سده ۷ (پیش از میلاد): تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت قدیمی‌تر تفاوت جدیدتر ←

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

دیداریویکی‌متن

درخط

نسخهٔ ‏۱ اوت ۲۰۰۹، ساعت ۱۲:۵۶

(سده هشتم پ.م. - سده هفتم پیش از میلاد مسیح - سده ششم پ.م. - سده‌های دیگر)

رویدادها

در پایان سده؛مادها از باختر ایران و سکاها از روسیه و اوکراین کنونی به بخش‌های شمالی و خاوری آشور تاختند.
۶۹۹ (پیش از میلاد)؛خالوشو جانشین شوتیرناخونته پادشاه عیلام شد.
۶۹۷ (پیش از میلاد)؛هوآن پادشاه چین از دودمان ژو مرد.
۶۹۶ (پیش از میلاد)؛کیمری‌ها فریجیه را تاراج کردند.
۶۹۶؛پادشاهی شوآنگ بر چین.
۶۹۱ (پیش از میلاد)؛سنخریب آشوری هومبان-نیمه‌نا پادشاه عیلام را در جنگ هالوله شکست‌داد.
۶۹۰ (پیش از میلاد)؛تاهارقا به فرمانروایی مصر باستان رسید.
۶۸۹ (پیش از میلاد)؛سنخریببابل را تاراج‌کرد.
۶۸۷ (پیش از میلاد)؛گوگو پادشاه لودیه شد.
۶۸۷؛حزقیا پادشاه یهودا شد.
۶۸۲ (پیش از میلاد)؛مرگ شوآنگ پادشاه چین.
۶۸۱ (پیش از میلاد)؛لی پادشاه چین شد.
۶۸۱؛اسرحدون پادشاه آشور شد.
۶۷۷ (پیش از میلاد)؛لی پادشاه چین مرد.
۶۷۷؛اسرحدون در پی گوشمالی قبیله‌های عرب سرکش به مرزهای مصر باستان رسید.
۶۷۶ (پیش از میلاد)؛آغاز پادشاهی هوئی بر چین.
۶۷۵ (پیش از میلاد)؛بازسازی بابل به دست اسرحدون.
۶۷۴ (پیش از میلاد)؛اسرحدون شورشی را که در عسقلان از سوی مصر سامان داده‌شده‌بود فرونشاند. آشور به مصر تاخت و مصریان آنان را پس‌زدند.
۶۷۳ (پیش از میلاد)؛تولوس هوستیلیوس پادشاه روم گشت.
۶۷۱ (پیش از میلاد)؛اسرحدون دوباره به مصر تاخت و اینبار ممفیس و همچنین شماری از هموندان خانواده پادشاهی را به دست‌اورد.
۶۶۹ (پیش از میلاد)؛آشوربانیپال جانشین پدرش اسرحدون شد.
۶۶۸ (پیش از میلاد)؛شاماش‌شوم‌اوکین پسر اسرحدون پادشاه بابل شد.
۶۶۸؛مصر باستان بر آشور شورید.
۶۶۸؛نینوا پایتخت آشور بزرگ‌ترین شهر جهان آن زمان شد.
۶۶۷ (پیش از میلاد)؛پیدایش بیزانس.
۶۶۴ (پیش از میلاد)؛نخستین جنگ دریایی ثبت‌شده در یونان میان کورنیت و کورکورا.
۶۶۴؛آشوربانیبال شهر تب را به چنگ آورد و تاراج‌نمود.
۶۶۴؛پسام‌مه‌تیخوس یکم پادشاه مصر پایین‌شد.
۶۶۴؛تاهارقا برادرزاده‌اش تانتامانی را جانشین خود نمود.
۱۱ فوریه ۶۶۰ (پیش از میلاد)؛روزسنتی پیدایش ژاپن به دست امپراتور کیا.
۶۶۰ (پیش از میلاد)؛شناخت الفبای دموتیک.
۶۶۰؛پسام‌مه‌تیخوس یکم آشوریان را از مصر بیرون راند.
دهه ۶۵۰ (پیش از میلاد)؛آغاز کار در پیدراس نگراس،گواتمالا
۶۵۷ (پیش از میلاد)؛کوپسه‌لوس نخستین ستمگر کورینت شد.
۶۵۶ (پیش از میلاد)؛پسام‌مه‌تیخوس یکم بر همه مصر باستان چیره‌گشت.
۶۵۳ (پیش از میلاد)؛آتتاخوممااین‌شوشیناک و خومبانیگاش پادشاهان عیلام شدند.
۶۵۲ (پیش از میلاد)؛شورش بابل بر آشور به رهبری شاماش‌شوم‌اوکین.
۶۵۱ (پیش از میلاد)؛شیانگ پادشاه چین گشت.
۶۵۰ (پیش از میلاد)؛پیدایش شهر آبدرا در تراکیه.
۶۵۰؛دگرش‌های آب و هوایی با سرد و نمور شدن آب و هوا برهمه فرهنگ‌های عصر برنز اروپا اثرگذارد. قبیله‌های باشنده اسکاندیناوی براثر این دگرش‌ها به سوی بخش قاره‌ای اروپا کوچ را آغاز کردند.
دهه ۶۴۰ (پیش از میلاد)؛بنیاد‌نهادن کتابخانه از سوی آشوربانیپال پادشاه آشور.
۶۴۹ (پیش از میلاد)؛ایندابیگاش پادشاه عیلام شد.
۶۴۹؛سرکبوی شورش بابل به دست آشور
۶۴۸ (پیش از میلاد)؛رویداد پانتراکسیون در بازی‌های المپیک باستان.
۶ آوریل۶۴۸ (پیش از میلاد)؛کهنترین خورشیدگرفتگی ثبت‌شده در تاریخ یونان.
۶۴۷ (پیش از میلاد)؛آشوربانیپال شوش را تاراج‌کرد.
۶۴۲ (پیش از میلاد)؛آنکوس مارسیوس پادشاه رم شد.
۶۴۰ (پیش از میلاد)؛پیروزی بزرگ آشور بر عیلام.
۶۳۲ (پیش از میلاد؛کولن از بزرگان آتن به خواست پادشاهی آکروپولیس را گرفت.
۶۳۲؛جنگ شنگپو در چین.
۶۳۱ (پیش از میلاد)؛برپایی کورن از سوی کوچندگان یونانی در لیبی کنونی.
۶۳۱؛سادیاتس پادشاه لودیه شد.
۶۲۷ (پیش از میلاد)؛مرگ آشوربانیپال.
۶۲۶ (پیش از میلاد)؛شورش نبوپلصر در بابل بر آشوریان.
۶۲۶ (پیش از میلاد)؛ماد و بابل پس از استقلال از آشور به نینوا پایتخت آن کشور تاختند.
۶۲۳ (پیش از میلاد)؛سین‌شارایشکون پادشاه آشور شد.
۶۲۲/۶۲۱ (پیش از میلاد)؛سفر تثنیه در اورشلیم پدید آمد.
۶۱۹ (پیش از میلاد)؛آلیاتس پادشاه لودیه شد.
۶۱۹؛مرگ ژیانگ پادشاه چین.
۶۱۸ (پیش از میلاد)؛چینگ پادشاه چین شد.
۶۱۶ (پیش از میلاد)؛لوسیوس تارکینیوس پریسکوس پادشاه روم شد.
۶۱۴ (پیش از میلاد)؛تاراج آشور به دست مادها و بابلیان.
۶۱۳ (پیش از میلاد)؛مرگ چینگ پادشاه چین.
۶۱۲ (پیش از میلاد)؛کوآنگ پادشاه چین شد.
۶۱۲؛اتحاد میان ماد و بابل و شوش به محاصره و گشایش نینوا پایتخت این کشور انجامید. سین‌شارایشکون پادشاه آشور هم کشته شد.
۶۱۲؛آشوراوبالیت دوم خود را پادشاه حران خواند تا بلکه پادشاهی آشور را زنده‌نگاه‌دارد.
۶۱۲؛بابل پایتخت بابلیان بزرگ‌ترین شهر جهان زمان خود شد.
۶۱۰ (پیش از میلاد)؛نخوی دوم به فرمانروایی مصر باستان رسید.
۶۰۹ (پیش از میلاد)؛یوسیا پادشاه یهودا در جنگ با مصر باستان کشته‌شد.
۶۰۹؛بابل با چیرگی بر حران به پادشاهی آشوریان در تاریخ پایان داد.
۶۰۹؛یهوآهاز پادشاه یهودا شد.
۶۰۷ (پیش از میلاد)؛مرگ کوآن پادشاه چین.
۶۰۶ (پیش از میلاد)؛دینگ شاه چین شد.
۶۰۵ (پیش از میلاد)؛پیروزی بابل بر مصر باستان در جنگ کرکمیش.
۶۰۵؛نبوکدنصر دوم پادشاه بابل شد.
۶۰۰ (پیش از میلاد)؛پیدایش کاپوآ
۶۰۰؛دوره مهاجاناپاداس در هندوستان.
۶۰۰؛برپایی میلان به دست سلت‌ها.
۶۰۰؛برپایی مارسی به دست فوکیس‌ها.
۶۰۰؛اسمیرنا تاراج و ویران‌شد.
۶۰۰؛نبوکدنصر دوم باغ‌های معلق بابل را ساخت.
درونشد سکاها به آسیا.

چهره‌های برجسته

حزقیا پادشاه یهودا.
سنخریب پادشاه آشور.
گوگو پادشاه لودیه.
مناشه پادشاه یهودا.
اسرحدون پادشاه آشور.
آرخیلوخوس شاعر تاسوسی.
نوما پومپیلیوس دومین پادشاه روم.
متیوس فوفتیوس پادشاه لاتینی آلبالونگا.
نخوی دوم فرمانروای مصر باستان.
تاهارقا فرمانروای مصر باستان.
تانتامی فرمانروای مصر.
هوئی پادشاه چین.
کورش یکم پادشاه انشان و بزرگ دودمان هخامنشی . (نخستین یادکرد در ۶۵۲ (پیش از میلاد))
گوان شونگ نخست‌وزیر چینی.
یوشیا پادشاه یهودا.
استسیخوروس غزل‌سرا و شاعر سیسیلی.
سولون فرزانه آتنی.
طالس ریاضی‌دان میلتوسی یونان.
پسام‌مه‌تیخوس یکم فرمانروای مصر باستان.
آناکسیماندر ملطی فیلسوف یونانی.
سافوی لسبوسی شاعر یونانی.

یافته‌ها و نوآوری‌ها

نخستین سکه فلزی را لودیه‌ای‌ها که در باختر آناتولی می‌زیستند به کار بردند.
برپایه ادعای برخی آهن در چین یافت‌شد.

منبع

نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی،7th century BC. ‏(۷ مه ۲۰۰۷)

هزاره	سده
۹ پ‌م:	۹۰ پ‌م	۸۹ پ‌م	۸۸ پ‌م	۸۷ پ‌م	۸۶ پ‌م	۸۵ پ‌م	۸۴ پ‌م	۸۳ پ‌م	۸۲ پ‌م	۸۱ پ‌م
۸ پ‌م:	۸۰ پ‌م	۷۹ پ‌م	۷۸ پ‌م	۷۷ پ‌م	۷۶ پ‌م	۷۵ پ‌م	۷۴ پ‌م	۷۳ پ‌م	۷۲ پ‌م	۷۱ پ‌م
۷ پ‌م:	۷۰ پ‌م	۶۹ پ‌م	۶۸ پ‌م	۶۷ پ‌م	۶۶ پ‌م	۶۵ پ‌م	۶۴ پ‌م	۶۳ پ‌م	۶۲ پ‌م	۶۱ پ‌م
۶ پ‌م:	۶۰ پ‌م	۵۹ پ‌م	۵۸ پ‌م	۵۷ پ‌م	۵۶ پ‌م	۵۵ پ‌م	۵۴ پ‌م	۵۳ پ‌م	۵۲ پ‌م	۵۱ پ‌م
۵ پ‌م:	۵۰ پ‌م	۴۹ پ‌م	۴۸ پ‌م	۴۷ پ‌م	۴۶ پ‌م	۴۵ پ‌م	۴۴ پ‌م	۴۳ پ‌م	۴۲ پ‌م	۴۱ پ‌م
۴ پ‌م:	۴۰ پ‌م	۳۹ پ‌م	۳۸ پ‌م	۳۷ پ‌م	۳۶ پ‌م	۳۵ پ‌م	۳۴ پ‌م	۳۳ پ‌م	۳۲ پ‌م	۳۱ پ‌م
۳ پ‌م:	۳۰ پ‌م	۲۹ پ‌م	۲۸ پ‌م	۲۷ پ‌م	۲۶ پ‌م	۲۵ پ‌م	۲۴ پ‌م	۲۳ پ‌م	۲۲ پ‌م	۲۱ پ‌م
۲ پ‌م:	۲۰ پ‌م	۱۹ پ‌م	۱۸ پ‌م	۱۷ پ‌م	۱۶ پ‌م	۱۵ پ‌م	۱۴ پ‌م	۱۳ پ‌م	۱۲ پ‌م	۱۱ پ‌م
۱ پ‌م:	۱۰ پ‌م	۹ پ‌م	۸ پ‌م	۷ پ‌م	۶ پ‌م	۵ پ‌م	۴ پ‌م	۳ پ‌م	۲ پ‌م	۱ پ‌م
۱:	۱	۲	۳	۴	۵	۶	۷	۸	۹	۱۰
۲:	۱۱	۱۲	۱۳	۱۴	۱۵	۱۶	۱۷	۱۸	۱۹	۲۰
۳:	۲۱	۲۲	۲۳	۲۴	۲۵	۲۶	۲۷	۲۸	۲۹	۳۰
۴:	۳۱	۳۲	۳۳	۳۴	۳۵	۳۶	۳۷	۳۸	۳۹	۴۰

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 ----
-==رویدادها==
+== رویدادها ==
 *در پایان سده؛[[ماد|مادها]] از باختر [[ایران]] و [[سکا|سکاها]] از [[روسیه]] و [[اوکراین]] کنونی به بخش‌های شمالی و خاوری [[آشور]] تاختند.
 *[[۶۹۹ (پیش از میلاد)]]؛[[خالوشو]] جانشین [[شوتیرناخونته]] پادشاه [[عیلام]] شد.
@@ خط ۳۲: / خط ۳۲: @@
 *۶۶۴؛[[پسام‌مه‌تیخوس یکم]] پادشاه مصر پایین‌شد.
 *۶۶۴؛[[تاهارقا]] برادرزاده‌اش [[تانتامانی]] را جانشین خود نمود.
-*[[۱۱ فوریه]][[۶۶۰ (پیش از میلاد)]]؛روزسنتی  پیدایش [[ژاپن]] به دست [[امپراتور کیا]].
+*[[۱۱ فوریه]][[۶۶۰ (پیش از میلاد)]]؛روزسنتی پیدایش [[ژاپن]] به دست [[امپراتور کیا]].
 *[[۶۶۰ (پیش از میلاد)]]؛شناخت [[الفبای دموتیک]].
 *۶۶۰؛[[پسام‌مه‌تیخوس یکم]] آشوریان را از مصر بیرون راند.
@@ خط ۸۶: / خط ۸۶: @@
 *درونشد [[سکا|سکاها]] به [[آسیا]].
-==چهره‌های برجسته==
+== چهره‌های برجسته ==
 *[[حزقیا]] پادشاه [[یهودا]].
 *[[سنخریب]] پادشاه [[آشور]].
@@ خط ۱۰۶: / خط ۱۰۶: @@
 *[[طالس]] ریاضی‌دان [[میلتوس|میلتوسی]] [[یونان]].
 *[[پسام‌مه‌تیخوس یکم]] فرمانروای [[مصر باستان]].
-*[[آناکسیماندر ملطی]]  فیلسوف [[یونان|یونانی]].
+*[[آناکسیماندر ملطی]] فیلسوف [[یونان|یونانی]].
 *[[سافو|سافوی]] [[لسبوس|لسبوسی]] شاعر [[یونان|یونانی]].
-==یافته‌ها و نوآوری‌ها==
+== یافته‌ها و نوآوری‌ها ==
 *نخستین [[سکه]] فلزی را [[لودیه|لودیه‌ای‌ها]] که در باختر [[آناتولی]] می‌زیستند به کار بردند.
 *برپایه ادعای برخی [[آهن]] در [[چین]] یافت‌شد.
-==منبع==
+== منبع ==
 *نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی،[http://en.wikipedia.org/wiki/7th_century_BC 7th century BC]. {{رچ}}(۷ مه ۲۰۰۷)
 {{سده‌های میلادی}}
+<!-- interwiki -->
 [[رده:سده‌های میلادی]]
-<!-- interwiki -->
 [[af:7de eeu v.C.]]