تندیس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
حذف تبلیغ کاربر:هنر نوین
خط ۴: خط ۴:
[[پرونده:Venus of Dolni Vestonice.png|بندانگشتی|[[تندیس‌های ونوس]] نخستین تندیس‌های شناخته شده متعلق به سال‌های ۲۹٬۰۰۰ تا ۲۵٬۰۰۰ ق. م هستند.]]
[[پرونده:Venus of Dolni Vestonice.png|بندانگشتی|[[تندیس‌های ونوس]] نخستین تندیس‌های شناخته شده متعلق به سال‌های ۲۹٬۰۰۰ تا ۲۵٬۰۰۰ ق. م هستند.]]


'''[http://www.naqshestan.com/ تندیس]'''<ref>{{یادکرد وب | تاریخ بازبینی=۱۷ نوامبر ۲۰۱۳ | عنوان=تندیس در لغت‌نامه دهخدا: به‌معنی تن مانند است، چه دیس به‌معنی مانند باشد و به‌معنی صورت و تمثال و پیکر و کالبد و قالب و جثه نیز آمده‌است اعم از انسان و حیوانات دیگر. | نشانی=http://loghatnameh.org/dehkhodaworddetail-3e1d53607de842f0ba6413d941a9a1ba-fa.html}}</ref> یا '''مجسمه''' پیکره‌ای است که اغلب به هدف یادآوری یا به نمایش گذاشتن وجود یک انسان، شیء، حیوان یا واقعه ساخته می‌شود. به کسی که تندیس می‌سازد [[پیکرتراشی|پیکرتراش]] می‌گویند که با [[حجم‌سازی]] تفاوت دارد.
'''تندیس'''<ref>{{یادکرد وب | تاریخ بازبینی=۱۷ نوامبر ۲۰۱۳ | عنوان=تندیس در لغت‌نامه دهخدا: به‌معنی تن مانند است، چه دیس به‌معنی مانند باشد و به‌معنی صورت و تمثال و پیکر و کالبد و قالب و جثه نیز آمده‌است اعم از انسان و حیوانات دیگر. | نشانی=http://loghatnameh.org/dehkhodaworddetail-3e1d53607de842f0ba6413d941a9a1ba-fa.html}}</ref> یا '''مجسمه''' پیکره‌ای است که اغلب به هدف یادآوری یا به نمایش گذاشتن وجود یک انسان، شیء، حیوان یا واقعه ساخته می‌شود. به کسی که تندیس می‌سازد [[پیکرتراشی|پیکرتراش]] می‌گویند که با [[حجم‌سازی]] تفاوت دارد.


== نمونه‌ها ==
== نمونه‌ها ==
مجسمه‌های بسیاری برای بزرگ‌داشت وقایع تاریخی ساخته شده‌اند. از آن جمله می‌توان به مجسمهٔ [[نبرد هیروشیما]] اشاره کرد. مجسمه‌ها ممکن است به یادبود بزرگان تاریخ ساخته شوند، همچون مجسمهٔ [[مهاتما گاندی]]، و بسیاری مجسمه‌ها نیز به‌عنوان [[هنر عمومی|هنری عمومی]] به نمایش گذاشته می‌شوند. معدودی مجسمه‌ها خود به مظهری از تاریخ بدل می‌شوند، مانند [[مجسمه آزادی|مجسمهٔ آزادی]] در [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحدهٔ آمریکا]].
مجسمه‌های بسیاری برای بزرگ‌داشت وقایع تاریخی ساخته شده‌اند. از آن جمله می‌توان به مجسمهٔ [[نبرد هیروشیما]] اشاره کرد. مجسمه‌ها ممکن است به یادبود بزرگان تاریخ ساخته شوند، همچون مجسمهٔ [[مهاتما گاندی]]، و بسیاری مجسمه‌ها نیز به‌عنوان [[هنر عمومی|هنری عمومی]] به نمایش گذاشته می‌شوند. معدودی مجسمه‌ها خود به مظهری از تاریخ بدل می‌شوند، مانند [[مجسمه آزادی|مجسمهٔ آزادی]] در [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحدهٔ آمریکا]].
همچنین، در [[ایران]]، سالانه بسیاری از جشنواره‌ها یا دوسالانه‌ها برپا می‌شود که به‌عنوان قدردانی و یادبود به برگزیدگان [تندیس] هدیه داده می‌شود؛ مانند جشنواره‌های: [[جشنواره فیلم فجر|فیلم فجر]]، تندیس [[سیمرغ بلورین]]، [[جشنواره بین‌المللی فیلم جوان و نوجوان]]، [[دوسالانه مجسمه‌سازی]]، [[دوسالانه نگارگری]]، [[جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر]]، [[تندیس چنگ زرین]]، [[جشنواره فیلم رشد]]، [http://www.naqshestan.com/ جشنواره بین‌المللی تئاتر رضوی]، [[جشنواره بین‌المللی تولیدات رادیویی]]،[http://www.naqshestan.com/ جشنواره تلویزیونی جام جم] ، [http://www.naqshestan.com/ دوسالانه مجسمه‌های شهری]، ….{{سخ}}
همچنین، در [[ایران]]، سالانه بسیاری از جشنواره‌ها یا دوسالانه‌ها برپا می‌شود که به‌عنوان قدردانی و یادبود به برگزیدگان [تندیس] هدیه داده می‌شود؛ مانند جشنواره‌های: [[جشنواره فیلم فجر|فیلم فجر]]، تندیس [[سیمرغ بلورین]]، [[جشنواره بین‌المللی فیلم جوان و نوجوان]]، [[دوسالانه مجسمه‌سازی]]، [[دوسالانه نگارگری]]، [[جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر]]، [[تندیس چنگ زرین]]، [[جشنواره فیلم رشد]]، جشنواره بین‌المللی تئاتر رضوی، [[جشنواره بین‌المللی تولیدات رادیویی]]، جشنواره تلویزیونی جام جم، دوسالانه مجسمه‌های شهری، ….{{سخ}}
یک [[حیوان]] یا یک‌نفر انسان هم می‌تواند یک مجسمه باشد. مجسمه‌ها فقط نگاه می‌کنند.
یک [[حیوان]] یا یک‌نفر انسان هم می‌تواند یک مجسمه باشد. مجسمه‌ها فقط نگاه می‌کنند.



نسخهٔ ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۸:۵۰

تندیس‌های ونوس نخستین تندیس‌های شناخته شده متعلق به سال‌های ۲۹٬۰۰۰ تا ۲۵٬۰۰۰ ق. م هستند.

تندیس[۱] یا مجسمه پیکره‌ای است که اغلب به هدف یادآوری یا به نمایش گذاشتن وجود یک انسان، شیء، حیوان یا واقعه ساخته می‌شود. به کسی که تندیس می‌سازد پیکرتراش می‌گویند که با حجم‌سازی تفاوت دارد.

نمونه‌ها

مجسمه‌های بسیاری برای بزرگ‌داشت وقایع تاریخی ساخته شده‌اند. از آن جمله می‌توان به مجسمهٔ نبرد هیروشیما اشاره کرد. مجسمه‌ها ممکن است به یادبود بزرگان تاریخ ساخته شوند، همچون مجسمهٔ مهاتما گاندی، و بسیاری مجسمه‌ها نیز به‌عنوان هنری عمومی به نمایش گذاشته می‌شوند. معدودی مجسمه‌ها خود به مظهری از تاریخ بدل می‌شوند، مانند مجسمهٔ آزادی در ایالات متحدهٔ آمریکا. همچنین، در ایران، سالانه بسیاری از جشنواره‌ها یا دوسالانه‌ها برپا می‌شود که به‌عنوان قدردانی و یادبود به برگزیدگان [تندیس] هدیه داده می‌شود؛ مانند جشنواره‌های: فیلم فجر، تندیس سیمرغ بلورین، جشنواره بین‌المللی فیلم جوان و نوجوان، دوسالانه مجسمه‌سازی، دوسالانه نگارگری، جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر، تندیس چنگ زرین، جشنواره فیلم رشد، جشنواره بین‌المللی تئاتر رضوی، جشنواره بین‌المللی تولیدات رادیویی، جشنواره تلویزیونی جام جم، دوسالانه مجسمه‌های شهری، ….
یک حیوان یا یک‌نفر انسان هم می‌تواند یک مجسمه باشد. مجسمه‌ها فقط نگاه می‌کنند.

انواع

مجسمه‌ها می‌توانند از مواد مختلفی چون چوب، گچ، جیپس، فایبرگلاس، فلزاتی همچون طلا، نقره و برنز، انواع سنگ‌ها مانند سنگ مرمر و … ساخته شوند و بسته به موارد استفاده در اندازه‌های مختلفی دارند:

مجسمه‌های کوچک را تندیسک (statuette) نیز خوانده‌اند. مجسمه‌هایی که تنها سر و شانه را به تصویر می‌کشند نیم‌تنه (bust) نامیده می‌شوند؛ و به مجسمه‌هایی که در آن‌ها تنها شکل سر تصویر شده باشد، سردیس گفته می‌شود.

تندیسک‌هایی که به عنوان یادبود در مراسم‌های مختلف اهدا می‌شود را در ایران با همان عنوان تندیس می‌شناسند. در میان جنس مجسمه‌ها نوع جدیدی با نام جیپس تولید می‌شود که این نوع مجسمه مقاومت بیشتری نسبت به پلی‌استر داشته و مقاوم در برابر سرما، گرما و رطوبت می‌باشد. این نوع مجسمه‌ها را به شرط دارا بودن کیفیت مناسب رنگ می‌توان در محیط روباز و بیرون از منزل نیز نصب و به کار برد.

تندیس

لغت‌نامهٔ دهخدا

تندیس. [تَ] (اِ مرکب) بمعنی تن‌مانند است، چه دیس بمعنی مانند باشد؛ و بمعنی صورت و تمثال و پیکر و کالبد و قالب و جثه نیز آمده‌است، اعم از انسان و حیوانات دیگر. (برهان) (از ناظم‌الاطباء). بمعنی تندِس. (فرهنگ جهانگیری) (از آنندراج). از: تن + دیس، جزو دوم از مصدر «دئس» اوستایی بمعنی نمودن و نشان دادن، یعنی تن‌نما، و این جزو بصورت پسوند در فرخاردیس و طاقدیس هم دیده می‌شود. (حاشیهٔ برهان، چ معین):

نگارند تندیس او گر به کوه
ز سنگ وقارش شود کُه ستوه.

دقیقی.

دو تندیس از زر برانگیخته
ز هر صورتی قالبی ریخته.

نظامی.

رجوع به فرهنگ ایران باستان ص ۲۶۱، ذیل شبدیز و تندِس و تندِسه و تندیسه شود.

نگارخانه

پیوند به بیرون

  1. «تندیس در لغت‌نامه دهخدا: به‌معنی تن مانند است، چه دیس به‌معنی مانند باشد و به‌معنی صورت و تمثال و پیکر و کالبد و قالب و جثه نیز آمده‌است اعم از انسان و حیوانات دیگر». دریافت‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۳.