اعتماد به نفس

خودباوری یا اعتماد به نفس یکی از شرایط روحی است که شخص در آن بخاطر تجربه‌های قبلی، به توانایی‌ها و استعدادهای خود در موفقیت انجام کارها بطور موفقیت‌آمیز اعتماد و باور دارد. خصوصیت دارا بودن اعتمادِ به خویشتن نقش حیاتی در توسعه و پیشرفت و موفقیت‌های یک فرد ایفا می‌کند. پژوهشگران دریافتند که برخلاف آنچه تصور می‌شود، اعتماد به نفس کودکان تا سن پنج سالگی به‌طور کامل شکل می‌گیرد. محققان آمریکایی می‌گویند کودکان زمانی که پنج ساله می‌شوند، از احساس اعتماد به نفسی برخوردار هستند که به لحاظ تکامل با بزرگسالان قابل مقایسه است. تاکنون گمان می‌رفت که کودکان تا پیش از رسیدن به سنی که به دبستان بروند، کم سن و سال هستند و نمی‌توانند احساس منفی یا مثبت نسبت به خود داشته باشند.

رابطهٔ والدین سخت‌گیر و اعتماد به نفس اشخاص

براساس اعلام روانشناسان، روش‌های سخت‌گیرانه والدین منجر به کاهش اعتماد به نفس در فرزندانشان می‌شود چرا که این امر باعث عدم قدرت تصمیم‌گیری فرد و در شرایط گوناگون او را به چالش می‌کشد.

اعتماد به نفس عامل اکتسابی است که از بدو تولد پایه‌های آن در ذهن هر یک از انسانها گذاشته و با مرور زمان این امر گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود. متأسفانه در بسیاری از خانواده‌های سنتی چون مهمترین مسئله برای والدین حرف‌شنوی و تسلیم بله بودن فرزندان می‌باشد، اغلب با ایجاد محدودیتهای غیرضروری و مشکل آفرین، مانع رشد اعتماد به نفس در کودکانشان شده که همین امر در بزرگسالی باعث عدم خودباوری و اتکای به نفس در ایشان می‌شود.

مثلث اعتماد به نفس

در حقیقت اعتماد به نفس تقابلی است از این سه پدیده:

1. باور
2. رفتار
3. احساس

اگرچه نقطه شروع اعتماد به نفس باورهای مثبت و پیش برنده است، هر یک از این سه، چون اضلاع یک مثلث بر دو ضلع دیگر اثر می‌گذارد. در واقع هر باور و طرز تفکر مثبت، رفتار مثبتی به دنبال می‌آوردو بروز این رفتار، احساس مثبت خاصی در شخص ایجاد می‌کند. این احساس مثبت آن باور اولیه را تقویت میکندو باورهای استوار، رفتارهای استوارتر و گسترده‌تری به دنبال دارند؛ که به نوبهٔ خود سبب به وجود آمدن احساسی خوب و عالی‌اند.

تکنیک‌های ساده برای افزایش اعتماد به نفس

• با اعتماد رفتار کنید: سرتان را بالا نگه دارید، قوز نکنید و صاف بنشینید، کمی شانه‌هایتان را عقب ببرید تا کمرتان صاف باشد و مستقیم به مخاطبتان نگاه کنید.
• لباس مناسب بپوشید: زمانی که ظاهر مناسبی دارید احساس بهتری نیز خواهید داشت. اگر لباس و وسایلی انتخاب کنید که مناسب شما باشند، مطابق با شغل و سبک زندگی‌تان باشند و باعث شوند احساس خوبی داشته باشد، ناخودآگاه اعتماد به‌نفس‌تان افزایش می‌یابد.
• با قاطعیت صحبت کنید: سخنرانان بزرگ با اطمینان و قاطعیت و با لحنی ثابت و ریتمیک حرف می‌زنند.
• مثبت‌اندیش باشید: انرژی مثبت منجر به شکل‌گیری نتایج مثبت می‌شود، پس نیمهٔ پر لیوان را ببینید و ذهن‌تان را بر فعل توانستن متمرکز کنید.
• فعالیت کنید: بی‌تحرکی و انجام ندادن هیچ کاری، ترس و شک را افزایش می‌دهد و در مقابل فعالیت اعتماد و شجاعت را بیش‌تر می‌کند.
• آماده باشید: آمادگی مانع عملکرد ضعیف می‌شود؛ آمادگی بیش‌تر باعث می‌شود نسبت به قابلیت‌ها و توانایی‌های خود اعتماد و اطمینان بیش‌تری داشته باشید.
• خودتان را دوست داشته باشيد و تصويري كه از خود داريد را بهبود دهيد. اگر قصد داريد در جمعي حاضر شويد يا فعاليت جديدي را انجام دهيد اما از انجام آن هراس داريد، ميتوانيد از تكنيك هاي ان ال پي نيز استفاده كنيد. تصويري كه از خود داريد را ويرايش كنيد بدين صورت كه به يك رفتار در گذشته فكر كنيد كه بخوبي در آن مهارت داشتيد. سپس اين تصوير و حس خوب را به اكنون بياوريد و جايگزين تصوير فعلي كنيد. خواهيد ديد ترس و اضطراب شما كاهش يافته و عملكرد بهتري خواهيد داشت.