ماش: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
Behzadbot (بحث | مشارکت‌ها)
←‏top: اصلاح
خط ۱۷: خط ۱۷:
[[پرونده:Vigna radiata MHNT.BOT.2009.17.4.jpg|بندانگشتی|''Vigna radiata'']]
[[پرونده:Vigna radiata MHNT.BOT.2009.17.4.jpg|بندانگشتی|''Vigna radiata'']]
ماش گیاهی بومی هندوستان است امادر نقاط دیگر جهان مانند ایران نیز کشت می‌شود. در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته شده و در فصل پاییز و هنگامی که دانه‌های آن سفت و غلاف‌های آن زرد یا سیاه شد، محصول آن را در چند نوبت برداشت می‌کنند. نام انگلیسی ماش از یک لغت هندی به معنی «دانه سبز» مشتق شده‌است. سابقه کشت و استفاده از ماش به چهار هزار سال پیش و در جنوب هند باز می گردد. در تایلند آثاری از استفاده و کشت ماش در ۲۲۰۰ سال پیش، کشف شده‌است. ماش در چین به سویای سبز معروف است. مصرف ماش آمریکا سالانه بیش از ده میلیون تن می‌باشد که بیش از ۷۵% ماش مصرفی این کشور از خارج وارد می‌شود.<ref>امیری خوریه، محمد مهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش.روزنامه اطلاعات.</ref>
ماش گیاهی بومی هندوستان است امادر نقاط دیگر جهان مانند ایران نیز کشت می‌شود. در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته شده و در فصل پاییز و هنگامی که دانه‌های آن سفت و غلاف‌های آن زرد یا سیاه شد، محصول آن را در چند نوبت برداشت می‌کنند. نام انگلیسی ماش از یک لغت هندی به معنی «دانه سبز» مشتق شده‌است. سابقه کشت و استفاده از ماش به چهار هزار سال پیش و در جنوب هند باز می گردد. در تایلند آثاری از استفاده و کشت ماش در ۲۲۰۰ سال پیش، کشف شده‌است. ماش در چین به سویای سبز معروف است. مصرف ماش آمریکا سالانه بیش از ده میلیون تن می‌باشد که بیش از ۷۵% ماش مصرفی این کشور از خارج وارد می‌شود.<ref>امیری خوریه، محمد مهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش.روزنامه اطلاعات.</ref>
'''ماش''' [[گیاه]]ی علفی، دارای ساقه زاویه‌دار به ارتفاع ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر و برگ‌های منتهی به [[پیچک]] مرکب از ۴ تا ۷ زوج برگچه است. ماش با نام علمی Vigna radiata گیاهی یک ساله و به شکل بوته یا بالا رونده می‌باشد. ریشه‌های گیاه مستقیم و مقداری منشعب می‌باشد. ساقه‌ها راست، ظریف، منشعب کرک دار، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع ۴۵ تا ۹۰ سانتیمتر می‌باشد. گل آذین به شکل خوشه و گل‌ها به رنگ لیمویی زرد بر روی دم گل بلندی قرار گرفته‌است. غلاف‌ها باریک، استوانه‌ای و کمی کرک دار است که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبز تیره و زمان رسیدن سبز مایل به قهوه‌ای یا سیاه رنگ می‌شود. در هر بوته ۲ تا ۸ غلاف و در هر غلاف ۱۰ تا ۲۰ بذر به رنگ سبز، طلایی، قهوه‌ای و سیاه مشاهده می‌شوند.<ref>امیری خوریه، محمد مهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش، روزنامه اطلاعات</ref>http://www.ettelaat.com/etiran/?p=158266
'''ماش''' [[گیاه]]ی علفی، دارای ساقه زاویه‌دار به ارتفاع ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر و برگ‌های منتهی به [[پیچک]] مرکب از ۴ تا ۷ زوج برگچه است. ماش با نام علمی Vigna radiata گیاهی یک ساله و به شکل بوته یا بالا رونده می‌باشد. ریشه‌های گیاه مستقیم و مقداری منشعب می‌باشد. ساقه‌ها راست، ظریف، منشعب کرک دار، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع ۴۵ تا ۹۰ سانتیمتر می‌باشد. گل آذین به شکل خوشه و گل‌ها به رنگ لیمویی زرد بر روی دم گل بلندی قرار گرفته‌است. غلاف‌ها باریک، استوانه‌ای و کمی کرک دار است که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبز تیره و زمان رسیدن سبز مایل به قهوه‌ای یا سیاه رنگ می‌شود. در هر بوته ۲ تا ۸ غلاف و در هر غلاف ۱۰ تا ۲۰ بذر به رنگ سبز، طلایی، قهوه‌ای و سیاه مشاهده می‌شوند.<ref>امیری خوریه، محمد مهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش، روزنامه اطلاعات</ref> http://www.ettelaat.com/etiran/?p=158266
گاهی به علت داشتن [[پیچک]] از گیاهان مجاور خود بالا می‌رود و گل‌هایی زیبا به رنگ [[بنفش]] یا [[ارغوانی]] دارد.
گاهی به علت داشتن [[پیچک]] از گیاهان مجاور خود بالا می‌رود و گل‌هایی زیبا به رنگ [[بنفش]] یا [[ارغوانی]] دارد.
این گیاه از تیرهٔ [[باقلائیان]] (Fabaceae)، راستهٔ [[باقلاسانان]] (Fabales) است.
این گیاه از تیرهٔ [[باقلائیان]] (Fabaceae)، راستهٔ [[باقلاسانان]] (Fabales) است.

نسخهٔ ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۳۷

ماش
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
دسته: گیاهان گلدار
رده: دولپه‌ای‌ها
راسته: باقلاسانان
تیره: باقلائیان
سرده: ماش (سرده)
گونه: V. radiata
نام دوبخشی
Vigna radiata
(L.) R. Wilczek
مترادف

Phaseolus aureus Roxb.

Vigna radiata

ماش گیاهی بومی هندوستان است امادر نقاط دیگر جهان مانند ایران نیز کشت می‌شود. در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته شده و در فصل پاییز و هنگامی که دانه‌های آن سفت و غلاف‌های آن زرد یا سیاه شد، محصول آن را در چند نوبت برداشت می‌کنند. نام انگلیسی ماش از یک لغت هندی به معنی «دانه سبز» مشتق شده‌است. سابقه کشت و استفاده از ماش به چهار هزار سال پیش و در جنوب هند باز می گردد. در تایلند آثاری از استفاده و کشت ماش در ۲۲۰۰ سال پیش، کشف شده‌است. ماش در چین به سویای سبز معروف است. مصرف ماش آمریکا سالانه بیش از ده میلیون تن می‌باشد که بیش از ۷۵% ماش مصرفی این کشور از خارج وارد می‌شود.[۱] ماش گیاهی علفی، دارای ساقه زاویه‌دار به ارتفاع ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر و برگ‌های منتهی به پیچک مرکب از ۴ تا ۷ زوج برگچه است. ماش با نام علمی Vigna radiata گیاهی یک ساله و به شکل بوته یا بالا رونده می‌باشد. ریشه‌های گیاه مستقیم و مقداری منشعب می‌باشد. ساقه‌ها راست، ظریف، منشعب کرک دار، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع ۴۵ تا ۹۰ سانتیمتر می‌باشد. گل آذین به شکل خوشه و گل‌ها به رنگ لیمویی زرد بر روی دم گل بلندی قرار گرفته‌است. غلاف‌ها باریک، استوانه‌ای و کمی کرک دار است که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبز تیره و زمان رسیدن سبز مایل به قهوه‌ای یا سیاه رنگ می‌شود. در هر بوته ۲ تا ۸ غلاف و در هر غلاف ۱۰ تا ۲۰ بذر به رنگ سبز، طلایی، قهوه‌ای و سیاه مشاهده می‌شوند.[۲] http://www.ettelaat.com/etiran/?p=158266 گاهی به علت داشتن پیچک از گیاهان مجاور خود بالا می‌رود و گل‌هایی زیبا به رنگ بنفش یا ارغوانی دارد. این گیاه از تیرهٔ باقلائیان (Fabaceae)، راستهٔ باقلاسانان (Fabales) است. میوه ماش باریک و دراز و قهوه‌ای رنگ است و دانه‌های کوچک کروی به رنگ خاکستری، قهوه‌ای یا سبز در آن جای دارد.

رویش

ماش به صورت وحشی روئیده و غذایی مناسب برای دام می‌باشد، اما به جهت مصرف خوراکی دانه‌های آن نیز پرورش می‌یابد. مواد قندی موجود در زیر برگ ماش نیز همواره موجب جذب زنبور عسل به رویش‌گاه این گیاه می‌شود.

محتویات

ارزش غذایی

Mature seeds, raw
ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی۱٬۴۵۲ کیلوژول (۳۴۷ کیلوکالری)
62.62 g
قند6.6 g
فیبر خوراکی16.3 g
1.15 g
23.86 g
ویتامین‌ها
درصد ارزش روزانه
ویتامین (B۱)
۵۴٪
0.621 میلی‌گرم
(B۲)
۱۹٪
0.233 میلی‌گرم
نیاسین (B۳)
۱۵٪
2.251 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B۵)
۳۸٪
1.91 میلی‌گرم
ویتامین ب۶
۲۹٪
0.382 میلی‌گرم
فولیک (B۹)
۱۵۶٪
625 میکروگرم
ویتامین ث
۶٪
4.8 میلی‌گرم
ویتامین ئی
۳٪
0.51 میلی‌گرم
ویتامین کا
۹٪
9 میکروگرم
مواد معدنیمقدار
درصد ارزش روزانه
کلسیم
۱۳٪
132 میلی‌گرم
آهن
۵۲٪
6.74 میلی‌گرم
منیزیم
۵۳٪
189 میلی‌گرم
منگنز
۴۹٪
1.035 میلی‌گرم
فسفر
۵۲٪
367 میلی‌گرم
پتاسیم
۲۷٪
1246 میلی‌گرم
روی
۲۸٪
2.68 میلی‌گرم

درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند.
منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا

نکات غذایی از دانه‌های پخته ماش سبز می‌توان در تهیه انواع سالادها بهره برد. ماش به شکل جوانه، خواص دارویی و مفید بیشتری از دانه‌های معمولی ماش دارد. در کشور هند دانه‌های ماش را آب پز کرده و در روغن سرخ نموده و در تهیه غذاها استفاده می‌کنند. در کشور فیلیپین سوپ تهیه شده از ماش را همراه میگو میل می‌کنند. ماش آب پز و سرخ شده در تهیه خورشت ماش به کار می‌رود. در تهیه غذاهای چینی، برمه، سریلانکا، تایلند، ژاپن، کره، فیلیپین، بنگلادش، پاکستان، هند، اندونزی، ویتنام و دیگر نقاط جنوب شرق آسیا از دانه ماش استفاده می‌شود. نشاسته موجود در ماش استخراج شده و در تهیه ژله‌ها و رشته فرنگی استفاده می‌شود. در آشپزی کشور چین از دانه‌های کاملاً پخته شده ماش و جوانه‌های ماش در تهیه انواع سالادها استفاده می‌شود. در منطقه کرالا هند، دانه‌های ماش را مانند آشپزی ایرانی همراه برنج مصرف می‌کنند. به عنوان یک خورشت سنتی فیلیپینی می‌توان از دانه‌های پخته شده ماش در کنار گوشت مرغ استفاده کرد. در آمریکا از ماش و جوانه‌های آن در تهیه سالادها و ساندویچ‌ها استفاده می‌شود. از ماش در تهیه انواع سوپ‌ها می‌توان استفاده کرد. در اروپا از ماش به شکل جوانه استفاده می‌شود و جوانه‌های ماش حاوی ویتامین C است که در دانه‌های ماش این ویتامین مفید وجود ندارد. ماش را می‌توان در محلی دور از نور و در مکانی خنک و تاریک تا شش ماه نگهداری کرد.[۳]

منابع

  1. امیری خوریه، محمد مهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش.روزنامه اطلاعات.
  2. امیری خوریه، محمد مهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش، روزنامه اطلاعات
  3. امیری خوریه، محمدمهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش. روزنامه اطلاعات
  • مظفریان، ولی‌الله، فرهنگ نام‌های گیاهان ایران: لاتینی، انگلیسی، فارسی تهران: فرهنگ معاصر ۱۳۷۵.
  • گیاهان دارویی - علی زرگری - انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۴
  • امیری خوریه، محمدمهدی. 1394. بررسی گیاه ماش. ضمیمه دانش. روزنامه اطلاعات.http://www.ettelaat.com/etiran/?p=158266.