همه‌چیزدان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
۱ ویرایش 2A03:2880:FF:71:0:0:FACE:B00C (بحث) برگردانی شد (توینکل) برچسب: خنثی‌سازی |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Biruni 1.jpg|بندانگشتی|چپ|200px|[[ابوریحان بیرونی]] دانشمند ایرانی همه‌چیزدان]] |
|||
[[File:البرونی ابوریحان محمد.jpg]] |
|||
'''همه‌چیزدان'''، '''همه‌فن‌حریف''' یا '''جامع‌الاطراف'''<ref>'''لغت‌نامه انگلیسی به فارسی آریان‌پور'''. ذیل ''polymath''</ref><ref>'''فرهنگ عمید'''. ذیل: ''جامع‌الاطراف'': [مجاز] شخصی که دارای معلومات گسترده باشد.</ref> {{به انگلیسی|Polymath}} که با '''[[علامه]]'''، '''بحرالعلوم'''، '''حکیم، جامع معقول و منقول''' و '''هزار فن''' نیز قرابت معنایی دارد؛ به دانشمندی گفته می‌شود که در همه یا اکثر علوم عصر خود دانا و صاحب‌نظر است. این لقب بیشتر به دانشمندان دوره‌های قدیم اطلاق می‌شود.<ref>[http://archive.iauksh.ac.ir/ViewArtices.aspx?cat=44800&tag=Polymath Polymath ] archive.iauksh.ac.ir</ref> |
'''همه‌چیزدان'''، '''همه‌فن‌حریف''' یا '''جامع‌الاطراف'''<ref>'''لغت‌نامه انگلیسی به فارسی آریان‌پور'''. ذیل ''polymath''</ref><ref>'''فرهنگ عمید'''. ذیل: ''جامع‌الاطراف'': [مجاز] شخصی که دارای معلومات گسترده باشد.</ref> {{به انگلیسی|Polymath}} که با '''[[علامه]]'''، '''بحرالعلوم'''، '''حکیم، جامع معقول و منقول''' و '''هزار فن''' نیز قرابت معنایی دارد؛ به دانشمندی گفته می‌شود که در همه یا اکثر علوم عصر خود دانا و صاحب‌نظر است. این لقب بیشتر به دانشمندان دوره‌های قدیم اطلاق می‌شود.<ref>[http://archive.iauksh.ac.ir/ViewArtices.aspx?cat=44800&tag=Polymath Polymath ] archive.iauksh.ac.ir</ref> |
||
نسخهٔ ۷ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۳۸
همه‌چیزدان، همه‌فن‌حریف یا جامع‌الاطراف[۱][۲] (به انگلیسی: Polymath) که با علامه، بحرالعلوم، حکیم، جامع معقول و منقول و هزار فن نیز قرابت معنایی دارد؛ به دانشمندی گفته می‌شود که در همه یا اکثر علوم عصر خود دانا و صاحب‌نظر است. این لقب بیشتر به دانشمندان دوره‌های قدیم اطلاق می‌شود.[۳]
ایمهوتپ، ارسطو، فیثاغورث،اراتوستن، ارشمیدس، تالس،لئوناردو دا وینچی، جان فون نویمان، میکل آنژ، گالیلئو گالیله، هیلدگارد بینگنی، گوتفرید لایبنیتس، بنجامین فرانکلین، رابیندرانات تاگور، پائولو سارپی، نیکلاس کوپرنیک، فرانسیس بیکن، والتر راسل، توماس براون، خوزه ریزال، میکاییل سروتوس، ابن خلدون، ابن هیثم، زکریای رازی ،ابن سینا ،خیام ،خواجه نصیرالدین طوسی و شیخ بهایی از مشهورترین دانشمندان جامع (بسیاردان) بودند.[۴]
دانشمندان بزرگ یا همه‌چیزدان
از جمله دانشمندان بزرگ یا همه‌چیزدان (همه‌فن‌حریف)، که بیشتر مربوط به اعصار گذشته هستند، از این افراد می‌توان یاد کرد:[۵]
(به‌ترتیب تاریخ زاده شدن)
- ایمهوتپ
- فیثاغورس
- ارخوطس
- ارسطو
- ارشمیدس
- چانگ هنگ
- ژوگه لیانگ
- ناگارجونه
- هیپاتیا
- آریابهاتا
- بزرگمهر
- جابر بن حیان
- محمد بن موسی خوارزمی
- جاحظ
- زریاب
- ابویوسف کندی
- عباس بن فرناس
- ابوزید بلخی
- محمد زکریای رازی
- فارابی
- علی بن حسین مسعودی
- چاویندارا، فرمانده نظامی، شاعر هندی
- آویناهاواگاپوترا، شاعر، سخنران، موسیقی‌دان هندی
- ابن هیثم
- ابوریحان بیرونی
- ابن سینا
- ابن حزم
- شن‌کوا، دانشمند و علامهٔ چینی
- خیام
- ابوحامد محمد غزالی
- ابن باجه
- آچیریا هماچاندرا
- هیلدگارد
- ابن طفیل
- ابن رشد
- موسی بن میمون
- شهاب الدین یحیی سهروردی
- بدیع‌الزمان جزری
- فخر رازی
- فریدریش دوم، امپراتور مقدس روم
- خواجه نصیر طوسی
- آلبرتوس ماگنوس
- ابن نفیس
- راجر بیکن
- قطب‌الدین شیرازی
- امیرخسرو دهلوی
- ابن بنای مراکشی
- لسان الدین خطیب
- ابن خلدون
- نیکولاس
- شیخ بهایی
- لئون باتیستا آلبرتی
- جلال‌الدین سیوطی
- لئوناردو دا وینچی
- گیرلامو کاردانو
- متی ریچی
- اکبرشاه
- زائو گوناکیو
- گالیلئو گالیله
- جاهان شوراک
- رنه دکارت
- آتاناسیوس کریچر
- جوان کارامولا ی لبوکویتز
- بلز پاسکال
- رابرت هوک
- آیزاک نیوتن
- گوتفرید لایبنیتس
- بنجامین فرانکلین
- روده بزوایچ
- میخائیل لومونسف
- فریدریش دوم
- توماس جفرسون
- ساموئل تیلر کالریج
- یوهان ولفگانگ گوته
- توماس یانگ
- هیراگا جنای
- هرمان کراسمان
- هربرت اسپنسر
- هرمان فون هلمهولتز
- چاکدیش چندر بوز
- الکساندر برودین
- چارلز ساندرس پیرز
- خوزه ریزال
- رابیندرانات تاگور
- ادوارد هلن آلن
- چارلز بروگرس فری
- آلبرت شوایتزر
- اروین شرودینگر
- فریدریش فون هایک
- ژان کوکتو
- ویلیام جیمز سیدیس
- ولادیمیر ناباکوف
- آندره مالرو
- پاول روبرسون
- جان فون نویمان
- جاکوب برونسکی
- هربرت سیمون
- ژاک فرسکو
- آیزاک آسیموف
- بوریس واین
- دزموند موریس
- سید محمد نقیب ابن اتس
- روبرت آنتون ویلسون
- اومبرتو اکو
- کریستوفر اکویگبو
- جاناتان میلر
- ادوارد سعید
- جارد دایموند
- داگلاس هوشتفر
- هاملت ایساخانیل
- روان ویلیامز
- کنث رودگف
- الوک بهارگوا
- ناتان مایهرولد
- کریستوفر لایتفوت