فتنه: تفاوت میان نسخهها
حذف مطلب بی منبع، منبع با مطلب تفاوت داشت |
حذف مطالب بی منبع، مطالب در منبع ادعایی وجود نداشت. |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
{{نقلقول|انحراف به راست و چپ مایه گمراهی است و راه وسط و مستقیم همان جاده حق است و قرآن و آثار نبوت بر همین راه است.<ref>نهجالبلاغه، خ ۱۶. : «الیمین و الشمال مضله و الطریق الوسطی هی الجاده علیها باقی الکتاب و آثار النبوه»</ref>}} |
{{نقلقول|انحراف به راست و چپ مایه گمراهی است و راه وسط و مستقیم همان جاده حق است و قرآن و آثار نبوت بر همین راه است.<ref>نهجالبلاغه، خ ۱۶. : «الیمین و الشمال مضله و الطریق الوسطی هی الجاده علیها باقی الکتاب و آثار النبوه»</ref>}} |
||
فتنه معنایش این است که یک عدهای بیایند با ظاهرِ دوست و باطنِ دشمن وارد میدان شوند، فضا را غبارآلود کنند؛ در این فضای غبارآلود، دشمنِ صریح بتواند چهرهٔ خودش را پنهان کند، وارد میدان شود و ضربه بزند. اینی که [[علی بن ابی طالب]] گفت: «سرچشمه فتنهها پیروی کردن از هوی و هوسهای آلوده و احکام و قوانین مجعولی و اختراعی است.<ref>[http://www.pajoohe.com/25513/index.php?Page=definition&UID=36376 قال علی:« إنما بَدْءُ وقوع الفِتن اهواء تُتّبعُ و أحکام تُبْتَدعُ »(نهج البلاغه، خطبه 50)]»، تا آنجائی که میگوید: «فلو انّ الباطل خلص من مزاج الحقّ لمیخف علی المرتادین [http://ali.ommolketab.ir/امام-علی-ع-نهج-البلاغه-خطبه-50/ ]</ref>»؛ اگر باطل، عریان و خالص بیاید، کسانی که دنبال شناختن حق هستند، امر برایشان مشتبه نمیشود؛ میفهمند این باطل است. «اگر باطل از آمیزش با حق خالص میشد راه بر حق جویان پوشیده نمیماند.<ref>[http://www.erfan.ir/farsi/nahj/nsm_proj/nahgol/display/display.php?Vr_page=123 و لو انّ الحقّ خلص من مزج الباطل انقطع عنه السن المعاندین]</ref>»؛ حق هم اگر چنانچه بدون پیرایه بیاید توی میدان، معاند دیگر نمیتواند حق را متهم کند به حق نبودن. بعد میگوید: «و لیکن یؤخذ من هذا ضغث و من ذاک ضغث فیمزجان»؛ فتنهگر یک تکه حق، یک تکه باطل را میگیرد، اینها را با هم مخلوط میکند، در کنار هم میگذارد؛ «فحینئذ یشتبه الحقّ علی اولیائه»؛ آن وقت کسانی که دنبال حقند، آنها هم برایشان امر مشتبه میشود.<ref>http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8629</ref> |
|||
[[File:Hadith imam javad.svg|thumb|دیدگاهی دربارهٔ فتنه در حدیثی از محمد بن علی بن موسی، معروف به جواد، امام نهم شیعیان]] |
[[File:Hadith imam javad.svg|thumb|دیدگاهی دربارهٔ فتنه در حدیثی از محمد بن علی بن موسی، معروف به جواد، امام نهم شیعیان]] |
||
نسخهٔ ۱۶ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۰۹
فتنه (به عربی: فتنة) هنگامی است که میان دو یا چند نفر نزاعی رخ دهد و انسان از تشخیص خوب از بد واماند.
در صدر اسلام
در صدر اسلام از جنگهای داخلی و کشمکشهای متعددی به عنوان فتنه یاد شدهاست. مانند کشمکشهای بین علی و معاویه (موسوم به فتنه اول) که با رسیدن معاویه به مسند حکومت اسلامی پایان یافت، قیام حسین، امام سوم شیعه علیه یزید (توسط منابع نزدیک به امویان)، خروج ابن زبیر علیه یزید در مکه، قیام شیعیان عراق و ایران علیه سلسله اموی که به سرنگونی امویان منجر شد. همچنین از شکلگیری و انشقاق مسلمانان و تشکیل شیعه و سنی نیز به عنوان فتنه یاد شدهاست.[۱]
آیات و روایات پیرامون فتنه
در قرآن در موارد مختلفی و با معانی مختلفی از عنوان فتنه استفاده شده است:
و با آنان بجنگید تا فتنهای بر جای نماند و دین یکسره از آن خدا گردد پس اگر بازایستند قطعاً خدا به آنچه انجام میدهند بیناست[۲]
و بدانید که اموال و فرزندان شما فتنه هستند و خداست که نزد او پاداشی بزرگ است[۳]
علی بن ابیطالب دربارهٔ فتنه گفتهاست:
در فتنهها مانند شتر دو ساله باش که نه پشتی دارد تا دیگران از او سواری بگیرند و نه پستانی دارد تا دیگران از او شیری بدوشند. [۴]
با احتیاط و بصیرت گام بردارید، به هنگام برخاستن گرد و غبار حادثههایی که نمیتوان به درستی واقع آن را درک کرد و در هم پیچیدن فتنهها به هنگام تولد نوزاد آن و آشکارشدن باطن آن و برقرارشدن قطب و مدار آسیای آن؛ فتنههایی که از مراحل ناپیدا آغاز میشوند و به مرحله شدید و روشن میرسند. رشد آنها مانند رشد نوجوان و آثار آن مانند آثار سنگ سخت و محکم است. ستمکاران آن را با پیمانهایی که دارند از یکدیگر ارث میبرند.[۵]
انحراف به راست و چپ مایه گمراهی است و راه وسط و مستقیم همان جاده حق است و قرآن و آثار نبوت بر همین راه است.[۶]
در ادبیات سیاسی ایران
واژه فتنه به ویژه پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ به صورت گستردهای توسط حاکمیت به کار میرود. در ادبیات حکومتی نظام جمهوری اسلامی به رهبران اصلاحطلب مخالف دولت به ویژه میرحسین موسوی، مهدی کروبی و بعضاً سید محمد خاتمی سران فتنه گفته میشود[۷][۸] و از وقایع و ناآرامیهای پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ به عنوان فتنه یا جریان فتنه یاد میشود.
پانویس
- ↑ Juan Eduardo Campo, ed. (2009). "Fitna". Encyclopaedia of Islam (1st ed.). New York: Infobase Publishing. pp. 241–242.
{{cite encyclopedia}}
: Cite has empty unknown parameters:|accessmonth=
،|month=
،|accessyear=
و|coauthors=
(help) - ↑ سوره 8 آیه 39
- ↑ سوره 8 آیه 28
- ↑ نهجالبلاغه، حکمت 1
- ↑ نهجالبلاغه، خ ۱۵۱. : «و تثبتوا فی قتام العشوه اعوجاج الفتنه عند طلوع جنینها و ظهور کمینها و انتصاب قطبها و مدار رحاها تبدء فی مدارج خفیء و توول الی فظاعه جلیه. شبابها کشباب الغلام و آثارها کاثارالسلام یتوارثها الظلمه بالعهود»
- ↑ نهجالبلاغه، خ ۱۶. : «الیمین و الشمال مضله و الطریق الوسطی هی الجاده علیها باقی الکتاب و آثار النبوه»
- ↑ خشم کیهان از «بیانیه اعتراضی» آیتالله موسوی اردبیلی، رادیو فردا
- ↑ جدیدترین تصاویر منتشرشده از ضیافت سران فتنه، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
منابع
- تفسیر المیزان، بقره، ۱۹۱.