نجم‌الدین کبری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز اصلاح نویسه نادرست با استفاده از AWB |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب+تمیز (۱۱.۵ core): + رده:فیلسوفان اسلامی |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
||
'''احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی''' کنیه '''ابوالجناب''' و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به [[شیخ ولی‌تراش]] از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از [[عمار یاسر بدلیسی]] گرفته‌است. «او بعد از |
'''احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی''' کنیه '''ابوالجناب''' و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به [[شیخ ولی‌تراش]] از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از [[عمار یاسر بدلیسی]] گرفته‌است. «او بعد از فراگیری مقدّمات علوم در آنجا، سال های بسیار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زیادی علوم رسمی و متداول؛ به ویژه حدیث را فراگرفت و از مشایخ متعددی در طریقت بهره مند گردید. از استادان مهم وی یکی شیخ اسماعیل قصری(م.589) است که نزد وی به ریاضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.<ref>مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی '''ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت''': [http://www.ettelaathekmatvamarefat.com/new/index.php?option=com_content&view=article&id=961:1393-05-06-06-22-22&Itemid=70 نجم الدّین کبری]. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.</ref>» |
||
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست">خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref> |
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست">خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref> |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر '''نجم‌الدین کبری''' به کار برده بودند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست"/> |
مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر '''نجم‌الدین کبری''' به کار برده بودند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست"/> |
||
== تألیفات== |
== تألیفات == |
||
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي [[عارف]] متجلّي مي شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه سالک إلی الله را جلب مي کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان<ref>در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132</ref> |
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي [[عارف]] متجلّي مي شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه سالک إلی الله را جلب مي کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان<ref>در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132</ref> ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهمترین تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به: |
||
'''فوائح الجمال و فواتح الجلال'''( |
'''فوائح الجمال و فواتح الجلال'''(تصحیح با یک مقدمه ی جامع در مورد زندگی و آثار نویسنده توسّط [[فریتس مایر]]، ویسبادن، 1957)4 است. ا |
||
'''الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم'''( |
'''الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم'''(تصحیح [[ماریان موله]] همراه با رسائل کوچکتر دیگر تحت عنوان Traites mineurs, in Annales Islamologiques(Cario), iv,[1963],1-78) . |
||
علاوه بر |
علاوه بر این رسائل کوتاه، کبری تفسیری عرفانی بر [[قرآن]] را آغاز نمود که نتوانست آن را کامل کند امّا این کار، پس از مرگش ابتدا توسّط مریدش [[نجم الدین رازی]] و سپس توسّط یکی دیگر از مشایخ تصوّف یعنی [[علاءالدوله سمنانی]] ادامه یافت.(نک به: [[هانری کربن]]، En Islam iranien, Paris 1972, iii, 175-276 n.90; Suleyman Ates, I?ari tefsir okulu, Ankara 1974. 139-60). |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
{{تصوف}} |
{{تصوف}} |
||
{{داده‌های کتابخانه‌ای}} |
{{داده‌های کتابخانه‌ای}} |
||
{{ترتیب‌پیش‌فرض:کبری، نجم‌الدین}} |
{{ترتیب‌پیش‌فرض:کبری، نجم‌الدین}} |
||
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۲ (میلادی)]] |
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۲ (میلادی)]] |
||
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۳ (میلادی)]] |
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۳ (میلادی)]] |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
[[رده:صوفیان]] |
[[رده:صوفیان]] |
||
[[رده:صوفیان اهل ایران]] |
[[رده:صوفیان اهل ایران]] |
||
[[رده:فیلسوفان اسلامی]] |
|||
[[رده:فیلسوفان مسلمان]] |
[[رده:فیلسوفان مسلمان]] |
||
نسخهٔ ۶ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۲۱:۵۰
| شیخ نجم الدین کبری | |
|---|---|
| نام | احمدبن عمربن محمد خیوقی خوارزمی |
| کنیه | ابوالجناب |
| القاب | نجم الدین و طامةالکبری |
| معروف به | شیخ نجم الدین کبری، شیخ ولی تراش |
| زمینه فعالیت | عرفان و تصوّف |
| قرن ششم و هفتم هجری | |
| زادروز | ۵۴۰ هجری قمری |
| زادگاه | |
| مقتول | ۶۱۸ هجری قمری |
| محل فوت | |
احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی کنیه ابوالجناب و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به شیخ ولی‌تراش از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از عمار یاسر بدلیسی گرفته‌است. «او بعد از فراگیری مقدّمات علوم در آنجا، سال های بسیار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زیادی علوم رسمی و متداول؛ به ویژه حدیث را فراگرفت و از مشایخ متعددی در طریقت بهره مند گردید. از استادان مهم وی یکی شیخ اسماعیل قصری(م.589) است که نزد وی به ریاضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.[۱]»
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.[۲]
شیخ نجم‌الدین در ۱۲۲۱ میلادی در حمله مغول به خوارزم به قتل رسیده و آرامگاه او در منطقه تاریخی «کهنه اورگنج» در استان «داش اغوز» در شمال ترکمنستان موجود است و یکی از مهمترین محل زیارت زائران محلی و خارجی ترکمنستان به‌شمار می‌آید.
مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر نجم‌الدین کبری به کار برده بودند.[۲]
تألیفات
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي عارف متجلّي مي شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه سالک إلی الله را جلب مي کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان[۳] ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهمترین تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به:
فوائح الجمال و فواتح الجلال(تصحیح با یک مقدمه ی جامع در مورد زندگی و آثار نویسنده توسّط فریتس مایر، ویسبادن، 1957)4 است. ا
الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم(تصحیح ماریان موله همراه با رسائل کوچکتر دیگر تحت عنوان Traites mineurs, in Annales Islamologiques(Cario), iv,[1963],1-78) .
علاوه بر این رسائل کوتاه، کبری تفسیری عرفانی بر قرآن را آغاز نمود که نتوانست آن را کامل کند امّا این کار، پس از مرگش ابتدا توسّط مریدش نجم الدین رازی و سپس توسّط یکی دیگر از مشایخ تصوّف یعنی علاءالدوله سمنانی ادامه یافت.(نک به: هانری کربن، En Islam iranien, Paris 1972, iii, 175-276 n.90; Suleyman Ates, I?ari tefsir okulu, Ankara 1974. 139-60).
منابع
- ↑ مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت: نجم الدّین کبری. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ خبرگزاری فارس: مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.
- ↑ در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132
- نجم الدین کبری | لغت نامه دهخدا
- سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، ج ۷، ص ۲۷، مؤسسه امام صادق، قم، ۱۴۱۸ق.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| سایر | |
