ابن ماجد

احمد ابن ماجد (۹۳۶ - ۸۳۶ ه‍؛ نام کامل: شهاب‌الدین احمد بن ماجد بن محمد بن عمرو الاسدی بن ابی‌الرکائب النجدی) ملقب به اسدالبحار (شیر دریاها)، دریانورد قرن پانزدهم میلادی منطقهٔ خلیج فارس و اقیانوس هند بود. او از بهترین دانندگان راه‌های دریایی خلیج فارس و اقیانوس هند شناخته می‌شد و شهرتش در غرب بیشتر به دلیل راهنمایی او به واسکو دا گاما برای رسیدن به هند بوده‌است.

زندگی

برخی از مؤلفان نسب وی را به قبائل بَدُو شمال شبه‌جزیره عربستان می‌رسانند. احمد اقتداری مورخ و پژوهشگر ایرانی ابن ماجد را فارسی‌زبان و شیعه می‌داند. مورخان در تاریخ تولد وی هم‌نظر نیستند. برخی تاریخ‌نویسان معاصر تاریخ تولد وی را سال ۸۳۶ هجری قمری و وفاتش را در سال ۹۳۶ هجری قمری نوشته‌اند.

دکتر عبدالحلیم منتصر یکی از تاریخ‌نویسان معاصر می‌گوید که «احمد ابن ماجد» در جلفار که آن یکی از بندرهای عمان بوده در سال (۸۳۶ ه‍) متولد شده‌است، و بعد از عمر طولانی نزدیک به ۱۰۰ سال، در سال ۹۳۶ ه‍ فوت کرده‌است و در همان جا مدفون است، هنوز در پایهٔ کوهی نزدیک رأس‌الخیمة و در شرق روستای جلفار کنونی که در پایهٔ رشتهکوه حجر واقع است، روی تپه‌ای آثار قبری وجود دارد، که پیش ساکنان محلی به «قبر ابن ماجد» معروف است.

جلفار در آن دوران حلقهٔ وصل بین سواحل غربی خلیج فارس و هند و چین بوده‌است، آوازهٔ تجارتی شهر جلفار در قرن چهارم هجری قمری تا حدود چین رسیده بوده‌است، یکی از دریانوردان (بانیان) در آن دوران گذشته به نام دوارتی باریاروس دربارهٔ مردم جلفار می‌نویسد که در این دهکده ثروتمندان، و ملاحان عظام، و تجارتمندان جمله زندگی می‌کنند.

آثار

• الفوائد فی أصول علم البحر والقواعد ابن ماجد این کتاب را در سال ۸۹۵ هجری قمری نوشته‌است.

منابع

• ترجمهٔ الفوائد ابن ماجد، ترجمه احمد اقتداری، سازمان مفاخر ملی.
• دکتر:التدمری، جلال، احمد ، (تاریخ جلفار) ، دارالقلم: کویت، چاپ سوم، انتشار سال ۱۹۸۱ میلادی. (به عربی).
• محمدیان، کوخردی، محمد ، “ (الإمارات عبر التاریخ) “، ج۱. سال انتشار ۲۰۰۸ میلادی به (عربی).
• دکتر:التدمری، جلال، احمد ، (أَسَد البحار) ، دار عودة: بیرون، چاپ سوم، انتشار سال ۱۹۷۸ میلادی. (به عربی).