گیخاتو خان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
تصحیح
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پادشاهی
{{جعبه اطلاعات خانواده سلطنتی
| نام = '''گیخاتو خان'''
| name = گیخاتو خان
| عنوان = پنجمین [[ایلخانان مغول|ایلخان مغول]]
| title = ایلخان مغول
| تصویر = Geikhatu interrogeant Shingtûr Nuyân.jpeg
| image = Geikhatu interrogeant Shingtûr Nuyân.jpeg
| reign = [[۶۹۰ (قمری)|۶۹۰]]-[[۶۹۴ (قمری)|۶۹۴ ه.ق.]]{{-}}[[۱۲۹۱ (میلادی)|۱۲۹۱]]-[[۱۲۹۵ (میلادی)|۱۲۹۵ م.]]
| اندازه تصویر = 200px
| coronation = [[همدان]]
| زیرنویس تصویر =
| دوران = [[۶۹۰ (قمری)|۶۹۰]]-[[۶۹۴ (قمری)|۶۹۴ ه.ق.]]{{-}}[[۱۲۹۱ (میلادی)|۱۲۹۱]]-[[۱۲۹۵ (میلادی)|۱۲۹۵ م.]]
| death_date = [[۱۲۹۵ (میلادی)|۱۲۹۵ م.]]
| تاجگذاری = [[همدان]]
| death_place = [[دشت مغان]]
| تفویض =
| successor = [[بایدوخان]]
| predecessor = [[ارغون‌خان]]
| تعمید =
| dynasty = [[ایلخانان مغول|ایلخانان]]
| نام کامل =
| لقب =
| father = [[اباقا خان]]
| زادروز =
| issue = سه پسر و چهار دختر
| spouse = [[پادشاه خاتون]] و هفت همسر دیگر
| زادگاه =
| succession = [[ایلخانان#فهرست شاهان ایلخانی ایران|پنجمین ایلخان ایران]]
| تاریخ درگذشت = [[۱۲۹۵ (میلادی)|۱۲۹۵ م.]]
| محل درگذشت = [[دشت مغان]]
| آرامگاه =
| پیش از = [[بایدوخان]]
| پس از = [[ارغون‌خان]]
| شهبانو =
| همسر =
| همسر ۱ =
| همسر ۲ =
| همسر ۳ =
| کاخ =
| دودمان = [[ایلخانان مغول|ایلخانان]]
| آواز سلطنتی =
| شعار سلطنتی =
| پدر =
| مادر =
| فرزندان =
| دین =
| امضاء =
}}
}}
'''گیخاتو خان''' برادر [[ارغون خان]] و پنجمین شاه [[ایلخانان]] مغول در ایران بود. ارغون‌خان هنگام به پادشاهی رسیدن حکومت [[بغداد]] را به [[بایدو خان]] نوادهٔ [[هولاکو]] واگذاشت و حکومت [[روم]] را به برادر خود گیخاتو سپرد، پس از مرگ ارغون‌خان، گیخاتو در رجب ۶۹۰ قمری به سلطنت رسید. در همان آغاز فرمانروایی با شورش ترکمانان روم بر ضد مغولان آنجا مواجه شد و خود برای رفع آن شورش، لشکر به روم برد و آن فتنه را فرو نشاند. وزارت خود را به [[صدرالدین زنجانی]] داد و او را صدرجهان لقب داد و قدرت فوق‌العاده‌ای به او تفویض کرد؛ حتی در عزل و نصب شاهزادگان و امراء.
'''گیخاتو خان''' برادر [[ارغون خان]] و پنجمین شاه [[ایلخانان]] مغول در ایران بود. ارغون‌خان هنگام به پادشاهی رسیدن حکومت [[بغداد]] را به [[بایدو خان]] نوادهٔ [[هولاکو]] واگذاشت و حکومت [[روم]] را به برادر خود گیخاتو سپرد، پس از مرگ ارغون‌خان، گیخاتو در رجب ۶۹۰ قمری به سلطنت رسید. در همان آغاز فرمانروایی با شورش ترکمانان روم بر ضد مغولان آنجا مواجه شد و خود برای رفع آن شورش، لشکر به روم برد و آن فتنه را فرو نشاند. وزارت خود را به [[صدرالدین زنجانی]] داد و او را صدرجهان لقب داد و قدرت فوق‌العاده‌ای به او تفویض کرد؛ حتی در عزل و نصب شاهزادگان و امراء.

نسخهٔ ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۰۸

گیخاتو خان
ایلخان مغول
پنجمین ایلخان ایران
سلطنت۶۹۰-۶۹۴ ه.ق.
۱۲۹۱-۱۲۹۵ م.
تاج‌گذاریهمدان
پیشینارغون‌خان
جانشینبایدوخان
درگذشته۱۲۹۵ م.
دشت مغان
همسر(ان)پادشاه خاتون و هفت همسر دیگر
فرزند(ان)سه پسر و چهار دختر
دودمانایلخانان
پدراباقا خان

گیخاتو خان برادر ارغون خان و پنجمین شاه ایلخانان مغول در ایران بود. ارغون‌خان هنگام به پادشاهی رسیدن حکومت بغداد را به بایدو خان نوادهٔ هولاکو واگذاشت و حکومت روم را به برادر خود گیخاتو سپرد، پس از مرگ ارغون‌خان، گیخاتو در رجب ۶۹۰ قمری به سلطنت رسید. در همان آغاز فرمانروایی با شورش ترکمانان روم بر ضد مغولان آنجا مواجه شد و خود برای رفع آن شورش، لشکر به روم برد و آن فتنه را فرو نشاند. وزارت خود را به صدرالدین زنجانی داد و او را صدرجهان لقب داد و قدرت فوق‌العاده‌ای به او تفویض کرد؛ حتی در عزل و نصب شاهزادگان و امراء.

گیخاتو بعد از نیل به فرمانروایی اوقات خود را به کلی به عیش و عشرت سپرد. بوالهوسی و ولخرجی او موجب شد که خزانه تهی شود و ناچار به تدبیر و تشویق صدرجهان به نشر و ترویج نوعی پول کاغذی به نام چاو اقدام کرد اما چاو که یک بدعت بود مورد قبول عامه واقع نشد و لاجرم متروک گردید. گیخاتو به سبب افراط در شهوت رانی مورد نفرت شدید ارکان دولت گشت وی درین کار چنان افراط کرد که به زنان و دختران امرای خویش نیز دست‌اندازی کرد. بایدوخان نوادهٔ هولاکو که به خاطر او از قبول سلطنت که بعد از ارغون به او پیشنهاد شد، خودداری کرده بود چون یک بار در مجلس او در مستی مورد اهانت شدید او واقع شد، در مقابل وی سر به شورش برداشت و امرای گیخاتو هم که از او ناخرسندی داشتند او را در صحرای مغان فرو گرفتند و به بایدو تسلیم کردند. بایدو هم به قتل او فرمان داد و خود در همدان به سلطنت نشست.[۱]

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس

منابع

  • زرین‌کوب، عبدالحسین (۱۳۹۰). روزگاران. تهران: انتشارات سخن. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۹۶۱-۱۱-۱. پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)