سید محسن حکیم

سید محسن حکیم
اطلاعات شخصی
زاده	سید محسن طباطبائی حکیم ۱۳۰۶ ه‍. ق ۱۸۸۹ م نجف، عراق

سید محسن طباطبائی حکیم (۱۳۰۶ ه‍.ق / ۱۸۸۹ م در نجف – ۲۷ ربیع‌الاول ۱۳۹۰ ه‍.ق / ۱۳۴۹ ه‍.ش / ۱۹۷۰ م در نجف) فقیه ، اصولی ، مرجع تقلید شیعه امامیه و زعیم حوزه علمیه نجف بود. وی پس از درگذشت حسین بروجردی در سال ۱۳۴۰ مرجعیت عامه شیعیان را به مدت بیش از ۹ سال بر عهده داشت.

سید محسن حکیم فرزند سید مهدی حکیم مرجع تقلید شیعیان بنت جُبَیْل لبنان بود. خانواده حکیم پس از درگذشت او مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق را بنیان نهادند. محمدباقر حکیم و عبدالعزیز حکیم (فرزندان محسن حکیم) رؤسای سابق و عمار حکیم (فرزند عبدالعزیز حکیم) رئیس کنونی مجلس اعلا هستند. وی کتابخانه‌ای در جنب مسجد هندی در ابتدای خیابان شارع الرسول در نجف تأسیس کرده‌است و مزار او نیز در همان‌جا می‌باشد.

مرجعیت

پس از درگذشت سید حسین بروجردی، محمدرضا پهلوی به عنوان مرجع تقلید به وی تبریک گفت. ایشان نیز در زمستان سال ۱۳۴۱ که خمینی شروع به بهانه‌جویی و انتقاد از شاه می‌کرد با فرستادن نماینده‌ای از نجف به قم (با توجه به اینکه به تازگی در عراق کودتای دیگری شده بود و طی آن عبدالکریم قاسم بدست عبدالسلام عارف و هواداران حزب بعث کشته شده بود)، از خمینی و اطرافیانش خواسته بود که دست از مخالفت با شاه بردارند تا ایران هم مثل عراق دچار هرج و مرج و آشوب نشود. این کار باعث شد که آتش مبارزه خمینی تا حد زیادی سرد شود، گرنه همان زمستان سال ۱۳۴۱ با تکیه بر فتوای جهاد، انقلاب می‌کرد و شاه ضعیف الحال را بیرون می‌کرد.

شاگردان

علمای زیادی در محضر وی تلمذ نمودند که از جمله آنها:

• ابراهیم انصاری خویینی زنجانی
• محمد صالح کمیلی خراسانی
• سید علی حسینی سیستانی
• حسین وحید خراسانی
• سید محمدباقر حکیم
• سید مرتضی نجومی
• شیخ حسن حیدری زنجانی
• ناصر مکارم شیرازی
• مسلم ملکوتی
• سید محمد مهدی بجنوردی
• سید محمد علی موحد ابطحی
• سید طیب جزایری
• سید ابوالفضل فاطمی نایینی (طباطبایی)
• علی آل اسحاق خوئینی زنجانی
• سید مرتضی فیروزآبادی

تألیفات

از تألیفات وی، حواشی بر کتاب عروةالوثقی تألیف آقاسید محمدکاظم یزدی است و همچنین کتاب مستمسک العروةالوثقی در دوازده مجلد، از آثار اوست.

جستارهای وابسته

• سید احمد خوانساری
• سید حسین بروجردی
• سید محمدتقی غضنفری
• روح‌الله خاتمی