آنتی‌ژن

پادگِن^*[۱] یا پادزا یا آنتی‌ژن(به انگلیسی: Antigen) به ترکیباتی گفته می‌شود که پس از ورود به بدن موجب برانگیختن واکنشهای ایمنی می‌گردند که در جریان آن موادی به نام پادتن(آنتی‌بادی) تولید می‌شود.

نام انگلیسی این واژه برگرفته از ترکیب Antibody Generating می‌باشد که اشاره به نقش آن در تحریک تولید پادتن یا همان آنتی‌بادی دارد.

به لحاظ علمی به هر مولکولی که بتواند مورد شناسایی یک پادتن(آنتی‌بادی) قرار گیرد یا با گیرنده سلولهای T ترکیب شود پادگن(آنتی‌ژن) گفته می‌شود.

ساختمان پادگن

اغلب آنتی‌ژنها مولکولهای درشتی هستند. از لحاظ ترکیب شیمیایی آنتی‌ژن ممکن است پروتئین، پلی ساکارید، چربیها و حتی اسید نوکلئیک باشد. یکی دیگر از صفات اختصاصی آنتی‌ژنها بیگانه بودن آنها نسبت به ترکیبات بدن صاحب آنتی‌ژن(میزبان) است. در غیر این صورت یک فرد می‌توانست از نظر ایمنی نسبت به مواد بدن خود واکنش نشان داده و در نتیجه آسیب‌های بافتی پدید آید. البته گاه در شرایطی این پیش آمد رخ می‌دهد و بیماریهایی به نام بیماریهای خود ایمنی ایجاد می‌شود(یعنی سیستم ایمنی بدن ما بافتهای خود بدن را بیگانه فرض میکند مانند لوپوس) . گرچه موادی که وزن مولکولی کوچک دارند خود غالباً آنتی‌ژنیک نیستند ولی می‌توانند به عنوان هاپتن عمل کنند.

منشا پادگن

منشأ پادگنها می‌تواند خارجی (مانند گرده گل)، یا سلولهای ناشناس درون بدن (مانند سلولهای سرطانی) یا حتی خود سلول‌های طبیعی بدن(بیماریهای خود ایمن) باشد.

جستارهای وابسته

پادتن

پانویس

^ پادگن واژه مصوب فرهنگستان زبان فارسی ایران است. دفتر اول واژه‌های مصوب

منابع

• Peter Delves, Seamus Martin , Dennis Burton and Ivan Roitt (۲۰۰۶)، Roitt's Essential Immunology، Blackwell Publishing، شابک [[ویژه:منابع کتاب/ISBN 978-1-4051-3603-7|[[شماره استاندارد بین‌المللی کتاب|ISBN]] [[ویژه:منابع کتاب/۹۷۸-۱-۴۰۵۱-۳۶۰۳-۷|۹۷۸-۱-۴۰۵۱-۳۶۰۳-۷]]]]نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (رده)