سرمایه

برای دیگر کاربردها، سرمایه را ببینید.

سرمایه، در اقتصاد، عبارت است از حق یا علاقه صاحبان یک موسسه نسبت به دارایی موسسه مذکور.

این مبلغ از کم کردن بدهی‌های موسسه از جمع دارایی آن بدست می‌آید. بعبارت دیگر پس از پرداخت تمام بدهی‌ها و تعهدات یک موسسه آنچه از دارایی باقی می‌ماند متعلق به صاحب یا صاحبان موسسه است.

به طور مثال اگر در یک موسسه جمع دارایی‌ها ۳٬۱۳۰٬۰۰۰ ریال و جمع بدهی‌های موسسه ۱۳۰٬۰۰۰ ریال باشد آنگاه سرمایه موسسه ۳٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال خواهد بود، که از تفاضل دارایی و بدهی بدست می‌آید.

حال اگر این موسسه مبلغ ۲۰٬۰۰۰ ریال وام دریافت کند، مجموع دارایی‌ها به ۳٬۱۵۰٬۰۰۰ ریال و میزان بدهیهای به ۱۵۰٬۰۰۰ ریال افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه تفاضل این دو مجددا عدد ۳٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال بدست می‌آید. ملاحظه می‌شود که گرفتن وام عملاً موجب افزایش سرمایه نمی‌شود. زیرا علی‌رغم افزایش دارایی موجب افزایش بدهی نیز می‌گردد.

به طور کل سرمایه از دو طریق افزایش میابد:

• سرمایه گذاری شخصی
• سود حاصل از عملیات موسسه

انواع سرمایه

بر اساس نوع شرکت سرمایه به سه طریق مطرح می‌گردد:

• در شرکتهای فردی سرمایه متعلق به یک فرد (صاحب موسسه) می‌باشد.
• در شرکتهای غیر سهامی سرمایه متعلق به دو یا چند شریک می‌باشد.
• در شرکنهای سهامی سرمایه به تعدادی سهم تقسیم می‌گردد.

ابعاد سرمایه

سرمایه ابعاد گوناگونی دارد که هر کدام از نظر ماهیت، قلمرو و تاثیراتی که بر توسعه می‌گذارند، با یکدیگر متفاوتند. و در عین حال در فرایند توسعه و چگونگی شکل گیری آن لازم و ملزوم یکدیگرند، که عبارتند از:

• سرمایه ثابت اقتصادی
• سرمایه مولد اقتصادی
• سرمایه جاری
• سرمایه ثابت اجتماعی

جستارهای وابسته

• سرمایه‌داری
• سود
• ارزش اضافی
• سرمایهٔ فراملی
• نولیبرالیسم

منابع

• نبوی، عزیز، اصول حسابداری جلد اول، تهران، کتابخانه فروردین