وفس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
فاصله وفس تا شهر کمیجان ۱۸ کیلومتر و تا اراک مرکز استان ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد. |
فاصله وفس تا شهر کمیجان ۱۸ کیلومتر و تا اراک مرکز استان ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد. |
||
== ناهمواری == |
|||
کوه‌های وفس بین کوه‌های همدان و تفرش قرار دارد و از سمت شمال شرقی به کوه‌های ساوه متصل می‌گردد. این کوه‌ها در جنوب به صورت دیواری قرار گرفته‌اند و رشته‌ای از شرق به غرب کشیده شده به طوری که عبور از آن فقط از طریق «گردنه حاجی رضوان» امکان‌پذیر است. |
|||
بلندترین قلهٔ این رشته کوه، «قله قلنجه» با ۲۷۴۵ متر ارتفاع می‌باشد. از دامنه شمالی چند رشته دیگر منشعب می‌شود و از جهت جنوب به شمال کشیده می‌شود. از ارتفاعات دیگر آن می‌توان به کوه‌های «هَرسهول»، «دی نساء»، «قلعه کهنه»، «گااُولَ»، «ماندر»، «گانِوَ»، «حاجی رضوان»، «دبرین»، «آبی رنگ»، «کلّه موشمای»، «کلّه اَیَنبار» و «کوه خیبر» اشاره کرد. |
|||
وفس با ساوه ۱۲۲ کیلومتر فاضله دارد که از شمال از طریق چاده کمیجان ساوه به آزادراه ساوه-همدان منتهی می‌شود. این مسیر فاصله ۳۶۸ کیلومتری تهران به وفس را به حدود ۲۰۰ کیلومتر می‌رساند. |
|||
== صنایع دستی == |
== صنایع دستی == |
||
نسخهٔ ۳۰ اوت ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۳۰
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | مرکزی |
| شهرستان | کمیجان |
| بخش | مرکزی |
| دهستان | اسفندان |
  وفس | |
| جمعیت | ۱۳۶۵ نفر (سرشماری ۹۵) |
| کد آماری | ۰۰۰۸۶۶ |
وفس (به تاتی: ووس) نام روستائی در استان مرکزی در شهرستان کمیجان در ایران است. این روستا قبلا جز منطقه فراهان به شمار می رفته است.[۱] [۲]
زبان
مردم وفس به یکی از قدیمی‌ترین زبان‌های ایرانی یعنی تاتی سخن می‌گویند. وفسی‌ها تاتی را با گویش وفسی صحبت می‌کنند.[۳][۴][۵][۶][۷]
ابراهیم دهگان در کتاب «فقه اللغه» در ضمن معرفی وفس و واقعه کشتار جمعی آن، زبان وفس را «یکی از لهجه‌های قدیم پارسی باستان و شاخه‌ای از تاتی» می‌نامند.[۸] دکتر معین در جلد چهارم فرهنگ خود تحت عنوان «وفسی» منسوب به وفس، لهجه اهالی وفس را نام می‌برند.[۹] آقای افتخار زاده در کتاب گزیده‌ای بر دیوان همافر عراقی وفسی از قول نامبرده می‌نویسد: «نامبرده زبان خویش را تاتی خوانده است.».[۱۰] رزم‌آرا در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها) می‌نویسد: «زبان سکنه دهستان وفس تاتی است».[۳] و همچنین در مجله «ایران کوده» م. مغدم که دربارهٔ گویش دلیجان، آشتیان و وفس بحث کرده، لهجه وفس را تاتی خوانده است. از زبان مردم این روستا و همچنین رزمندگان اهل این روستا جهت ارسال اطلاعات سری به واسطهٔ بیسیم در جنگ ایران و عراق استفاده می‌شد.[۱۱]
موقعیت جغرافیایی
روستای وفس از شمال به ساوه، از جنوب به کمیجان، از غرب به همدان و از طرف شرق به تفرش محدود است.
فاصله وفس تا شهر کمیجان ۱۸ کیلومتر و تا اراک مرکز استان ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد.
صنایع دستی
- تخت‌کشی (گیوه‌کشی)
- رویه چینی (گیوه چینی)
- قالی بافی
- جاجیم بافی
- سبد بافی
- تهیه نمد
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ روستای وفس
- ↑ وفس[پیوند مرده]
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ رزم آرا، فرهنگ جغرافیایی ایران(آبادیها)، جلد 2، ص315-314.
- ↑ کتاب «دستور زبان وفسی-تاتی»، دونالد استیلو، ۱۹۷۱، ۴۵۰ صفحه
- ↑ «گونه‌های زبان تاتی»، دونالد استیلو، ۱۹۸۱؛ ۹: گونه‌های وفس و اطراف آن در منطقه اراک استان مرکزی
- ↑ مقدمه کتاب «دستور زبان گویش‌های تاتی جنوبی»، پروفسور احسان یارشاطر، لاهه - پاریس ١٩٦٩
- ↑ کتاب «تات‌های ایران و قفقاز»، علی عبدلی، ۱۳۸۹
- ↑ دهگان، ابراهیم، فقه اللغه، ص ۲۳۵
- ↑ معین، محمد، فرهنگ
- ↑ افتخارزاده، نادر، گزیده دیوان همافر عراقی، مقدمه
- ↑ یادمان شهید سپهبد امیر صیاد شیرازی- عروج.
- فصلنامه راه دانش (شماره ۵)؛ گویش وفسی، مثلها و متل ها؛ غلام رضا ملایی.
