویر بکشد. مشکل اساسی این است که این اهداف با رسالت ویکیپدیا در تضاد است. ویکیپدیا محلی برای اصلاح اشتباهات بزرگ، ترویج ایدهها یا عقایدی نیست که در دنیای واقعی نادیده گرفته یا به حاشیه رانده شدهاند، یا برای این نیست که یک سازمان حضور بیشتری در وب داشته باشد. ویکیپدیا نمیتواند به یک طرح و برنامه برجستگی ای بیش از آنچه کارشناسان یا منابع معتبر در دنیای واقعی به آن دادهاند بدهد. عدم درک این اصل اساسی ریشه بیشتر مشکلات اکتیویسم در ویکیپدیا است.
اگر به نظر میرسد یک کاربر از یک دیدگاه خاص دفاع میکند، میتوان با مراجعه به سیاست دیدگاه بیطرف این مورد را به او خاطرنشان کرد. اگر کاربر داوطلبانه اطلاعاتی ارائه میکند که به عنوان اکتیویست عمل میکند، میتوان از این اطلاعات برای توجیه تدابیر مناسب استفاده کرد. کاربران از حدس و گمان در مورد هویت واقعی ویراستاران برای جلوگیری از لو رفتن، که یک نوع جدی آزار و اذیت است، به شدت نهی میشوند. وقتی طرفداری فاش نمیشود، اغلب با رفتارهایی مانند ویرایش گرایشی، سنگ اندازی، مغالطه از راه تکرار و هیاهو (مغالطه تکرار) یا نادیده گرفتن نظرات دیگران آشکار میشود. وقتی چنین رفتاری برای مدت طولانی اتفاق میافتد، غالباً اکتیویسم دلیل آن است.
ذکر این ارزشمند است که اغلب «مرز مشخصی» بین بودن اکتیویست بودن و مباشربودن وجود دارد. اگرچه ممکن است مباشر منافع ویکیپدیا را هنگام ویرایش مقاله در ذهن داشته باشد، دیگران ممکن است ویرایشها و / یا رفتار آنها را به همان صورت مشاهده نکنند. هنگام برقراری ارتباط با کسی که ممکن است یک اکتیویست باشد، در صورتی که در واقع یک مباشرند یا خود را چنان میدانند احتیاط کنید.
به ویژه، کاربرانی که به نظر میرسد از یک دیدگاه خاص حمایت میکنند، ممکن است از اصطلاحات طفره آمیز، واژههای گمراه کننده و کلمات دیگر ی که باید مراقب آنها بود استفاده کنند. روشهای مفید برای جلوگیری از طرفداری عبارتند از:
- واقعیات را بیان کنید، از جمله واقعیات مربوط به عقاید را مطرح کنید، اما خود آن عقاید را اظهار نکنید.
- ادعاها را به مقامات شناخته شده نسبت دهید یا واقعیات موجود در پشت یک استدلال را ثابت کنید.
- بگذارید واقعیتها خودشان برای خودشان گویا باشند و خواننده تصمیم بگیرد.
برخورد با اکتیویستها[ویرایش]
طرفداری مودبانه را میتوان با مطلع کردن کاربر از مأموریت ویکیپدیا و درخواست از آنها برای جلوگیری از ویرایش موضوعاتی که نمیتوانند بهطور بیطرفانه پوشش دهند ، کنترل کرد. اخلال در ویکیپدیا برای اثبات یک نکته و ویرایش اخلالگرانه میتواند زمینه را برای مسدود کردن ویرایشگر فراهم کند. بابت ایجاد اخلال در طولانی مدت و سطح کم، ممکن است افرادی که به طرفداری می پردازند توسط انجمن ویکیپدیا یا کمیته داوری تحریم شوند.
روشهای سازنده برای مشارکت اکتیویستها[ویرایش]
اکتیویستها ممکن است پیشنهادهایی را برای موضوعات، مطالب یا منابع مفید جدید در صفحات بحث مقاله قرار دهند. با این حال، آنها نباید بحث را به هم بزنند و از ایجاد اجماع جلوگیری کنند. جماعت ویکیپدیا برای شفافیت ارزش قائل است. به کسانی که به نمایندگی از جنبشهایی کنشگری میکنند توصیه میشود ماهیت فعالیتهای خود را در صفحات کاربری خود و هنگام پیوستن به مکالمه افشا کنند.