آزادی اقتصادی: تفاوت میان نسخهها
جز ربات: جایگزینی خودکار متن (-#CCCCFF +#b3ccff) |
ابرابزار |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''آزادی اقتصادی''' یا '''حق آزادی اقتصادی''' نشان |
'''آزادی اقتصادی''' یا '''حق آزادی اقتصادی''' نشان دهندهٔ قابلیت اعضای یک جامعه برای انجام کنشهای اقتصادی است. این لفظ در علم اقتصاد و مباحثات سیاست گذاری و نیز فلسفهٔ اقتصاد سیاسی به کار میرود. همانند آزادی برای آزادی اقتصادی نیز تعاریف متعددی وجود دارد ولی تعریف واحدی که مورد قبول عمومی باشد وجود ندارد.<ref name=Bronfenbrenner1955>{{cite journal |last1=Bronfenbrenner|first=Martin|authorlink=Martin Bronfenbrenner|year=1955|journal=[[Ethics (journal)|Ethics]]|title=Two Concepts of Economic Freedom|volume=65|issue=3|jstor=2378928|pages=157–170 |doi=10.1086/290998}}</ref><ref name=SenRationalityFreedom>{{cite journal |last=Sen|first=Amartya|authorlink=Amartya Sen|title=Rationality and Freedom|page=9}}</ref> |
||
یک رویکرد به آزادی اقتصادی از سنتهای [[لیبرالیسم کلاسیک]] و [[لیبرترینیسم]] برمیخیزد که بر [[بازار آزاد]]، [[تجارت آزاد]]، و [[مالکیت خصوصی]] در شرایط آزادی فعالیتهای اقتصادی کارافرینانه تأکید میکند. یک رویکرد دیگر به آزادی اقتصادی از مطالعهٔ [[اقتصاد رفاه]] ی انتخاب فرد و آزادی اقتصادی بیشتر ناشی از انتخابهای ممکن «بیشتر» برمیخیزد.<ref name="EncyclopediaPubChoice">{{cite encyclopedia|title=Economic Freedom and its Measurement|encyclopedia=The Encyclopedia of Public Choice |year=2004 |publisher=[[اشپرینگر ساینس+بیزینس مدیا]] |isbn=978-0-7923-8607-0 |volume=2|pages=[https://books.google.com/books?id=YUVMr–aFYwYC&printsec=frontcover#PRA1–PA161,M1 161]–71}}</ref> دیگر مفاهیم آزادی اقتصاد شامل حق آزادی از نیاز،<ref name=Bronfenbrenner1955 /><ref name=RooseveltFourFreedoms>{{Cite web |
|||
|url=http://www.fdrlibrary.marist.edu/od4freed.html|title=Franklin Roosevelt's Annual Address to Congress – The "Four Freedoms"|date=January 6, 1941|accessdate=November 10, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080529235759/http://www.fdrlibrary.marist.edu/od4freed.html <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = May 29, 2008}}</ref> و آزادی شرکت در [[چانه زنی دسته جمعی]] بر میآید.<ref name=Jacoby1998>{{cite book |last = Jacoby|first = Daniel|authorlink = Daniel Jacoby|title = Laboring for Freedom: A New Look at the History of Labor in America (eBook)|publisher = [[ME Sharpe]]|location = Armonk, NY|year = 1998|isbn = 978-0-585-19030-3|pages=8–9, 148, 166–67}}</ref> |
|||
{{آزادی}} |
{{آزادی}} |
||
خط ۵: | خط ۸: | ||
== شاخص آزادی اقتصاد == |
== شاخص آزادی اقتصاد == |
||
آزادی [[اقتصاد]] یکی از اصول مهم در ارزیابی توسعه یافتگی اقتصاد کشورهاست. |
آزادی [[اقتصاد]] یکی از اصول مهم در ارزیابی توسعه یافتگی اقتصاد کشورهاست. |
||
درجه آزادی اقتصاد کشورها بر اساس ۵ شاخص تعیین میگردد. |
درجه آزادی اقتصاد کشورها بر اساس ۵ شاخص تعیین میگردد. |
||
== نحوه |
== نحوه درجهبندی شاخص آزادی اقتصاد == |
||
۱- [[مؤسسه فریزر]] |
۱- [[مؤسسه فریزر]] |
||
در گزارش آزادی اقتصاد به نظر میآید مؤسسه فریزر مستند تر باشد؛ زیرا چند اقتصاددان برند نوبل اقتصاد بر آن نظارت میکنند. گزارش سال ۲۰۰۸ آزادی اقتصاد مؤسسه فریزر ۱۴۱ کشور دنیا را بر اساس اطلاعات سال ۲۰۰۶ |
در گزارش آزادی اقتصاد به نظر میآید مؤسسه فریزر مستند تر باشد؛ زیرا چند اقتصاددان برند نوبل اقتصاد بر آن نظارت میکنند. گزارش سال ۲۰۰۸ آزادی اقتصاد مؤسسه فریزر ۱۴۱ کشور دنیا را بر اساس اطلاعات سال ۲۰۰۶ ردهبندی کردهاست. |
||
این مؤسسه در سال ۱۹۷۵ گزارش خود بر اساس آزادی اقتصاد را منتشر کرد |
این مؤسسه در سال ۱۹۷۵ گزارش خود بر اساس آزادی اقتصاد را منتشر کرد. شاخص آزادی اقتصاد فریزر شاخصی است موزون متشکل از ۵ شاخص: |
||
* ۱- حجم و اندازه دولت |
* ۱- حجم و اندازه دولت |
||
** مصرف دولت به عنوان درصد GDB |
** مصرف دولت به عنوان درصد GDB |
||
** حجم یارانهها |
** حجم یارانهها |
||
** |
** سرمایهگذاری دولت |
||
** نرخهای مالیات بر درآمد و حقوق |
** نرخهای مالیات بر درآمد و حقوق |
||
* ۲- ساختار قانونی امنیت حقوق مالکیت |
* ۲- ساختار قانونی امنیت حقوق مالکیت |
||
خط ۴۴: | خط ۴۶: | ||
[[۲- مؤسسه هریتیج]] |
[[۲- مؤسسه هریتیج]] |
||
شاخص اقتصادی هریتیج از حدود ۵۰ متغیر مستقل اقتصادی که در ۱۰ شاخص |
شاخص اقتصادی هریتیج از حدود ۵۰ متغیر مستقل اقتصادی که در ۱۰ شاخص دستهبندی شدهاند محاسبه و ارئه میشود.<ref>[[روزنامه همشهری]] شنبه ۲۸ دی۱۳۸۷</ref> |
||
آخرین آمار شاخص آزادی اقتصادی بنیاد هریتیج در سال |
آخرین آمار شاخص آزادی اقتصادی بنیاد هریتیج در سال ۲۰۱۳ نیز منتشر شد<ref>{{یادکرد وب |
||
|عنوان= بررسی شاخص آزادی اقتصادی ایران و چند کشور در حال توسعه در سال 2013 |
|عنوان= بررسی شاخص آزادی اقتصادی ایران و چند کشور در حال توسعه در سال 2013 |
||
|نشانی=http://www.taraznews.com/content/52821 |
|نشانی=http://www.taraznews.com/content/52821 |
||
خط ۵۲: | خط ۵۴: | ||
}}</ref> |
}}</ref> |
||
== |
== ردهبندی آزادی اقتصاد بر اساس گزارش هرتریج (انتشار توسط نشریه [[وال استریت]]) ۲۰۰۸<ref>[[ویکیپدیای انگلیسی|English Wikipedia]]</ref> == |
||
{|border="۰" cellspacing="۰" cellpadding="۰" |
{|border="۰" cellspacing="۰" cellpadding="۰" |
||
|- bgcolor='#b3ccff' |
|- bgcolor='#b3ccff' |
||
|colspan="۳" align='center' style="border:1px solid #CCCCCC;"| ''' |
|colspan="۳" align='center' style="border:1px solid #CCCCCC;"| '''ردهبندی جهانی آزادی اقتصاد-۱۵ رتبه بالا و پایین'''{{سخ}}published by ''[[وال استریت ژورنال]]'' and the [[بنیاد هریتج]]<ref>[http://www.heritage.org/research/features/index/countries.cfm Index of Economic Freedom] - an annual guide published by [[وال استریت ژورنال|The Wall Street Journal]] and [[بنیاد هریتج|The Heritage Foundation]]</ref> |
||
|- |
|- |
||
|valign='top'| |
|valign='top'| |
||
خط ۶۲: | خط ۶۳: | ||
|- bgcolor='#۹۹۹۹FF' |
|- bgcolor='#۹۹۹۹FF' |
||
! Rank ||Country||Freedom ٪ |
! Rank ||Country||Freedom ٪ |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱ || {{HKG}} ||<center>۹۰٫۳</center> |
|align='right'| ۱ || {{HKG}} ||<center>۹۰٫۳</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۲ || {{SGP}} ||<center>۸۷٫۴</center> |
|align='right'| ۲ || {{SGP}} ||<center>۸۷٫۴</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۳ || {{IRL}}||<center>۸۲٫۴</center> |
|align='right'| ۳ || {{IRL}}||<center>۸۲٫۴</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۴ || {{AUS}}||<center>۸۲٫۰</center> |
|align='right'| ۴ || {{AUS}}||<center>۸۲٫۰</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۵ || {{USA}}||<center>۸۰٫۶</center> |
|align='right'| ۵ || {{USA}}||<center>۸۰٫۶</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۶ || {{NZL}}||<center>۸۰٫۲</center> |
|align='right'| ۶ || {{NZL}}||<center>۸۰٫۲</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹AC3E6' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۷ || {{CAN}}||<center>۸۰٫۲</center> |
|align='right'| ۷ || {{CAN}}||<center>۸۰٫۲</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۸ || {{CHL}}||<center>۷۹٫۸</center> |
|align='right'| ۸ || {{CHL}}||<center>۷۹٫۸</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۹ || {{CHE}}||<center>۷۹٫۷</center> |
|align='right'| ۹ || {{CHE}}||<center>۷۹٫۷</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۰ || {{GBR}}||<center>۷۹٫۵</center> |
|align='right'| ۱۰ || {{GBR}}||<center>۷۹٫۵</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۱ || {{ |
|align='right'| ۱۱ || {{DNK}}||<center>۷۹٫۲</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۲ || {{EST}}||<center>۷۷٫۸</center> |
|align='right'| ۱۲ || {{EST}}||<center>۷۷٫۸</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۳ || {{NLD}}||<center>۷۶٫۸</center> |
|align='right'| ۱۳ || {{NLD}}||<center>۷۶٫۸</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴ || {{ISL}}||<center>۷۶٫۵</center> |
|align='right'| ۱۴ || {{ISL}}||<center>۷۶٫۵</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#۹۸AFC7' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵ || {{LUX}}||<center>۷۵٫۲</center> |
|align='right'| ۱۵ || {{LUX}}||<center>۷۵٫۲</center> |
||
|} |
|} |
||
خط ۹۸: | خط ۹۹: | ||
|- bgcolor='#۹۹۹۹FF' |
|- bgcolor='#۹۹۹۹FF' |
||
! Rank ||Country||Freedom ٪ |
! Rank ||Country||Freedom ٪ |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۳ || {{AGO}}||<center>۴۷٫۱</center> |
|align='right'| ۱۴۳ || {{AGO}}||<center>۴۷٫۱</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۴ || {{SYR}}||<center>۴۶٫۶</center> |
|align='right'| ۱۴۴ || {{SYR}}||<center>۴۶٫۶</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۵ || {{BDI}}||<center>۴۶٫۳</center> |
|align='right'| ۱۴۵ || {{BDI}}||<center>۴۶٫۳</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۶ || {{ |
|align='right'| ۱۴۶ || {{COG}}||<center>۴۵٫۲</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۷ || {{GNB}}||<center>۴۵٫۱</center> |
|align='right'| ۱۴۷ || {{GNB}}||<center>۴۵٫۱</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۸ || {{VEN}}||<center>۴۵٫۰</center> |
|align='right'| ۱۴۸ || {{VEN}}||<center>۴۵٫۰</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۴۹ || {{BGD}}||<center>۴۴٫۹</center> |
|align='right'| ۱۴۹ || {{BGD}}||<center>۴۴٫۹</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۰ || {{BLR}}||<center>۴۴٫۷</center> |
|align='right'| ۱۵۰ || {{BLR}}||<center>۴۴٫۷</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۱ || {{IRN}}||<center>۴۴٫۰</center> |
|align='right'| ۱۵۱ || {{IRN}}||<center>۴۴٫۰</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۲ || {{TKM}}||<center>۴۳٫۴</center> |
|align='right'| ۱۵۲ || {{TKM}}||<center>۴۳٫۴</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۳ || {{ |
|align='right'| ۱۵۳ || {{BIR}}||<center>۳۹٫۵</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۴ || {{LBY}}||<center>۳۸٫۷</center> |
|align='right'| ۱۵۴ || {{LBY}}||<center>۳۸٫۷</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۵ || {{ZWE}}||<center>۲۹٫۸</center> |
|align='right'| ۱۵۵ || {{ZWE}}||<center>۲۹٫۸</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۶ || {{CUB}}||<center>۲۷٫۵</center> |
|align='right'| ۱۵۶ || {{CUB}}||<center>۲۷٫۵</center> |
||
|- bgcolor='# |
|- bgcolor='#D79EA4' style='color:#۰۰۰۰۰۰;' |
||
|align='right'| ۱۵۷ || {{PRK}}||<center>۳٫۰</center> |
|align='right'| ۱۵۷ || {{PRK}}||<center>۳٫۰</center> |
||
|} |
|} |
||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۳: | ||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس| |
{{پانویس|۲}} |
||
[[رده:آزادی]] |
[[رده:آزادی]] |
نسخهٔ ۴ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۰۲:۵۹
آزادی اقتصادی یا حق آزادی اقتصادی نشان دهندهٔ قابلیت اعضای یک جامعه برای انجام کنشهای اقتصادی است. این لفظ در علم اقتصاد و مباحثات سیاست گذاری و نیز فلسفهٔ اقتصاد سیاسی به کار میرود. همانند آزادی برای آزادی اقتصادی نیز تعاریف متعددی وجود دارد ولی تعریف واحدی که مورد قبول عمومی باشد وجود ندارد.[۱][۲]
یک رویکرد به آزادی اقتصادی از سنتهای لیبرالیسم کلاسیک و لیبرترینیسم برمیخیزد که بر بازار آزاد، تجارت آزاد، و مالکیت خصوصی در شرایط آزادی فعالیتهای اقتصادی کارافرینانه تأکید میکند. یک رویکرد دیگر به آزادی اقتصادی از مطالعهٔ اقتصاد رفاه ی انتخاب فرد و آزادی اقتصادی بیشتر ناشی از انتخابهای ممکن «بیشتر» برمیخیزد.[۳] دیگر مفاهیم آزادی اقتصاد شامل حق آزادی از نیاز،[۱][۴] و آزادی شرکت در چانه زنی دسته جمعی بر میآید.[۵]
بخشی از مقالات مرتبط با |
آزادی |
---|
مفاهیم |
بر پایه نوع |
بر پایه حق |
همچنین ببینید |
بخشی از یک مجموعه درباره |
علم اقتصاد |
---|
شاخص آزادی اقتصاد
آزادی اقتصاد یکی از اصول مهم در ارزیابی توسعه یافتگی اقتصاد کشورهاست. درجه آزادی اقتصاد کشورها بر اساس ۵ شاخص تعیین میگردد.
نحوه درجهبندی شاخص آزادی اقتصاد
۱- مؤسسه فریزر در گزارش آزادی اقتصاد به نظر میآید مؤسسه فریزر مستند تر باشد؛ زیرا چند اقتصاددان برند نوبل اقتصاد بر آن نظارت میکنند. گزارش سال ۲۰۰۸ آزادی اقتصاد مؤسسه فریزر ۱۴۱ کشور دنیا را بر اساس اطلاعات سال ۲۰۰۶ ردهبندی کردهاست. این مؤسسه در سال ۱۹۷۵ گزارش خود بر اساس آزادی اقتصاد را منتشر کرد. شاخص آزادی اقتصاد فریزر شاخصی است موزون متشکل از ۵ شاخص:
- ۱- حجم و اندازه دولت
- مصرف دولت به عنوان درصد GDB
- حجم یارانهها
- سرمایهگذاری دولت
- نرخهای مالیات بر درآمد و حقوق
- ۲- ساختار قانونی امنیت حقوق مالکیت
- استقلال از دستگاه قضایی
- حمایت از مالکیت معنوی
- دخالت نظامی
- یکپارچگی دستگاه قضایی
- ۳- دسترسی به نقدینگی سالم
- رشد نقدینگی
- آزادی مالکیت ارزهای خارجی
- نرخ تورم فعلی
- تغییر تورم در پنج سال اخیر
۴- آزادی تجارت خارجی
- مالیات و تعرفههای گمرکی
- موانع تجاری قانونی
- تفاوت نرخ ارز رسمی و بازار سیاه
- کنترل بازار سرمایه
- حجم بخش تجارت
۵- قوانین مالی، بازار کار و تجارت
- میزان مشارکت بانکهای خصوصی و خارجی
- محدودیت نرخ سود بانکی
- سهم سپردهها در بانکهای خصوصی
- محدودیت در قوانین دستمزد و اخراج نیرو
- سهم اشتغال زایی دولت
۲- مؤسسه هریتیج شاخص اقتصادی هریتیج از حدود ۵۰ متغیر مستقل اقتصادی که در ۱۰ شاخص دستهبندی شدهاند محاسبه و ارئه میشود.[۶] آخرین آمار شاخص آزادی اقتصادی بنیاد هریتیج در سال ۲۰۱۳ نیز منتشر شد[۷]
ردهبندی آزادی اقتصاد بر اساس گزارش هرتریج (انتشار توسط نشریه وال استریت) ۲۰۰۸[۸]
ردهبندی جهانی آزادی اقتصاد-۱۵ رتبه بالا و پایین published by وال استریت ژورنال and the بنیاد هریتج[۹] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Bronfenbrenner, Martin (1955). "Two Concepts of Economic Freedom". Ethics. 65 (3): 157–170. doi:10.1086/290998. JSTOR 2378928.
- ↑ Sen, Amartya. "Rationality and Freedom": 9.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ "Economic Freedom and its Measurement". The Encyclopedia of Public Choice. Vol. 2. اشپرینگر ساینس+بیزینس مدیا. 2004. pp. M1 161–71. ISBN 978-0-7923-8607-0.
- ↑ "Franklin Roosevelt's Annual Address to Congress – The "Four Freedoms"". January 6, 1941. Archived from the original on May 29, 2008. Retrieved November 10, 2008.
- ↑ Jacoby, Daniel (1998). Laboring for Freedom: A New Look at the History of Labor in America (eBook). Armonk, NY: ME Sharpe. pp. 8–9, 148, 166–67. ISBN 978-0-585-19030-3.
- ↑ روزنامه همشهری شنبه ۲۸ دی۱۳۸۷
- ↑ «بررسی شاخص آزادی اقتصادی ایران و چند کشور در حال توسعه در سال 2013». پایگاه خبری اقتصادی تراز. 28 مهرماه 1392. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ English Wikipedia
- ↑ Index of Economic Freedom - an annual guide published by The Wall Street Journal and The Heritage Foundation