فتنه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
افزودن مطلب
برچسب‌ها: حذف منبع ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:اصطلاحات اسلامی
خط ۱: خط ۱:
فتنه این‌ گونه معنا شده است: «اصل فتنه» امتحان باشد و آزمایش و آن بلیت [بلاهایی] که باطن آدمی به آن پیدا شود را فتنه خوانده و خصلتی و حالتی که به پدید آمدن آن، مردمان به یکدیگر ظلم کنند.علاوه بر این، اصل واژه فتنه به معنای گداختن طلا در آتش به منظور جدا کردن خالصی‌ ها و ناخالصی‌ هاست
فتنه این گونه معنا شده است: «اصل فتنه» امتحان باشد و آزمایش و آن بلیت [بلاهایی] که باطن آدمی به آن پیدا شود را فتنه خوانده و خصلتی و حالتی که به پدید آمدن آن، مردمان به یکدیگر ظلم کنند.علاوه بر این، اصل واژه فتنه به معنای گداختن طلا در آتش به منظور جدا کردن خالصی ها و ناخالصی هاست


== پیشینه و ریشه‌شناسی ==
== پیشینه و ریشه‌شناسی ==
فتنه از مادهٔ «فِتْن» به معنای داخل نمودن طلا در آتش است، و به معنای داخل نمودن انسان در آتش نیز آمده‌است. کلمه «فتنه» در قرآن به معناهای گوناگون آمده‌است. به معنای عذاب، محصول عذاب، آزمایش و امتحان و واقع نمودن خود یا دیگران در عذاب.<ref>[http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=3234&urlId=51 ریشه‌شناسی کلمه فتنه]</ref>{{سخ}}
فتنه از مادهٔ «فِتْن» به معنای داخل نمودن طلا در آتش است، و به معنای داخل نمودن انسان در آتش نیز آمده‌است. کلمه «فتنه» در قرآن به معناهای گوناگون آمده‌است. به معنای عذاب، محصول عذاب، آزمایش و امتحان و واقع نمودن خود یا دیگران در عذاب.<ref>[http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=3234&urlId=51 ریشه‌شناسی کلمه فتنه]</ref>{{سخ}}[[جعفر سبحانی]] می‌گوید: فتنه گاهی به معنای شورش‌های کور به کار می‌رود که نه هدف مشخصی دارند و نه مقدس هستند. گاهی به معنی انقلاب اسلامی به کار می‌رود.<ref>[http://www.imamsadeq.com/ar.php/page,viewArticleAr/LinkID,3702?PHPSESSID=cc6e27076ba8204e6e1bc7694ac6c190 معانی فتنه در کلام جعفر سبحانی]</ref>
[[جعفر سبحانی]] می‌گوید: فتنه گاهی به معنای شورش‌های کور به کار می‌رود که نه هدف مشخصی دارند و نه مقدس هستند. گاهی به معنی انقلاب اسلامی به کار می‌رود.<ref>[http://www.imamsadeq.com/ar.php/page,viewArticleAr/LinkID,3702?PHPSESSID=cc6e27076ba8204e6e1bc7694ac6c190 معانی فتنه در کلام جعفر سبحانی]</ref>


== در صدر اسلام ==
== در صدر اسلام ==
خط ۴۴: خط ۴۳:
{{نقل‌قول|انحراف به راست و چپ مایه گمراهی است و راه وسط و مستقیم همان جاده حق است و قرآن و آثار نبوت بر همین راه است.<ref>نهج‌البلاغه، خ ۱۶. : «الیمین و الشمال مضله و الطریق الوسطی هی الجاده علیها باقی الکتاب و آثار النبوه»</ref>}}
{{نقل‌قول|انحراف به راست و چپ مایه گمراهی است و راه وسط و مستقیم همان جاده حق است و قرآن و آثار نبوت بر همین راه است.<ref>نهج‌البلاغه، خ ۱۶. : «الیمین و الشمال مضله و الطریق الوسطی هی الجاده علیها باقی الکتاب و آثار النبوه»</ref>}}


[[File:Hadith imam javad.svg|thumb|دیدگاهی دربارهٔ فتنه در حدیثی از محمد بن علی بن موسی، معروف به جواد، امام نهم شیعیان]]
[[پرونده:Hadith imam javad.svg|بندانگشتی|دیدگاهی دربارهٔ فتنه در حدیثی از محمد بن علی بن موسی، معروف به جواد، امام نهم شیعیان]]


برای جلوگیری از تحریف حوادث مهم تاریخی، باید این حوادث را به درستی شناخت و آنها را بازخوانی کرد. اکنون جریان فتنه و طرفداران آن، به شکل‌های گوناگون تلاش می‌کنند تا این حادثه تلخ و مخرب در مقطعی از تاریخ انقلاب اسلامی را تحریف کنند و از این طریق، عوامل فتنه را تبرئه کرده و زمینه‌های بازگشت آنان به صحنه سیاست را فراهم آورند. فتنه‌گران و حامیان این جریان، علاقه‌مند به فراموش‌شدن حوادث سال ۸۸ هستند و با تظاهر به ضرورت تحکیم وحدت در جامعه، با بازخوانی و کالبدشکافی فتنه ۸۸ به‌مثابه یک مسئله اختلافی در جامعه مخالفند. آنان از تبیین‌کنندگان فتنه با عنوان «کاسبان فتنه» یاد کرده و معتقدند، چه ضرورتی دارد که مسائل سال ۸۸ که برای کشور خسارت‌بار بود، مرتب بازخوانی شود. همان‌طور که اشاره شد، بازخوانی و کالبدشکافی فتنه، برای درس‌آموزی و عبرت‌گیری، با هدف پیشگیری از وقوع فتنه‌های بزرگ‌تر یک ضرورت است. این بازخوانی و کالبدشکافی، باید منطقی و مستدل و دارای رویکرد تبیینی باشد.
برای جلوگیری از تحریف حوادث مهم تاریخی، باید این حوادث را به درستی شناخت و آنها را بازخوانی کرد. اکنون جریان فتنه و طرفداران آن، به شکل‌های گوناگون تلاش می‌کنند تا این حادثه تلخ و مخرب در مقطعی از تاریخ انقلاب اسلامی را تحریف کنند و از این طریق، عوامل فتنه را تبرئه کرده و زمینه‌های بازگشت آنان به صحنه سیاست را فراهم آورند. فتنه‌گران و حامیان این جریان، علاقه‌مند به فراموش‌شدن حوادث سال ۸۸ هستند و با تظاهر به ضرورت تحکیم وحدت در جامعه، با بازخوانی و کالبدشکافی فتنه ۸۸ به‌مثابه یک مسئله اختلافی در جامعه مخالفند. آنان از تبیین‌کنندگان فتنه با عنوان «کاسبان فتنه» یاد کرده و معتقدند، چه ضرورتی دارد که مسائل سال ۸۸ که برای کشور خسارت‌بار بود، مرتب بازخوانی شود. همان‌طور که اشاره شد، بازخوانی و کالبدشکافی فتنه، برای درس‌آموزی و عبرت‌گیری، با هدف پیشگیری از وقوع فتنه‌های بزرگ‌تر یک ضرورت است. این بازخوانی و کالبدشکافی، باید منطقی و مستدل و دارای رویکرد تبیینی باشد.
خط ۶۲: خط ۶۱:


[[رده:آخرالزمان در اسلام]]
[[رده:آخرالزمان در اسلام]]
[[رده:اصطلاحات اسلامی]]
[[رده:جنگ‌های داخلی مسلمانان]]
[[رده:جنگ‌های داخلی مسلمانان]]
[[رده:گناهان کبیره در اسلام]]
[[رده:گناهان کبیره در اسلام]]

نسخهٔ ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۱۰

فتنه این گونه معنا شده است: «اصل فتنه» امتحان باشد و آزمایش و آن بلیت [بلاهایی] که باطن آدمی به آن پیدا شود را فتنه خوانده و خصلتی و حالتی که به پدید آمدن آن، مردمان به یکدیگر ظلم کنند.علاوه بر این، اصل واژه فتنه به معنای گداختن طلا در آتش به منظور جدا کردن خالصی ها و ناخالصی هاست

پیشینه و ریشه‌شناسی

فتنه از مادهٔ «فِتْن» به معنای داخل نمودن طلا در آتش است، و به معنای داخل نمودن انسان در آتش نیز آمده‌است. کلمه «فتنه» در قرآن به معناهای گوناگون آمده‌است. به معنای عذاب، محصول عذاب، آزمایش و امتحان و واقع نمودن خود یا دیگران در عذاب.[۱]
جعفر سبحانی می‌گوید: فتنه گاهی به معنای شورش‌های کور به کار می‌رود که نه هدف مشخصی دارند و نه مقدس هستند. گاهی به معنی انقلاب اسلامی به کار می‌رود.[۲]

در صدر اسلام

در صدر اسلام از جنگ‌های داخلی و کشمکش‌های متعددی به عنوان فتنه یاد شده‌است. مانند کشمکش‌های بین علی و معاویه (موسوم به فتنه اول) که با رسیدن معاویه به مسند حکومت اسلامی پایان یافت، قیام حسین، امام سوم شیعه علیه یزید (توسط منابع نزدیک به امویان)، خروج ابن زبیر علیه یزید در مکه، قیام شیعیان عراق و ایران علیه سلسله اموی که به سرنگونی امویان منجر شد. همچنین از شکل‌گیری و انشقاق مسلمانان و تشکیل شیعه و سنی نیز به عنوان فتنه یاد شده‌است.[۳]

آیات و روایات پیرامون فتنه

در قرآن در موارد مختلفی و با معانی مختلفی از عنوان فتنه استفاده شده است:

و با آنان بجنگید تا فتنه‌ای بر جای نماند و دین یکسره از آن خدا گردد پس اگر بازایستند قطعاً خدا به آنچه انجام می‌دهند بیناست[۴]

و بدانید که اموال و فرزندان شما فتنه هستند و خداست که نزد او پاداشی بزرگ است[۵]

علی بن ابیطالب دربارهٔ فتنه گفته‌است:

در فتنه‌ها مانند شتر دو ساله باش که نه پشتی دارد تا دیگران از او سواری بگیرند و نه پستانی دارد تا دیگران از او شیری بدوشند. [۶]

با احتیاط و بصیرت گام بردارید، به هنگام برخاستن گرد و غبار حادثه‌هایی که نمی‌توان به درستی واقع آن را درک کرد و در هم پیچیدن فتنه‌ها به هنگام تولد نوزاد آن و آشکارشدن باطن آن و برقرارشدن قطب و مدار آسیای آن؛ فتنه‌هایی که از مراحل ناپیدا آغاز می‌شوند و به مرحله شدید و روشن می‌رسند. رشد آن‌ها مانند رشد نوجوان و آثار آن مانند آثار سنگ سخت و محکم است. ستمکاران آن را با پیمان‌هایی که دارند از یکدیگر ارث می‌برند.[۷]

انحراف به راست و چپ مایه گمراهی است و راه وسط و مستقیم همان جاده حق است و قرآن و آثار نبوت بر همین راه است.[۸]

دیدگاهی دربارهٔ فتنه در حدیثی از محمد بن علی بن موسی، معروف به جواد، امام نهم شیعیان

برای جلوگیری از تحریف حوادث مهم تاریخی، باید این حوادث را به درستی شناخت و آنها را بازخوانی کرد. اکنون جریان فتنه و طرفداران آن، به شکل‌های گوناگون تلاش می‌کنند تا این حادثه تلخ و مخرب در مقطعی از تاریخ انقلاب اسلامی را تحریف کنند و از این طریق، عوامل فتنه را تبرئه کرده و زمینه‌های بازگشت آنان به صحنه سیاست را فراهم آورند. فتنه‌گران و حامیان این جریان، علاقه‌مند به فراموش‌شدن حوادث سال ۸۸ هستند و با تظاهر به ضرورت تحکیم وحدت در جامعه، با بازخوانی و کالبدشکافی فتنه ۸۸ به‌مثابه یک مسئله اختلافی در جامعه مخالفند. آنان از تبیین‌کنندگان فتنه با عنوان «کاسبان فتنه» یاد کرده و معتقدند، چه ضرورتی دارد که مسائل سال ۸۸ که برای کشور خسارت‌بار بود، مرتب بازخوانی شود. همان‌طور که اشاره شد، بازخوانی و کالبدشکافی فتنه، برای درس‌آموزی و عبرت‌گیری، با هدف پیشگیری از وقوع فتنه‌های بزرگ‌تر یک ضرورت است. این بازخوانی و کالبدشکافی، باید منطقی و مستدل و دارای رویکرد تبیینی باشد.

پانویس

  1. ریشه‌شناسی کلمه فتنه
  2. معانی فتنه در کلام جعفر سبحانی
  3. Juan Eduardo Campo, ed. (2009). "Fitna". Encyclopaedia of Islam (1st ed.). New York: Infobase Publishing. pp. 241–242. {{cite encyclopedia}}: Cite has empty unknown parameters: |accessmonth=، |month=، |accessyear= و |coauthors= (help)
  4. سوره 8 آیه 39
  5. سوره 8 آیه 28
  6. نهج‌البلاغه، حکمت 1
  7. نهج‌البلاغه، خ ۱۵۱. : «و تثبتوا فی قتام العشوه اعوجاج الفتنه عند طلوع جنینها و ظهور کمینها و انتصاب قطبها و مدار رحاها تبدء فی مدارج خفیء و توول الی فظاعه جلیه. شبابها کشباب الغلام و آثارها کاثارالسلام یتوارثها الظلمه بالعهود»
  8. نهج‌البلاغه، خ ۱۶. : «الیمین و الشمال مضله و الطریق الوسطی هی الجاده علیها باقی الکتاب و آثار النبوه»

منابع

پیوند به بیرون