۱۳۳٬۲۴۲
ویرایش
تفاوت میان نسخه‌های «گاهشماری ارمنی»
جز
replaced: داشته است ← داشته‌است (2)، شده است ← شده‌است (3)، به طور ← به‌طور ، آنها ← آنها ، کرده است ← کرده‌است با ویرایشگر خودکار فارسی
جز (ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +املا+مرتب (۱۴.۹ core): + رده:گاهشماریهای ویژه) |
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز (replaced: داشته است ← داشته‌است (2)، شده است ← شده‌است (3)، به طور ← به‌طور ، آنها ← آنها ، کرده است ← کرده‌است با ویرایشگر خودکار فارسی) |
||
|
[[پرونده:Karahunj (Zorats Karer)5.JPG|بندانگشتی|250px|چپ|کاراهونج ([[زوراتس کارر]])]]
'''گاهشماری ارمنی''' تقویم [[مردم ارمنی]] است.[[ارمنستان]] نیز به منزلهٔ سرزمینی تاریخی و کهن از گذشته تا به امروز تقویم‌های متنوعی
[[گاهشماری هجری خورشیدی]] از جمله تقویم‌هایی بوده که در دوره‌های مختلف در ارمنستان کاربردی ویژه داشته. از آنجا که [[خورشید]] جزء خدایان اصلی ارمنیان باستان محسوب
ستاره‌شناسان [[زوراتس کارر]] از ۷٬۵۰۰ سال پیش به این موضوع پی برده بودند و می‌دانستند که برای داشتن تقویمی ثابت، که در آن [[تاریخ]] جشن‌ها تغییر نیابد و متناسب با حرکت خورشید باشد، می‌بایست هر ۴ سال یک بار ۱ روز به این تقویم بیفزایند. با این محاسبات تقویمی ثابت در رصدخانهٔ ''کاراهونج'' تدوین شد که مطابق آن روز اول سال از اعتدال بهاری (۲۱ مارس) و ساعت ۶ صبح یا بعد از ظهر شروع می‌شد. به این ترتیب، یک دورهٔ ۱۴۶۱ ساله یک دورهٔ ارمنی نامیده شد. ارمنیان طی ۵٬۰۰۰ سال (تا [[سده ۱۹ (میلادی)]])
گاهشماری ساده و منظم، تقسیم‌بندی ۳۰ روزهٔ ماه‌ها، وجود ۵ روز اضافی در آخر سال، نام‌گذاری روزهای ماه، انتساب هر ماه و هر روز به ایزدی خاص، گرفتن جشن در روزهایی که نام آن روز با نام ماه یکی می‌شده، نام‌گذاری روز نوزدهم ماه نخست به نام همان ماه، نگه داشتن کبیسه مخصوصاً از سوی روحانیان و وجود دورهٔ ۱۴۶۱ ساله همگی تشابهاتی در گاهشماریهای ارمنی، ایرانی و مصری هستند که نشان دهندهٔ نزدیکی و قرابت فرهنگی این ملل باستانی‌اند.
همان‌گونه که [[موسس خورناتسی]] در کتاب تاریخ خود شرح می‌دهد پس از آنکه هایک، پادشاه ارمنی، بر ''بِل'' و سپاه او، که به هدف تسخیر و تصاحب سرزمین هایک از [[بابل (دولت‌شهر)]] به سوی ارمنستان گسیل شده بودند، پیروز شد فرمان داد تا همه ساله روز این پیروزی را گرامی بدارند. او نام ماه‌ها را نیز به اسم پسران و دختران خود نام‌گذاری کرد.
تاریخ ۲۴۹۲ق‌م را [[قوند آلیشان]]، مورخ ارمنی قرن نوزدهم میلادی، بازسازی
۲۴۹۲= ۱۴۶۰+۱۰۳۲= ۴۲۸-۱۴۶۰
او تأکید دارد که تاریخ ۲۴۹۲ق‌م را نویسندگان کلاسیک مانند آفریکانوس<ref>Afrikanus</ref> و اوسبیوس<ref>Eusebius</ref> نیز به منزلهٔ تاریخ کشته شدن بِل تأیید کرده‌اند.
گاهشماری اصلی ارمنی شامل ۱۲ ماه و هر ماه نیز شامل۳۰ روز است؛ یعنی، ۳۶۰ روز به اضافهٔ ۵ روز اضافی (احتمالاً برای جشن گرفتن سال نو یا مطابق گاهشماری اصلی ارمنی ۶ روز اضافی در هر ۴ سال یک بار). ماه‌ها، روزهای ماه و اوقات شبانه روز با اسامی ارمنی نام‌گذاری شده‌اند. در جدول زیر، اسامی ماه‌ها را بر اساس گاهشماری اصلی ارمنی آورده‌ایم و
جدول۱ مطابقت گاهشماری اصلی ارمنی با گاهشماری کنونی
|-
|}
هر یک از روزهای این ۵ روز اضافی با اسامی سیارات مهم آن زمان نام‌گذاری شده‌اند. در گاهشماری اصلی و ثابت ارمنی، ۱روز اضافی (در هر۴ سال یک بار) در سال کبیسه به ماه مهکان اضافه
بر اساس این تقویم روزها از ساعت ۶ صبح شروع می‌شد و اوقات شبانه روز نیز دارای اسامی‌ای ارمنی بودند (جدول ۲ و ۳):
گاهشماری اصلی ارمنی تا به امروز نیز در ارمنستان معمول و رایج است. بسیاری از مردم سال نوی باستانی (۱۱ اوت) را نیز جشن می‌گیرند و هنوز فرمان ۲۴۹۲ سال پیش از میلاد هایک را از یاد نبرده‌اند.
پس از پذیرش مسیحیت در ارمنستان، علاوه بر گاهشماری اصلی ارمنی گاهشماریهای دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفتند، مانند تاریخ بزرگ ارمنی، که از ۱۱ ژوئیهٔ ۵۵۲م شروع می‌شود، تقویم کلیسایی و تقویم ثابت دانشمند ارمنی، [[هوهانس ایماستاسر]]، که از ۱۰۸۵م شروع می‌شود و بر اساس آن سال نو (اول ماه [[ناواسارد]]) طبق گاهشماری یولیانی ۱۱اوت برگزار
۱۱ اوت ۲۰۰۸م مصادف بود با سالگرد ۴۵۰۰ سالگی این گاهشماری کهن. گاهشماری اصلی ارمنی یکی از گاهشماریهای دقیق و کهن دنیاست.
| |||