زبانهای نوبی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
ایجاد شده توسط ترجمهٔ صفحهٔ «Nubian languages» |
ابرابزار |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{Infobox Language family|name=نوبی|region=[[سودان]]|familycolor=Nilo-Saharan|fam2=[[Eastern Sudanic languages|سودانی شرقی]]|fam3=[[Northern Eastern Sudanic languages|سودانی شمال شرقی]]|child1=[[نوبی نیلی]]|child2=[[نوبی غربی]]|iso2=nub|iso5=nub|glotto=nubi1251|glottorefname=Nubian}} |
|||
'''زبانهای نوبی''' ({{Lang-ar|لغات نوبیة}}) گروهی از زبانهای همخانواده هستند که توسط [[نوبیها]] گویش میشوند. آنها شاخه ای از [[زبانهای سودانی شرقی|زبانهای سودانی شرقی را]] تشکیل میدهند، که بخشی از خانواده گستردهتر [[زبانهای نیلوصحرایی|نیلوصحرایی]] است. در ابتدا، زبانهای نوبی در بیشتر مناطق [[سودان]] صحبت میشدند، اما در نتیجه [[عربیسازی]]، امروزه آنها بیشتر به [[نیل|دره نیل]] میان [[اسوان]] (جنوب [[مصر]]) و [[الدبه، سودان|الدبه]] و همچنین چند روستا در [[کوههای نوبه]] و [[دارفور]] محدود میشوند. |
|||
== تاریخ == |
== تاریخ == |
||
در [[جنگ یوم کیپور]] |
در [[جنگ یوم کیپور]]، مصر نوبیزبانان را به عنوان بیسیمچی به کار گرفت تا دشمنان از پیامهای مهم آگاه نشوند.<ref>{{Cite web|url=http://news.nationalgeographic.com/news/2014/01/140131-egypt-nubia-dams-nile-constitution-culture/|title=Changing Egypt Offers Hope to Long-Marginalized Nubians|website=nationalgeographic.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/64/39595/Egypt/Politics-/Remembering-Nubia-the-Land-of-Gold.aspx|title=Remembering Nubia: the Land of Gold|website=ahram.org.eg}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.cairowestmag.com/el-nuba/|title=El Nuba|last=Cairo West|website=Cairo West Magazine}}</ref> |
||
== دستهبندی == |
== دستهبندی == |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* شمالی (نیل) |
* شمالی (نیل) |
||
** [[Old Nubian language|نوبی باستان]] |
|||
** نوبیای قدیمی |
|||
*** [[Nobiin language|نوبین]] |
|||
*** نوبیین |
|||
* غربی (دارفور) |
* غربی (دارفور) |
||
** میدوب |
** [[Midob language|میدوب]] |
||
* مرکزی |
* مرکزی |
||
** کنزی |
** [[Kenzi language|کنزی]] |
||
** بیرجید |
** [[Birgid language|بیرجید]] |
||
** دونگولاوی |
** [[Dongolawi language|دونگولاوی]] |
||
** [[Hill Nubian languages|تپهای (کردفانی)]] |
|||
** تپه (کردوفان) |
|||
*** کادارو-غلفان |
*** کادارو-غلفان |
||
**** غلفان |
**** [[Ghulfan language|غلفان]] |
||
**** کادارو |
**** [[Kadaru language|کادارو]] |
||
*** دستهبندینشده |
|||
*** طبقه بندی نشده |
|||
**** [[Dair language|دایر]] |
|||
**** لبخند |
|||
**** دیلینگ |
**** [[Dilling language|دیلینگ]] |
||
**** ال Hugeirat |
**** ال[[El Hugeirat language|هجیرات]] |
||
**** کارکو |
**** [[Karko language (Sudan)|کارکو]] |
||
**** [[Wali language (Sudan)|والی]] |
|||
**** ولی |
|||
== جستارهای وابسته == |
|||
* [[نوبیها]] |
|||
* [[زبانهای نیلوصحرایی]] |
|||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
||
== |
== پیوند به بیرون == |
||
[[رده:زبانهای سودان]] |
[[رده:زبانهای سودان]] |
||
[[رده:خانوادههای زبانی]] |
[[رده:خانوادههای زبانی]] |
نسخهٔ ۱۱ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۵۸
نوبی | |
---|---|
پراکنش: | سودان |
تبار: | نیلوصحرایی |
زیرگروهها: | |
ایزو ۲–۶۳۹ / ۵ | nub |
گلاتولوگ | nubi1251[۱] |
زبانهای نوبی (عربی: لغات نوبیة) گروهی از زبانهای همخانواده هستند که توسط نوبیها گویش میشوند. آنها شاخه ای از زبانهای سودانی شرقی را تشکیل میدهند، که بخشی از خانواده گستردهتر نیلوصحرایی است. در ابتدا، زبانهای نوبی در بیشتر مناطق سودان صحبت میشدند، اما در نتیجه عربیسازی، امروزه آنها بیشتر به دره نیل میان اسوان (جنوب مصر) و الدبه و همچنین چند روستا در کوههای نوبه و دارفور محدود میشوند.
تاریخ
در جنگ یوم کیپور، مصر نوبیزبانان را به عنوان بیسیمچی به کار گرفت تا دشمنان از پیامهای مهم آگاه نشوند.[۲][۳][۴]
دستهبندی
بهطور سنتی، زبانهای نوبی به سه شاخه شمالی (نیل)، غربی (دارفور) و مرکزی تقسیم میشوند. اتنولوگ زبانهای نوبی را به شرح زیر دستهبندی میکند:[۵]
- شمالی (نیل)
- غربی (دارفور)
- مرکزی
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Nubian". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}
: Invalid|display-editors=4
(help) - ↑ "Changing Egypt Offers Hope to Long-Marginalized Nubians". nationalgeographic.com.
- ↑ "Remembering Nubia: the Land of Gold". ahram.org.eg.
- ↑ Cairo West. "El Nuba". Cairo West Magazine.
- ↑ "Nubian". Ethnologue. Retrieved 2017-06-24.