شهرستان شبستر: تفاوت میان نسخهها
جز ویرایش بهوسیلهٔ ابرابزار: |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}}'''شهرستان شَبـِستَر''' از شهرستانهای [[استان آذربایجان شرقی]] در [[ایران]] است. مرکز این شهرستان شهر [[شبستر]] است. |
}}'''شهرستان شَبـِستَر''' از شهرستانهای [[استان آذربایجان شرقی]] در [[ایران]] است. مرکز این شهرستان شهر [[شبستر]] است. |
||
شهرستان شبستر در غرب آذربایجان شرقی با وسعت ۲۷۵۰ کیلومتر مربع قرار گرفته و در بین شهرستانهای [[شهرستان مرند|مرند]]، [[شهرستان تبریز|تبریز]]، [[شهرستان ورزقان|ورزقان]]، [[شهرستان اسکو|اسکو]]، [[شهرستان خوی|خوی]]، [[شهرستان سلماس|سلماس]] و [[دریاچه ارومیه]] قرار گرفتهاست. شهرستان شبستر از شهرستانهای واقع در جادهٔ ترانزیت [[تبریز]] – [[ارومیه]] بوده و در مسیر خط آهن ایران - [[ترکیه]] واقع شدهاست. کوه [[میشو]] با جهت شرقی–غربی با طول بیش از یکصد کیلومتر و عرض سی کیلومتر مانند دیواری سرتاسر شمال منطقه را میپوشاند و این شهرستان را از شهرستان مرند و خوی جدا میکند. این کوهها در امتداد |
شهرستان شبستر در غرب آذربایجان شرقی با وسعت ۲۷۵۰ کیلومتر مربع قرار گرفته و در بین شهرستانهای [[شهرستان مرند|مرند]]، [[شهرستان تبریز|تبریز]]، [[شهرستان ورزقان|ورزقان]]، [[شهرستان اسکو|اسکو]]، [[شهرستان خوی|خوی]]، [[شهرستان سلماس|سلماس]] و [[دریاچه ارومیه]] قرار گرفتهاست. شهرستان شبستر از شهرستانهای واقع در جادهٔ ترانزیت [[تبریز]] – [[ارومیه]] بوده و در مسیر خط آهن ایران - [[ترکیه]] واقع شدهاست. کوه [[میشو]] با جهت شرقی–غربی با طول بیش از یکصد کیلومتر و عرض سی کیلومتر مانند دیواری سرتاسر شمال منطقه را میپوشاند و این شهرستان را از شهرستان مرند و خوی جدا میکند. این کوهها در امتداد کوههای قره داغ قرار گرفته و بلندترین قله آن علی علمدار میباشد. |
||
شبستر، شهرستانی دانشگاهی است که بهرغم جمعیت اندک |
شبستر، شهرستانی دانشگاهی است که بهرغم جمعیت اندک مرکز آن، دانشجوی بسیاری در خود جا دادهاست. [[دانشگاه آزاد اسلامی]] دارای چهار واحد در شهرهای آن است [[دانشگاه آزاداسلامی واحد شبستر]]، دانشگاه آزاداسلامی واحدصوفیان، دانشگاه آزاداسلامی واحدخامنه، دانشگاه آزاداسلامی واحد تسوج، دانشگاه پیام نور مرکزشبستر و دانشگاه پیام نور واحد بنیس و دانشگاه جامع علمی کاربردی شبستر از دانشگاههای این شهرستان است. |
||
جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۹۵ نفوس و مسکن ۱۳۵٬۴۲۱ نفر بودهاست<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://ostan-as.gov.ir/uploads/User/2/sarshomari_95.pdf|عنوان=سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجان شرقی سال ۹۵}}</ref> |
جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۹۵ نفوس و مسکن ۱۳۵٬۴۲۱ نفر بودهاست<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://ostan-as.gov.ir/uploads/User/2/sarshomari_95.pdf|عنوان=سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجان شرقی سال ۹۵}}</ref> |
||
[[بندر شرفخانه]]، [[دریاچه ارومیه]]، و کوههای میشو داغ با آبشار |
[[بندر شرفخانه]]، [[دریاچه ارومیه]]، و کوههای میشو داغ با آبشار سرکن دیزج، از مظاهر طبیعی این شهرستان هستند. |
||
از لحاظ کشاورزی، تولید |
از لحاظ کشاورزی، تولید صیفی جات در [[سیس]] و شرفخانه، میوه (هلو) و سبزیجات درشندآباد، گندم و انگور در صوفیان، پپاز در زیناب و نظرلو، آلبالو درتسوج و سیب ایوند معروف است. |
||
کارخانجات سیمان صوفیان، کورههای آجرپزی وایقان، کارخانه نساجی خامنه، کارخانههای ماکارونی |
کارخانجات سیمان صوفیان، کورههای آجرپزی وایقان، کارخانه نساجی خامنه، کارخانههای ماکارونی وارد سازی، شهرک سرمایهگذاری خارجی و شهرک مصالح ساختمانی از مشخصههای صنعتی این شهرستان هستند. |
||
شهر فرهنگی، تاریخی [[خامنه]] |
شهر فرهنگی، تاریخی [[خامنه]] و درختان چنار کهنسال آن و همچنین شهر کوزهکنان به ساخت سفالینه شهرت دارد و محصولات سفالین آن به اکثر نقاط کشور صادر میشود. |
||
== تقسیمات کشوری == |
== تقسیمات کشوری == |
||
* مرکز شهرستان: [[شبستر]] |
* مرکز شهرستان: [[شبستر]] |
||
* [[بخش مرکزی شهرستان شبستر]] |
* [[بخش مرکزی شهرستان شبستر]] |
||
** |
** مرکز بخش: [[شبستر]] |
||
** دهستان [[سیس]] |
** دهستان [[سیس]] |
||
** دهستان [[گونی شرقی]] |
** دهستان [[گونی شرقی]] |
||
** دهستان [[گونی مرکزی]] |
** دهستان [[گونی مرکزی]] |
||
شهرها: [[بندرشرفخانه]]، [[خامنه]]، [[دریان]] ، [[سیس]]، [[شبستر]]، [[شندآباد]]، [[علیشاه(شبستر)|علیشاه]]، [[کوزهکنان]] و [[وایقان]]. |
شهرها: [[بندرشرفخانه|بندر شرفخانه]]، [[خامنه]]، [[دریان]] ، [[سیس]]، [[شبستر]]، [[شندآباد]]، [[علیشاه(شبستر)|علیشاه]]، [[کوزهکنان]] و [[وایقان]]. |
||
* [[بخش صوفیان]] |
* [[بخش صوفیان]] |
||
** |
** مرکز بخش: [[صوفیان (شهر) |صوفیان]] |
||
** دهستان [[چله خانه]] |
** دهستان [[چله خانه]] |
||
** [[:دهستان رودقات|دهستان رودقات]] |
** [[:دهستان رودقات|دهستان رودقات]] |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
شهرها: [[صوفیان (شهر) |صوفیان]] |
شهرها: [[صوفیان (شهر) |صوفیان]] |
||
* [[بخش تسوج]] |
* [[بخش تسوج]] |
||
** |
** مرکز بخش: [[تسوج]] |
||
** دهستان [[چهرگان]] |
** دهستان [[چهرگان]] |
||
** دهستان [[گونی غربی]] |
** دهستان [[گونی غربی]] |
||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
== تاریخ و فرهنگ == |
== تاریخ و فرهنگ == |
||
شبستر زادگاه شاعران و عارفان بسیاری |
شبستر زادگاه شاعران و عارفان بسیاری نظیر شیخ محمود شبستری، شیخ محمد خیابانی و میرزا علی معجز شبستری است. شیخ محمود شبستری، متوفی به سال ۷۲۰ هجری قمری، در آن شهر مدفون است و [[امیر تیمور]] به سال۷۷۸ ه.ق بعد از تسخیر تبریز به زیارت قبر او رفتهاست. میرزا علی معجز شبستری، معروف به معجز شبستری، در سال ۱۲۵۲ هجری شمسی در شبستر که در آن زمان قصبهای کوچک بود، متولد شد. وی فرزند حاجی آقا از تاجران بزرگ شبستر و پدر بزرگش حاجی میرزا بابا حاکم شبستر بود. وی دو برادر بزرگتر از خودش به نامهای حسن و حسین داشت که به استانبول رفت و آمد داشتند. میرزا علی معجز در شبستر در نزد شخصی به نام آخوند ملا علی با اصول قدیم تحصیل کردهاست. معجز برای تأسیس یک مدرسه دخترانه با اصول امروزه برای دختران شبستر خیلی تلاش نمود و بالاخره با مساعدتهای رئیس فرهنگ وقت تبریز بنام آقای دکتر محسنی عماد السلطنه، اولین مدرسه دخترانه را در قصبه شبستر ایجاد نمود. |
||
شهرستان شبستر تا عصر [[قاجاریه]] جزو املاک قاجاران بوده و بعد از انقراض این سلسله املاک و دارائی شاه جزو املاک دولتی درآمد. |
شهرستان شبستر تا عصر [[قاجاریه]] جزو املاک قاجاران بوده و بعد از انقراض این سلسله املاک و دارائی شاه جزو املاک دولتی درآمد. تا اینکه در سال ۱۳۱۱ این ناحیه از عرصه دولت درآمده و به مالکین رقبات (ارثی)انتقال داده شدهاست. {{مدرک}} |
||
آذربایجانیها ساکنین این منطقه هستند و به زبان ترکی آذربایجانی تکلم میکنند. |
آذربایجانیها ساکنین این منطقه هستند و به زبان ترکی آذربایجانی تکلم میکنند. |
||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
کوه میشو یا ([[میشو|میشو داغ]]) در گذشته از نظر تنوع گونههای زیستی منطقهای ارزشمند به حساب میرفت و اکنون با تخریب زیستگاهها و کم شدن شمار جانداران روبرو است. |
کوه میشو یا ([[میشو|میشو داغ]]) در گذشته از نظر تنوع گونههای زیستی منطقهای ارزشمند به حساب میرفت و اکنون با تخریب زیستگاهها و کم شدن شمار جانداران روبرو است. |
||
میشو داغ در اشل اکوسیستمیک آذربایجان زیستگاهی پیرامونی و پشتوانهای برای بقای بیوتای اندمیک آذربایجان محسوب میشود. وجود بیش از ۳۸۵ گونه گیاه شناخته شده و پوشش گیاهی و تنوع گونهای اندمیک مخصوص و منحصر به میشو بیانگر ارزش و اهمیت پوشش گیاهی این منطقهاست. |
|||
منطقه میشو از لحاظ قرار داشتن در میان مناطق حفاظت شده مرکان و منطقه شکار ممنوع یکانات از سمت شمال و شمال غربی و پارک ملی دریاچه ارومیه از سمت جنوب، و داشتن فون جانوری تنوع زیستی (بیوم) ارزشمند دارای اهمیت فراوانی است. |
منطقه میشو از لحاظ قرار داشتن در میان مناطق حفاظت شده مرکان و منطقه شکار ممنوع یکانات از سمت شمال و شمال غربی و پارک ملی دریاچه ارومیه از سمت جنوب، و داشتن فون جانوری تنوع زیستی (بیوم) ارزشمند دارای اهمیت فراوانی است. |
||
[[شیخ محمود شبستری]]، [[شیخ محمد خیابانی]] و حاج مهدی کوزه کنانی (مشهور به ابو المله و از فعالان مشروطه) از مشاهیر این منطقه هستند. ضمناً شهر خامنه زادگاه پدری آیت ا… خامنهای و میرحسین موسوی نخست |
[[شیخ محمود شبستری]]، [[شیخ محمد خیابانی]] و حاج مهدی کوزه کنانی (مشهور به ابو المله و از فعالان مشروطه) از مشاهیر این منطقه هستند. ضمناً شهر خامنه زادگاه پدری آیت ا… خامنهای و میرحسین موسوی نخست وزیر اسبق کشور میباشد. |
||
== جاذبههای تاریخی، مذهبی == |
== جاذبههای تاریخی، مذهبی == |
||
* مقبره شیخ |
* مقبره شیخ محمود شبستری |
||
* مقبره امامزاده ابراهیم |
* مقبره امامزاده ابراهیم |
||
* مقبره امامزاده امامزاده پیر محمود |
* مقبره امامزاده امامزاده پیر محمود |
||
* مقبره شیخ |
* مقبره شیخ محمود شبستری |
||
* مقبره سید ابن میریعقوب |
* مقبره سید ابن میریعقوب بندر شرفخانه |
||
* مقبره عاشیق قشم |
* مقبره عاشیق قشم |
||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
||
کتاب فلور |
کتاب فلور میشو داغ نوشته دکتر منافی، دانشگاه تبریز |
||
== پیوند به بیرون == |
== پیوند به بیرون == |
نسخهٔ ۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۳
شهرستان شبستر | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | آذربایجان شرقی |
سال تأسیس | ۱۳۶۹[۱] |
اداره | |
فرماندار | حسن مستفید |
مردم | |
جمعیت | ۱۳۵٬۴۲۱ نفر |
مذهب | شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۲۷۵۰ کیلومتر مربع کیلومتر مربع |
شهرستان شَبـِستَر از شهرستانهای استان آذربایجان شرقی در ایران است. مرکز این شهرستان شهر شبستر است.
شهرستان شبستر در غرب آذربایجان شرقی با وسعت ۲۷۵۰ کیلومتر مربع قرار گرفته و در بین شهرستانهای مرند، تبریز، ورزقان، اسکو، خوی، سلماس و دریاچه ارومیه قرار گرفتهاست. شهرستان شبستر از شهرستانهای واقع در جادهٔ ترانزیت تبریز – ارومیه بوده و در مسیر خط آهن ایران - ترکیه واقع شدهاست. کوه میشو با جهت شرقی–غربی با طول بیش از یکصد کیلومتر و عرض سی کیلومتر مانند دیواری سرتاسر شمال منطقه را میپوشاند و این شهرستان را از شهرستان مرند و خوی جدا میکند. این کوهها در امتداد کوههای قره داغ قرار گرفته و بلندترین قله آن علی علمدار میباشد.
شبستر، شهرستانی دانشگاهی است که بهرغم جمعیت اندک مرکز آن، دانشجوی بسیاری در خود جا دادهاست. دانشگاه آزاد اسلامی دارای چهار واحد در شهرهای آن است دانشگاه آزاداسلامی واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی واحدصوفیان، دانشگاه آزاداسلامی واحدخامنه، دانشگاه آزاداسلامی واحد تسوج، دانشگاه پیام نور مرکزشبستر و دانشگاه پیام نور واحد بنیس و دانشگاه جامع علمی کاربردی شبستر از دانشگاههای این شهرستان است.
جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۹۵ نفوس و مسکن ۱۳۵٬۴۲۱ نفر بودهاست[۲]
بندر شرفخانه، دریاچه ارومیه، و کوههای میشو داغ با آبشار سرکن دیزج، از مظاهر طبیعی این شهرستان هستند.
از لحاظ کشاورزی، تولید صیفی جات در سیس و شرفخانه، میوه (هلو) و سبزیجات درشندآباد، گندم و انگور در صوفیان، پپاز در زیناب و نظرلو، آلبالو درتسوج و سیب ایوند معروف است. کارخانجات سیمان صوفیان، کورههای آجرپزی وایقان، کارخانه نساجی خامنه، کارخانههای ماکارونی وارد سازی، شهرک سرمایهگذاری خارجی و شهرک مصالح ساختمانی از مشخصههای صنعتی این شهرستان هستند. شهر فرهنگی، تاریخی خامنه و درختان چنار کهنسال آن و همچنین شهر کوزهکنان به ساخت سفالینه شهرت دارد و محصولات سفالین آن به اکثر نقاط کشور صادر میشود.
تقسیمات کشوری
- مرکز شهرستان: شبستر
- بخش مرکزی شهرستان شبستر
- مرکز بخش: شبستر
- دهستان سیس
- دهستان گونی شرقی
- دهستان گونی مرکزی
شهرها: بندر شرفخانه، خامنه، دریان ، سیس، شبستر، شندآباد، علیشاه، کوزهکنان و وایقان.
- بخش صوفیان
- مرکز بخش: صوفیان
- دهستان چله خانه
- دهستان رودقات
- دهستان میشو جنوبی
شهرها: صوفیان
شهرها: تسوج
تاریخ و فرهنگ
شبستر زادگاه شاعران و عارفان بسیاری نظیر شیخ محمود شبستری، شیخ محمد خیابانی و میرزا علی معجز شبستری است. شیخ محمود شبستری، متوفی به سال ۷۲۰ هجری قمری، در آن شهر مدفون است و امیر تیمور به سال۷۷۸ ه.ق بعد از تسخیر تبریز به زیارت قبر او رفتهاست. میرزا علی معجز شبستری، معروف به معجز شبستری، در سال ۱۲۵۲ هجری شمسی در شبستر که در آن زمان قصبهای کوچک بود، متولد شد. وی فرزند حاجی آقا از تاجران بزرگ شبستر و پدر بزرگش حاجی میرزا بابا حاکم شبستر بود. وی دو برادر بزرگتر از خودش به نامهای حسن و حسین داشت که به استانبول رفت و آمد داشتند. میرزا علی معجز در شبستر در نزد شخصی به نام آخوند ملا علی با اصول قدیم تحصیل کردهاست. معجز برای تأسیس یک مدرسه دخترانه با اصول امروزه برای دختران شبستر خیلی تلاش نمود و بالاخره با مساعدتهای رئیس فرهنگ وقت تبریز بنام آقای دکتر محسنی عماد السلطنه، اولین مدرسه دخترانه را در قصبه شبستر ایجاد نمود.
شهرستان شبستر تا عصر قاجاریه جزو املاک قاجاران بوده و بعد از انقراض این سلسله املاک و دارائی شاه جزو املاک دولتی درآمد. تا اینکه در سال ۱۳۱۱ این ناحیه از عرصه دولت درآمده و به مالکین رقبات (ارثی)انتقال داده شدهاست. [نیازمند منبع]
آذربایجانیها ساکنین این منطقه هستند و به زبان ترکی آذربایجانی تکلم میکنند.
ویژگیهای طبیعی
کوه میشو یا (میشو داغ) در گذشته از نظر تنوع گونههای زیستی منطقهای ارزشمند به حساب میرفت و اکنون با تخریب زیستگاهها و کم شدن شمار جانداران روبرو است.
میشو داغ در اشل اکوسیستمیک آذربایجان زیستگاهی پیرامونی و پشتوانهای برای بقای بیوتای اندمیک آذربایجان محسوب میشود. وجود بیش از ۳۸۵ گونه گیاه شناخته شده و پوشش گیاهی و تنوع گونهای اندمیک مخصوص و منحصر به میشو بیانگر ارزش و اهمیت پوشش گیاهی این منطقهاست.
منطقه میشو از لحاظ قرار داشتن در میان مناطق حفاظت شده مرکان و منطقه شکار ممنوع یکانات از سمت شمال و شمال غربی و پارک ملی دریاچه ارومیه از سمت جنوب، و داشتن فون جانوری تنوع زیستی (بیوم) ارزشمند دارای اهمیت فراوانی است.
شیخ محمود شبستری، شیخ محمد خیابانی و حاج مهدی کوزه کنانی (مشهور به ابو المله و از فعالان مشروطه) از مشاهیر این منطقه هستند. ضمناً شهر خامنه زادگاه پدری آیت ا… خامنهای و میرحسین موسوی نخست وزیر اسبق کشور میباشد.
جاذبههای تاریخی، مذهبی
- مقبره شیخ محمود شبستری
- مقبره امامزاده ابراهیم
- مقبره امامزاده امامزاده پیر محمود
- مقبره شیخ محمود شبستری
- مقبره سید ابن میریعقوب بندر شرفخانه
- مقبره عاشیق قشم
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانیشده از اصلی در ۹ مه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۸ آبان ۱۳۸۹.
- ↑ «سرشماری نفوس و مسکن استان آذربایجان شرقی سال ۹۵» (PDF).
کتاب فلور میشو داغ نوشته دکتر منافی، دانشگاه تبریز
پیوند به بیرون
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای شهرستان شبستر دارد. |
سایت گروه زیستمحیطی یاشیل میشو درگاه اینترنتی شهرستان شبستر شبستر از زاویهای دیگر - راهنمای تصویری شبستر