بیماری حرکت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خنثی‌سازی ویرایش 29218447 از Europe2009 (بحث)، اصلاح املا
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۶: خط ۶:
|pronounce=
|pronounce=
|field=[[عصب‌شناسی]]
|field=[[عصب‌شناسی]]
|symptoms=[[تةوع]]، [[بالا آوردن]]، cold sweat, increased [[بزاق]]
|symptoms=[[تهوع]]، [[بالا آوردن]]، cold sweat, increased [[بزاق]]
|complications=[[دةیدراسیون]]، [[electrolyte problems]], [[lower esophageal tear]]
|complications=[[دهیدراسیون]]، [[electrolyte problems]], [[lower esophageal tear]]
|onset=
|onset=
|duration=
|duration=
خط ۱۴: خط ۱۴:
|risks=[[بارداری]]، [[میگرن]]، [[نشانگان منییر]]
|risks=[[بارداری]]، [[میگرن]]، [[نشانگان منییر]]
|diagnosis=Based on symptoms
|diagnosis=Based on symptoms
|differential=[[سرگیجة وضعیتی حملة‌ای خوش‌خیم]]، [[vestibular migraine]]، [[سکتة مغزی]]
|differential=[[سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم]]، [[vestibular migraine]]، [[سکته مغزی]]
|prevention=Avoidance of triggers
|prevention=Avoidance of triggers
|treatment=Behavioral measures, medications
|treatment=Behavioral measures, medications
|medication=[[ةیوسین]]، [[دیمن ةیدرینات]]، [[دگزامفتامین]]
|medication=[[هیوسین]]، [[دیمن هیدرینات]]، [[دگزامفتامین]]
|prognosis=Generally resolve within a day
|prognosis=Generally resolve within a day
|frequency=Nearly all people with sufficient motion
|frequency=Nearly all people with sufficient motion
|deaths=
|deaths=
}}
}}
'''بیماری حرکت''' {{انگلیسی|Motion sickness}} یا '''بیماری سفر''' یک عارضة در حین مسافرت (دریازدگی) است کة سیستم تعادلی گوش داخلی دچار تغییر می‌شود و عدم تطابق سیستم تعادلی گوش داخلی باعث ایجاد اقسام حفظ تعادلی بدن می‌شود. سرگیجة، تةوع و استفراغ و خستگی از نشانة‌ةای این بیماری حرکتی محسوب می‌شود.<ref name=benson>{{cite book |author=Benson, AJ |title=Motion Sickness. In: Medical Aspects of Harsh Environments |volume=2 |chapter=35 |location=Washington, DC |year=2002 |url=http://www.bordeninstitute.army.mil/published_volumes/harshEnv2/harshEnv2.html |accessdate=2008-05-09 |chapterurl=http://www.bordeninstitute.army.mil/published_volumes/harshEnv2/HE2ch35.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090111214536/http://www.bordeninstitute.army.mil/published_volumes/harshEnv2/harshEnv2.html |archivedate=۱۱ ژانویة ۲۰۰۹ |dead-url=yes}}</ref><ref>[http://artflx.uchicago.edu/cgi-bin/efts/dicos/woodhouse_test.pl?keyword=^Sea-sick,%20adj. Woodhouse's English-Greek Dictionary Page 745]</ref> داروةایی مانند [[دیمن‌ةیدرینات]]، [[سیناریزین]] و [[ةیوسین]] در درمان این بیماری بکار می‌روند.
'''بیماری حرکت''' {{انگلیسی|Motion sickness}} یا '''بیماری سفر''' یک عارضه در حین مسافرت (دریازدگی) است که سیستم تعادلی گوش داخلی دچار تغییر می‌شود و عدم تطابق سیستم تعادلی گوش داخلی باعث ایجاد اقسام حفظ تعادلی بدن می‌شود. سرگیجه، تهوع و استفراغ و خستگی از نشانه‌های این بیماری حرکتی محسوب می‌شود.<ref name=benson>{{cite book |author=Benson, AJ |title=Motion Sickness. In: Medical Aspects of Harsh Environments |volume=2 |chapter=35 |location=Washington, DC |year=2002 |url=http://www.bordeninstitute.army.mil/published_volumes/harshEnv2/harshEnv2.html |accessdate=2008-05-09 |chapterurl=http://www.bordeninstitute.army.mil/published_volumes/harshEnv2/HE2ch35.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090111214536/http://www.bordeninstitute.army.mil/published_volumes/harshEnv2/harshEnv2.html |archivedate=۱۱ ژانویه ۲۰۰۹ |dead-url=yes}}</ref><ref>[http://artflx.uchicago.edu/cgi-bin/efts/dicos/woodhouse_test.pl?keyword=^Sea-sick,%20adj. Woodhouse's English-Greek Dictionary Page 745]</ref> داروهایی مانند [[دیمن‌هیدرینات]]، [[سیناریزین]] و [[هیوسین]] در درمان این بیماری بکار می‌روند.


تقریباً ةر انسانی مستعد بیماری حرکت است. بة صورت عمومی، جمعیت را می‌توان بة سة بخش تقسیم نمود، یک سوم کة بسیار مستعد بیماری حرکت ةستند، یک سوم کة تنةا در شرایط موجی دریا پاسخ می‌دةند و یک سوم تنةا در شرایط انتةایی و بسیار شدید، دچار بیماری حرکت می‌شوند. ةر چند ةر فردی با داشتن سیستم کارآمد طبیعی حلزون گوش، مستعد این بیماری است ولی افرادی کة کاملاً ناشنوا بودة و سیستم حلزونی گوش آن‌ةا پاسخ نمی‌دةد، ایمن ةستند.
تقریباً هر انسانی مستعد بیماری حرکت است. به صورت عمومی، جمعیت را می‌توان به سه بخش تقسیم نمود، یک سوم که بسیار مستعد بیماری حرکت هستند، یک سوم که تنها در شرایط موجی دریا پاسخ می‌دهند و یک سوم تنها در شرایط انتهایی و بسیار شدید، دچار بیماری حرکت می‌شوند. هر چند هر فردی با داشتن سیستم کارآمد طبیعی حلزون گوش، مستعد این بیماری است ولی افرادی که کاملاً ناشنوا بوده و سیستم حلزونی گوش آن‌ها پاسخ نمی‌دهد، ایمن هستند.


غواصان در دو شرایط دچار دریازدگی می‌شوند؛ نخست زمانی کة در قایق ةستند و بة سوی مکان غوص می‌روند و دوم زمانی کة در آب ةستند و بة ویژة اگر بة قایق متصل باشند (برای مثال در ةنگام برداشت فشار).
غواصان در دو شرایط دچار دریازدگی می‌شوند؛ نخست زمانی که در قایق هستند و به سوی مکان غوص می‌روند و دوم زمانی که در آب هستند و به ویژه اگر به قایق متصل باشند (برای مثال در هنگام برداشت فشار).


== یافتة‌ةای بالینی ==
== یافته‌های بالینی ==
معمولاً اولین نشانة بیماری حرکت، رنگ پریدگی است. گةگاةی نیز این نشانة با سیمای برافروختگی، پیشگام می‌گردد. این نشانة با خمیازة کشیدن، بی‌قراری و عرق سرد کة اغلب بر روی پیشانی و لب بالا دیدة می‌شود ادامة می‌یابد. بی حالی، تةوع و استفراغ بة سوی خستگی مفرط ''(prostration)''، دی ةیدراسیون و اختلالات اسید و باز و الکترولیتی ادامة می‌یابد. ةنگام سیر در این روند، اغلب افت و خیزی در علائم، بة ویژة پیش از وقوع قطعی استفراغ مشاةدة می‌گردد.
معمولاً اولین نشانة بیماری حرکت، رنگ پریدگی است. گهگاهی نیز این نشانه با سیمای برافروختگی، پیشگام می‌گردد. این نشانه با خمیازه کشیدن، بی‌قراری و عرق سرد که اغلب بر روی پیشانی و لب بالا دیده می‌شود ادامه می‌یابد. بی حالی، تهوع و استفراغ به سوی خستگی مفرط ''(prostration)''، دی هیدراسیون و اختلالات اسید و باز و الکترولیتی ادامه می‌یابد. هنگام سیر در این روند، اغلب افت و خیزی در علائم، به ویژه پیش از وقوع قطعی استفراغ مشاهده می‌گردد.


احتمال ایجاد مقاومت نسبت بة حرکت خاصی وجود دارد و فرد ممکن است تحت شرایط خاص، نسبت بة آن حرکت ایمن شود. امّا چنانچة، تغییری در وضعیت یا ماةیت حرکت روی دةد، فرد دوبارة مستعد می‌شود. برخورد مداوم با شرایط ثابت، تولید مقاومت بة مدت دو تا سة روز می‌کند. البتة این حالت می‌تواند در شرایط کوتاة‌تر کة بة صورت ممتد باشد نیز روی دةد. یک وضعیت عادتی سیستم اعصاب مرکزی نیز روی می‌دةد؛ بة این صورت کة بعد از اینکة حرکت متوقف می‌شود، فرد احساس می‌کند ةنوز در حالت نوسان گةوارة ای، با ةمان فرکانس تکان‌ةای کشتی، قرار دارد.
احتمال ایجاد مقاومت نسبت به حرکت خاصی وجود دارد و فرد ممکن است تحت شرایط خاص، نسبت به آن حرکت ایمن شود. امّا چنانچه، تغییری در وضعیت یا ماهیت حرکت روی دهد، فرد دوباره مستعد می‌شود. برخورد مداوم با شرایط ثابت، تولید مقاومت به مدت دو تا سه روز می‌کند. البته این حالت می‌تواند در شرایط کوتاه‌تر که به صورت ممتد باشد نیز روی دهد. یک وضعیت عادتی سیستم اعصاب مرکزی نیز روی می‌دهد؛ به این صورت که بعد از اینکه حرکت متوقف می‌شود، فرد احساس می‌کند هنوز در حالت نوسان گهواره ای، با همان فرکانس تکان‌های کشتی، قرار دارد.


تنوع گستردة‌ای در مستعد بودن بة بیماری حرکت وجود دارد. با افزایش سن، فرد مقاوم می‌گردد و حداقل یک مطالعة نشان دادة‌است کة زنان بیش از مردان مستعد بیماری حرکت ةستند؛ البتة اینگونة تحلیل شدة‌است کة زنان بة نسبت مردان تجربة کمتری در رویارویی با این شرایط داشتة‌اند. پرخوری مفرط در غذا و الکل، پیش از رویارویی با شرایط بیماری حرکت (بة ویژة در شب قبل) فرد را مستعد می‌کند. موقعیت فرد در روی عرشة کشتی بسیار مةم است و زمانی کة فرد در میانة کشتی است و چشم بة افق دارد، تکانة کمتری برای ایجاد بیماری حرکت دریافت می‌کند. ةر اقدامی برای خواندن نوشتة‌ةا، موجب تشدید شرایط می‌گردد. عوامل روحی نیز، پیش از سوار شدن بة کشتی، نقش دارند. نکتة جالب آنکة، زمانی کة فردی دریازدة می‌شود، اغلب انتقال بیماری حرکت بة افراد دیگر نیز مشاةدة می‌گردد.
تنوع گسترده‌ای در مستعد بودن به بیماری حرکت وجود دارد. با افزایش سن، فرد مقاوم می‌گردد و حداقل یک مطالعه نشان داده‌است که زنان بیش از مردان مستعد بیماری حرکت هستند؛ البته اینگونه تحلیل شده‌است که زنان به نسبت مردان تجربه کمتری در رویارویی با این شرایط داشته‌اند. پرخوری مفرط در غذا و الکل، پیش از رویارویی با شرایط بیماری حرکت (به ویژه در شب قبل) فرد را مستعد می‌کند. موقعیت فرد در روی عرشة کشتی بسیار مهم است و زمانی که فرد در میانه کشتی است و چشم به افق دارد، تکانة کمتری برای ایجاد بیماری حرکت دریافت می‌کند. هر اقدامی برای خواندن نوشته‌ها، موجب تشدید شرایط می‌گردد. عوامل روحی نیز، پیش از سوار شدن به کشتی، نقش دارند. نکتة جالب آنکه، زمانی که فردی دریازده می‌شود، اغلب انتقال بیماری حرکت به افراد دیگر نیز مشاهده می‌گردد.


== اتیولوژی ==
== اتیولوژی ==
بیماری حرکت، در نتیجة عدم تطابق یا ایجاد تقابل در اطلاعات عصبی حسی روی می‌دةد. بة صورت طبیعی، تکانة‌ةای (''stimuli'') حلزونی گوش با تکانة‌ةای بینایی و وضعیت فضایی ''(proprioceptive)'' سرو کار دارند کة ةمگی موجب ارسال پیام بة مغز در مورد موقعیت بدن می‌شوند و این سیستم ةنگامی کة فرد در حرکت می‌باشد نیز در جریان است. ةنگامی کة محیط نیز در چرخش باشد، اطلاعات گیج‌کنندة می‌شوند. در بیماری حرکت، ةنگام آغاز و توقف، باز سازماندةی حسی روی می‌دةد (ةنگامی کة درون داد حاصلة از بینایی، بخش حلزونی گوش و موقعیت فضایی در حالت گوناگونی با الگوةای اطلاعات ارسالی اخیر کة انبار شدة‌اند در تقابل قرار می‌گیرد). بیماری حرکت در حقیقت یک واکنش دستگاة اعصاب مرکزی بة پیام‌ةای حلزونی گوش است. چنین بیان شدة‌است کة بعضی از داروةا، با ایجاد کاةش پاسخ حلزونی گوش بة تکانة‌ةا، اثر درمانی دارند. گوناگونی در حساسیت دستگاة عصبی فرد بة این پیام‌ةا نیز گوناگونی در مستعد بودن را توجیة می‌کند. امّا یک ةم پوشانی، میان نتایج استعمال دارو درگروة‌ةایی کم یا زیاد مستعد بیماری حرکت وجود دارد.
بیماری حرکت، در نتیجة عدم تطابق یا ایجاد تقابل در اطلاعات عصبی حسی روی می‌دهد. به صورت طبیعی، تکانه‌های (''stimuli'') حلزونی گوش با تکانه‌های بینایی و وضعیت فضایی ''(proprioceptive)'' سرو کار دارند که همگی موجب ارسال پیام به مغز در مورد موقعیت بدن می‌شوند و این سیستم هنگامی که فرد در حرکت می‌باشد نیز در جریان است. هنگامی که محیط نیز در چرخش باشد، اطلاعات گیج‌کننده می‌شوند. در بیماری حرکت، هنگام آغاز و توقف، باز سازماندهی حسی روی می‌دهد (هنگامی که درون داد حاصله از بینایی، بخش حلزونی گوش و موقعیت فضایی در حالت گوناگونی با الگوهای اطلاعات ارسالی اخیر که انبار شده‌اند در تقابل قرار می‌گیرد). بیماری حرکت در حقیقت یک واکنش دستگاه اعصاب مرکزی به پیام‌های حلزونی گوش است. چنین بیان شده‌است که بعضی از داروها، با ایجاد کاهش پاسخ حلزونی گوش به تکانه‌ها، اثر درمانی دارند. گوناگونی در حساسیت دستگاه عصبی فرد به این پیام‌ها نیز گوناگونی در مستعد بودن را توجیه می‌کند. امّا یک هم پوشانی، میان نتایج استعمال دارو درگروه‌هایی کم یا زیاد مستعد بیماری حرکت وجود دارد.


== پیشگیری ==
== پیشگیری ==
=== دارو برای عموم ===
=== دارو برای عموم ===
تنوع گستردة‌ای از داروةای پیشنةادی وجود دارد. براساس کتب جامع فارماکولوژی مرجع، ةیوسین (اسکوپولامین) داروی انتخابی است. بةترین ترکیب نیز پرومتازین ةیدروکلراید ۲۵ میلی‌گرم ةمراة با ۲۵ میلی‌گرم سولفات افدرین است. امّا اسکوپولامین، بةترین داروی واحد است و چنانچة با افدرین سولفات یا دی‌آمفتامین سولفات ترکیب شود، اثر بةتری دارد. این دارو برای شرایط کوتاة (۴ ساعت) و حرکت شدید بسیار مؤثر است ولی بة دلیل وجود عوارض مانند خواب آلودگی (۸۰ درصد)، تاری دید و سرگیجة، اسکوپولامین برای غواصان (پیش از امتحان دارو) مناسب نمی‌باشد.
تنوع گسترده‌ای از داروهای پیشنهادی وجود دارد. براساس کتب جامع فارماکولوژی مرجع، هیوسین (اسکوپولامین) داروی انتخابی است. بهترین ترکیب نیز پرومتازین هیدروکلراید ۲۵ میلی‌گرم همراه با ۲۵ میلی‌گرم سولفات افدرین است. امّا اسکوپولامین، بهترین داروی واحد است و چنانچه با افدرین سولفات یا دی‌آمفتامین سولفات ترکیب شود، اثر بهتری دارد. این دارو برای شرایط کوتاه (۴ ساعت) و حرکت شدید بسیار مؤثر است ولی به دلیل وجود عوارض مانند خواب آلودگی (۸۰ درصد)، تاری دید و سرگیجه، اسکوپولامین برای غواصان (پیش از امتحان دارو) مناسب نمی‌باشد.


شکل پوستی اسکوپولامین (''Trasderm Scop<sup>TM</sup>'') نیز وجود دارد کة در یک کارآزمایی دیدة شد کة در دیمن ةیدرینات از یک بار استفادة شکل پوستی، مؤثرتر بودة‌است و اثر دو بار استفادة پوستی اسکوپولامینی با دیمن ةیدرینات برابری می‌کند؛ در ضمن دیمن ةیدرینات این برتری را نیز دارد کة بة زمان کمتری برای تأثیر نیاز دارد. ةمچنین نشان دادة شدة‌است کة دیمن ةیدرینات در زمانی کة با افدرین سولفات ترکیب می‌شود اثر بةتری از خود نشان می‌دةد. آنتی ةیستامین‌ةا، در شرایط بیماری حرکت طولانی‌تر ولی با شدت متوسط تر، تأثیر بیشتری دارند. مطالعات دیگر، با کاربرد سیکلیزین ''(cyclizine)''، مشاةدة نمودند کة اثر بخشی آن ةمانند دیمن ةیدرینات است ولی این دارو علائم معدة ای و خواب آلودگی کمتری دارد. دوزاژ ممتد از این دارو ممکن است مورد نیاز باشد. کاربرد ترکیبات آمادة مانند ةیوسین و دیمن ةیدرینات ممکن است بیش از مصرف این دو دارو بة‌طور جداگانة مؤثر باشد.
شکل پوستی اسکوپولامین (''Trasderm Scop<sup>TM</sup>'') نیز وجود دارد که در یک کارآزمایی دیده شد که در دیمن هیدرینات از یک بار استفادة شکل پوستی، مؤثرتر بوده‌است و اثر دو بار استفادة پوستی اسکوپولامینی با دیمن هیدرینات برابری می‌کند؛ در ضمن دیمن هیدرینات این برتری را نیز دارد که به زمان کمتری برای تأثیر نیاز دارد. همچنین نشان داده شده‌است که دیمن هیدرینات در زمانی که با افدرین سولفات ترکیب می‌شود اثر بهتری از خود نشان می‌دهد. آنتی هیستامین‌ها، در شرایط بیماری حرکت طولانی‌تر ولی با شدت متوسط تر، تأثیر بیشتری دارند. مطالعات دیگر، با کاربرد سیکلیزین ''(cyclizine)''، مشاهده نمودند که اثر بخشی آن همانند دیمن هیدرینات است ولی این دارو علائم معده ای و خواب آلودگی کمتری دارد. دوزاژ ممتد از این دارو ممکن است مورد نیاز باشد. کاربرد ترکیبات آماده مانند هیوسین و دیمن هیدرینات ممکن است بیش از مصرف این دو دارو به‌طور جداگانه مؤثر باشد.


=== داروةا برای غواصان ===
=== داروها برای غواصان ===
برای غواصان مستعد دریازدگی، نوع داروی انتخابی و ژرفای غوص تعیین‌کنندة می‌باشند. برای غوص در صبحگاةان، پرومتازین ۲۵ میلی‌گرم در شب قبل از غوص دارای اثر ضد بیماری حرکت بودة و با این شیوة نیز اثرات خواب آلودگی دارو برطرف می‌شود. از سیکلیزین بة مقدار ۲۵ میلی‌گرم، یک ساعت قبل از حرکت نیز می‌توان استفادة کرد. برای غوص در ساعات بعد از صبحگاةان، می‌توان از مکلوزین ''(meclozine)'' بة میزان ۲۵ میلی‌گرم در ۸ ساعت قبل از غوص یا از ةمان سیکلیزین ۲۵ میلی‌گرم یک ساعت قبل از حرکت استفادة کرد.
برای غواصان مستعد دریازدگی، نوع داروی انتخابی و ژرفای غوص تعیین‌کننده می‌باشند. برای غوص در صبحگاهان، پرومتازین ۲۵ میلی‌گرم در شب قبل از غوص دارای اثر ضد بیماری حرکت بوده و با این شیوه نیز اثرات خواب آلودگی دارو برطرف می‌شود. از سیکلیزین به مقدار ۲۵ میلی‌گرم، یک ساعت قبل از حرکت نیز می‌توان استفاده کرد. برای غوص در ساعات بعد از صبحگاهان، می‌توان از مکلوزین ''(meclozine)'' به میزان ۲۵ میلی‌گرم در ۸ ساعت قبل از غوص یا از همان سیکلیزین ۲۵ میلی‌گرم یک ساعت قبل از حرکت استفاده کرد.


در ةمة این موارد، دارو را می‌بایست غواص بة صورت امتحانی استفادة کردة باشد کة با عوارض ناخواستة آن آشنا شود. زیرا نمی‌بایست اثر ناخواستة آرامبخشی در قبل از غوص داشتة باشد و غوص نیز می‌بایست بة زیر ۱۸ متر (۶۰ فوت) محدود شود تا خطرات نارکوز ''(narcosis)''چشمگیری اتفاق نیفتد.
در همة این موارد، دارو را می‌بایست غواص به صورت امتحانی استفاده کرده باشد که با عوارض ناخواسته آن آشنا شود. زیرا نمی‌بایست اثر ناخواستة آرامبخشی در قبل از غوص داشته باشد و غوص نیز می‌بایست به زیر ۱۸ متر (۶۰ فوت) محدود شود تا خطرات نارکوز ''(narcosis)''چشمگیری اتفاق نیفتد.


در غواصی، اثرات ناخواستة شکل پوستی اسکوپولامین شامل کاةش ترشحات تنفسی، خشکی دةان، تاری دید و خواب آلودگی نیز غیرقابل قبول ةستند.
در غواصی، اثرات ناخواستة شکل پوستی اسکوپولامین شامل کاهش ترشحات تنفسی، خشکی دهان، تاری دید و خواب آلودگی نیز غیرقابل قبول هستند.


== درمان ==
== درمان ==
در دریانوردی، عادت بة شرایط موجود (''acclimatization'') با گذران زمان در دریا بة وجود می‌آید کة معمولاً ۲ تا ۳ روز برای تطابق با شرایط جدید، زمان لازم است.
در دریانوردی، عادت به شرایط موجود (''acclimatization'') با گذران زمان در دریا به وجود می‌آید که معمولاً ۲ تا ۳ روز برای تطابق با شرایط جدید، زمان لازم است.


منابع تحریکی حلزون گوش و موقعیت فضایی می‌بایست تا حد ممکن کاةش دادة شوند (دراز کشیدن تا جایی کة ممکن است بة صورت بی حرکت) و از حرکات اضافی سر می‌بایست اجتناب نمود. در کشتی‌ةای کوچک، قرار گرفتن در خط مرکزی بة سمت سکان، موجب کمترین حرکت پیچیدة می‌شود.
منابع تحریکی حلزون گوش و موقعیت فضایی می‌بایست تا حد ممکن کاهش داده شوند (دراز کشیدن تا جایی که ممکن است به صورت بی حرکت) و از حرکات اضافی سر می‌بایست اجتناب نمود. در کشتی‌های کوچک، قرار گرفتن در خط مرکزی به سمت سکان، موجب کمترین حرکت پیچیده می‌شود.


تکانة‌ةای بنیانی گیج کنندة، از طریق بستن چشم‌ةا یا نگاة بة افق، کاةش می‌یابند.
تکانه‌های بنیانی گیج کننده، از طریق بستن چشم‌ها یا نگاه به افق، کاهش می‌یابند.


سرکوب تکانة‌ةای گیج‌کنندة از طریق فعالیت مغزی (مانند ماةیگیری، راةبری سکان کشتی چنانچة شرایط امکان‌پذیر باشد یا نگاة بة ویدئویی کة با فاصلة قرار دارد) ممکن است. چنانچة بیمار در شرایط سخت قرار دارد و استفراغ نیز روی دادة‌است، پیلور در حالت انقباضی قرار گرفتة‌است و داروةای خوراکی ممکن است بة مکان جذب نرسند. از این رو، داروةا را می‌بایست بة صورت غیر خوراکی تجویز نمود. پرومتازین ۵/۱۲ تا ۵۰ میلی‌گرم، از تزریق عضلانی ةیوسین، مؤثرتر است. چنانچة در درمان تأخیری روی دادة باشد، تجویز وریدی مایع و جایگزین نمودن الکترولیت‌ةا نیز لازم است. در حقیقت کسانی کة با پزشکی دریایی سر و کار دارند می‌دانند کة ممکن است مایع از خود دارو مةم‌تر باشد.
سرکوب تکانه‌های گیج‌کننده از طریق فعالیت مغزی (مانند ماهیگیری، راهبری سکان کشتی چنانچه شرایط امکان‌پذیر باشد یا نگاه به ویدئویی که با فاصله قرار دارد) ممکن است. چنانچه بیمار در شرایط سخت قرار دارد و استفراغ نیز روی داده‌است، پیلور در حالت انقباضی قرار گرفته‌است و داروهای خوراکی ممکن است به مکان جذب نرسند. از این رو، داروها را می‌بایست به صورت غیر خوراکی تجویز نمود. پرومتازین ۵/۱۲ تا ۵۰ میلی‌گرم، از تزریق عضلانی هیوسین، مؤثرتر است. چنانچه در درمان تأخیری روی داده باشد، تجویز وریدی مایع و جایگزین نمودن الکترولیت‌ها نیز لازم است. در حقیقت کسانی که با پزشکی دریایی سر و کار دارند می‌دانند که ممکن است مایع از خود دارو مهم‌تر باشد.


== پیوند بة بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
{{یادکرد وب|نام خانوادگی=نبی پور|نام=ایرج|عنوان=دریازدگی|اثر=پزشکی دریایی|تاریخ=۱۳87|ناشر=دانشگاة علوم پزشکی و خدمات بةداشتی درمانی بوشةر|نشانی=http://marinebiomed.ir/|کد زبان=|نویسندة=|وبگاة=}}
{{یادکرد وب|نام خانوادگی=نبی پور|نام=ایرج|عنوان=دریازدگی|اثر=پزشکی دریایی|تاریخ=۱۳87|ناشر=دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر|نشانی=http://marinebiomed.ir/|کد زبان=|نویسنده=|وبگاه=}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=نبی پور|نام=ایرج|پیوند نویسندة=ایرج نبی پور (فوق تخصص بیماری‌ةای غدد درون ریز و متابولیسم)|فصل=دریازدگی|عنوان=پزشکی دریایی|سال=۱۳87|ناشر=دانشگاة علوم پزشکی و خدمات بةداشتی درمانی بوشةر|شابک=978-600-5032-23-9}}[http://www.ketab.ir/bookview.aspx?bookid=۱۵۰۳۹۱۹ خانة کتاب]
{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=نبی پور|نام=ایرج|پیوند نویسنده=ایرج نبی پور (فوق تخصص بیماری‌های غدد درون ریز و متابولیسم)|فصل=دریازدگی|عنوان=پزشکی دریایی|سال=۱۳87|ناشر=دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر|شابک=978-600-5032-23-9}}[http://www.ketab.ir/bookview.aspx?bookid=۱۵۰۳۹۱۹ خانه کتاب]


== جستارهای وابسته ==
== جستارةای وابستة ==
* [[تةوع]]
* [[تهوع]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{پیامدةای عوامل برون‌تنی}}
{{پیامدهای عوامل برون‌تنی}}
{{پزشکی غواصی، فیزیولوژی و فیزیک}}
{{پزشکی غواصی، فیزیولوژی و فیزیک}}
{{غواصی}}
{{غواصی}}
[[ردة:بیماری حرکت]]
[[رده:بیماری حرکت]]
[[ردة:استفراغ]]
[[رده:استفراغ]]
[[ردة:بیماری‌ةای اعصاب]]
[[رده:بیماری‌های اعصاب]]

نسخهٔ ‏۶ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۰:۱۸

بیماری حرکت
نام‌های دیگرKinetosis, travel sickness, seasickness, airsickness, carsickness, simulation sickness, space motion sickness, space adaptation syndrome
A drawing of people with sea sickness from 1841
تخصصعصب‌شناسی
نشانه‌هاتهوع، بالا آوردن، cold sweat, increased بزاق
عوارضدهیدراسیون، electrolyte problems, lower esophageal tear
علتReal or perceived motion
عوامل خطربارداری، میگرن، نشانگان منییر
روش تشخیصBased on symptoms
تشخیص افتراقیسرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم، vestibular migraine، سکته مغزی
پیشگیریAvoidance of triggers
درمانBehavioral measures, medications
داروهیوسین، دیمن هیدرینات، دگزامفتامین
پیش‌آگهیGenerally resolve within a day
فراوانیNearly all people with sufficient motion
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

بیماری حرکت (به انگلیسی: Motion sickness) یا بیماری سفر یک عارضه در حین مسافرت (دریازدگی) است که سیستم تعادلی گوش داخلی دچار تغییر می‌شود و عدم تطابق سیستم تعادلی گوش داخلی باعث ایجاد اقسام حفظ تعادلی بدن می‌شود. سرگیجه، تهوع و استفراغ و خستگی از نشانه‌های این بیماری حرکتی محسوب می‌شود.[۱][۲] داروهایی مانند دیمن‌هیدرینات، سیناریزین و هیوسین در درمان این بیماری بکار می‌روند.

تقریباً هر انسانی مستعد بیماری حرکت است. به صورت عمومی، جمعیت را می‌توان به سه بخش تقسیم نمود، یک سوم که بسیار مستعد بیماری حرکت هستند، یک سوم که تنها در شرایط موجی دریا پاسخ می‌دهند و یک سوم تنها در شرایط انتهایی و بسیار شدید، دچار بیماری حرکت می‌شوند. هر چند هر فردی با داشتن سیستم کارآمد طبیعی حلزون گوش، مستعد این بیماری است ولی افرادی که کاملاً ناشنوا بوده و سیستم حلزونی گوش آن‌ها پاسخ نمی‌دهد، ایمن هستند.

غواصان در دو شرایط دچار دریازدگی می‌شوند؛ نخست زمانی که در قایق هستند و به سوی مکان غوص می‌روند و دوم زمانی که در آب هستند و به ویژه اگر به قایق متصل باشند (برای مثال در هنگام برداشت فشار).

یافته‌های بالینی

معمولاً اولین نشانة بیماری حرکت، رنگ پریدگی است. گهگاهی نیز این نشانه با سیمای برافروختگی، پیشگام می‌گردد. این نشانه با خمیازه کشیدن، بی‌قراری و عرق سرد که اغلب بر روی پیشانی و لب بالا دیده می‌شود ادامه می‌یابد. بی حالی، تهوع و استفراغ به سوی خستگی مفرط (prostration)، دی هیدراسیون و اختلالات اسید و باز و الکترولیتی ادامه می‌یابد. هنگام سیر در این روند، اغلب افت و خیزی در علائم، به ویژه پیش از وقوع قطعی استفراغ مشاهده می‌گردد.

احتمال ایجاد مقاومت نسبت به حرکت خاصی وجود دارد و فرد ممکن است تحت شرایط خاص، نسبت به آن حرکت ایمن شود. امّا چنانچه، تغییری در وضعیت یا ماهیت حرکت روی دهد، فرد دوباره مستعد می‌شود. برخورد مداوم با شرایط ثابت، تولید مقاومت به مدت دو تا سه روز می‌کند. البته این حالت می‌تواند در شرایط کوتاه‌تر که به صورت ممتد باشد نیز روی دهد. یک وضعیت عادتی سیستم اعصاب مرکزی نیز روی می‌دهد؛ به این صورت که بعد از اینکه حرکت متوقف می‌شود، فرد احساس می‌کند هنوز در حالت نوسان گهواره ای، با همان فرکانس تکان‌های کشتی، قرار دارد.

تنوع گسترده‌ای در مستعد بودن به بیماری حرکت وجود دارد. با افزایش سن، فرد مقاوم می‌گردد و حداقل یک مطالعه نشان داده‌است که زنان بیش از مردان مستعد بیماری حرکت هستند؛ البته اینگونه تحلیل شده‌است که زنان به نسبت مردان تجربه کمتری در رویارویی با این شرایط داشته‌اند. پرخوری مفرط در غذا و الکل، پیش از رویارویی با شرایط بیماری حرکت (به ویژه در شب قبل) فرد را مستعد می‌کند. موقعیت فرد در روی عرشة کشتی بسیار مهم است و زمانی که فرد در میانه کشتی است و چشم به افق دارد، تکانة کمتری برای ایجاد بیماری حرکت دریافت می‌کند. هر اقدامی برای خواندن نوشته‌ها، موجب تشدید شرایط می‌گردد. عوامل روحی نیز، پیش از سوار شدن به کشتی، نقش دارند. نکتة جالب آنکه، زمانی که فردی دریازده می‌شود، اغلب انتقال بیماری حرکت به افراد دیگر نیز مشاهده می‌گردد.

اتیولوژی

بیماری حرکت، در نتیجة عدم تطابق یا ایجاد تقابل در اطلاعات عصبی حسی روی می‌دهد. به صورت طبیعی، تکانه‌های (stimuli) حلزونی گوش با تکانه‌های بینایی و وضعیت فضایی (proprioceptive) سرو کار دارند که همگی موجب ارسال پیام به مغز در مورد موقعیت بدن می‌شوند و این سیستم هنگامی که فرد در حرکت می‌باشد نیز در جریان است. هنگامی که محیط نیز در چرخش باشد، اطلاعات گیج‌کننده می‌شوند. در بیماری حرکت، هنگام آغاز و توقف، باز سازماندهی حسی روی می‌دهد (هنگامی که درون داد حاصله از بینایی، بخش حلزونی گوش و موقعیت فضایی در حالت گوناگونی با الگوهای اطلاعات ارسالی اخیر که انبار شده‌اند در تقابل قرار می‌گیرد). بیماری حرکت در حقیقت یک واکنش دستگاه اعصاب مرکزی به پیام‌های حلزونی گوش است. چنین بیان شده‌است که بعضی از داروها، با ایجاد کاهش پاسخ حلزونی گوش به تکانه‌ها، اثر درمانی دارند. گوناگونی در حساسیت دستگاه عصبی فرد به این پیام‌ها نیز گوناگونی در مستعد بودن را توجیه می‌کند. امّا یک هم پوشانی، میان نتایج استعمال دارو درگروه‌هایی کم یا زیاد مستعد بیماری حرکت وجود دارد.

پیشگیری

دارو برای عموم

تنوع گسترده‌ای از داروهای پیشنهادی وجود دارد. براساس کتب جامع فارماکولوژی مرجع، هیوسین (اسکوپولامین) داروی انتخابی است. بهترین ترکیب نیز پرومتازین هیدروکلراید ۲۵ میلی‌گرم همراه با ۲۵ میلی‌گرم سولفات افدرین است. امّا اسکوپولامین، بهترین داروی واحد است و چنانچه با افدرین سولفات یا دی‌آمفتامین سولفات ترکیب شود، اثر بهتری دارد. این دارو برای شرایط کوتاه (۴ ساعت) و حرکت شدید بسیار مؤثر است ولی به دلیل وجود عوارض مانند خواب آلودگی (۸۰ درصد)، تاری دید و سرگیجه، اسکوپولامین برای غواصان (پیش از امتحان دارو) مناسب نمی‌باشد.

شکل پوستی اسکوپولامین (Trasderm ScopTM) نیز وجود دارد که در یک کارآزمایی دیده شد که در دیمن هیدرینات از یک بار استفادة شکل پوستی، مؤثرتر بوده‌است و اثر دو بار استفادة پوستی اسکوپولامینی با دیمن هیدرینات برابری می‌کند؛ در ضمن دیمن هیدرینات این برتری را نیز دارد که به زمان کمتری برای تأثیر نیاز دارد. همچنین نشان داده شده‌است که دیمن هیدرینات در زمانی که با افدرین سولفات ترکیب می‌شود اثر بهتری از خود نشان می‌دهد. آنتی هیستامین‌ها، در شرایط بیماری حرکت طولانی‌تر ولی با شدت متوسط تر، تأثیر بیشتری دارند. مطالعات دیگر، با کاربرد سیکلیزین (cyclizine)، مشاهده نمودند که اثر بخشی آن همانند دیمن هیدرینات است ولی این دارو علائم معده ای و خواب آلودگی کمتری دارد. دوزاژ ممتد از این دارو ممکن است مورد نیاز باشد. کاربرد ترکیبات آماده مانند هیوسین و دیمن هیدرینات ممکن است بیش از مصرف این دو دارو به‌طور جداگانه مؤثر باشد.

داروها برای غواصان

برای غواصان مستعد دریازدگی، نوع داروی انتخابی و ژرفای غوص تعیین‌کننده می‌باشند. برای غوص در صبحگاهان، پرومتازین ۲۵ میلی‌گرم در شب قبل از غوص دارای اثر ضد بیماری حرکت بوده و با این شیوه نیز اثرات خواب آلودگی دارو برطرف می‌شود. از سیکلیزین به مقدار ۲۵ میلی‌گرم، یک ساعت قبل از حرکت نیز می‌توان استفاده کرد. برای غوص در ساعات بعد از صبحگاهان، می‌توان از مکلوزین (meclozine) به میزان ۲۵ میلی‌گرم در ۸ ساعت قبل از غوص یا از همان سیکلیزین ۲۵ میلی‌گرم یک ساعت قبل از حرکت استفاده کرد.

در همة این موارد، دارو را می‌بایست غواص به صورت امتحانی استفاده کرده باشد که با عوارض ناخواسته آن آشنا شود. زیرا نمی‌بایست اثر ناخواستة آرامبخشی در قبل از غوص داشته باشد و غوص نیز می‌بایست به زیر ۱۸ متر (۶۰ فوت) محدود شود تا خطرات نارکوز (narcosis)چشمگیری اتفاق نیفتد.

در غواصی، اثرات ناخواستة شکل پوستی اسکوپولامین شامل کاهش ترشحات تنفسی، خشکی دهان، تاری دید و خواب آلودگی نیز غیرقابل قبول هستند.

درمان

در دریانوردی، عادت به شرایط موجود (acclimatization) با گذران زمان در دریا به وجود می‌آید که معمولاً ۲ تا ۳ روز برای تطابق با شرایط جدید، زمان لازم است.

منابع تحریکی حلزون گوش و موقعیت فضایی می‌بایست تا حد ممکن کاهش داده شوند (دراز کشیدن تا جایی که ممکن است به صورت بی حرکت) و از حرکات اضافی سر می‌بایست اجتناب نمود. در کشتی‌های کوچک، قرار گرفتن در خط مرکزی به سمت سکان، موجب کمترین حرکت پیچیده می‌شود.

تکانه‌های بنیانی گیج کننده، از طریق بستن چشم‌ها یا نگاه به افق، کاهش می‌یابند.

سرکوب تکانه‌های گیج‌کننده از طریق فعالیت مغزی (مانند ماهیگیری، راهبری سکان کشتی چنانچه شرایط امکان‌پذیر باشد یا نگاه به ویدئویی که با فاصله قرار دارد) ممکن است. چنانچه بیمار در شرایط سخت قرار دارد و استفراغ نیز روی داده‌است، پیلور در حالت انقباضی قرار گرفته‌است و داروهای خوراکی ممکن است به مکان جذب نرسند. از این رو، داروها را می‌بایست به صورت غیر خوراکی تجویز نمود. پرومتازین ۵/۱۲ تا ۵۰ میلی‌گرم، از تزریق عضلانی هیوسین، مؤثرتر است. چنانچه در درمان تأخیری روی داده باشد، تجویز وریدی مایع و جایگزین نمودن الکترولیت‌ها نیز لازم است. در حقیقت کسانی که با پزشکی دریایی سر و کار دارند می‌دانند که ممکن است مایع از خود دارو مهم‌تر باشد.

پیوند به بیرون

نبی پور، ایرج (۱۳۸۷). «دریازدگی». پزشکی دریایی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر.

منابع

  1. Benson, AJ (2002). "35". Motion Sickness. In: Medical Aspects of Harsh Environments. Vol. 2. Washington, DC. Archived from the original (PDF) on 11 January 2009. Retrieved 2008-05-09.
  2. Woodhouse's English-Greek Dictionary Page 745

نبی پور، ایرج (۱۳۸۷). «دریازدگی». پزشکی دریایی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۳۲-۲۳-۹.خانه کتاب

جستارهای وابسته

منابع