حمیرا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Anoush22 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Anoush22 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۵۷: خط ۵۷:
[[غلامحسین بنان]] صدای حمیرا را ملکوتی و سحرآمیز توصیف کرده‌است و معتقد بود تا یک قرن دیگر هم صدایی همانند صدای حمیرا ظهور نخواهد کرد.<ref name=":0" />
[[غلامحسین بنان]] صدای حمیرا را ملکوتی و سحرآمیز توصیف کرده‌است و معتقد بود تا یک قرن دیگر هم صدایی همانند صدای حمیرا ظهور نخواهد کرد.<ref name=":0" />


[[علی تجویدی]] صدای حمیرا را کمیاب توصیف کرده است که در محدوده آلتو قرار داشته و قابلیت سوپرانو از زیر تا بم را داراست.<ref name=":5" />[[پرویز یاحقی]]:صدای حمیرا فقط با صدای [[ام کلثوم]] در جوانی قابل قیاس است.<ref>گفت و گو با: حمیرا و یاحقی(درج شده در مجله ای قبل از انقلاب ۱۳۵۷)</ref>
[[علی تجویدی]] صدای حمیرا را کمیاب توصیف کرده است که در محدوده آلتو قرار داشته و قابلیت سوپرانو از زیر تا بم را داراست.<ref name=":5" />
[[پرویز یاحقی]]: صدای حمیرا فقط با صدای [[ام کلثوم]] در جوانی قابل قیاس است.<ref>گفت و گو با: حمیرا و یاحقی(درج شده در مجله ای قبل از انقلاب ۱۳۵۷)</ref>


[[جهانبخش پازوکی]]: حمیرا تک اختری در آسمان هنر ایران است که نورش به همه هنرمندان رسیده است.<ref name=":1" />
[[جهانبخش پازوکی]]: حمیرا تک اختری در آسمان هنر ایران است که نورش به همه هنرمندان رسیده است.<ref name=":1" />
خط ۶۷: خط ۶۹:
[[حسن شماعی زاده]]: صدای حمیرا فراتر از سطح خاورمیانه است و لرزشها و ویبراسیون صدایش بی نظیر است.<ref>برنامه PMC Limo در شبکه تلویزیونی PMC مصاحبه ای با حسن شماعی زاده</ref>
[[حسن شماعی زاده]]: صدای حمیرا فراتر از سطح خاورمیانه است و لرزشها و ویبراسیون صدایش بی نظیر است.<ref>برنامه PMC Limo در شبکه تلویزیونی PMC مصاحبه ای با حسن شماعی زاده</ref>


[[بابک رادمنش]]: صدای حمیرا مُشکی است که فضای موسیقی ایران را عطر افشانی کرده است و از صداهای استثنایی است که گاهی قرنها باید بگذرد تا شاهد چنین صدایی باشیم، خوشبختانه این صدا در زمانه ما ظهور کرده است.
[[بابک رادمنش]]: صدای حمیرا مُشکی است که فضای موسیقی ایران را عطر افشانی کرده است و از صداهای استثنایی است که گاهی قرنها باید بگذرد تا شاهد چنین صدایی باشیم، خوشبختانه این صدا در زمانه ما ظهور کرده است.<ref name=":5" />

<ref name=":5" />


==== سبک آواز ====
==== سبک آواز ====

نسخهٔ ‏۳ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۰۸

حمیرا
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدپروانه امیرافشاری
نام(های) دیگرحمیرا
زاده۲۶ اسفند ۱۳۲۳ (۷۹ سال)
تهران[۱]
ژانرموسیقی سنتی ایرانی
موسیقی پاپ
موسیقی تلفیقی
سال‌های فعالیت۱۳۴۴–تاکنون
ناشر(ان)شرکت ترانه
شرکت آونگ
کلتکلس رکودرز
پارس ویدئو
نوع صوتبه گفتهٔ استاد ایشان (علی تجویدی) صدای ایشان در بخش آلتو قرار دارد و در عین حال قابلیت سوپرانو از ابتدا زیر تا بم را داراست.
استاد(ها)استاد اول: علی تجویدی
استاد دوم: پرویز یاحقی (همسر دوم)
تصویری از حمیرا و پرویز یاحقی بر روی مجله جوانان امروز - ۶ آذر ۱۳۴۶ - شماره ۶۱
حمیرا و پرویز یاحقی در دهه ۱۳۵۰ شمسی

پروانه امیر افشاری (زادهٔ ۲۶ اسفند ۱۳۲۳ در تهران)، که با نام هنری حمیرا شناخته می‌شود، خواننده سرشناس زن ایرانی است. وی در زمینه موسیقی ملی ایران، موسیقی پاپ و موسیقی تلفیقی فعالیت دارد. صدای او به گفته استادش علی تجویدی در گستره آلتو قرار دارد و در عین حال قابلیت سوپرانو از ابتدا زیر تا بم را داراست.

پیش از خوانندگی

پروانه امیرافشاری در سال ۱۳۲۳ در شهر تهران به دنیا آمد. وی از خانوادهٔ بانفوذ و سرشناس امیرافشاری، که اصالتی آذری دارند، است. پدرش از زمین‌داران بزرگ آذربایجان بود. پدر حمیرا مالک ۱۵۰ قریه و روستا در منطقهٔ شمال غرب ایران بود. از همان دوران کودکی حمیرا، خانهٔ آن‌ها به افتخار افراد بانفوذ حکومتی، شاهد مراسم بزرگ با حضور هنرمندان نامیِ آن زمان، مانند قمرالملوک وزیری، روح‌انگیز، بنان، ملوک ضرابی و بسیاری دیگر بود که همین انگیزهٔ اولیهٔ دختر خانواده برای روی آوردن به آواز شد. حمیرا، به دور از چشم پدر و با تشویق همسر روشن‌فکر و تازه از آلمان بازگشتهٔ خود، با نام‌نویسی در آزمون صدا در شورای رادیوی آن زمان، باعث حیرت و تحسین اعضای شورا شد و پس از آن تحت آموزش علی تجویدی قرار گرفت. وی دو سال بعد در ۱۸سالگی به یک خوانندهٔ تمام‌عیار تبدیل شد.

آغاز فعالیت حرفه‌ای

در همان سن آوازی را در دستگاه سه‌گاه با آهنگسازی علی تجویدی و شعری از بیژن ترقی به نام «صبرم عطا کن» را اجرا کرد که در کتاب ترانه‌های ماندگار این اثر به ثبت رسیده‌است. وی به علت مخالفت پدر با نام مستعار حمیرا فعالیت خود را آغاز کرد اما پدرش صدای دختر خود را می‌شناسد و چون آوازه‌خوان بودن دخترش را دور از شان خانوادگی خود می‌بیند، همه صفحات موجود در بازار تهران را خریداری کرده و در خانه خود انبار می‌کند؛ و همین علت باعث کمیابی صفحات صدای حمیرا در آن زمان می‌شود.

بعد از یک سال درطی یک سفر اروپایی که برای پدر حمیرا پیش می‌آید حمیرا که از حمایت مادر خود برخوردار بود به کار خود ادامه می‌دهد. دومین اثر مشترک حمیرا، تجویدی و ترقی ترانه‌ای به نام «سرگردان» در گوشهٔ موالیان از گوشه‌های مهجور دستگاه همایون است. «پشیمانم» بعداً ساخته شد که به‌دلیل مدولاسیون زیبایی که از همایون به سه‌گاه تغییر مقام می‌دهد و بازمی‌گردد، باعث تحول عظیمی در موسیقی سنتی ایرانی می‌شود. پدر وی با آگاهی از اثر جدید دختر خود، وی را از خانه طرد و از ارث محروم می‌کند. بعد از آن وی مدتی را در خانه پسرعمویش که همسر هما میرافشار ترانه‌سرای معروف بود به سر برد تا آنکه با استاد پرویز یاحقی ازدواج می‌کند.

ازدواج با پرویز یاحقی

حمیرا مدت ۸ سال همسر آهنگساز بنام ایرانی، پرویز یاحقی بود که در این دورهٔ زناشویی، آثار ماندگاری با شعرهایی از بیژن ترقی و آهنگ‌هایی از یاحقی، مانند «مرا نفریبی»، «هدیهٔ عشق»، «بهار نو رسیده»، «مرا تنها نگذاری»، «پنجره‌ای به باغ گل»، «آهنگ محبت»، «با دلم مهربان شو»، «بهار عشق من»، «ای رفته از بر من»، «به‌خاطر تو»، «می عاشقانه»، «دل شکنی گناهه»، «چند با یادت فریبم این دل دیوانه را»، و… اجرا کرده‌است. وی بعد از چند سال، به‌دلیل مشکلات ویژه‌ای که برایش در زندگی پیش آمد، از پرویز یاحقی جدا شد. بعد از طلاق ارتباط هنری حمیرا با پرویز یاحقی به‌طور کامل قطع می‌شود.

بعد از انقلاب و مهاجرت از ایران

او پس از انقلاب به دادگاه‌های انقلاب اسلامی احضار شد[۲] و به گفتهٔ خودش مورد مؤاخذه و آزار روحی قرار گرفت.[۳][۴]

همسر سوم وی، که تاجر کراوات بود، پس از انقلاب عملاً بیکار شد. حمیرا تا اواخر سال ۶۰ خورشیدی در ایران ماند .[۴] به ناچار و پس از چندین بار تغییر محل زندگی[۴] بدون اینکه مورد حمایت همسرش قرار گیرد، در اواخر سال ۱۳۶۰ به تنهایی و به صورت ناشناس با گریم در قالب یک پیرزن به همراه دختر دو ساله‌اش، یاسمن، از مرز افغانستان از ایران خارج شد و به پاکستان رفت؛ از آنجا به اسپانیا و پس از آن به کاستاریکا در آمریکای مرکزی مهاجرت کرد. وی در کاستاریکا دچار افسردگی شدید شد. به صورتی که مدت یک سال تحت درمان روانپزشک بود. شوهر وی در این میان بدون توجه به همسر و فرزندش مستقیماً به آمریکا مهاجرت کرد. حمیرا سپس به ایالت کالیفرنیا مهاجرت کرد و با حمایت احمد مسعود کار هنری خود را از سر گرفت. در سال ۱۳۷۸ خورشیدی به تومور مغزی دچار شد که به‌صورت معجزه‌آسایی از اتاق عمل نجات یافت. حمیرا بعد از این حادثه نیز یک عمل قلب را تجربه کرده است.[۵]حمیرا علاقه وافری به سرزمینش ایران دارد و ترانه های بسیاری برای ایران خوانده است، او هیچگاه دوست نداشته از وطنش دور شود و این جدایی و گرفتاریهای آن، ضربه های روحی عمیقی به او وارد کرد.[۴]بیشتر آثار حمیرا مطابق با احوالاتی بوده که بر او گذشته است.[۴][۶]حمیرا به خداوند و اعتقادات شخصی خود پایبند است و علاقه مندی اش به مسائل عرفانی در گفتار، ترانه ها و شیوه زندگی او دیده می شود.[۵][۷]وی هم‌اکنون در شهر لس آنجلس زندگی می‌کند.[۸]حمیرا اگرچه خود علاوه بر صدای پر احساس، صدایی قدرتمند را داراست اما معتقد است احساس در صدا مهم تر از قدرت صداست.[۹]طبق گفته علی تجویدی حمیرا علاوه بر صدای زیبایش شخصیتی زیبا و پراحساس دارد که این شخصیت در صدای او تاثیر گذار بوده است.[۱۰]حمیرا به دلیل اعتقادی و روحیه خاص خود به ندرت در مجامع عمومی حاضر می شود.[۱۱]ازدواج با پرویز یاحقی و قطع ارتباط هنری با علی تجویدی سبب شد آثاری که علی تجویدی برای حمیرا ساخته بود و اشعار و آهنگهایی که از زندگی حمیرا الهام گرفته شده بود، به هایده جهت اجرا سپرده شود. تنها دو اثر «این روزا» و «وای از این حق ناشناسی» شخصا برای هایده و بقیه ترانه ها از جمله«آزاده» و«رفتم و بار سفر بستم» برای اجرای حمیرا ساخته شده بودند. پس از انقلاب ایران علی تجویدی آهنگهای خام این آثار را برای حمیرا می فرستد تا حمیرا نیز این ترانه ها را اجرا کند، اما حمیرا بازخوانی ترانه ها را نمی پذیرد، چرا که معتقد بود این ترانه ها توسط هایده به خوبی اجرا شده و لزومی برای اجرای دوباره ترانه ها وجود ندارد.[۱۱] حمیرا از خوانندگان نسل قبل از خود به صدای مرضیه علاقه خاصی دارد، که به همین جهت در مراسم ازدواجش با پرویز یاحقی مرضیه حضور داشته و چندی از آثار خود را در این مراسم اجرا می کند. او از هنرمندان هم نسل خود صدای هایده و مهستی را می پسندد.[۱۰] حمیرا همچنین به صدای گلپا و ایرج علاقه مند است.[۹] حمیرا یاری رسان کودکان بی پناه و بی سرپرست است. وی دوستدار طبیعت و حیوانات بوده و در این زمینه نیز به سازمانهای مرتبط کمک می کند. [۹]حمیرا کتاب خاطراتی از زندگی شخصی و هنری اش را آماده می کند و امیدوار است تا ناشری بی طرف، جهت انتشار این کتاب پیدا کند.[۵] او شش دانگ کامل صدا را دار است. تحریرهای آوازی وی کاملاً واضح و زیبا و پر قدرت ادا می‌شود.[۱۰] با تکیه بر نظر استادان فن، حمیرا توانست با ارائهٔ اثری به نام «صبرم عطا کن»، سبک تازه‌ای(حمیرائیسم)[۱۱] را در موسیقی سنتی ایران در موسیقی کلاسیکِ دههٔ ۴۰ خورشیدی پایه‌گذاری کند و طراوت و تازگی خاصی به موسیقی سنتی ایران ببخشد.[۴]

حمیرا از نگاه دیگران

غلامحسین بنان صدای حمیرا را ملکوتی و سحرآمیز توصیف کرده‌است و معتقد بود تا یک قرن دیگر هم صدایی همانند صدای حمیرا ظهور نخواهد کرد.[۵]

علی تجویدی صدای حمیرا را کمیاب توصیف کرده است که در محدوده آلتو قرار داشته و قابلیت سوپرانو از زیر تا بم را داراست.[۱۰]

پرویز یاحقی: صدای حمیرا فقط با صدای ام کلثوم در جوانی قابل قیاس است.[۱۲]

جهانبخش پازوکی: حمیرا تک اختری در آسمان هنر ایران است که نورش به همه هنرمندان رسیده است.[۴]

محمد حیدری: حمیرا به همراه گلپا انقلابی را در موسیقی سنتی ایران به وجود آوردند.[۴]

اکبر گلپایگانی: حمیرا خورشید آسمان موسیقی ایران است.[۱۳]

حسن شماعی زاده: صدای حمیرا فراتر از سطح خاورمیانه است و لرزشها و ویبراسیون صدایش بی نظیر است.[۱۴]

بابک رادمنش: صدای حمیرا مُشکی است که فضای موسیقی ایران را عطر افشانی کرده است و از صداهای استثنایی است که گاهی قرنها باید بگذرد تا شاهد چنین صدایی باشیم، خوشبختانه این صدا در زمانه ما ظهور کرده است.[۱۰]

سبک آواز

ترانه‌های حمیرا تا سال ۱۳۵۷ بیشتر در مایه موسیقی دستگاهی و موسیقی سنتی بود، بعد از انقلاب ایران وی در کنار خواندن آوازهای اصیل ایرانی به موسیقی تلفیقی (پاپ سنتی) هم روی آورد.

در سبک خواندن حمیرا ویژگی‌های مکتب آوازی اصفهان بیشتر از مکتب آوازی تهران غلبه دارد. مهم‌تر از آن، حمیرا توانسته‌است در طول بیش از نیم قرن فعالیت هنری، همیشه در اوج بماند و جزء چند ستارهٔ مطرح و ماندگار موسیقی ایران باشد. تحریرها، ویبراسیون تحریرها و صدای پر احساسی که مفهوم واژه‌ها و ترانه‌ها را به زیبایی فضاسازی می‌کند، از دیگر ویژگی‌های صدای حمیرا می‌باشد.

آهنگسازان و ترانه‌سرایان آثار

بعضی از آهنگسازان نامی که با وی همکاری کرده‌اند عبارتند از: علی تجویدی، پرویز یاحقی، اسدالله ملک، کامل علی‌پور، جهانبخش پازوکی، محمد حیدری، محمد جلیل عندلیبی، حسن شماعی‌زاده، فرهنگ شریف، بابک رادمنش، کاظم رزازان، صادق نوجوکی، فضل‌الله توکل، منوچهر چشم آذر، ناصر چشم آذر، انوشیروان روحانی، بیژن مرتضوی، حبیب‌الله بدیعی و …

وی همچنین اشعار و ترانه‌هایی از حافظ، مولوی، بابا طاهر، رهی معیری، بیژن ترقی، هما میرافشار، لیلا کسری (هدیه)، جلیلی بیدار، عماد خراسانی، کمال خجندی، احمد گلچین معانی، مسعود امینی، مسعود فردمنش، معینی کرمانشاهی و … را اجرا کرده‌است.

کنسرت‌ها و اجراها

حمیرا ترانهٔ «هم‌زبونم باش» را دو بار اجرا کرد که از تلویزیون ملی ایران پخش شد. رادیو و تلویزیون ملی ایران، قبل از انقلاب، شاهد اجراهای تلویزیونی زیادی از حمیرا همانند اجرای ترانه‌های: هم‌زبونم باش، نگو از گذشته، وقتی که تو رفتی، دنیا دنیا، با دلم مهربان شو، باختن، محاله، قاصدک، با دلم مهربان شو، سکوت، هوای قفس و… بوده‌است. وی در سال‌های اخیر، از سال ۱۳۸۸ به‌بعد، چندین کنسرت و اجرا در کاباره تهران داشته‌است. در این کنسرت‌ها علاوه بر اهنگ‌های اجرا شده در غربت به بازخوانی ترانه‌های آهنگسازان مطرح ایران پرویز یاحقی و علی تجویدی پرداخته‌است. کنسرت‌های حمیرا از سال ۱۳۸۸ بدین شرح است. نیویورک ۱۳۸۸، تورنتو ۱۳۸۸، ونکوور ۱۳۸۹، دبی ۱۳۹۰ و لاس وگاس ۱۳۹۰، در بین این سالهای ۸۸ تا ۹۰ بیش از ۱۰ بار در کاباره تهران اجرا داشته‌اند.

آخرین آلبوم وی در سال ۱۳۸۳ با نام مهتاب عشق منتشر شداین آلبوم، تلفیقی از موسیقی پاپ و موسیقی سنتی و بر اساس گام‌های ایرانی از جمله نوا و شوشتری می‌باشد؛ و همچنین در سال ۱۳۸۹ مجموعه‌ای از بهترین آهنگ‌هایش را در آلبومی به‌نام «چهل ترانهٔ طلایی» منتشر کرد. آخرین اثر حمیرا «تو بودی» با شعری از بیژن ترقی، آهنگ از علی تجویدی و تنظیمی از کاظم عالمی می‌باشد که دی ماه ۱۳۹۵ به صورت میکس نشده و آزمایشی منتشر شد. گام این اثر در مایه افشاری می‌باشد. در دی ماه نود و شش آهنگی از او به نام «شمع بی پروانه» همراه با موزیک ویدیو پخش شد. آخرین کاری که تاکنون از حمیرا ارائه و موزیک ویدیوی آن نیز پخش شده است «شادی زندگی تویی» نام دارد که بعد از «شمع بی پروانه» و در همان سال(۱۳۹۵) ارائه شده است.

آلبوم‌ها

نام آلبوم تاریخ انتشار
مهتاب عشق ۱۳۸۳
هدیه ۱۳۸۰
خواب و خیال ۱۳۷۸
سرنوشت ۱۳۷۷
منتظر به راه ۱۳۷۴
عشق و عرفان ۱۳۷۳
درویشان ۱۳۷۲
بهار عشق ۱۳۷۱
انتظار (گلبرگ ۳) ۱۳۷۰
بهار بهاره (گلبرگ ۲) ۱۳۶۷
وقتی که عشق میاد (گلبرگ ۱) ۱۳۶۵
دریاکنار ۱۳۶۳
قناری ۱۳۶۲
شرم و شکایت ۱۳۶۱
بهار زندگی ۱۳۵۶
گذشته ۱۳۵۵

تک ترانه‌های قبل از انقلاب

نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تاریخ انتشار
مسافر غریبه شهین حنانه صادق نوجوکی دههٔ ۱۳۵۰
شب عاشق روح‌انگیز بنیادلو تورج شعبانخانی دههٔ ۱۳۵۰
همزبونم باش هما میرافشار منوچهر چشم آذر دههٔ ۱۳۵۰
دوستت دارم محمد علی بهمنی محمود قراملکی دههٔ ۱۳۵۰
هوای قفس محمد علی بهمنی عطاءالله خرم دههٔ ۱۳۵۰
باختن صدرالدین مهوان صدرالدین مهوان دههٔ ۱۳۵۰
سکوت صدرالدین مهوان صدرالدین مهوان دههٔ ۱۳۵۰
جدول بیژن سمندر صمدی دههٔ ۱۳۵۰
چشم به راه هما میرافشار حبیب‌الله بدیعی دههٔ ۱۳۵۰
دنیا دنیا هما میرافشار انوشیروان روحانی دههٔ ۱۳۵۰
باز شب اومد - انوشیروان روحانی دههٔ ۱۳۵۰
بیقرار هما میرافشار منوچهر چشم آذر دههٔ ۱۳۵۰
وقتی که تو رفتی جهانبخش پازوکی جهانبخش پازوکی دههٔ ۱۳۵۰
راه جدایی (دیوار سنگی) هما میرافشار اسدالله ملک دههٔ ۱۳۵۰
یگانه - - دههٔ ۱۳۵۰
زمزمه منصور تهرانی حسن شماعی‌زاده دههٔ ۱۳۵۰
وای وای هما میرافشار اسدالله ملک دههٔ ۱۳۵۰
نگو از گذشته هما میرافشار محمد حیدری دههٔ ۱۳۵۰
باور ندارم - - -
دیوونتم هما میرافشار محمد حیدری دههٔ ۱۳۵۰
بی وفایی هما میرافشار اسدالله ملک -
در بهار زندگی جهانبخش پازوکی جهانبخش پازوکی دههٔ ۱۳۵۰

تک ترانه‌ها در آمریکا

نام ترانه تاریخ انتشار
شادی زندگی تویی ۱۳۹۶
شمع بی پروانه ۱۳۹۶
تو بودی ۱۳۹۵
جهانخواران ۱۳۸۸
خانه عاشق کجاست ۱۳۷۶
الله اکبر ۱۳۶۹
خالی و تنها ۱۳۶۸

فهرست آثار تلفیقی

دریاکنار، پیرت بسوزه عاشقی، سرگردان (گام مینور ملودیک ساختهٔ استاد علی تجویدی)، ده بهار، دیدار عزیزان، بی‌قرار، خاطرات شمال (در گام عربی اجرا شده‌است، ساختهٔ بابک رادمنش)، کوچ، شب‌های کردستان، دوره روره، مهتاب عشق (با نام «شاه و گدا» هم شناخته می‌شود)، امید، اینه دنیا، عالم عشق، هم‌زبونم باش، مسافر غریبه، ای داد بیداد، دنیا دنیا (در گام بیات تُرک اجرا شده‌است، ساختهٔ انوشیروان روحانی)، چوبکاری، در جستجو (گام عربی)، بهار بهاره (ساختهٔ منوچهر چشم‌آذر).

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «homeira,homeyra,homaira». Internet Archive. ۲۰۰۹-۰۸-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۲۱.
  2. فرارو. «(تصویر) احضاریه گوگوش، هایده و حمیرا».
  3. "HOMEYRA". reverbnation (به انگلیسی). 2015-05-19. Retrieved 2015-06-19.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ «برنامه با بزرگان موسیقی ایران در تلویزیون پارس». دی ۱۳۹۳.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ «مصاحبه تلویزیون صدای آمریکا با حمیرا در برنامه دو روز اول». اسفند ۱۳۸۷.
  6. «گفتگوی حمیرا در برنامه هدفون، رادیو فردا». دی ۱۳۹۳.
  7. «گفتگوی حمیرا در شبکه تلویزیونی NITV». فروردین ۱۳۸۰.
  8. «با حمیرا؛ از زندگی، آواز و انقلاب… تا امروز». رادیو فردا. ۲۰۱۵-۰۸-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۲۳.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ «گفتگوی حمیرا در شبکه تلویزیونی ایران». اردیبهشت ۱۳۹۵.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ «مصاحبه حمیرا در شبکه تلویزیونی ایران». فروردین ۱۳۸۱.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ «گفتگوی حمیرا در برنامه سرزمین جاوید، شبکه تلویزیونی پارس». دی ۱۳۹۵.
  12. گفت و گو با: حمیرا و یاحقی(درج شده در مجله ای قبل از انقلاب ۱۳۵۷)
  13. «دیدار حمیرا و اکبر گلپایگانی در کنسرت لاس وگاس». دی ۱۳۹۰.
  14. برنامه PMC Limo در شبکه تلویزیونی PMC مصاحبه ای با حسن شماعی زاده

منابع

پیوند به بیرون