ایل بالاوند: تفاوت میان نسخه‌ها
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: حذف منبع ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''باله‌وَنْد'''، یا '''بالَوَنْد''' و '''بالاوند'''، از طوایف [[مردم لک|لک]] است. این طایفه بخشی از [[قوم لر]]<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/7253|عنوان =باله وند | ناشر =[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://rch.ac.ir/article/Details?id=5759&&searchText=دلفان|عنوان =باله وند (یا بالوند) | ناشر =[[دانشنامه جهان اسلام]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref>محسوب می‌شود و زبان آنها [[لکی]] است. |
'''باله‌وَنْد'''، یا '''بالَوَنْد''' و '''بالاوند'''، از طوایف [[مردم لک|لک]] است. این طایفه بخشی از [[قوم لر]]<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/7253|عنوان =باله وند | ناشر =[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://rch.ac.ir/article/Details?id=5759&&searchText=دلفان|عنوان =باله وند (یا بالوند) | ناشر =[[دانشنامه جهان اسلام]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref>محسوب می‌شود و زبان آنها [[لکی]] است. آنها ساکن ناحیهٔ هُلیلان و [[زردلان]] در [[استان ایلام]] و بخش سرفیروز آبادو درودفرامان [[استان کرمانشاه]] و شهرستان بدره استان ایلام و روستای شیرزلی در شهرستان اسدآباد که در این دو منطقه با فامیلی بالاوند مشخص هستند و پیامنی های ساکن در ایل باجلان و نورآباد لرستان و همچنین تیره دولتمندان ایل سنجابی، بالاوندها در استانهای کرمانشاه، ایلام و لرستان دارای شخصیتهایکشوری، نماینده مجلس، استاندارو پزشکی و ورزشی بسیاری هستند واژهٔ باله‌وند از دو بخش «باله» و پسوند نسبت «وند» ترکیب یافته‌است، باله را نام نیای بزرگ خاندان اسفندیاری و بنیادگذار طایفه بالاوند دانسته‌اند <ref>سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاهان، ص ۷۹۱</ref> . این ایل بزرگ شامل تیره‌های گوناگون است و برخی از تیره‌ها به چند شاخه تقسیم می‌شوند.<ref>سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاه ص ۷۸۹</ref> تیره‌های اصلی و مهم این ایل عبارتند از: بالاوند، اولادها، میرها، [[کاوشوند]] (کاوه شاهوند)، خلفوند، بهمنیا روند، پیراحمدوند، [[لروند]] کلهر و داجیوند.<ref name=encyclopaediaislamica>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=346 |عنوان= بالَه وند (یا بالَوَنْد)| ناشر = دانشنامه جهان اسلام |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۰ دسامبر ۲۰۱۳}}</ref> |
||
== تبارشناسی == |
== تبارشناسی == |
||
نسخهٔ ۲۶ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۰۷
باله‌وَنْد، یا بالَوَنْد و بالاوند، از طوایف لک است. این طایفه بخشی از قوم لر[۱][۲]محسوب می‌شود و زبان آنها لکی است. آنها ساکن ناحیهٔ هُلیلان و زردلان در استان ایلام و بخش سرفیروز آبادو درودفرامان استان کرمانشاه و شهرستان بدره استان ایلام و روستای شیرزلی در شهرستان اسدآباد که در این دو منطقه با فامیلی بالاوند مشخص هستند و پیامنی های ساکن در ایل باجلان و نورآباد لرستان و همچنین تیره دولتمندان ایل سنجابی، بالاوندها در استانهای کرمانشاه، ایلام و لرستان دارای شخصیتهایکشوری، نماینده مجلس، استاندارو پزشکی و ورزشی بسیاری هستند واژهٔ باله‌وند از دو بخش «باله» و پسوند نسبت «وند» ترکیب یافته‌است، باله را نام نیای بزرگ خاندان اسفندیاری و بنیادگذار طایفه بالاوند دانسته‌اند [۳] . این ایل بزرگ شامل تیره‌های گوناگون است و برخی از تیره‌ها به چند شاخه تقسیم می‌شوند.[۴] تیره‌های اصلی و مهم این ایل عبارتند از: بالاوند، اولادها، میرها، کاوشوند (کاوه شاهوند)، خلفوند، بهمنیا روند، پیراحمدوند، لروند کلهر و داجیوند.[۵]
تبارشناسی
این ایل لک ایرانی‌تبار از تیره‌های قدیمی و بومی منطقه و از اعقاب طوایف ساسانیان هستند و بعضی معتقدند که از نوادگان بهرام گور و به احتمال قوی دارای آیین زرتشتی بوده‌اند.[۶] ایل بالاوند اصلاً شاخه‌ای بزرگ از مردم لک [۷] ساکن منطقه خاوه (دلفان) که به دلیل اختلافاتی که در منطقه بروز کرد، در دورهٔ صفویان محل سکونت خویش را ترک و به هلیلان و زردلان کوچ کردند. اصولاً مهاجرت ایلات لک زبان به لرستان، از زمان شاه عباس صفوی (۹۹۶–۱۰۳۸ هجری) شروع شده‌است. شاه عباس برای تضعیف شاهوردی خان، آخرین اتابک مقتدر لرستان، در ۱۰۰۲، حدود دویست خانوار از لرهای حامی وی را که «زبده آن قوم» بودند به (ولایت خوار ری) تبعید کرد (افوشته یی، ص ۴۹۴–۴۹۵). سپس در ۱۰۰۶ پس از اعدام شاهوردی خان و والی کردن حسین خان، سران لرستان را به ضیافتی در پای چنارهای خرم‌آباد دعوت کرد و کلیه کسانی را که با انتصاب حسین خان مخالفت کرده بودند، قتل‌عام کرد. با این حال، مخالفان حسین خان به مخالفت ادامه دادند. در نتیجه، شاه عباس ایلات لک سلسله و دلفان را از ماهیدشتِ کرمانشاه برای حمایت از حسین خان والی، به لرستان کوچاند (سفرنامه رابینو ص ۱۰و۱۱). توجه اینکه تا سال ۱۳۴۶ هجری شمسی لرستان یکی از ایالتهای کرمانشاه حساب می‌شد. نخستین رهبر ایل زین الدین میرزا بوده‌است. وی فرزند بالاخان بزرگ بوده که پس از جدایی از ایلات لک دلفان در این منطقه حکمرانی کرد فرزند او میر باله یا بالاخان نام داشت که پس از او در این منطقه حکومت کرد و به نظر می‌رسد که طایفه نام خود را از او گرفته باشد[۵]
مشاهیر
- لطفعلی خان بالاوند(اسفندیاری)
- محمود خان بالاوند اسفندیاری[۸][۹]
- علی نقی خان اسفندیاری
- امامقلی خان اسفندیاری(حاجی ایمان)
- علی‌اصغر اسفندیاری
- خان احمدخان اسفندیاری[۱۰]
- سردار یارمحمدخان کرمانشاهی (زردلانی)
- سردار معصوم بگ کریمی بالاوند[۱۱][۱۲][۱۳]
منابع
- ↑ «باله وند». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «باله وند (یا بالوند)». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاهان، ص ۷۹۱
- ↑ سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاه ص ۷۸۹
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «بالَه وند (یا بالَوَنْد)». دانشنامه جهان اسلام. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۳.
- ↑ لطفی، احمد، طوایف پراکنده، ص۷۲ پی‌نوشت
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامReferenceAوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ «محمود خان اسفندیاری بالاوند». لغتنامه دهخدا. دریافت‌شده در ۱۵ فوریه ۲۰۱۵.
- ↑ معجزی- همان، پیشین، ص۴۸۱٫
- ↑ «* کیومرث امیری کله جویی متخلص به لک امیر از تیره پیراحمدوند. * سعید حیدری طیب نماینده مجلس شورای اسلامی کرمانشاه از تیره تالوند. * مجتبی صفایی معاونت کل اصناف کشور از تیره خلفوند. مکاتبات تیپ کرمانشاه با خان احمدخان اسفندیاری درمورد اسکان عشایر». پایگاه اینترنتی نوسا بوک. دریافت‌شده در ۲۴ فوریه ۲۰۱۵. کاراکتر line feed character در
|عنوان=در موقعیت 61 (کمک) - ↑ زندگینامه بزرگان کرمانشاه، فرشید یوسفی ص٤٦٢
- ↑ ٥٣نفر، بزرگ علوی ص١٨٩
- ↑ پایگاه اینترنتی ادبی١٩،زندگینامه بزرگان کُرد،بیوگرافی سردارمعصوم بگ کریمی بالاوند بازدید در ٣٠ فوریه ۲۰۱٥.