ماندالا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بر اساس ویکی پدیای انگلیسی حذف شد
اصلاح ارقام
خط ۱: خط ۱:
{{درستی}}
'''ماندالا''' (मण्डल;به معنی دایره در [[سانسکریت]]) یا دوایر کیهان‌نما، جدولی است هندسی مورد استفاده در ادیان بودا و [[هندو]] که به عنوان نمادی برای جهان هستی به کار می‌رود.
'''ماندالا''' (मण्डल;به معنی دایره در [[سانسکریت]]) یا دوایر کیهان‌نما، جدولی است هندسی مورد استفاده در ادیان بودا و [[هندو]] که به عنوان نمادی برای جهان هستی به کار می‌رود.
اصل ماندالا از دین هندو است ولی در [[آیین بودا]] هم کاربرد زیادی پیدا کرده‌است.
اصل ماندالا از دین هندو است ولی در [[آیین بودا]] هم کاربرد زیادی پیدا کرده‌است.
خط ۵: خط ۴:
ماندالاها دایره‌هایی نمادین برای تمرکز بر خویشتن و جستجو در درون انسان هستند. مرکز دایره جدول ماندالا برای تمرکز در حین [[مراقبه]] دینی بکار می‌رود. اشکال متقارن هندسی ماندالا خودبخود توجه شخص را به مرکز دایره جذب می‌کنند.
ماندالاها دایره‌هایی نمادین برای تمرکز بر خویشتن و جستجو در درون انسان هستند. مرکز دایره جدول ماندالا برای تمرکز در حین [[مراقبه]] دینی بکار می‌رود. اشکال متقارن هندسی ماندالا خودبخود توجه شخص را به مرکز دایره جذب می‌کنند.


البته گستره کاربرد ماندالا بسیار وسیعتر از آیین‌های یادشده‌است. مثلاً در معماری فرهنگ‌های اسلامی و مسیحی هم طرح‌های ماندالا دیده می‌شود (نک: حس وحدت تألیف [[نادر اردلان]] و لاله بختیاری).{{مدرک}} این واژه در فارسی و عربی به صورت مَندَل بکار می‌رود و مورد استفاده جن‎گیران در مراسم احضار روح است.{{مدرک}} نمونه ای از ان را ادوارد براون<ref>ادوارد براون، یکسال در میان ایرانیان، ترجمه مانی صالحی علامه، ص۱۷۶.</ref> از زبان یک ایرانی که خود آن را تجربه کرده، توضیح داده‌است.
البته گستره کاربرد ماندالا بسیار وسیعتر از آیین‌های یادشده‌است. مثلاً در معماری فرهنگ‌های اسلامی (حیاط باغ فین کاشان، طرح حیاط مسجد علی اصفهان، طرح حیاط زیارتگاه شاه نعمت الله ولی ماهان) و مسیحی هم طرح‌های ماندالا دیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = [[نادر اردلان|اردلان]]|نام= نام |نام خانوادگی۲ = بختیاری|نام۲ = لاله | عنوان = حس وحدت: سنت عرفانی در معماری ایرانی (The Sense of Unity)| ترجمه = حمید شاهرخ| جلد = | سال = 1975| ناشر = The University of Chicago|مکان = | شابک = 0-226-02559-4| صفحه = ۳۴-۳۱| پیوند = | بازیابی = }}</ref> این واژه در فارسی و عربی به صورت مَندَل بکار می‌رود و مورد استفاده جن‎گیران در مراسم احضار روح است.{{مدرک}} نمونه ای از ان را ادوارد براون<ref>ادوارد براون، یکسال در میان ایرانیان، ترجمه مانی صالحی علامه، ص۱۷۶.</ref> از زبان یک ایرانی که خود آن را تجربه کرده، توضیح داده‌است.

کتابی نیز منسوب به ابوحامد غزالی با عنوان «المندل و الخاتم السلیمانی و العلم الروحانی» (عبدالفتاح السید الطوخی، بیروت: مکتبه الثقافیه، [بی‌تا]) در ترسیم طلسمات و علوم غریبه منتشر شده‌است.{{مدرک}}
کتابی نیز منسوب به ابوحامد غزالی با عنوان «المندل و الخاتم السلیمانی و العلم الروحانی» (عبدالفتاح السید الطوخی، بیروت: مکتبه الثقافیه، [بی‌تا]) در ترسیم طلسمات و علوم غریبه منتشر شده‌است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=289&metadataId=6fbe6d51-63ac-4e93-8408-4910a0108fa9 |عنوان = المندل و الخاتم السليماني و العلم الروحاني - کنسرسیوم محتوای ملی
| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲ نوامبر ۲۰۱۹}}</ref>.

[[کارل یونگ]] ماندالا را [[کهن‌الگو]]ی [[خویشتن]] می‌داند، [[نماد]] تمامیت و نظم و کار ویژهٔ آن سازماندهی و دربرگیری تمامیت روان و ساماندهی و تنظیم دوباره وضعیت‌های هرج‌ومرج آلود است و در کتاب خاطرات، رویاها و اندیشه‌ها می‌گوید : ماندالاهای من رمزنگاری‌های مربوط به وضعیت خودم بود که هر روز یک طرح جدید از آن به من الهام می‌شد. من آن‌ها را مثل مروارید گرانبها محافظت کردم. به‌طور فزاینده ای برای من روشن شد که ماندالا "مرکز" است، شاخص تمام مسیرهاست، و مسیری است به مرکز، به فردیت.


[[کارل یونگ]] ماندالا را [[کهن‌الگو]]ی [[خویشتن]] می‌داند، [[نماد]] تمامیت و نظم و کار ویژهٔ آن سازماندهی و دربرگیری تمامیت روان و ساماندهی و تنظیم دوباره وضعیت‌های هرج‌ومرج آلود است و در کتاب خاطرات، رویاها و اندیشه‌ها می‌گوید : ماندالاهای من رمزنگاری‌های مربوط به وضعیت خودم بود که هر روز یک طرح جدید از آن به من الهام می‌شد. من آن‌ها را مثل مروارید گرانبها محافظت کردم. به‌طور فزاینده ای برای من روشن شد که ماندالا "مرکز" است، شاخص تمام مسیرهاست، و مسیری است به مرکز، به فردیت .
نمونه‌های ماندالاها در فرهنگ باستان وجود دارد. می‌توان آن را در نقاشی‌های دیواری مسیحیت به همراه نقش حیوانات برای به تصویر کشیدن فرستادگان اولوهیت و نیز در نقوش منطقه البروج یافت. (منطقه البروج) نجومی و نسخه‌های آن نمونه‌هایی از ماندالا هستند. همچنین، در آیین هندوئیسم، نمونه‌هایی جذاب از ماندالا با نمادهای پانتئون محلی پیدا می‌کنیم.
نمونه‌های ماندالاها در فرهنگ باستان وجود دارد. می‌توان آن را در نقاشی‌های دیواری مسیحیت به همراه نقش حیوانات برای به تصویر کشیدن فرستادگان اولوهیت و نیز در نقوش منطقه البروج یافت. (منطقه البروج) نجومی و نسخه‌های آن نمونه‌هایی از ماندالا هستند. همچنین، در آیین هندوئیسم، نمونه‌هایی جذاب از ماندالا با نمادهای پانتئون محلی پیدا می‌کنیم.

{{پاک‌کن}}


== نگارخانه ==
== نگارخانه ==
<gallery>
<gallery>
File:Sri Yantra 256bw.gif|<!--A diagramic drawing of the [[Sri Yantra]], showing the outside square, with four T shaped gates, and the central circle.-->
File:Sri Yantra 256bw.gif|A diagramic drawing of the [[Sri Yantra]], showing the outside square, with four T shaped gates, and the central circle.
File:Vishnu Mandala.jpg|<!--[[ویشنو]]-Mandala-->
File:Vishnu Mandala.jpg|[[ویشنو]]-Mandala
File:Painted 19th century Tibetan mandala of the Naropa tradition, Vajrayogini stands in the center of two crossed red triangles, Rubin Museum of Art.jpg|<!--Painted 19th century [[تبت]]an mandala of the [[Naropa]] tradition, [[Vajrayogini]] stands in the center of two crossed red triangles, [[Rubin Museum of Art]]-->
File:Painted 19th century Tibetan mandala of the Naropa tradition, Vajrayogini stands in the center of two crossed red triangles, Rubin Museum of Art.jpg|Painted 19th century [[تبت]]an mandala of the [[Naropa]] tradition, [[Vajrayogini]] stands in the center of two crossed red triangles, [[Rubin Museum of Art]]
File:Medicine Buddha painted mandala with goddess Prajnaparamita in center, 19th century, Rubin.jpg|<!--Painted [[پادشاهی بوتان]]ese [[Bhaisajyaguru|Medicine Buddha]] mandala with [[فراسوی فرزانگی]] in center, 19th century, [[Rubin Museum of Art]]-->
File:Medicine Buddha painted mandala with goddess Prajnaparamita in center, 19th century, Rubin.jpg|Painted [[پادشاهی بوتان]]ese [[Bhaisajyaguru|Medicine Buddha]] mandala with [[فراسوی فرزانگی]] in center, 19th century, [[Rubin Museum of Art]]
File:Mandala of the Six Chakravartins.JPG|<!--Mandala of the Six [[Chakravartin]]s-->
File:Mandala of the Six Chakravartins.JPG|Mandala of the Six [[Chakravartin]]s
File:Vajravarahi Mandala.jpg|<!--[[Vajravarahi]] Mandala-->
File:Vajravarahi Mandala.jpg|[[Vajravarahi]] Mandala
File:KalachakraSera.jpg|<!--[[Kalachakra]] Mandala-->
File:KalachakraSera.jpg|[[Kalachakra]] Mandala
File:Sankhitta Sangheyani Cosmography.jpg|<!--[[جین (دین)]] cosmological diagrams and text.-->
File:Sankhitta Sangheyani Cosmography.jpg|[[جین (دین)|]] cosmological diagrams and text.
File:Mahavra 1900 art.jpg|<!--Jain painting of [[مهاویرا]].-->
File:Mahavra 1900 art.jpg|Jain painting of [[مهاویرا]].
File:Mandala Golden Flower Jung.JPG|<!--Mandala painted by a patient of Carl Jung -->
File:Mandala Golden Flower Jung.JPG|Mandala painted by a patient of Carl Jung
File:Manjuvajramandala con 43 divinità - Unknown - Google Cultural Institute.jpg
File:Manjuvajramandala con 43 divinità - Unknown - Google Cultural Institute.jpg
</gallery>
</gallery>
خط ۳۴: خط ۳۶:
{{ویکی‌انبار-رده|Mandalas}}
{{ویکی‌انبار-رده|Mandalas}}
{{ریگ‌ودا}}
{{ریگ‌ودا}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{موضوعات بودائیسم}}
{{موضوعات بودائیسم}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
[[رده:بوداگرایی]]
[[رده:بوداگرایی]]
[[رده:سبک‌های هنری]]
[[رده:سبک‌های هنری]]

نسخهٔ ‏۲ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۳۰

ماندالا (मण्डल;به معنی دایره در سانسکریت) یا دوایر کیهان‌نما، جدولی است هندسی مورد استفاده در ادیان بودا و هندو که به عنوان نمادی برای جهان هستی به کار می‌رود. اصل ماندالا از دین هندو است ولی در آیین بودا هم کاربرد زیادی پیدا کرده‌است.

ماندالاها دایره‌هایی نمادین برای تمرکز بر خویشتن و جستجو در درون انسان هستند. مرکز دایره جدول ماندالا برای تمرکز در حین مراقبه دینی بکار می‌رود. اشکال متقارن هندسی ماندالا خودبخود توجه شخص را به مرکز دایره جذب می‌کنند.

البته گستره کاربرد ماندالا بسیار وسیعتر از آیین‌های یادشده‌است. مثلاً در معماری فرهنگ‌های اسلامی (حیاط باغ فین کاشان، طرح حیاط مسجد علی اصفهان، طرح حیاط زیارتگاه شاه نعمت الله ولی ماهان) و مسیحی هم طرح‌های ماندالا دیده می‌شود.[۱] این واژه در فارسی و عربی به صورت مَندَل بکار می‌رود و مورد استفاده جن‎گیران در مراسم احضار روح است.[نیازمند منبع] نمونه ای از ان را ادوارد براون[۲] از زبان یک ایرانی که خود آن را تجربه کرده، توضیح داده‌است.

کتابی نیز منسوب به ابوحامد غزالی با عنوان «المندل و الخاتم السلیمانی و العلم الروحانی» (عبدالفتاح السید الطوخی، بیروت: مکتبه الثقافیه، [بی‌تا]) در ترسیم طلسمات و علوم غریبه منتشر شده‌است[۳].

کارل یونگ ماندالا را کهن‌الگوی خویشتن می‌داند، نماد تمامیت و نظم و کار ویژهٔ آن سازماندهی و دربرگیری تمامیت روان و ساماندهی و تنظیم دوباره وضعیت‌های هرج‌ومرج آلود است و در کتاب خاطرات، رویاها و اندیشه‌ها می‌گوید : ماندالاهای من رمزنگاری‌های مربوط به وضعیت خودم بود که هر روز یک طرح جدید از آن به من الهام می‌شد. من آن‌ها را مثل مروارید گرانبها محافظت کردم. به‌طور فزاینده ای برای من روشن شد که ماندالا "مرکز" است، شاخص تمام مسیرهاست، و مسیری است به مرکز، به فردیت.

نمونه‌های ماندالاها در فرهنگ باستان وجود دارد. می‌توان آن را در نقاشی‌های دیواری مسیحیت به همراه نقش حیوانات برای به تصویر کشیدن فرستادگان اولوهیت و نیز در نقوش منطقه البروج یافت. (منطقه البروج) نجومی و نسخه‌های آن نمونه‌هایی از ماندالا هستند. همچنین، در آیین هندوئیسم، نمونه‌هایی جذاب از ماندالا با نمادهای پانتئون محلی پیدا می‌کنیم.


نگارخانه

منابع

  1. اردلان، نام؛ بختیاری، لاله (۱۹۷۵). حس وحدت: سنت عرفانی در معماری ایرانی (The Sense of Unity). ترجمهٔ حمید شاهرخ. The University of Chicago. ص. ۳۴-۳۱. شابک ۰-۲۲۶-۰۲۵۵۹-۴.
  2. ادوارد براون، یکسال در میان ایرانیان، ترجمه مانی صالحی علامه، ص۱۷۶.
  3. «المندل و الخاتم السليماني و العلم الروحاني - کنسرسیوم محتوای ملی». دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۱۹.
  • ویکی‌پدیای انگلیسی.
  • (Jung in Memories, Dreams, Reflections, pp. 186–197)