انسانیان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ارجاع فرهنگستان
خط ۲۸: خط ۲۸:
[[پرونده:Man&chimpbrains.png|بندانگشتی|[[جمجمه]] و [[مغز]] [[انسان]] و [[شامپانزه]]]]
[[پرونده:Man&chimpbrains.png|بندانگشتی|[[جمجمه]] و [[مغز]] [[انسان]] و [[شامپانزه]]]]


'''انسانیان'''، '''نخستینیان'''<!-- مصوب فرهنگستان برای واژه ی Hominidae --> یا '''هومینید''' (با املای هومونید هم نوشته شده) با نام علمی ''Hominidae'' (انگلیسی‌شده: ''Hominid''، همچنین به نام '''کَپی‌های بزرگ''' ''great apes'' یاد شده‌است.<ref group="یادداشت">کپی بزرگ «Great ape» بیشتر یک نام عمومی است تا یک نام در طبقه‌بندی جانوران، و استفاده‌های آن متفاوت است. گاهی در آن انسان را در نظر نمی‌گیرند (انسان و کپی‌های بزرگ)، و گاهی در نظر می‌گیرند (انسان و کپی‌های غیرانسان).</ref>) یک [[تیره (زیست‌شناسی)|خانوادهٔ]] آرایه‌شناختی است که شامل چهار [[سرده|سردهٔ]] موجود [[شامپانزه]]ها، [[گوریل]]ها، [[انسان (سرده)|انسان‌ها]] و [[اورانگوتان]]ها<ref name=MSW3/> است.
'''انسانیان'''، '''نخستینیان'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=نخستینیان | بیگانه=Hominidae | بیگانه در فارسی= | حوزه=زیست‌شناسی- علوم جانوری | دفتر=پنجم | بخش=فارسی | سرواژه=نخستینیان}}</ref> یا '''هومینید''' (با املای هومونید هم نوشته شده) با نام علمی ''Hominidae'' (انگلیسی‌شده: ''Hominid''، همچنین به نام '''کَپی‌های بزرگ''' ''great apes'' یاد شده‌است.<ref group="یادداشت">کپی بزرگ «Great ape» بیشتر یک نام عمومی است تا یک نام در طبقه‌بندی جانوران، و استفاده‌های آن متفاوت است. گاهی در آن انسان را در نظر نمی‌گیرند (انسان و کپی‌های بزرگ)، و گاهی در نظر می‌گیرند (انسان و کپی‌های غیرانسان).</ref>) یک [[تیره (زیست‌شناسی)|خانوادهٔ]] آرایه‌شناختی است که شامل چهار [[سرده|سردهٔ]] موجود [[شامپانزه]]ها، [[گوریل]]ها، [[انسان (سرده)|انسان‌ها]] و [[اورانگوتان]]ها<ref name=MSW3/> است.


برخی از سرده‌هایی که امروزه منقرض شده‌اند در زیرخانوادهٔ انسانیان (انسان، گوریل، شامپانزه) دسته‌بندی می‌شوند؛ و بقیه در زیرخانوادهٔ پونگینه با [[اورانگوتان]]ها جای می‌گیرند. [[متاخرترین نیای مشترک]] انسانیان در حدود ۱۴ میلیون سال پیش،<ref name=Hill&Ward1988>{{Cite journal|year=۱۹۸۸|author=Andrew Hill & Steven Ward|title=Origin of the Hominidae: The Record of African Large Hominoid Evolution Between 14 My and 4 My|journal=Yearbook of Physical Anthropology|volume=۳۱|issue=۵۹|pages=۴۹–۸۳|doi=10.1002/ajpa.1330310505|postscript=<!--None-->}}</ref> یعنی زمانی که اورانگوتان از سه سردهٔ دیگر جدا شد، زندگی می‌کرده‌است.<ref name="dawkins-tale">Dawkins R (2004) ''[[داستان نیاکان|The Ancestor's Tale]]''.</ref> اجداد انسان‌سایان در ۱۵–۲۰ میلیون سال پیش از خانوادهٔ [[گیبون]]ها جدا گشته‌اند.<ref name="dawkins-tale"/><ref>[http://www.timetree.org/time_e_query.php?taxon_a=Hominidae&taxon_b=Hylobatidae Time Tree<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
برخی از سرده‌هایی که امروزه منقرض شده‌اند در زیرخانوادهٔ انسانیان (انسان، گوریل، شامپانزه) دسته‌بندی می‌شوند؛ و بقیه در زیرخانوادهٔ پونگینه با [[اورانگوتان]]ها جای می‌گیرند. [[متاخرترین نیای مشترک]] انسانیان در حدود ۱۴ میلیون سال پیش،<ref name=Hill&Ward1988>{{Cite journal|year=۱۹۸۸|author=Andrew Hill & Steven Ward|title=Origin of the Hominidae: The Record of African Large Hominoid Evolution Between 14 My and 4 My|journal=Yearbook of Physical Anthropology|volume=۳۱|issue=۵۹|pages=۴۹–۸۳|doi=10.1002/ajpa.1330310505|postscript=<!--None-->}}</ref> یعنی زمانی که اورانگوتان از سه سردهٔ دیگر جدا شد، زندگی می‌کرده‌است.<ref name="dawkins-tale">Dawkins R (2004) ''[[داستان نیاکان|The Ancestor's Tale]]''.</ref> اجداد انسان‌سایان در ۱۵–۲۰ میلیون سال پیش از خانوادهٔ [[گیبون]]ها جدا گشته‌اند.<ref name="dawkins-tale"/><ref>[http://www.timetree.org/time_e_query.php?taxon_a=Hominidae&taxon_b=Hylobatidae Time Tree<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>

نسخهٔ ‏۱۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۵۶

انسانیان[۱]

از اواخر میوسین تا دوران معاصر

رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: نخستی‌سانان
زیرراسته: خشک‌بینیان
فروراسته: میمونان
Parvorder: راست‌بینیان
بالاخانواده: انسان‌واران
تیره: انسانیان
گری، ۱۸۲۵
سرده
مترادف
  • پونگیدا الیوت، ۱۹۱۳
جمجمه و مغز انسان و شامپانزه

انسانیان، نخستینیان[۲] یا هومینید (با املای هومونید هم نوشته شده) با نام علمی Hominidae (انگلیسی‌شده: Hominid، همچنین به نام کَپی‌های بزرگ great apes یاد شده‌است.[یادداشت ۱]) یک خانوادهٔ آرایه‌شناختی است که شامل چهار سردهٔ موجود شامپانزهها، گوریلها، انسان‌ها و اورانگوتانها[۱] است.

برخی از سرده‌هایی که امروزه منقرض شده‌اند در زیرخانوادهٔ انسانیان (انسان، گوریل، شامپانزه) دسته‌بندی می‌شوند؛ و بقیه در زیرخانوادهٔ پونگینه با اورانگوتانها جای می‌گیرند. متاخرترین نیای مشترک انسانیان در حدود ۱۴ میلیون سال پیش،[۳] یعنی زمانی که اورانگوتان از سه سردهٔ دیگر جدا شد، زندگی می‌کرده‌است.[۴] اجداد انسان‌سایان در ۱۵–۲۰ میلیون سال پیش از خانوادهٔ گیبونها جدا گشته‌اند.[۴][۵]

تاریخچه

در تاریخ ۱۹ ژوئیه ۲۰۰۱ یک سنگواره جمجمه با پیشینهٔ ۷ میلیون سال زیر شاخه ساحل‌مردم چادی با نام مستعار تومای به معنای امید به زندگی در چاد در قاره آفریقا شناسایی شد. این سنگواره ممکن است قدیمی‌ترین سنگواره یافته شده از انسان‌تباران باشد.

یادداشت

  1. کپی بزرگ «Great ape» بیشتر یک نام عمومی است تا یک نام در طبقه‌بندی جانوران، و استفاده‌های آن متفاوت است. گاهی در آن انسان را در نظر نمی‌گیرند (انسان و کپی‌های بزرگ)، و گاهی در نظر می‌گیرند (انسان و کپی‌های غیرانسان).

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Groves, C. (2005). Wilson, D. E. , & Reeder, D. M, eds. ed. Mammal Species of the World (3rd ed.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. pp. 181–184. ISBN 0-8018-8221-4.
  2. «نخستینیان» [زیست‌شناسی- علوم جانوری] هم‌ارزِ «Hominidae»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ نخستینیان)
  3. Andrew Hill & Steven Ward (1988). "Origin of the Hominidae: The Record of African Large Hominoid Evolution Between 14 My and 4 My". Yearbook of Physical Anthropology. ۳۱ (۵۹): ۴۹–۸۳. doi:10.1002/ajpa.1330310505.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Dawkins R (2004) The Ancestor's Tale.
  5. Time Tree

منابع

پیوند به بیرون