خور موسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۱۴ نوامبر ۲۰۱۲، ساعت ۰۷:۴۵

خور موسی یکی از خورهای خلیج فارس است.

خور در فارسی به شاخه‌ای از دریا گفته می‌شود که به خشکی داخل شده باشد و موسی گفته می‌شود که ناخدای معروفی بوده که این خور به نام او نامیده شده.

جغرافیا

خور موسی شاخهٔ مثلث‌شکلی است در منتهی‌الیه شمال غربی خلیج فارس. رأس این مثلث راست‌گوشه در شمال است و قاعدهٔ آن بر خط ۳۰ درجه عرض شمال منطبق می‌شود.

ژرفای خورموسی ۲۰ تا ۵۰ متر است که در برخی نقاط به ۷۳ متر نیز می‌رسد. وجود چنین عمقی باعث شده تا کشتی‌های ۷۰ هزار تنی نیز به سهولت در این آبراه رفت وآمد کنند.^[۱] ژرفترین جای این خور خطی است که از رأس به قاعده شکل مثلث کشیده می‌شود. زمین‌های پیرامون این خور گِل‌زار هستند.^[۲] و ارتفاع آن‌ها از سطح دریا از ۲ تا ۴ متر است.

پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا بندر امام خمینی ۹۰ کیلومتر و تا ماهشهر ۱۲۰ کیلومتر است.^[۳]

خورهای کوچک دیگری از خور موسی منشعب می‌شوند که بیشتر در کنارهٔ باختری آن قرار دارند و از جنوب به شمال عبارت‌اند از خور سِِلِچ، خور مِلْح، خور قَناقه، خور مریموس و در شمال غربی خور دورق. بخش که میان جزیرهٔ قبر ناخدا و کرانهٔ خاوری خشکی اصلی قرار دارد خور غَزْلان نام گرفته.

کشتی‌های نفتکش که به طرف بندر ماهشهر در حرکت هستند، می بایست از خور موسی عبور کنند. این آبراهه یکی از مهم‌ترین آبراهه‌های طبیعی است و کشتی‌های تا ۱۰۰ هزار تن برای ورود به بندر امام خمینی و ماهشهر باید از این آبراهه بگذرند.^[۴]^{^{[پیوند مرده]}}

در حدود ‪ ۶۰‬فروند شناوه (بویه) برای مشخص شدن گذرگاه کشتی‌ها از دهانه خور موسی تا بندر امام خمینی استقرار یافته است.^[۵]

بیش از ۱۸۱۶ نفر از مردم بومی خور موسی از ماهیگیری گذران زندگی می‌کنند.^[۶]

شهرها و جزیره‌ها

در شمال این خور بندر امام خمینی (بندر شاهپور پیشین)، بندر ماه‌شهر، سربندر و منطقه ویژهٔ اقتصادی پتروشیمی قرار دارد.

در دهانهٔ این خور سه جزیره بونه، دارا و قبر ناخدا قرار دارد و در درونهٔ خور جزیره‌های کوچک نامسکونی زیادی وجود دارد.

جانوران

بیشترین پراکنش ماهی حلوا سفید با نام محلی زبیدی در خلیج فارس، در منطقه خور موسی و جزیره قشم است.^[۷] گیلان‌شاه خالدار از پرندگان این خور و نهنگ و دلفین و فریاله از آبزیان آن هستند.^[۸]

رویدادها

یک ناو آمریکایی در تاریخ ۱۳۸۴/۲/۶ و به منظور توقیف یک کشتی نفت‌کش پانامایی در حوالی خور موسی به آب‌های ایران وارد شد.^[۹] در ۱۶ آبان ۱۳۸۵ هم ‪یک ناوشکن آمریکایی به آب‌های سرزمینی جزیره ابوموسی نزدیک شدکه با اخطار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از منطقه خارج شد.^[۱۰]

پانویس‌ها

منابع

امام شوشتری، محمدعلی. تاریخ جغرافیایی خوزستان، تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر ۱۳۳۱، ص ۵۶.
نقشهٔ سیاسی و تاریخی خلیج فارس، مؤسسه گیتاشناسی، نقشهٔ شماره ۱۹۲.

[1] Iran Newspaper

[2] خلیج فارس در دههٔ 1890 :: هفته نامه نصیر بوشهر

[3] Iran Newspaper

[4] [۱]

[5] وب سایتهای ایرنا - Irna

[6] Iran Newspaper

[7] شبکه خبر :: دستاورد جدید موسسه تحقیقات شیلات ایران

[8] Iran Newspaper

[9] :: ضد جنگ - تجاوزات نیروهای انگلیسی و آمریکایی به قلمروهای مرزی ایران ::

[10] :: ضد جنگ - تجاوزات نیروهای انگلیسی و آمریکایی به قلمروهای مرزی ایران ::

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 ژرفترین جای این خور خطی است که از رأس به قاعده شکل مثلث کشیده می‌شود. زمین‌های پیرامون این خور گِل‌زار هستند.<ref>[http://www.nasirboushehr.com/Journal-01-1336.html خلیج فارس در دههٔ 1890 :: هفته نامه نصیر بوشهر<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و ارتفاع آن‌ها از سطح دریا از ۲ تا ۴ متر است.
-پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا [[بندر امام خمینی]] ۹۰ کیلومتر و تا بندر  امام خمینی ۱۲۰ کیلومتر است.<ref>[http://www.iran-newspaper.com/1381/810611/html/iran.htm Iran Newspaper<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
+پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا [[بندر امام خمینی]] ۹۰ کیلومتر و تا ماهشهر ۱۲۰ کیلومتر است.<ref>[http://www.iran-newspaper.com/1381/810611/html/iran.htm Iran Newspaper<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 خورهای کوچک دیگری از خور موسی منشعب می‌شوند که بیشتر در کنارهٔ باختری آن قرار دارند و از جنوب به شمال عبارت‌اند از [[خور سلچ|خور سِِلِچ]]، [[خور ملح|خور مِلْح]]، [[خور قناقه|خور قَناقه]]، [[خور مریموس]] و در شمال غربی خور [[دورق]].