پارک ملی گرند کنیون: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: ۳۲ میان‌ویکی |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
این پارک بر روی فهرست [[میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسیده‌است. |
این پارک بر روی فهرست [[میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسیده‌است. |
||
== تاریخچه == |
== تاریخچه == |
||
| خط ۱۰۰: | خط ۹۸: | ||
[[رده:گرند کنیون]] |
[[رده:گرند کنیون]] |
||
[[رده:میراث جهانی یونسکو در ایالات متحده آمریکا]] |
[[رده:میراث جهانی یونسکو در ایالات متحده آمریکا]] |
||
[[ar:حديقة غراند كانيون الوطنية]] |
|||
[[az:Böyük Kanyon Milli Parkı]] |
|||
[[bg:Гранд каньон (национален парк)]] |
|||
[[ca:Parc Nacional del Gran Canyó]] |
|||
[[cs:Národní park Grand Canyon]] |
|||
[[da:Grand Canyon National Park]] |
|||
[[de:Grand-Canyon-Nationalpark]] |
|||
[[en:Grand Canyon National Park]] |
|||
[[es:Parque nacional del Gran Cañón]] |
|||
[[fi:Grand Canyonin kansallispuisto]] |
|||
[[fr:Parc national du Grand Canyon]] |
|||
[[hi:ग्रैंड कैन्यन राष्ट्रीय उद्यान]] |
|||
[[hr:Nacionalni park Grand Canyon]] |
|||
[[id:Taman Nasional Grand Canyon]] |
|||
[[it:Parco nazionale del Grand Canyon]] |
|||
[[ja:グランド・キャニオン国立公園]] |
|||
[[ka:დიდი კანიონის ეროვნული პარკი]] |
|||
[[ko:그랜드 캐니언 국립공원]] |
|||
[[ku:Parka Neteweyî ya Kanyona Mezin]] |
|||
[[lt:Didžiojo kanjono nacionalinis parkas]] |
|||
[[nl:Nationaal Park Grand Canyon]] |
|||
[[no:Grand Canyon nasjonalpark]] |
|||
[[pl:Park Narodowy Wielkiego Kanionu]] |
|||
[[pt:Parque Nacional do Grand Canyon]] |
|||
[[qu:Grand Canyon mamallaqta parki]] |
|||
[[ru:Гранд-Каньон (национальный парк)]] |
|||
[[sk:Národný park Veľký kaňon]] |
|||
[[sq:Parku Kombëtar Grand Canyon]] |
|||
[[tr:Büyük Kanyon Ulusal Parkı]] |
|||
[[uk:Національний парк «Ґранд-Каньйон»]] |
|||
[[vi:Vườn quốc gia Grand Canyon]] |
|||
[[zh:大峽谷國家公園]] |
|||
نسخهٔ ۱۰ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۰۷
| میراث جهانی یونسکو | |
|---|---|
 موقعیت در آمریکا | |
| مکان |  آمریکا |
| معیار ثبت | طبیعی: vii, viii, ix, x |
| شمارهٔ ثبت | ۷۵ |
| تاریخ ثبت | ۱۹۷۹ |
| پارک ملی گرند کنیون | |
رده‌بندی اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست: II (پارک ملی) | |
 نقاشی از گراند کنیون، اثر کلارنس دوتان، بسال ۱۸۸۲ | |
 | |
| مکان | آریزونا، آمریکا |
|---|---|
| مختصات | ۳۶°۳′۲۷″ شمالی ۱۱۲°۸′۱۵″ غربی / ۳۶٫۰۵۷۵۰°شمالی ۱۱۲٫۱۳۷۵۰°غربی |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۴۹۲۷ |
| تاسیس | ۱۹۱۹ |
| تعداد بازدیدکنندگان | ۴٬۴۱۳٬۶۶۸ (در ۲۰۰۷) |
| ارگان سرپرست | سازمان ملی پارک‌های آمریکا |
| وبگاه رسمی | http://www.nps.gov/grca |
گرند کنیون (به انگلیسی: Grand Canyon) یک پارک ملی در ایالت آریزونا در آمریکا است. پارک زیبا و از نظر گونه گونی طبیعی منحصر بفرد گراند انیون در شمال غربی آریزونا قرار گرفته است. شکل امروزی گراند کنیون محصول میلیون ها سال حفاری و فرسایش طبیعی است که جریان نیرومند رودخانه کلرادو در دوام و قوام بخیشدن به آن نقشی اساسی بر عهده داشته است. شکاف دره گراند کانیون با عمق تقریبی یک مایل (حدود 1600 متر) بسیارخیره کننده است، و عرض آن در وسیع ترین نقطه به پانزده مایل میرسد. این دره عمیق و باریک، زیستگاه بیش از 1500 نوع گونه گیاهی مختلف است. در اینجا نیز بیش از 500 گونه جانور زندگی می کنند که شوربختانه بسیاری از آنها در معرض انقراض قرار دارند. بسیاری از این جانوران منحصر به فرد بوده و تنها در این منطقه یافت می شوند. همچنین، سطح پرشیب دره، و رنگ های خیره کننده دیواره های آن- تاریخ حیات 2 میلیارد ساله زمین را به شکلی رمزگونه و بزبان زمین شناسی بیان میکند.[۱]
این پارک یک تنگه رنگارنگ بریده شده توسط رودخانه کلرادو واقع در ایالت آریزونا ایالات متحده است. محدوده زیادی از آن درون پارک ملی - که یکی از اولین پارک‌های ملی در ایالات متحده‌است - جای گرفته‌است. رئیس‌جمهور تئودور روزولت یکی از بزرگ‌ترین طرفداران حفاظت از منابع طبیعی اینجا بود، و چندین و چند مرتبه برای شکار به آنجا رفت و از منظره لذت می‌برد. واژه انگلیسی «گرند کنیون» به معنای «درهٔ بزرگ» است. این پارک در سال ۱۹۱۹ به فهرست پارک‌های ملی آمریکا پیوست.[۲]
این پارک ملی ۴۹۲۷ کیلومتر مربع وسعت دارد و در سال ۲۰۰۶ تعداد بازدید کنندگان پارک ۴٬۳۹۴٬۲۷۹ نفر بودند.
این پارک بر روی فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌است.
تاریخچه
گراند کانیون توسط رودخانه کلرادو در شش میلیون سال پیش بوجود آمده‌است. [۳]
در دوران پیش از تاریخ، ساکنان بومی آمریکا این منطقه را با ساخت زیستگاه در دره و غارهای آن آباد کردند. گارسیا لوپر ده کاردناس از اسپانیا به‌عنوان نخستین اروپایی که دره بزرگ را دید شناخته می‌شود. او در سال ۱۵۴۰ میلادی (۹۱۸ یا ۹۱۹ خورشیدی) به آنجا رسید. در سال 1540 میلادی، جهانگرد و کاوشگر اسپانیایی ( کورونادو) یک گروه اکتشافی را به این منطقه اعزام کرد. گفتنی است، منطقه گراند کنیون نخست توسط این گروه اروپایی کشف شد، اما دور افتادگی این دره عظیم موجب شد کا تا 300 سال پس از این رویداد، هیچ گروه یا فرد دیگری از جزئیات این منطقه طبیعی آگاه نشود. گرند کنیون تا پس از جنگ داخلی آمریکا زیاد شناخته نمی‌شد. به نظر میرسد که نام دره در سال ۱۸۶۸ به آن داده شده‌است. مقاله‌ای در هفته‌نامه معدنچی آریزونا، مربوط به کاوش قریب‌الوقوع دره، از کاوش‌گران خواست «آسوده 'دره بزرگ' را بکاوید...»
در ۱۸۶۹، جان وزلی پاول معروف، سرباز کهنه‌کار جنگ داخلی که یک دستش را در جریان این جنگ از دست داده بود، برای ماجراجویی و کسب علم، اولین سفر ثبت‌شده روی رود کلرادو در لابه‌لای دره را ثبت کرد. او این سفر را به همراه نه نفر که سوار بر چهار قایق بودند، به انجام رساند. ولی فقط شش نفر سفر را به اتمام رساندند. پاول در کتابی با عنوان «برگ‌ها در یک کتاب داستان بزرگ» به واحدهای سنگی رسوبی که در دره پیدا کرده، اشاره میکند. جان وسلی پاول، زمین شناس آمریکایی که واژه “گراند کنیون” را در سال 1870 میلادی بر سر زبانها انداخت، نخستین کسی بود که توانست طول این تنگه را در سال 1869 میلادی طی کند. این سفر هولناک (بدلیل ناشناخته بودن منطقه) به همراه چهار زورق پارویی انجام شد.
در ژانویه 1908، تئودور روزولت، رئیس جمهوری وقت آمریکا، بیش از 800 هزار هکتار از زمینهای گراند کنیون را به مجموعه آثار ملی ایالات متحده اختصاص داد. این منطقه عظیم در دوران ریاست جمهوری وُودرو ویلسون، در تاریخ 26 فوریه 1919 میلادی به پارک ملی گراند کنیون تغییر نام داد.[۴]
وضعیت جغرافیایی
این دره، که رود کلرادو آن را بیش از ۶ میلیون سال پیش ساخته، ۴۴۶ ک‌م (۲۷۷ مایل) طول دارد، عرض آن از ۶٫۴ تا ۲۴ ک‌م (۴ تا ۱۸ مایل) متغیر است و عمق آن به بیش از ۱٫۶ ک‌م (۱ مایل) میرسد. تقریباً دو میلیارد سال از تاریخ کره زمین بصورت رود کلرادو و ریزابه‌های آن کانال‌هایشان را از میان لایه می‌برد پس از مادامی که لایه سنگی فلات کلرادو بود بالا ببرد.
گرند کانیون شکاف بزرگی در جلگه کلرادو است که لایه‌های بالاآمدهٔ مربوط به دوران پیشین‌زیستی (پروتروزوییک) و دیرینه‌زیستی را در معرض دید قرار داده‌است. دره بزرگ چشم‌اندازهای بی‌همتایی را به کسانی که از حاشیه بازدید می‌کنند، پیشکش میکند. این عمیق‌ترین دره جهان نیست - هردو دره‌های بارانکا دل کوبره در شمال مکزیک و دره جهنم روی مرز اورگن-آیداهو ژرف‌ترند - اما اینجا بدلیل وسعت بسیار زیادش و همینطور مناظر پیچیده و رنگارنگی که دارد شناخته شده‌است. از لحاظ زمین‌شناسی نیز به دلیل رشتهٔ ضخیم سنگ‌های باستانی که به زیبایی از دیواره‌های دره حفاظت و خودنمایی می‌کنند، دارای اهمیت است. این لایه‌های سنگی در دل خود مقدار زیادی از تاریخ اولیهٔ زمین‌شناسی قارهٔ آمریکای شمالی را نگهداشته‌است. دره بزرگ یکی از تماشایی‌ترین نمونه‌های فرسایش طبیعی در جهان است.
نگارخانه
-
-
-
-
-
-
برج دیدبانی سرخ‌پوستان یاواپایی در شرق پارک -
سکوی دیدبانی در غرب پارک -
آبشار مونی در غرب پارک
پیوند به بیرون
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ پارک ملی گرند کنیون موجود است. |
پانویس
- ↑ http://blogs.usembassy.gov/persian/2013/02/26/%d8%a8%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%88-%d8%b4%d8%b4%d9%85-%d9%81%d9%88%d8%b1%db%8c%d9%87-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%aa%d8%a7%d8%b3%db%8c%d8%b3-%d9%be%d8%a7%d8%b1%da%a9%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d9%84%db%8c/
- ↑ Grand Canyon National Park - History & Culture (U.S. National Park Service)
- ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Grand_Canyon
- ↑ http://blogs.usembassy.gov/persian/2013/02/26/%d8%a8%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%88-%d8%b4%d8%b4%d9%85-%d9%81%d9%88%d8%b1%db%8c%d9%87-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%aa%d8%a7%d8%b3%db%8c%d8%b3-%d9%be%d8%a7%d8%b1%da%a9%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d9%84%db%8c/
منابع
فهرست پارک‌های سازمان پارک‌های ملی آمریکا | ||
|---|---|---|
کِنای فیوردز • کسکیدز شمالی • آتش‌فشان‌های هاوایی • آرچز • آکادیا • المپیک • اورگلیدز • آیل رویال • بدلندز • برایس کنیون • بیسکاین • بیگ بند • تئودور روزولت • جزایر ویرجین • جزیرههای آبراهی • جنگل سنگی • حوضه آبریز بزرگ • خلیج گلیشر • تورتوگاس • درخت خنجری • دنالی • دروازههای قطب • درهٔ سیاه گانیسون • درهٔ شاهان • درهٔ کوبوک • دره کویاهوگا • درهٔ مرگ • دریاچه کلارک • دریاچه کریتر • رنگل-سنت الیاس • زایان • ساگوارو • ساموآی آمریکا • سکویا • شنندوا • کپیتول ریف • کاتمای • کارلسبد کاورنس • کنیونلندز • کونگاری •
کوه رینیر • کوهستان راکی • ردوود • کوهستان گریت اسموکی • کوهستان گوادالوپ • گرند تیتون • گرند کنیون • گریت سند دونز • گلشیر • لاسن • پارک ملی ماموت کیو • میزا ورده • هات اسپرینگز • هالهآکالا • وویجرز • ویند کیو • یلو استون • یوسیمیتی • پینکلز |  | |