کاخ سه‌در: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۲۹°۵۶′۵٫۸۱″ شمالی ۵۲°۵۳′۲۵٫۲۶″ شرقی / ۲۹٫۹۳۴۹۴۷۲°شمالی ۵۲٫۸۹۰۳۵۰۰°شرقی / 29.9349472; 52.8903500
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏منابع: تمیزکاری و اصلاح متن با استفاده از AWB
خط ۵۵: خط ۵۵:
[[رده:بناهای تاریخی استان فارس]]
[[رده:بناهای تاریخی استان فارس]]
[[رده:تخت جمشید]]
[[رده:تخت جمشید]]

[[رده:کاخ‌ها در ایران|تخت جمشید]]
[[رده:کاخ‌ها در ایران|تخت جمشید]]
[[رده:کاخ‌های تخت‌جمشید]]
[[رده:کاخ‌های تخت‌جمشید]]

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۰۸

کاخ سه‌در
Map
نامکاخ سه‌در
کشورایران
استانفارس
شهرستانمرودشت
اطلاعات اثر
نام‌های دیگرتالار شورا، دروازه شاهان، سه دروازه، سه دری و کاخ مرکزی
نوع بناحجاری
کاربریکاخ
کاربری کنونیگردشگری
دیرینگیهخامنشیان
بانی اثرداریوش بزرگ، اردشیر یکم (تکمیل کاخ)
اطلاعات بازدید
امکان بازدیدبین کاخ هدیش و کاخ صدستون واقع در تخت جمشید








کاخ سه‌در، تالار شورا، دروازه شاهان، سه دروازه، سه دری یا کاخ مرکزی، در مرکز کوشک شاهی تخت‌جمشید قرار دارد. این کاخ توسط سه درگاه و چند راهرو به کاخ‌های دیگر راه می‌یابد و از این جهت آن را کاخ مرکزی و یا سه دری نیز می‌خوانند. چون بر پلکان‌های این کاخ، نجیب‌زادگان پارسی را نقش کرده‌اند که به حالتی دوستانه و غیررسمی، برای ملاقات فرمانروا می‌روند و نیز به سبب نوع کاربری و موقعیت کاخ، گاهی آن را تالار شورا نیز نامیده‌اند. پیشتر بنای این کاخ را به داریوش بزرگ نسبت می‌دادند، اما دلایلی در درست است که ساخت کامل آن به وسیله اردشیر یکم صورت گرفته بوده‌است.

ساختمان کاخ طرحی نسبتاً چهار گوش دارد. در میان بنا، تالار مرکزی مربع شکلی به اندازه ضلع ۱۵٫۵ متر واقع است که سقفش بر چهار ستون سترگ استوار می‌باشد. در دیوار شرقی این تالار، درگاه ورودی و اصلی وجود دارد و شاه از اینجا به درون وارد می‌شده‌است. دو درگاه دیگر به قرینه در دیوار جنوبی و شمالی جای دارند. درگاه شرقی به اتاقی بزرگ و باریک، موازی با تالاری باز می‌شده‌است که اتاقک کوچکی در جنوب آن و کفش کنی هم اندازه آن، در شمال وجود داشته‌است. از این کفش کن، پلکانی با ده پله هر پله با ۱۰ سانتی‌متر ارتفاع به درون سرپله‌ای می‌رفته که خود از راه پلکانی ۲۸ پله، هر یکی به ارتفاع ۱۰ سانتی‌متر، به داخل اتاق کوچکی در شمال غربی یعنی قسمت خدمه حرمسرای خشایارشا، راه می‌برده‌است و سپس از طریق درگاه شرقی این اتاق کوچک، به اتاق دیگری راه می‌یافته که پلکانی سنگی، آن را به دالان جنوبی کاخ صد ستون متصل می‌کرده‌است. امروز اتاق‌های شرقی کاخ سه دروازه از میان رفته و فقط قسمتی از پلکان شمال غرب حرمسرا موجود است که این محوطه را به حیاط آپادانا متصل می‌سازد که در سال ۱۳۵۶ خ به وسیله علیرضا شاپور شهبازی باستان‌شناس ایرانی تعمیر کلی شده‌است.

پلکان دالان جنوبی کاخ صد ستون نیز هنوز به جا مانده‌است. درگاه شمالی کاخ سه‌در به ایوان دو ستونی باز می‌شده که توسط دو پلکان جانبی و منقش، به محوطه جنوبی حیاط آپادانا وصل گردیده‌است. در دیوار غربی این ایوان، دهلیزی تعبیه کرده بوده‌اند که با چند پله سنگی به محوطه جنوب کاخ آپادانا و خود تالار آپادانا راه داشته‌است. درگاه جنوبی هم به ایوانی دو ستونی باز می‌شده که در طرف جنوبی اش یک حیاط خلوت واقع بوده‌است. خود این حیاط توسط پلکان منقش کوچکی به یک اتاق سر پله و سپس به حیاط شرقی کاخ خشایارشا، معروف به هدیش، متصل بوده‌است. ایوان غربی توسط دو درگاه به اتاق‌های محوطه غربی کاخ سه‌در، که شامل چند تالار دو یا چهار ستونی و تعدادی اتاق بلند و پاسدارخانه مانند بوده، راه می‌یافته‌است. همه کاخ توسط خیابانی از کاخ ج جدا بوده‌است.

پیوند به بیرون

منابع

  • علیرضا شاپور شهبازی، «کاخ سه‌در»، راهنمای مستند تخت جمشید، به کوشش سفیران.، شیراز: بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد، شابک ISBN ۴۹۶۴-۹۱۹۶۰-۶-۴ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک)