زبان چینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Roozbeh Rahmani (بحث | مشارکت‌ها)
←‏واژه‌های مهم در زبان چینی: اصلاح و مرتب سازی، اضافه کردن متن چینی، اضافه کردن منبع
برچسب: دارای ادبیات عامیانه
Roozbeh Rahmani (بحث | مشارکت‌ها)
←‏تشکر: اصلاح به شکل جدول
خط ۱۴۸: خط ۱۴۸:


== تشکر ==
== تشکر ==
{| class="wikitable"
:متشکرم = xie xie
|-
:مهم نیست (خوش باش یا وظیفه‌ام بود) = hen le yi
! معادل فارسی !! نحوه تلفظ
:خواهش می‌کنم = bu ke qi
|-
:از کمکتان سپاسگزارم = gan xie ni de bang mang
| متشکرم || xie xie
:این خوبیِ شما را می‌رساند = ni zhen hao
|-
:از شما قدردانی می‌کنم = gan xie ni de hou yi
| مهم نیست (خوش باش یا وظیفه‌ام بود)|| hen le yi
:ممنون از همه چیز = gan xie ni wei wo zhun bei de yi qie
|-
:ممنون. روز خیلی خوبی بود = gan xie ni zhe mei hao de yi tian
| خواهش می‌کنم || bu ke qi
|-
| از کمکتان سپاسگزارم || gan xie ni de bang mang
|-
| این خوبیِ شما را می‌رساند || ni zhen hao
|-
| از شما قدردانی می‌کنم || gan xie ni de hou yi
|-
| ممنون از همه چیز || gan xie ni wei wo zhun bei de yi qie
|-
| ممنون. روز خیلی خوبی بود || gan xie ni zhe mei hao de yi tian
|}


== عذرخواهی ==
== عذرخواهی ==

نسخهٔ ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۱۱

زبان چینی
汉语/漢語, 华语/華語 یا 中文
Hànyǔ, Huáyǔ, یا Zhōngwén
Hànyǔ (چینی) نوشته شده با حروف چینی
زبان بومی درجمهوری خلق چین، تایوان، سنگاپور، مالزی، ایالات متحده آمریکا، کانادا، فیلیپین، استرالیا، تایلند، ویتنام، اندونزی، موریس، پرو و مکان‌های دیگر که چینی‌ها زندگی می‌کنند
شمار گویشوران
حدود ۱٫۴~۱٫۶ میلیارد  (۲۰۱۱)[۱]
چینی-تبتی
گونه‌های معیار
گویش‌ها
گویش وو (چینی) (including Shanghainese)
زبان کانتونی (including Cantonese-Taishanese)
Eastern Min (including Fuchow)
مین نان (including Amoy, Taiwanese)
Teochew (شامل Swatow, Chaozhou, Jieyang, parts of Shanwei/Meizhou)
حروف چینی، zhuyin fuhao, پین‌یین، شیاو جینگ
وضعیت رسمی
زبان رسمی در
 سازمان ملل متحد

 چین  تایوان
 سنگاپور (یکی از زبان‌های رسمی)

پرونده:Flag of Wa.svg Wa State (alongside the Wa language)
زبان اقلیت
شناخته‌شده در
 ایالات متحده آمریکا (اقلیت)
 مالزی (اقلیت)
 فیلیپین (اقلیت)
تنظیم‌شده توسطIn the PRC: National Commission on Language and Script Work[۲]
In the ROC: National Languages Committee
در سنگاپور: Promote Mandarin Council/Speak Mandarin Campaign[۳]
کدهای زبان
ایزو ۱–۶۳۹zh
ایزو ۲–۶۳۹chi (B)
zho (T)
ایزو ۳–۶۳۹zho – کد همگانی
کدهای اختصاصی:

cdo – [[زبان مین دونگ]]

cjy – [[Jinyu]]

cmn – [[زبان ماندارین]]

cpx – [[Pu Xian]]

czh – [[Huizhou]]

czo – [[Min Zhong]]

gan – [[Gan]]

hak – [[Hakka]]

hsn – [[Xiang]]

mnp – [[Min Bei]]

nan – [[مین نان]]

wuu – [[گویش وو (چینی)]]

yue – [[زبان کانتونی]]

och – [[Old Chinese]]

ltc – [[Late Middle Chinese]]

lzh – [[زبان چینی کلاسیک]]
زبان‌شناسی79-AAA
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آی‌پی‌ای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسه‌های یونی‌کد ببینید.
نفشهٔ زبان‌های چینی در جهان
توضیحات:
  کشورهایی که زبان چینی زبان بومی یا اصلی آنهاست
  کشورهایی که بیش از ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ چینی زبان دارند
  کشورهایی که بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰چینی زبان دارند
  کشورهایی که بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ چینی زبان دارند
  کشورهایی که بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ چینی زبان دارند
  مناطق مسکونی‌ای (شهرک‌هایی) که بیشتر چینی زبان‌ها زندگی می‌کنند

زبان چینی یا دقیقتر: زبان‌های چینی بخشی از خانواده زبان‌های سینی-تبتی را تشکیل می‌دهند. زبان مادری حدود یک پنجم مردم جهان یکی از انواع زبان چینی است. این زبان در خود زبان چینی و سرزمین چین به نامهای جُونگ ون (中文، Zhōngwén)که برای نامیدن زبان نوشتاری بکار می‌رود، خن یو (汉语/漢語، Hànyǔ)و خوَیو (华语/華語، Huáyǔ) نامیده می‌شود. زبان اصلی و عمده و رسمی در سرزمین چین، چینی ماندارین یا پوتونگ خوا می‌باشد.

زبان چینی با ۱٬۳۹۰٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر گوینده پرشمارترین زبان دنیا به شمار می‌رود.[۴]

اهمیت آهنگ‌ها در زبان چینی

فرق عمده زبان چینی ماندارین با اکثر زبانهای دیگر جهان در آهنگین بودن آن می‌باشد. بدین صورت که هر هجا در این زبان (chang, chung, bei, ba, lai و...) در ۴ آهنگ و تعدادی از هجاها نیز بصورت استثنائی در ۵ آهنگ تلفّظ می‌شوند.

  • در آهنگ اوّل هجا به صورت یکنواخت و کشیده تلفظ می‌شود.
  • در آهنگ دوّم، در هنگام تلفّظ هجا صدای فرد به صورت تدریجی به سمت بالا می‌رود.
  • در آهنگ سوّم صدای فرد ابتدا به سمت پایین سقوط می‌کند و سپس به سمت بالا اوج می‌گیرد.
  • در آهنگ چهارم هجا بصورت دفعی و ضربتی تلفّظ می‌شود.
  • تلفّظ پنجم هم که بصورت استثنائی در برخی هجاها وجود دارد فاقد آهنگ است و هجا بصورت معمولی بیان می‌شود.

مثال از آهنگ‌ها

به عنوان مثال هجای ma در آهنگ اوّل معنی مادر را می‌دهد و بدین شکل نوشته می‌شود:(媽/妈). در آهنگ دوّم معنای کَنَف را می‌دهد و بدین شکل نوشته می‌شود:(麻). در آهنگ سوّم معنی اسب را می‌دهد و بدین شکل نوشته می‌شود:(馬/马). در آهنگ چهارم معنای توامان سرزنش کردن و توهین کردن را می‌دهد و بدین شکل نوشته می‌شود:(罵/骂). در آهنگ پنجم به عنوان جزء پایانی جمله سؤالی بکار می‌رود و جمله را سؤالی می‌کند و بدین شکل نوشته می‌شود:(嗎/吗).


خط چینی

سبک‌های مختف نوشتاری خط چینی

در زبان چینی نگارش به دو صورت است:

  1. چینی سنتی یا کلاسیک
  2. چینی ساده‌شده

مورد اوّل خط اصیل زبان چینی می‌باشد که از سده‌های دور برای نگارش این زبان به کار می‌رفته‌ است و اکنون در کشورهای جمهوری چین (تایوان)، هنگ کنگ، ماکائو و چینی‌های مقیم ایالات متّحده و غرب رایج است. مورد دوّم ساده شده همان خط سنّتی است که در جمهوری خلق چین و سنگاپور رایج است. این خط به دستور مائوزِدونگ مؤسّس جمهوری خلق چین از ساده کردن خط سنّتی به دست آمده‌ است.

تعداد نویسه‌های این زبان که در چینی به آنها خَنزی (汉字) به طور سنّتی بالغ بر ۷۰٬۰۰۰ تا ۸۰٬۰۰۰ عدد می‌باشد که البته امروزه همگی آنها (جز برای کاربردهای ادبی و مطالعاتی) منسوخ شده‌اند و در حال حاضر یک چینی یا یک خارجی که می‌خواهد چینی بیاموزد، برای آنکه بتواند بگوید سواد کامل دارد باید تنها حدود ۱۰٬۰۰۰ کاراکتر را بخواند و بنویسد. امروزه برای آوانویسی یا romanization این زبان از سیستمی مبتنی بر الفبای لاتین به نام پین این(pin yin) استفاده می‌شود.

زبان‌ها و گویش‌های چینی

گستره گویش‌های مختلف زبان چینی در چین

در سرتاسر کشور چین زبان‌ها و گویش‌های مختلفی وجود دارد که اختلاف و فرق اکثر آنها در چگونگی تلفّظ هجاها می‌باشد که در بالا توضیح داده شد. مثلاً یک هجا در زبان یک ناحیه با یک آهنگ خاص یک معنی می‌دهد و در ناحیه‌ای دیگر با همان طرز بیان و آهنگ معنی دیگر. مثلاً همان‌طور گفته شد زبان رسمی یا ماندارین دارای ۴ آهنگ ولی زبان کانتونی (یوئه) که در جنوب این کشور در استان گوانگدونگ (کانتون) رایج است دارای ۸ آهنگ برای تلفّظ هجاها می‌باشد.

زبان‌های عمده

واژه‌های مهم در زبان چینی

معادل فارسی نحوه تلفظ متن چینی
بله Shì
خیر bùshì 没有
سلام Nǐ hǎo 你好
حالت شما چطوره؟ Nǐ hǎo ma 你好吗?
اسم شما چیه؟ Nǐ jiào shénme míngzi 你叫什么名字?
اسم من _____ است. Wǒ jiào ______ 我叫 _____
لطفا Qǐng
ممنون Xièxiè 谢谢
ببخشید! / عذر می خوام. Dǎrǎo yixià 打扰一下

[۵]

تشکر

معادل فارسی نحوه تلفظ
متشکرم xie xie
مهم نیست (خوش باش یا وظیفه‌ام بود) hen le yi
خواهش می‌کنم bu ke qi
از کمکتان سپاسگزارم gan xie ni de bang mang
این خوبیِ شما را می‌رساند ni zhen hao
از شما قدردانی می‌کنم gan xie ni de hou yi
ممنون از همه چیز gan xie ni wei wo zhun bei de yi qie
ممنون. روز خیلی خوبی بود gan xie ni zhe mei hao de yi tian

عذرخواهی

شرمنده (ببخشید) = dui bu qi
لطفاً مرا ببخش = qing yuan liang
متأسفم که باعث شدم شما منتظر بمانید = dui bu qi, rang ni jiu deng le
این بی‌دقتی مرا نشان می‌دهد = shi wo bu xiao xi
متأسفم، نمی‌توانم شما را همراهی کنم = dui bu qi, wo bu neng lai
متأسفم که باعث شدم قرارمان را به هم بزنیم = dui bu qi, shi yue le
معذرت می‌خواهم که شما را به زحمت انداختم = hen bao qian , gei ni dai lai le bu bian
متأسفم که این‌قدر برای شما مشکل درست کردم = hen bao qian , gei ni dai lai le ma fan
مشکلی نیست، خودت را ناراحت نکن = qing bie zai yi
مشکلی نیست = mei guan xi
اهمیت ندهید = bu yao jin

پرسش دوباره

لطفا تکرار کنید = qing zai shuo yi ci
چی؟ =shen me
لطفا آرام‌تر صحبت کنید = qing shuo man dian er
لطفا بلندتر صحبت کنید = qing shuo da sheng dian er
واقعا؟ = zhen de ma
آیا شما مطمئن هستید؟ = mei cuo ma

سؤال‌های ابتدایی

چرا = wei shen me
کی = shen me shi hou
کجا = zai na er
چیست؟ = zhe shi shen me
کدام = na yi ge
کیست = shi shui ya
چند تا = you duo shao
به چه مدت = you duo jiu
چه قدر دور است = yu duo yuan

سلام گفتن

سلام = ni hao
صبح بخیر = zao an
بعدازظهر بخیر = wu an
غروب بخیر = wan an
چه طوری =ni hao ma
تا الان همه چیز خوب بوده = yi qie bu cuo
من زیاد بد نیستم = bu tai cha
وقت زیادی است که شما را ندیده‌ام = hao jiu bu jian le
از آشناییتان خوشبختم = hen gao xing jian dao ni
خوشحالم که شما را دوباره می‌بینم = hao gao xing zai jian dao ni
۱ یک = yi
۲ دو = er
۳ سه = san

جستارهای وابسته

منابع

  1. Ethnologue: Languages of the World (unknown ed.). SIL International.[This citation is dated, and should be substituted with a specific edition of Ethnologue]
  2. china-language.gov.cn (چینی)
  3. «Speak Mandarin Campaign». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۸-۰۹.
  4. Some continents have more languages than others washingtonpost.com
  5. ‏ «اصطلاحات کاربردی زبان چینی» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). بیاموز. دریافت‌شده در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون