دمیتری شوستاکوویچ: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند پراودا به متن
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:
{{ترتیب‌پیش‌فرض:شوستاکوویچ، دمیتری}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:شوستاکوویچ، دمیتری}}


[[رده:آهنگسازان اپرا]]
[[رده:آهنگسازان اپرا اهل روسیه]]
[[رده:آهنگسازان اپرا اهل روسیه]]
[[رده:آهنگسازان اپرای مرد]]
[[رده:آهنگسازان اپرای مرد]]

نسخهٔ ‏۲۷ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۲۸

دمیتری شوستاکوویچ
دمیتری شوستاکوویچ به‌سال ۱۹۵۰ میلادی
دمیتری شوستاکوویچ به‌سال ۱۹۵۰ میلادی
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولددمیتری دمیتری‌یویچ شوستاکوویچ
زاده۲۵ سپتامبر ۱۹۰۶
سن پترزبورگ
درگذشته۹ اوت ۱۹۷۵ (۶۸ سال)
مسکو
جایزه(ها)جایزهٔ استالین (۱۹۴۱، ۱۹۴۲، ۱۹۴۶، ۱۹۵۰، ۱۹۵۲)

دمیتری دمیتری‌یویچ شوستاکوویچ (به روسی: Дмитрий Дмитриевич Шостакович) (تلفظ [ˈdmʲitrʲɪj ˈdmʲitrʲɪjɪvʲɪtɕ ʂəstɐˈkovʲɪtɕ]) (زادهٔ ۲۵ سپتامبر ۱۹۰۶ در سن پترزبورگ – درگذشتهٔ ۹ اوت ۱۹۷۵ در مسکو) آهنگساز روس دورهٔ شوروی بود. او، چه در زمان حیات خود و چه بعد از آن، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین آهنگسازان سدهٔ بیستم شناخته می‌شد. شوستاکوویچ در بیشتر طول زندگی خود رابطهٔ پرفرازونشیبی با حزب کمونیست اتحاد شوروی و دستگاه‌های دولتی شوروی داشت. او از معدود هنرمندان شوروی است که شخص استالین بر آثارش نقد نوشت. موسیقی او به‌طور رسمی دو بار در سال ۱۹۳۶ و ۱۹۴۸ و به‌صورت دوره‌ای ممنوع اعلام شد.[۱]

از وی به‌عنوان یکی از نوابغ هنر شوروی یاد می‌شود.[۲]

زندگی‌نامه

شوستاکویچ در شهر سنت پترزبورگ روسیه به دنیا آمد و فرزند میانی از سه فرزند بولسلاویچ شوستاکویچ و سوفیا واسیلیونا کوکولینا بود. اگرچه آنان در اصل رومن کاتولیک لهستانی بودند و ریشه‌های آنان به شهر ویلکا می‌رسید، اما اجدادشان اهل سیبری بودند.

او هم به عنوان یک پیانیست و آهنگساز، نابغه‌ای کوچک بود، استعداد او بعد از درس‌های پیانو که از مادرش فرا می‌گرفت در سن هشت سالگی آشکار شد. در سال ۱۹۱۸ مارش عزا را نوشت. سپس به هنرستان موسیقی رفت و در آنجا درخشید چنان‌که کمک هزینه تحصیلی مخصوصی برای وی در نظر گرفتند.

در سال ۱۹۳۲ با نینا وازار ازدواج کرد که حاصل آن دو فرزند بود و با آنکه در سال ۱۹۳۵ از هم جدا شدند اما خیلی زود، باز به هم پیوستند. او همواره در ازدواج اول خود با نینا وارزار تا مرگ وارزار در سال ۱۹۵۴ باقی‌ماند. ازدواج دوم او در سال ۱۹۵۶ با مارگریتا کاینوفا عضو گروه جوانان کمونیست روسیه بود، آنان سه سال بعد از هم جدا شدند.

شوستاکوویچ بر اثر سرطان ریه در ۹ اوت ۱۹۷۵ در سن ۶۸ سالگی در مسکو درگذشت و در گورستان نووودویچی به خاک سپرده شد.

موسیقی

محل تولد شوستاکوویچ که اکنون مدرسه است.

شوستاکویچ با تأثیر از موسیقیدانانی همچون، پروکوفیف و استراوینسکی، شیوه ترکیبی را توسعه بخشید. اولین موفقیت رسمی وی «سمفونی یکم» بود که آن را برای پایان‌نامه‌اش در سن ۱۹ و در سال ۱۹۲۶ اجرا شد.

در سال ۱۹۲۷ برونو والتر رهبر ارکستر آلمانی سمفونی اول را در برلین به اجرا گذارد و شوستاکوویچ جوان را به شهرت جهانی رساند.

شوستاکوویچ سمفونی شماره ۲ را به سفارش حزب و دولت اتحاد شوروی و به مناسبت دهمین سالگرد «انقلاب سوسیالیستی اکتبر» تصنیف کرد و آن را «به اکتبر» نامید. این اثر از بداعتهای نخستین سمفونی او تهی است.

در سال ۱۹۳۰ آغاز کار روی اپرایی تازه به نام لیدی مکبثِ ناحیه متزنسک را آغاز کرد. اپرای «لیدی مکبث» در لنینگراد و مسکو به روی صحنه رفت و تا سال ۱۹۳۶ بارها با موفقیت اجرا شد. در این میان استالین قدرت خود را در حزب و دولت تحکیم بخشیده، پیگرد و سرکوب مخالفان را آغاز کرده بود. در سراسر کشور روشنفکران و هنرمندان نخستین قربانیان ماشین ترور بودند.

شوستاکوویچ پس از اعتراض مأموران حزبی به لیدی مکبث، سمفونی پنجم را منتشر کرد که از مهم‌ترین کارهای او به‌شمار می‌رود.

اولین سمفونی او که ترکیبی از سبک آکادمی و مدرسی بود و اپرایش به نام «بینی» را می‌توان به عنوان ناسازگارترین اثر مدرن او بر روی صحنه نام برد. گروو، از سمفونی چهارم او به عنوان ترکیبی عظیم از پیشرفت موسیقی شوستاکوویچ یاد کرده‌است. همچنین این سمفونی اولین اثری بود که تأثیر گوستاو مالر در آن وجود دارد. آثار اپرایی او بیشتر با مضمونهای عشق، مرگ و هنر همراه بودند.

اوج شهرت او در زمان جنگ جهانی دوم و بخاطر اثر معروفش سمفونی هفتم یا «سمفونی لنینگراد» بود.

مشهورترین آثارش ۱۵ سمفونی و ۱۵ کوارتت زهی است.[۳]

از ساخته‌های مردم پسند شوستاکوویچ والس شماره ۲ است. این اثر شهرت فراوانی برای او آورد. در سال ۱۹۹۹ استنلی کوبریک در واپسین فیلم اش به نام چشمان تمام بسته از این والس استفاده کرد.[۴] دمیتری شوستاکویچ رویداد وحشتناک قتل‌عام مردم را در ۱۹۰۵ توسط تزار در سمفونی ۱۱ خود به قدرتمندترین و هیجان‌انگیزترین شکلی با موسیقی به تصویر کشید.

برخورد حکومت با هنرمندان

در ژانویه ۱۹۳۶ نقدی جنجال‌برانگیز در روزنامه پراودا، ارگان رسمی حزب کمونیست، منتشر شد، با تیتر: «هیاهو به جای موسیقی». این مقاله را یا شخص استالین نوشته یا متن آن را به یکی از ایادی خود دیکته کرده بود. شوستاکوویچ متهم شده بود که به جای «بازتاب احساسات خلق قهرمان شوروی» هنر خود را در خدمت «دشمنان طبقاتی» قرار داده‌است. اپرای درخشان «لیدی مکبث» سانسور و سپس توقیف شد و دیگر تا سال۱۹۶۱ اجرا نشد.

استالین در سال ۱۹۴۸ شروع به حذف و پاکسازی آهنگسازان کرد.

استالین به کمیسرهایش دستور داد موسیقی «سوسیالیسم واقع گرایانه» را به آهنگسازان تحمیل کنند و هر کس را که ایده دیگری دارد، به راحتی کنار بگذارند.

او همچنین گزارش داد که مردم «در سراسر اتحاد جماهیر شوروی» به اتفاق آرا، به اصطلاح فرمالیست‌ها را محکوم کردند و خواستند با تمام کسانی که نامشان در لیست سیاه بوده‌است، مانند وطن فروشان رفتار شود؛ «سمفونیهای روشنفکرمآب دیگر کافی است! با دستورهای روشن و صریح حزب، تمام مانیفست‌های فرمالیست‌ها را متوقف خواهیم کرد». زمان تشکیل نخستین کنگره انجمن آهنگسازان، فهرست کاملی از آهنگسازان «ضد مردم» تهیه کرد. نخستین «ضدسوسیالیست‌ها» شوستاکوویچ، پروکوفیف، خاچاتوریان و مایاکوفسکی بودند. شوستاکوویچ را بیشتر از همه به خاطر اپرای «لیدی مکبث» آزار دادند.

بسیاری از آثار او یا هرگز اجرا نشدند یا تنها پس از مرگ استالین به اجرا درآمدند.[۵]

برخی از آثار

تمبر یادبود دمیتری شوستاکوویچ - انتشار در سال ۱۹۷۶ - روسیه
  • پانزده سمفونی
  • پانزده کوارتت زهی
  • دو سونات پیانو
  • اوورتور
  • دو تریوی پیانو
  • کوینتت پیانو و ۲۴ پرلود و فوگ
  • دو اپرا
  • شش کنسرتو
  • موسیقی چند فیلم معتبر

یادبود

در سپتامبر ۲۰۰۶ به مناسبت صدمین سال تولدش در برخی از کشورها مراسم و کنسرت‌هایی به یاد او برگزار شد، از جمله مستیسلاو راستروپوویچ که سمفونی هشتم او را در مسکو اجرا کرد.

پانویس