دودمان والوآ: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱: خط ۱:
{{Royal house|
{{Royal house|
|surname =خاندان والوا
|surname =خاندان والوا
|coat of arms =[[پرونده:Royal Coat of Arms of Valois France.svg|200 px]]{{سخ}}|country = [[Kingdom of France|France]]
|coat of arms =[[پرونده:Royal Coat of Arms of Valois France.svg|200 px]]{{سخ}}|country = [[پادشاهی فرانسه|فرانسه]]
|parent house = [[خاندان کاپتی]]
|parent house = [[خاندان کاپتی]]
|titles =
|titles =
*[[کنت والوا]]
*[[کنت والوا]]
*[[پادشاهی فرانسه|پادشاه فرانسه]]
*[[پادشاهی فرانسه|پادشاه فرانسه]]
*[[پادشاهی اسکاتلند|شاه اسکاتلند]]
*[[پادشاهی اسکاتلند|پادشاه اسکاتلند]]
*[[شاه لهستان]]
*[[مشترک المنافع لهستان-لیتوانی|شاه لهستان]]
*[[دوک لیتوانی]]
*[[دوک‌نشین بزرگ لیتوانی|دوک بزرگ لیتوانی]]
*[[دوک میلان]]
*[[دوک میلان]]
*[[دوک آلکون]]
*[[دوک آلکون]]
خط ۲۱: خط ۲۱:
|founding year =۱۲۸۴
|founding year =۱۲۸۴
|dissolution =۱۵۸۹
|dissolution =۱۵۸۹
|nationality =[[فرانسوی]]
|nationality =
|cadet branches =
|cadet branches =
* والوا اورلینز
* [[والوا-اورلئانز]]
* والوا آنژو
* [[والوا-آنژو]]
* والوا بورگوندی
* [[والوا-بورگوندی]]
* والوا آنژومه
* [[والوا-آنژومه]]
}}
}}
{{تاریخ فرانسه}}
{{تاریخ فرانسه}}

نسخهٔ ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۲۴

خاندان والوا

خاندان مادرخاندان کاپتی
کشورفرانسه
تاریخ بنیان‌گذاری۱۲۸۴
بنیانگذارشارل، کنت والوا
آخرین حاکمآنری سوم
عنوان‌ها
انحلال۱۵۸۹
شاخه‌(های) فرعی

والواها (به فرانسوی: Valois) دودمانی بودند که پس از کاپتی‌ها از ۱۳۲۸ تا ۱۵۸۹ بر فرانسه فرمانروایی کردند . آنان از فرزندان شارل والوا بودند. او سومین پسر شاه فیلیپ سوم بود که برای پشتیبانی از ادوارد سوم پادشاه انگلستان از تاج و تخت محروم شده بود.

تاریخ

خاندان والوا فرمانروایان فرانسه از ابتدای جنگ صد ساله تا پایان قرن ۱۶ میلادی بودند. آنها در این ۳ قرن کشور را از پایان قرون وسطی و عصر حاکمیت فئودالی به سوی رنسانس هدایت کردند. والواها به دنبال پیشینیان خود (خاندان کاپتی) کار یکپارچگی فرانسه را به پیش برده و آن را با موفقیت به پایان رساندند. خاندان والوا خود یکی از شاخه‌های کاپتی‌ها- حاکمان فرانسه در قرون ۱۰ تا ۱۴ میلادی – محسوب می‌شدند. والواها که در دوره آشفتگی اوضاع فرانسه به قدرت رسیدند، به مرور به سه شاخه تقسیم شدند:

  1. شاخه مستقیم که با فرمانروایی فیلیپ پنجم آغاز شد و از ۱۳۲۸ تا ۱۴۹۸ میلادی بر فرانسه حکم راند. اوج قدرت والواها مربوط به همین دوره می‌باشد.
  2. شاخه والوا-اورلئان که تنها یک عضو آن – لویی دوازدهم (۱۴۹۸–۱۵۱۵) – به حکومت رسید.
  3. شاخه والوا-آنگولم که از ۱۵۱۵ تا ۱۵۷۴ قدرت را در دست داشت و سرانجام پس از دوره جنگهای مذهبی در فرانسه فروپاشید و جای خود را به خاندان بوربون داد.[۱]

نخستین فرمانروایان والوا درگیر جنگ صد ساله با انگلستان بودند. این جنگ که در ابتدای سلطنت والواها (ابتدای قرن ۱۴ میلادی) آغاز شد، تا ۱۴۵۳ ادامه یافت. در این مدت، شاهان والوا با دو خطر مهم رو به رو بودند. نخست، پادشاهی انگلستان که بخش بزرگی از فرانسه را تصرف کرده بود و همچنین، فئودال‌هایی که با سوءاستفاده از کاهش قدرت شاه، در پی کسب نفوذ بیشتر بودند. این جنگ سرانجام در زمان شارل هفتم (۱۴۲۲–۱۴۶۱) با پیروزی فرانسویان خاتمه یافت. از آن پس شاهان والوا کوشیدند تا قدرت فئودالها را کاهش دهند؛ لذا، اختیارات مالیاتی و اعلام جنگ و صلح را از آنِ خود کردند و با افزایش توان نظامی، فئودال‌ها را به حاشیه راندند.[۲]

آغاز درگیری‌های موسوم به جنگ‌های ایتالیا در اوایل قرن ۱۶ میلادی، باعث شروع رقابت تاریخی والواها با خاندان هابسبورگ شد. مسئله ای که بعدها به رقابت فرانسه و اتریش تبدیل شد و بخش مهمی از تاریخ معاصر اروپا را به خود اختصاص داد. رنسانس فرانسه نیز در زمان دو پادشاه والواها – آنری دوم و فرانسوای اول (۱۵۴۷–۱۵۵۹) – روی داد.[۳]

جنگ صد ساله

این نبردها پس از مرگ شارل چهارم و پایان شاخهٔ اصلی دودمان کاپتی آغاز شد. چون هیچ وارث مذکری در شاخهٔ اصلی خاندان کاپتی نبود، ادوارد سوم، پادشاه انگلستان (که در عین حال خواهرزادهٔ شارل چهارم بود) مدعی تاج و تخت فرانسه شد. از سوی دیگر، اشراف فرانسه ترجیح دادند از فیلیپ ششم (که از شاخهٔ فرعی خاندان کاپتی و پسر شارل والوا و نوهٔ فیلیپ سوم بود) حمایت کنند. به این ترتیب، فیلیپ ششم به عنوان نخستین شاه دودمان والوا بر تخت فرانسه نشست.[۴]

نبردهای میان خاندان والوا و خاندان پلانتاژنه (خاندان سلطنتی انگلستان در آن زمان)، به همراه دو دورهٔ صلح موقتی (در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۶۰–۱۳۶۹ و ۱۳۸۹–۱۴۱۵)، چندین نسل به طول انجامید و در نهایت در سال ۱۴۵۳ با پیروزی خاندان والوا و بیرون راندن انگلیسی‌ها از خاک فرانسه به پایان رسید.[۵]

به قدرت رسیدن بوربون‌ها

وقوع جنگ‌های مذهبی در فرانسه (۱۵۶۲–۱۵۹۸) تیر خلاصی بر پیکره دولت والواها وارد آورد. این جنگها میان کاتولیک‌ها– که دستگاه‌های دولتی در اختیار آنها بود – و پروتستان‌ها رخ داد. سرانجام در سال ۱۵۷۴ آنری چهارم – رئیس خاندان بوربون – از دل جنگ‌های مذهبی کشور سر برآورد. خاندان والواها منقرض شد و بوربون‌ها جای آن را گرفتند.[۶]

فهرست پادشاهان والوآ در فرانسه

پادشاهان والوا در لهستان

دوک و دوشس‌های بورگوندی

اینان فرزندان فیلیپ پسر شاه ژان دوم بودند که در دوک‌نشین بورگوندی فرمان می‌راندند:

شجره‌نامه

فیلیپ سوم
پادشاه فرانسه
۱۲۷۰–۱۲۸۵
شارل، کنت والوآ
م. ۱۲۷۰, ف. ۱۳۲۵
لوئی، کنت اورو
م. ۱۲۷۶, ف. ۱۳۱۹
فیلیپ چهارم
پادشاه فرانسه
پادشاه ناوار
۱۲۸۵–۱۳۱۴
فیلیپ ششم
پادشاه فرانسه
۱۳۲۸–۵۰
لوئی دهم
پادشاه فرانسه
پادشاه ناوار
۱۳۱۴–۱۶
فیلیپ پنجم
پادشاه فرانسه
پادشاه ناوار
۱۳۱۶–۲۲
شارل چهارم
پادشاه فرانسه
پادشاه فرانسه
۱۳۲۲–۲۸
ایزابلای فرانسهادوارد دوم
پادشاه انگلستان
۱۳۰۷–۲۷
فیلیپ سوم، پادشاه ناوار
پادشاه ناوار
م. ۱۳۰۶
خوآنای دوم
ملکه ناوار
م. ۱۳۱۲
ژوآن سوم
م. ۱۳۰۸
ادوارد سوم
پادشاه انگلستان
م. ۱۳۱۲
شارل دوم، پادشاه ناوار
م. ۱۳۳۲
فیلیپ بورکوندی
م. ۱۳۲۳

پانویس

منابع

  • اشپیل‌فوگل، جکسون جی. (۱۳۹۳). تمدن مغرب زمین. ترجمهٔ محمدحسین آریا. تهران: امیرکبیر.
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «House of Valois». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ اوت ۲۰۱۸.